«Αρχαιοελληνικό» τσίρκο στην Ακρόπολη με άρωμα… Τσακοπιάκου / γράφει ο Άλκης Κόκκινος

Παραξενεύτηκαν πολλοί με την ολόφωτη Ακρόπολη των Αθηνών το βράδυ του Σαββάτου 27 Απριλίου. Υπέθεσαν δε πρόκειται για την πρώτη εφαρμογή του εξαιρετικά αμφίβολης δεοντολογικά και ηθικά μέτρου που ψήφισε πρόσφατα στην Βουλή η κυβέρνηση για δυνατότητα πραγματοποίησης πριβέ επισκέψεων ολιγομελών ομάδων στον αρχαιολογικό χώρο, έναντι υψηλού τιμήματος που μπορεί να φτάνει τις 5.000 ευρώ και σε ώρες πέραν της κανονικής λειτουργίας για τους κοινούς επισκέπτες.

Είδαν μάλιστα τη δημοσιότητα φωτογραφίες και βίντεο που σύντομα διαδόθηκαν στο διαδίκτυο, που δείχνουν πως δεν επρόκειτο για μία «απλή» πριβέ ξενάγηση, αλλά για κάποιο ειδικό event, που μεταξύ άλλων περιείχε και ηθοποιούς/μοντέλα, ενδεδυμένα με χρυσοποίκιλτες αρχαιοπρεπείς φορεσιές, χιτώνες, χλαμύδες και τα συναφή, στημένα σε διάταξη τόσο στα Προπύλαια όσο και μπροστά από τον Παρθενώνα. Την ίδια ώρα, στην είσοδο του αρχαιολογικού χώρου, παιάνιζε εμβατήρια η μπάντα του Λιμενικού Σώματος!

Πέραν του ακανθώδους ζητήματος της ιδιωτικής χρήσης, της Ακρόπολης για την ώρα και σύντομα και άλλων μνημείων και αρχαιολογικών χώρων ανά την επικράτεια, το συγκεκριμένο event προκάλεσε, όπως ήταν αναμενόμενο, πληθώρα επικριτικών και περιπαικτικών σχολίων για την ποιότητα της προτεινόμενης στους επισκέπτες εμπειρίας, που περισσότερο θυμίζει Ντίσνεϊλαντ και θεάματα τύπου Μπόλιγουντ παρά γνωριμία με τον αρχαιοελληνική κλασικό κόσμο.

Σε άλλες φωτογραφίες, που φέρνει στη δημοσιότητα το Κοσμοδρόμιο, εμφανίζεται στον χώρο, ενδεχομένως ως γενικός εποπτεύων του event, και ο γνωστός πια τοις πάσι συνδικαλιστής Γιάννης Τσακοπιάκος, που παραμένει στενός συνεργάτης της Λίνας Μενδώνη, παρότι υπόδικος για σοβαρές κακουργηματικές πράξεις (σύσταση εγκληματικής οργάνωσης, πλαστογραφία μετά χρήσεως κατά συρροήν, ξέπλυμα μαύρου χρήματος κοκ), οι οποίες συνδέονται με τα υποτιθέμενα δάνεια που αποκαλύφθηκε πως δήθεν χορηγούσε το «αμαρτωλό» Ταμείο Αλληλοβοήθειας Υπαλλήλων Υπουργείου Πολιτισμού.

Ο ίδιος, εξάλλου, έχει αναλάβει όπως φαίνεται διευρυμένο ρόλο συντονισμού ζητημάτων χρήσης των αρχαιολογικών και μουσειακών χώρων για εκδηλώσεις και άλλες δράσεις «αξιοποίησης», ενώ μόλις πρόσφατα -στις 23 Μαρτίου 2024- διορίστηκε από την υπουργό Πολιτισμού μέλος της πενταμελούς «Επιτροπής για τη διαχείριση των επισκέψεων των επιβατών κρουαζιερόπλοιων σε Μουσεία και Αρχαιολογικούς Χώρους αρμοδιότητας του Υπουργείου Πολιτισμού».

Ωστόσο, τα ερωτήματα πήγαν προφανώς και πέραν τούτου. Είχε γνώση το υπουργείο Πολιτισμού και η αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων Πόλεως (ΕΦΑ) Αθηνών του περιεχομένου της εκδήλωσης και ποιος ήταν ο διοργανωτής της; Θα μπορεί, δυνάμει της νομοθέτησης της δυνατότητας VIP ξεναγήσεων στην Ακρόπολη να στήνονται εκεί και κάθε λογής φιέστες που προσβάλλουν το μνημείο και τις ιδέες που φέρει;

Σύμφωνα με τις πληροφορίες μας, μέχρι αργά το βράδυ της Κυριακής 28/4 τόσο η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Πολιτισμού όσο και η Εφορεία αρνούνταν κάθε εμπλοκή στην υπόθεση, σημειώνοντας πως ό,τι έγινε έγινε ερήμην τους και πως δεν έχει εγκριθεί κάποια σχετική δράση ούτε από την Εφορεία ούτε από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο ούτε από τον ΟΔΑΠ, τον φορέα που εγκρίνει και αδειοδοτεί τις πριβέ ξεναγήσεις.

