Φωτογραφικό υλικό: Ειρήνη Κωστοπούλου
«Αποσπάσματα εισηγήσεων από την Ημερίδα Αστικές Παρεμβάσεις στον Δημόσιο Χώρο – Ιστορικά Κέντρα Πόλεων Περίπτωση της Βέροιας – Συζήτηση με πολίτες»
Στη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Βέροιας, την 29η Σεπτεμβρίου παρουσιάστηκε Ημερίδα που συνδιοργανώθηκε από το Τεχνικό Επιμελητήριο Κεντρικής Μακεδονίας, τη Νομαρχιακή Επιτροπή Ημαθίας, σε συνεργασία με το Γραφείο ARCHI.POLIS Dr Anastasia M Paparis architects & City Planners / Urban Designers.
Στην Ημερίδα συμμετείχαν με εισηγήσεις τους οι α) Δρ Ευθ. Μπακογιάννης, Δρ Πολεοδόμος – Συγκοινωνιολόγος, Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και β) Δρ Αναστασία Πάπαρη, αρχιτέκτων – πολεοδόμος.
Μέσω πλατφόρμας διαδικτυακής σύνδεσης παρουσίασε εισήγηση ο κ. Μπακογιάννης, με θέμα “Πολιτικές του ΥΠΕΝ για τις Αστικές Παρεμβάσεις και την Επανακατοίκηση των Ιστορικών Κέντρων”
Η Δρ Πάπαρη τιμήθηκε επίσης τον περασμένο μήνα με δύο πρόσθετες διακρίσεις από τις εκδόσεις ACQUISITION INTERNATIONAL, βραβείο Διακεκριμένης Μελετητικής Δραστηριότητας 2017 – ΕΛΛΑΔΑ (αγγλικός τίτλος: BUSINESS ELITE AWARD 2017 – GREECE) και από τις εκδόσεις WIB WORLDWIDE – Καλλίτερο Γραφείο Ελληνίδας Αρχιτέκτονα 2017 και Ελληνίδα με τη μεγαλύτερη επιρροή στην Αρχιτεκτονική Τοπίου 2017 – ΕΛΛΑΔΑ (αγγλικός τίτλος: BEST WOMAN-OWNED ARCHΙΤECTURE CONSULTANCY – GREECE & MOST INFLUENTIAL WOMAN IN LANDSCAPE ARCHITECTURE 2017.
H κ. Αναστ. Πάπαρη έκανε δύο εισηγήσεις. Η πρώτη είχε ως θέμα την “Αναγέννηση – Αναζωογόνηση Ιστορικού Κέντρου Βέροιας: Ιστορική Εξέλιξη, Υπάρχουσα Κατάσταση, Προοπτικές ” και η δεύτερη “Παρεμβάσεις στον Δημόσιο Χώρο της Βέροιας – Παρουσίαση Έρευνας Κοινού”.
Στην πρώτη από τις εισηγήσεις της η κ. Αναστασία Πάπαρη
μας γνώρισε τα όρια του Ιστορικού Κέντρου της πόλης, αλλά και το διευρυμένο ιστορικό κέντρο της που όπως είπε, αν το δούμε χονδρικά, βρίσκεται από την Πλατεία Ωρολογίου και την οδό Ανοίξεως και από τη Θωμαΐδου και την οδό Ακροπόλεως…
Δυστυχώς ο αριθμός των πολιτών που παραβρέθηκαν σε αυτήν δεν ήταν ο αναμενόμενος, καθώς άρχιζε στις 10:00 το πρωί της Παρασκευής που οι περισσότεροι πολίτες είναι απασχολημένοι με τις εργασίες τους.
Ίσως αυτός να ήταν ο κύριος λόγος για τη μικρή προσέλευση, ίσως ο χρόνος ενημέρωσης για την εκδήλωση, δεν ήταν αρκετός.
Απουσίαζαν οι αιρετοί για παράδειγμα, υποψήφιοι των Δημοτικών και Περιφερειακών Εκλογών, εκτός πολύ μεμονωμένων περιπτώσεων, επίσης.
