Κινηματογραφική Λέσχη εργαζομένων ΕΡΤ3. “Τα απομεινάρια μιας μέρας” του Τζέιμς Άιβορι, Δευτέρα 15 Ιανουαρίου

ΤΟ ΑΡΙΣΤΟΥΡΓΗΜΑΤΙΚΟ ΔΡΑΜΑ «ΤΑ ΑΠΟΜΕΙΝΑΡΙΑ ΜΙΑΣ ΜΕΡΑΣ»

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΛΕΣΧΗ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΤΗΣ ΕΡΤ-3

 Η Κινηματογραφική Λέσχη των εργαζομένων της ΕΡΤ-3 και το ΚΕMΕΣ προβάλλουν στα πλαίσια του αφιερώματός τους Καλημέρα Νύχτα τη Δευτέρα 15 Ιανουαρίου στις 21:00 στην αίθουσα ΒΑΚΟΥΡΑ 1 (Ιωάννου Μιχαήλ 8, τηλ. 2310233665) το αριστουργηματικό δράμα του Τζέιμς Άιβορι Τα απομεινάρια μιας μέρας (Βρετανία, 1993, έγχρωμη, 114’). Παίζουν: Άντονι Χόπκινς, Έμα Τόμπσον, Κρίστοφερ Ριβ, Τζέιμς Φοξ, Πίτερ Βον.

Θα προλογίσει ο Αλέξης Ν. Δερμεντζόγλου, του οποίου έντυπη ανάλυση θα διανεμηθεί στους θεατές, ενώ στο τέλος της προβολής θα ακολουθήσει μακρά συζήτηση με το κοινό.

Το προς συζήτηση θέμα στο μάθημα για τον κινηματογράφο θα είναι: Οι ταινίες του Μεσοπολέμου και οι μεγάλες πλάνες της προδοσίας.

Ένας υπηρέτης ενός αριστοκράτη αναθεωρεί τη ζωή του όταν συνειδητοποιεί ότι η πίστη του έβλαψε τελικά το αφεντικό του.

Η ανάλυση που θα διανεμηθεί είναι η ακόλουθη:

«Τ’απομεινάρια μιας μέρας ή (ιδίως) κατ’ανάγκη ενός χρονικού διαστήματος, μιας περιόδου, είναι αυτό που αποκαλούν οι Αμερικανοί τα leftings στο φαγητό («Τι φάγατε σήμερα» – «Ότι έμεινε από χθες»… leftings).Τα υπολείμματα είναι με μισή γεύση, ιδίως στεγνά με αλλοιωμένη οσμή, γεμίζουν το στομάχι αλλά απέχουν πολύ από την απόλαυση, δηλαδή την επιθυμία. Για κάποια χρόνια κουτσοβολεύεσαι με υπολείμματα, ιδίως βασιλικών γευμάτων (λες από το ολότελα… καλό και το απολειφάδι). Επειδή όμως ο χρόνος περνάει («As time goes boy» για να θυμηθούμε την Καζαμπλάνκα) εντείνεται η ανάγκη για αγώνα, για αγάπη, για δόξα («This is the same old story, a fight for love and glory»). Και τότε η κίνηση που θα κάνεις κατόπιν εορτής θα είναι λάθος.

«Τ’απομεινάρια μιας μέρας», η καλύτερη ταινία του Άιβορι και η καλύτερη για τη Βρετανία από μη Βρετανό, είναι τυπικό ιστορικό μελόδραμα εποχής, με ηθογραφικά, κοινωνιολογικά, πολιτικά και νουάρ στοιχεία, με αισθητική ανάπλαση εποχής και καλλιτεχνική διεύθυνση που παραπέμπει άμεσα στον «Γατόπαρδο», με σινεφίλ αναφορές βασικά στον Λιν («Σύντομη συνάντηση», «Το πέρασμα στην Ινδία»).