Μάλιστα, από την πλευρά της Εφορεία γινόταν λόγος για διεξαγωγή Ένορκης Διοικητική Εξέταση (ΕΔΕ) που πρόκειται να διαταχθεί για να διαπιστωθεί τι πραγματικά συνέβη και να αποδοθούν ενδεχομένως ευθύνες σε πρόσωπα του υπουργείου Πολιτισμού που εμπλέκονται. Διευκρίνιζαν, επιπλέον, ότι το συμβάν δεν ήταν σε καμιά περίπτωση τμήμα κάποιας VIP ξενάγησης, δεδομένου ότι η έναρξη της εν λόγω δράσης προγραμματίζεται από τον ΟΔΑΠ μετά τις 10 Μαΐου.

Είναι όμως έτσι ακριβώς τα πράγματα; Ή μήπως πρόκειται για άλλη μία υπόθεση την οποία οι αρμόδιοι προκρίνουν να «κουκουλώσουν», διαπιστώνοντας εκ των υστέρων το εύρος των αντιδράσεων που προκλήθηκαν; Είναι ποτέ δυνατόν ο αρχιφύλακας της Ακρόπολης να επέτρεψε, έτσι από μόνος του, να συμβούν πράγματα για τα οποία απαιτείται να υπάρχει γραπτή ή έστω και προφορική εντολή «άνωθεν»;

Ας θέσουμε, όμως, και κάπως πιο στοχευόμενα για την συγκεκριμένη υπόθεση ερωτήματα, μήπως και γίνει κάπως σαφέστερος ο τρόπος με τον οποίο φαίνεται πως λειτουργούν (ή θα θέλανε κάποιοι, με το αζημίωτο, να λειτουργούν), στην νέα εποχή «αξιοποίησης» του αρχαιολογικού πλούτου της χώρας;

Ισχύει ή όχι πως υπήρχε γραπτή άδεια για την διοργάνωση το Σάββατο 27/4 ενός ειδικού event προώθησης της ελληνοινδικής φιλίας στην Ρωμαϊκή Αγορά των Αθηνών, προς τιμήν δεκάδων Ινδών δισεκατομμυριούχων, που βρέθηκαν στην Αθήνα με αφορμή της τελετή αφής της Ολυμπιακής Φλόγας; Ισχύει ή όχι πως ο μπουφές με τους μεζέδες και τα κρασιά, οι μουσικές και οι μασκαρένοι χρυσαφένιοι κομπάρσοι είχε εγκριθεί να πλαισιώνουν το συγκεκριμένο event; Όλα αυτά είναι εντάξει για την Ρωμαϊκή Αγορά, αλλά όχι για της Ακρόπολη;

Ισχύει ή όχι πως με την επίκληση αυτής της άδειας, μέρος του event μεταφέρθηκε από την Ρωμαϊκή Αγορά στην Ακρόπολη και οι «αλευρωμένοι» με τις αρχαιοελληνικές ενδυμασίες δεν… εμφιλοχώρησαν τυχαία «χωρίς να γίνουν αντιληπτοί από φυλακτικό προσωπικό της Υπηρεσίες», όπως ισχυρίζεται η ΕΦΑ;

Μήπως μαζί τους… εμφιλοχώρησε, εντελώς κατά τύχη, και ο Γιάννης Τσακοπιάκος; Είδε φως και μπήκε, κάνοντας τον κόπο να ανέβει την δύσκολη ανηφόρα από την Ρωμαϊκή στην Ακρόπολη, για να πάρει τον αέρα του;

Δεν περιμένουμε πολλά από τις κάθε λογής ΕΔΕ που διατάσσει η υπουργός Πολιτισμού. Ούτε από την συγκεκριμένη, εάν φυσικά διαταχθεί. Ειδικά δε, εάν ανατεθεί και στην εκτελούσα χρέη προϊσταμένης στην Εφορεία της Πόλης των Αθηνών, που όσο να ‘ναι μια προϋπηρεσία σε απαλλακτικά πορίσματα για τους εκλεκτούς της υπουργού την έχει…

Ούτε περιμένουμε πως το υπουργείο Πολιτισμού θα αλλάξει ρότα στην πολιτική της επιλογή να μετατρέψει τους αρχαιολογικούς χώρους και τα μουσεία της χώρας σε παραδείσους του τουριστικού κεφαλαίου, παραμερίζοντας κάθε αναστολή και… παρωχημένους ηθικούς φραγμούς στην εμπορευματοποίηση της κληρονομιάς του τόπου. Ούτε καν πως η υπουργός Πολιτισμού θα απομακρύνει, επιτέλους, από δίπλα της όσους αποδεδειγμένα την εκθέτουν με τις πράξεις τους κατ’ επανάληψη. Γιατί όσα τους ενώνουν είναι πολύ περισσότερα από όσο ενδεχομένως τους χωρίζουν.

Αν κάτι θα είχε νόημα να περιμένει κανείς, θα ήταν οι πολίτες στην πλειονότητα τους τουλάχιστον να συνειδητοποιήσουν, μέσα από την δημοσιοποίηση ζητημάτων όπως και αυτό, την πορεία που έχουν πλέον πάρει τα πράγματα. Και να αποφασίσουν αν θέλουν να κάνουν κάτι γι’ αυτό.