Μακάρι σύντομα να επαναληφθεί παρόμοια ημερίδα μετά τις εκλογές που όλοι οι εκλεγμένοι θα «πιάσουν» δουλειά και θα ανασκουμπωθούν για το καλό του Τρίτου Τομέα, που είναι η κοινωνία των πολιτών…
Πραγματικά αν παρευρίσκονταν εκεί, θα έφευγαν με ένα απόθεμα γνώσεων πολύ σημαντικό που θα αποτελούσε κίνητρο για πολλά ερωτήματα…
Γνώστης άριστος του αντικειμένου αυτού, όλων των ευρωπαϊκών ψηφισμάτων, των αποφάσεων και εν γένει της σχετικής νομοθεσίας, η εισηγήτρια στάθηκε περισσότερο στις πιο πρόσφατες αποφάσεις του υπουργείου πολιτισμού του 1977, 79, 80, 85.
Σύμφωνα με τις αποφάσεις αυτές χαρακτηρίζονται πλέον όχι μόνο τα απλά κτίρια, αλλά ολόκληρες περιοχές ως ιστορικοί τόποι.
Έχουμε αναθεώρηση του ρυμοτομικού σχεδίου και κήρυξη νέων διατηρητέων κτιρίων με αποφάσεις και του Νομαρχιακού Συμβουλίου …
οδός Γουδή
Εβραϊκή Συνοικία
Κτίσματα εγκαταλελειμμένα έως και επικίνδυνα.
Οδός 10ης Μεραρχίας, Πάροδος Σοφού, Πάροδος Γουδή, φιλοξενούν σπίτια της εγκατάλειψης…
Όπως το γκρεμισμένο πρώην Ωδείο Βασιλειάδη το οποίο είναι και εστία μόλυνσης.
Παντού σε όλο το ιστορικό κέντρο της πόλης πινακίδες επικινδύνου, κλειστοί δρόμοι, τούνελ και λαμαρίνες .
Άλλα κατεδαφίζονται και καθίστανται επικίνδυνα στους επισκέπτες.
Φυσικά πάντα υπάρχει η ατόφια, παλιά αρχιτεκτονική στην Ακαταμάχητου όπου έχει φύγει το επίχρισμα σε ένα από τα επίμαχα σπίτια και βλέπουμε ακριβώς τον τρόπο δόμησης.
Έχουμε ένα μάθημα αρχιτεκτονικής μπροστά μας!
Επί της οδού Δημοσθένους, προς τα κάτω, είναι όλα κλειστά.
Έρχεται ένας ηλικιωμένος, τα παιδιά του είναι αλλού, έρχεται για λίγο, για δυο-τρεις μέρες να επιβλέψει το σπίτι και πάλι φεύγει.»
Ακαταμαχήτου
Επί της οδού Παναγίας Δεξιάς, υπάρχουν επίσης ερειπωμένα σπίτια κι άλλα πανέμορφα παραδοσιακά κτίσματα, που περιμένουν τι;…
Άλλες γειτονιές
Αγίου Σπυρίδωνα – Αγίου Νικολάου Αμόλευτου – Αγίου Γεωργίου- Αγίου Ανδρέα που για να επικοινωνήσεις με αυτόν, επικοινωνείς διαμέσου μιας πολυκατοικίας…
Και εδώ όλο το παλιό οικοδομικό τετράγωνο που βρίσκεται ανάμεσα σε αυτούς τους ναούς έχει εγκαταλειφθεί.
Είναι μία παλιά γειτονιά και τώρα έχει δημιουργηθεί εκεί ένα τεράστιο πρόβλημα …
Δημοσθένους- Αγία Παρασκευή
Κυριώτισσα
Στη Ρήγα Φεραίου, επίσης τα ίδια, στην Πατριάρχου Ιωακείμ στην Κυριωτίσσης, στην Ειρήνης και στην Ξενοπούλου.
Και εδώ πινακίδες επικνδύνου, ίδια κατάσταση, τούνελ, λαμαρίνες.
Σπίτια σημαντικά που έχουν αφεθεί, όπως το κτίριο Χριστοδούλου, το κτίριο Νικολαΐδη, ένα άλλο απέναντι από τον Δίδυμο Λουτρό,
Όπως αυτό δίπλα στους μικρούς Αγίους Αναργύρους…
Συνοικία κάτω Στρατώνες
Γύρω από το ιστορικό κέντρο μία περιοχή, που κι αυτή έχει κάποια στοιχεία τοπικής Αρχιτεκτονικής, όχι όμως με τη στενή έννοια της αρχιτεκτονικής
Οδός Δήμητρας, ασαφές τοπίο.