Είναι ένα πολλαπλό σχόλιο για την αναστολή, για τη σημειολογία των κινήσεων, την αυτοσυγκράτηση, τη συνειδητή αδυναμία μεταφοράς των επιθυμιών στην ώρα τους, με την ψευδαίσθηση πως οι διάδρομοι θα εξακολουθούν να υπάρχουν. Μεταβικτωριανός πουριτανικός οπορτουνισμός από τα χαμηλά στρώματα, ουτοπίες και χίμαιρες από τους αριστοκράτες και αποφάσεις για ένα ειδικό (προσωπικό) και γενικό πλαίσιο (ιστορικό παιγνίδι), στο οποίο οι παίχτες ζουν τη μεγάλη τους ψευδαίσθηση. Πιστεύουν πως ελέγχουν τις κινήσεις τους, δρουν αξιοπρεπώς συνολικά, χωρίς να γνωρίζουν ότι τα πιόνια τα κινεί η αόρατη επίσημη Ιστορία και ο επίσης αόρατος κοινωνικός αυτοματισμός. Και ο εαυτός, η ευτυχία, πού βρίσκονται; Στα απομεινάρια, στα leftings, ως ημιτόνια σε μια ταινία που αφηγείται βραδυφλεγώς αυτά τα ημιτόνια της σιωπής, τα ρήγματα στο χρόνο, τις σιωπές στο λόγο. Το φιλμ «διαβάζεται» σήμερα καλύτερα από τότε που γυρίστηκε. Νεοκλασικό έργο μοναδικής τέχνης.»

ΔΕΚΑ ΛΟΓΟΙ ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΧΑΣΕΤΕ ΤΑ «ΑΠΟΜΕΙΝΑΡΙΑ ΜΙΑΣ ΜΕΡΑΣ»

Εξάλλου, 10 λόγοι για να μη χάσετε τα Απομεινάρια μιας μέρας είναι:

1. Γιατί είναι μια από τις ωραιότερες διασκευές μυθιστορημάτων, που κέρδισε και το νόμπελ λογοτεχνίας.
2. Για τη φανταστική ημιτονοειδή σκηνοθεσία του Άιβορι (σαφώς η καλύτερη ταινία του), που απομονώνει φανταστικές μικρολεπτομέρειες, φράσεις που δεν εκστομίζονται, σκέψεις που μένουν χωρίς εξομολόγηση.
3. Γιατί οι ρόλοι είναι ένας προς ένα. Δεν είναι μόνο οι δύο πρωταγωνιστές, αλλα και ο Πίτερ Βον σε μικρό ρόλο. Όλα αυτά χάρη στον Άιβορι, που αν και Αμερικανός, γυρίζει την καλύτερη βρετανική ταινία.
4. Για την εκπληκτική αναπαράσταση της εποχής χάρη και στα ντεκόρ.
5. Για τη φανταστική φωτογραφία και τους χαμηλούς φωτισμούς, που αντιστοιχούν σε ψυχολογικές καταστάσεις.
6. Γιατί σπανίως μια ταινία συνέδεσε τόσο πολύ το συναισθηματικό με το ιστορικό και κοινωνιολογικό επίπεδο.
7. Για την έντονη κριτική που ασκείται στη μεταβικτωριανή Αγγλία και στην εποχή των ηθών του μεσοπολέμου. Υπάρχουν δυο μόνο τάξεις: Οι τυπολάτρες μεγαλοαστοί και οι υπνωτισμένοι υποπρονομιούχοι που αρκούνται σε μια άνωθεν ελεημοσύνη.
8. Για την έντονη ιδεολογική κριτική που ασκείται, γιατί μέσω του χαρακτήρα του Τζέιμς Φοξ ουσιαστικά υπάρχει μια κρυφή αναφορά στον Νέβιλ Τσάμπερλεν, ο οποίος είπε την ιστορική φράση «Ο Χίτλερ είναι σκυλί που γαβγίζει, αλλά δε δαγκώνει».
9. Για την εξαιρετική αξιοποίηση της λέξης Απομεινάρια στον τίτλο: είναι τελικά απομεινάρια συναισθημάτων, ιδεολογημάτων, ιστορικών αποκλίσεων, αλλά και προσωπικής ελεημοσύνης.
10. Γιατί βλέπουμε τι ακριβώς συμβαίνει στις αυστηρά δομημένες κοινωνίες με ταξικά κριτήρια: είσαι πάντα ένα βήμα πριν την προδοσία, την απώλεια, την παραπλάνηση, την αδιαφορία.

Υ.Γ. Τη Δευτέρα 22 Ιανουαρίου στις 21:00 η Κινηματογραφική Λέσχη των εργαζομένων της ΕΡΤ-3 και το ΚΕΜΕΣ προβάλλουν στα πλαίσια του ίδιου αφιερώματος το αριστουργηματικό δράμα του Ίνγκμαρ Μπέργκμαν Το αυγό του φιδιού (1977).