Οδός Ουρανίας μέχρι την Καπετάν Λιόλιου εγκατάλειψη εδώ και πέντε – δέκα χρόνια.
Προς την Καπετάν Λιόλιου πηγαίνοντας, έχουνε πέσει οι φράχτες σε σχέση με το ποτάμι.
Η κατάσταση είναι ασαφής, ακριβώς επειδή τα σπίτια είναι εγκαταλελειμμένα, έχουνε πέσει οι φράχτες… δεν υπάρχουν… και είναι μία κατάσταση!
Το μικρό παιδί, που είναι μικρό παιδί ,μπορεί να ξεγελαστεί να πάει ή κάποιος άλλος που δεν θα έπρεπε να βρεθεί εκεί.
Οδός Κλέωνος προς την 16ης Οκτωβρίου, οδός Αιγαίου και Φλωρίνης!
οδός Σοφού
Δεν είναι ερείπια τα κτίρια εκεί.
Είναι ερειπιώνες!
Οδός Ποσειδώνος, πάροδος Ποσειδώνος, οδός Αγίου Θεωνά… απόλυτη εγκατάλειψη.,,
Αυτό σημαίνει μία προϊούσα αστική παθολογία…
Παρόμοια σπίτια και κτίσματα βρίσκονται στις συνοικίες Ωρολογίου, Μάρκου Μπότσαρη και Αγίας Παρασκευής.
Επίσης έχουμε και σε πολλά σημεία αδιαμόρφωτους εξωτερικούς χώρους, όπως στην Κανάρη, στην Μπαντραλέξη όπου κι εκεί δεν κατοικούνται πολλές κατοικίες επίσης…
Ένα μεγάλο αριθμό δηλαδή περιοχών με έντονη υποβάθμιση παρατηρούμε στον δημόσιο χώρο.
Προϊούσα εγκατάλειψη σε ολόκληρα σύνολα κτιρίων, κατοικιών, οικοδομικών νησίδων.
Κίνδυνοι ατυχημάτων, τραυματισμού από κατάρρευση οικοδομικών υλικών, ερήμωση δρόμων και ολόκληρων γειτονιών, ακόμη και κτίρια που έχουν υποστεί στο παρελθόν ανακαινίσεις πριν από 20 περίπου χρόνια, παρουσιάζουν σοβαρό πρόβλημα.
Σοφού
Κενά οικόπεδα, σκουπιδότοποι και χώροι άτυπης στάθμευσης αυτοκινήτων.
Αλλοίωση του ποιοτικού χαρακτήρα του δημοσίου χώρου, επικινδυνότητα από κατολισθήσεις, μόλυνση, δυσωδία, οπτική ρύπανση, ερπετά ιδιαίτερα το καλοκαίρι…
Τυφλές πλάγιες όψεις στα κτίρια σε περίοπτη κοινή θέα, και δυσαρμονική συνύπαρξη με μοντέρνες, πολυώροφες κατασκευές…
Κτίρια και προσόψεις με κατεστραμμένη στέγη και επομένως κίνδυνος κατάρρευσής τους …
Γκρεμισμένα και ερειπωμένα κτίρια σημαντικής αρχιτεκτονικής και πολιτισμικής αξίας, ύπαρξη παρόλα αυτά κάποιων παραδοσιακών κτισμάτων κατά μήκος οδών που δημιουργούν την αίσθηση της γειτονιάς άλλης εποχής όπως είναι η οδός Σοφού και Δημοσθένους .
Δημοσθένους
Στα ιστορικά κέντρα έχει γίνει εκτεταμένη αλλαγή χρήσεων με την αποκατάσταση καταστημάτων αναψυχής.
Αυτό έγινε κυρίως στην Κυριώτισσα, μετά εγκαταλείφθηκαν και αυτά με περαιτέρω υποβάθμιση της ιστορικής και διατηρητέας γειτονιάς…
Απομάκρυνση της κατοικίας στο Ιστορικό Κέντρο, κλειστά καταστήματα κατά μήκος των κύριων οδικών αξόνων, οδήγησαν σε υπολειτουργία και υποεξυπηρέτηση του ιστορικού εμπορικού κέντρου με τις οδούς Κεντρικής και Ιεραρχών.
Κεντρικής προς το Ρολόγι
Κτίρια και ίχνη βιομηχανικών εγκαταστάσεων εκτός λειτουργίας.
Είναι κυρίως κατά μήκος του ποταμού…
Μέτρα αποτροπής διέλευσης από συγκεκριμένες οδούς λόγω επικινδυνότητας των παρακείμενων κτισμάτων με πινακίδες, μπάρες και τούνελ, οδηγούν σε περαιτέρω υποβάθμιση.
Ανεξέλεγκτη κυκλοφορία οχημάτων και οι πεζοί υπό διωγμόν, διότι δεν υπάρχει σαφής διαχωρισμός ή τελοσπάντων μία δυνατότητα ασφαλείας να αισθάνεται ο πεζός, στον δημόσιο χώρο.
Υπολειτουργία και υποεξυπηρέτηση του ιστορικού εμπορικού κέντρου έχουμε, όταν χάνεται η κατοικία.
Πώς να λειτουργήσει το Ιστορικό Κέντρο τουλάχιστον για το καθημερινό εμπόριο;
Παρατηρούνται προβλήματα προσβασιμότητας και διαμορφώσεων αύλειων χώρων και αυλόγυρων στα θρησκευτικά κτίρια…
Παραδείγματος χάρη στην Παναγία δεξιά, Αγία Παρασκευή, Άγιο Ανδρέα στην Κυριώτισσα, στον Άγιο Νικόλαο τον Αμόλευτο, στην Παναγιά Γοργοεπήκοο στην Κυριώτισσα, στον Άγιο Βασίλειο, Άγιο Ανδρέα της ενορίας του Αγίου Γεωργίου.
Τα δύο πλατάνια
Το Χωροταξικό Σχέδιο της Κεντρικής Μακεδονίας, αναγνωρίζει ως τοπόσημα της πόλης μόνο τα δύο πλατάνια!
Ερώτημα( από την εισηγήτρια)
Δεν είναι η Παλαιά Μητρόπολη ιστορικό τοπόσημο, καθώς ο ναός είναι ένας από τους μεγαλύτερους και αρχαιότερους των Βαλκανίων;
Και τα δύο πλατάνια που έχουν καταγραφεί και στο βασικό σχέδιο της Κεντρικής Μακεδονίας, είναι στην κατάσταση που γνωρίζουμε!
Έχουμε μία έντονη αστική παθολογία, οικονομοκοινωνική υποβάθμιση, ερήμωση κατά περιοχές, χαμηλή ποιότητα ζωής, απώλεια χωρικής ταυτότητας ολόκληρης της πόλης…
Δημοσθένους προς το παζάρι
Το 2019, συνέχισε η εισηγήτρια, με δική μου πρωτοβουλία έγινε μία σύσκεψη στο Επιμελητήριο Ημαθίας και υπήρχαν εκπρόσωποι από τον Δήμο Βέροιας, από την Περιφερειακή Ενότητα Ημαθίας, από την Εφορεία Αρχαιοτήτων, από τον Εμπορικό Σύλλογο.
Υπήρξε ομόφωνη απόφαση τότε, να προχωρήσουμε στη συγκρότηση ενός Φορέα Διεκδίκησης της Βελτίωσης της Κατάστασης του Ιστορικού Κέντρου της Βέροιας.
Από ότι φαίνεται όμως οι θεσμικοί μας φορείς δεν έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, θεωρώντας το πολύ δύσκολο, όχι ότι δεν είναι, αλλά από κάτι, κάποτε πρέπει να ξεκινήσει κανείς…
Το 1998 από το Ευρωπαϊκό Δίκτυο των Πολεοδόμων διατυπώθηκε η Νέα Χάρτα των Αθηνών η οποία είναι κυρίως των Ευρωπαίων πολεοδόμων. Ονομάστηκε έτσι στον αντίποδα της παλιάς Χάρτας των Αθηνών του 1930 όπου εκεί είναι οι αρχές της μοντέρνας πολεοδομίας που είχαν ως αποτέλεσμα την διάλυση της πόλης διεθνώς.
Τώρα νέες ιδέες, νέες έννοιες, αξίες, προτάσεις , ευνοούν τα ιστορικά κέντρα των πόλεων.
Η Νέα Χάρτα των Αθηνών υποστηρίζει ένα διευρυμένο ιστορικό κέντρο.
Οδός Σοφού
Στα πλαίσια του νόμου 2742/99 το Σχέδιο Ολοκληρωμένης Αστικής Παρέμβασης που βασίζεται στην Νέα Χάρτα των Αθηνών, εκτός όλων των άλλων σημαντικών στα οποία αναφέρεται που συντελούν στη βελτίωση των επιπέδων των υποδομών και των βασικών κοινωνικών εξυπηρετήσεων, την ανάπτυξη μέσων πρόσβασης και διακίνησης ανθρώπων και αγαθών φιλικών προς το περιβάλλον, σημαντική θέση έχει η διατήρηση και ανάδειξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και η πολιτιστική ανάπτυξη των ιστορικών κέντρων, αλλά και ολόκληρης της πόλης.
Στη ροή της εισήγησης της η Dr. Αναστασία Πάπαρη πρότεινε και αξιόλογη βιβλιογραφία σχετιζόμενη και με το θέμα της ημερίδας.
Όπως «Η Πράσινη Βίβλος για το Περιβάλλον» το 1990 που εισήγαγε για πρώτη φορά την έννοια της συνεκτικής πόλης, «Η Εδαφική Ατζέντα για την Ευρώπη το 2020» για μία συνεκτική, έξυπνη και βιώσιμη πόλη της Ευρώπης, των Περιφερειών και πολλά άλλα.
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή νομοθεσία και το ειδικό κείμενο αναφοράς του Τολέντο του 2010 το οποίο αναφέρεται συγκεκριμένα στην τακτική ανακαίνιση, η Τοπική αυτοδιοίκηση Α’ και Β’ βαθμού, πρέπει να λαμβάνει υπόψη και την Κοινωνία των Πολιτών που είναι ο τρίτος ισχυρός Τομέας που πρέπει να δρα!
Να δρα, μάλιστα όχι ατομικά, αλλά συνεταιρικά, ώστε να του δίνεται η δύναμη να συμμετέχει και να αλλάζει αποφάσεις…
Αφού τελείωσε η πρώτη εισήγηση της, της οποίας αποσπάσματα κατέγραψα, υποβλήθηκαν ερωτήματα από τους παρευρισκόμενους πολίτες.
Από ερώτημα που υποβλήθηκε από την κ. Μαίρη Τσίγκα κάτοικο της Κυριώτισσας και σημαντικό μέλος της Κίνησης Πολιτών Κυριώτισσας, δόθηκε η αφορμή για μία πολύ ενδιαφέρουσα τοποθέτηση.
Η κ. Τσίγκα αφού αναφέρθηκε στην σπουδαιότητα και στα χαρακτηριστικά της Κυριώτισσας, αλλά και στη δυσάρεστη κατάσταση στην οποία βρίσκεται σήμερα, επισήμανε πώς κάποια στιγμή, όπως όλοι γνωρίζουμε, εκεί άνοιξαν πολλά καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος στη διατηρητέα συνοικία, πράγμα το οποίο δημιούργησε πρόβλημα που είχε σαν αποτέλεσμα την απομάκρυνση των μονίμων κατοίκων της περιοχής…
Σε ένα σημείο, είπατε, συνέχισε η κυρία Τσίγκα, ότι για να είναι ζωντανό το ιστορικό κέντρο δεν πρέπει να είναι αμιγούς κατοικίας.
Θα ήθελα σας παρακαλώ να το διευκρινίσετε. ..
Πράγματι, απάντησε η εισηγήτρια, θέλει διευκρίνιση αυτό το θέμα.
Έχουμε προτάσεις μικτών χρήσεων για την κατοικία, να γειτνιάζουν όμως με συμβατές χρήσεις.
π.χ., όχι σίγουρα με χρήσεις υγειονομικού ενδιαφέροντος όπως προαναφέρατε, οι οποίες όμως πρέπει να ελέγχονται και να περιορίζονται στα όρια του Ιστορικού Κέντρου… που πάντα υπάρχουν αυτά τα όρια.
Συμβατές χρήσεις μπορεί να είναι το καθημερινό εμπόριο, ένας παιδικός σταθμός, κάποιες υπηρεσίες, κάποιες χρήσεις του δευτερογενούς τομέα, που δεν είναι οχληρές.
Μπορούμε να τις βρούμε αυτές, έχουμε τον τρόπο και τις γνώσεις.
Αυτό προβάλλει εξάλλου και η διώροφη κατοικία του ιστορικού κέντρου, όπου στο ισόγειο γίνονται διάφορες μορφές επεξεργασίας, οικοτεχνίας, χειροτεχνίας, βιοτεχνίας κλπ., αλλά σε περιορισμένη, οικογενειακή μορφή.
Ότι ενοχλεί δεν το θέλουμε και αντίθετα, ότι εξυπηρετεί είναι αυτό που μπορεί να συμπεριληφθεί σε αυτές τις περιοχές των ιστορικών κέντρων.
Στην περίπτωση της Κυριώτισσας , συνέχισε η κ. Τσίγκα είχε προβλεφθεί να υπάρχουν ήπιες χρήσεις.
Παρόλα αυτά τα καταστήματα που λειτούργησαν, υποτίθεται ότι ήταν ήπιες χρήσεις με μορφή καφενείου… καφετέριας…
Όμως εξελίχθηκαν πολύ διαφορετικά!
Με άδεια καφενείου, έγιναν μπαρ!
Αυτό δεν προϋποθέτει και συμμετοχή της πολιτείας και έλεγχο;
Μπορεί να διαφυλαχθεί αυτό από το νομικό πλαίσιο;
Κυριώτισσα
Κοιτάξτε, είπε η εισηγήτρια.
Έχουμε μία πολεοδομική υπηρεσία στον Δήμο Βέροιας.
Αν είναι στελεχωμένη με το κατάλληλο προσωπικό βεβαίως και μπορεί να κάνει τον έλεγχο και να κάνει περιστολή όλων αυτών των ειδών χρήσεων για τις οποίες δόθηκαν άδειες , χρήσεις υγειονομικού ενδιαφέροντος οι οποίες ενοχλούν τις κατοικίες και τις μεταμεσονύχτιες ώρες.
Δηλαδή είναι εύκολο να ελεγχθεί η κατάσταση, αρκεί να υπάρχει η πολιτική βούληση…
Είναι λάθος με κοινωνικούς όρους αυτό.
Θα πρέπει να δίνεται βαρύτητα στους κατοίκους που βρίσκουμε που υπάρχουν εγκαταστημένοι σε αυτές τις περιοχές.
Από κει ξεκινάμε…
Στη συνέχεια άλλη κάτοικος της Κυριώτισσας, η κ. Έλσα Ξανθοπούλου ανέφερε ένα ζήτημα που έχει να κάνει και με την οικονομική δυνατότητα των κατοίκων της πόλης σε σχέση με την αναστήλωση και ανακαίνιση των κατοικιών τους, που βρίσκονται στη διατηρητέα περιοχή.
Επισήμανε ότι δεν έχουν οι περισσότεροι τη δυνατότητα να συντηρήσουν, να αναστηλώσουν το σπίτι το οποίο αφήνεται και μοιραία θα καταρρεύσει.
Καταρρέει μάλιστα ένα σπίτι και συμπαρασύρει το άλλο, το διπλανό που κατοικείται και ενοικιάζεται.
Δεν μένω πια εδώ, συνέχισε η κ Ξανθοπούλου, έρχομαι να δω τους γονείς μου και κάθε φορά που έρχομαι πολλαπλασιάζονται οι λαμαρίνες.
Νιώθω σαν να μπαίνω σε μία παραγκούπολη έρημη από ανθρώπους.
Η κυρία Πάπαρη επέμενε πολύ στη σημαντικότητα, όπως προαναφέρθηκε, του Τρίτου Τομέα που είναι απαραίτητος και είναι η κοινωνία των πολιτών.
Πάρα πολλά Ευρωπαϊκά προγράμματα, συνέχισε απαιτούν την ύπαρξη του Τρίτου Τομέα και τις διάφορες εκφράσεις του.
Για την έγκριση και υλοποίηση οποιοδήποτε προγράμματος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αλλά ακόμη και αν όλο αυτό δεν είναι υποχρεωτικό, όταν ένας Δήμος, μία πόλη, μία Περιφέρεια την οποία πολύ εύκολα ξεχνάμε, αλλά πρέπει να είναι κοντά, είναι απαραίτητες οι προτάσεις και από τον Τρίτο Τομέα.
Εδώ ήταν το όμορφο, διώροφο, πέτρινο σπίτι με τα τενεκεντζίδικα, πισω απο την Κεντρικής
Στη δεύτερη εισήγηση της παρουσίασε μία έρευνα περιήγηση, όπως η ίδια τη χαρακτήρισε.
Είναι μία παρουσίαση, είπε, των ευρημάτων της έρευνας του κοινού, συμπεράσματα και προτάσεις, η οποία ξεκίνησε από μία ομάδα του facebook , από διαδικτυακούς φίλους.
Αυτή η έρευνα ήταν ανεξάρτητη από ιδεολογίες και πηγές χρηματοδότησης, που στηρίχτηκε όμως στην ελεύθερη έκφραση της γνώμης του κοινού με αυτοποιημένα αποτελέσματα και έτσι διασφαλίστηκε το αδιάβλητο και η αντικειμενικότητα…
Το υλικά ήταν εντυπωσιακό και ενδιαφέρον με το πλήθος των διαγραμμάτων που παρουσίασε η εισηγήτρια.
Ευελπιστώ ότι σύντομα θα δημοσιευτούν αυτά τα διαγράμματα…
Στη συνέχεια, διαδικτυακά, μίλησε ο κ.Ευθύμιος Μπακογιάννης, Γενικός Γραμματέας Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας
Αφού ευχαρίστησε για την πρόσκληση και απολογήθηκε για τους λόγους εξαιτίας των οποίων δεν παρευρέθηκε δια ζώσης στην Ημερίδα, μίλησε για την πόλη της Βέροιας, την οποία θεωρεί πραγματικά ένα στολίδι της Βορείου Ελλάδος και πραγματικά, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τόσο τα μορφολογικά του οικισμού όσο και το κτιριακό απόθεμα όπως είπε, χαρακτηρίζουν τη Βέροια ως μία από τις πιο ενδιαφέρουσες περιοχές της Ελλάδας…
Μεταξύ άλλων είπε, ότι στο αρμόδιο Υπουργείο είναι πολύ σημαντικό να έχουμε μία εικόνα από την πόλη για τη διασφάλιση της πρόσβασης της Πολιτιστικής μας Κληρονομιάς στο κοινό.
Μέσα από τη δημιουργία βάσεων, δεδομένων, αρχείων, που να επιτρέπουν στους ανθρώπους να έχουν πρόσβαση σε σχετικές πηγές.
Είναι σημαντικός ο Ενιαίος Ψηφιακός Χάρτης και στη συνέχεια η ιεράρχηση των περιοχών και οι αποφάσεις για τους τρόπους διαχείρισης τους.
Ένας ψηφιακός χάρτης στον οποίο θα αποτυπώνονται όλες οι θεσμικές γραμμές των πόλεων.
Οικοδομικές, ατομικές γραμμές προστασίας, αρχαιολογικοί πόροι, ιστορικοί τόποι, ψηφιοποίηση των αρχείων των πολεοδομιών…
Ζητήματα που έχουν να κάνουν με τις χρήσεις γης, με τους όρους δόμησης και όλο αυτό έρχεται και κουμπώνει στη συνέχεια με την ηλεκτρονική ταυτότητα του κτιρίου που έχει ξεκινήσει τα δύο τελευταία χρόνια και που η υποχρεωτικότητα λόγω των μεταβιβάσεων έχει αρχίσει να έχει ορατά αποτελέσματα, αφού έχουμε ένα μεγάλο αριθμό κτιρίων δημοσίων και ιδιωτικών στο σύστημα που έχουν αρχίσει και χρηματοδοτούνται.
οδός Γουδή
Η διατήρηση και η χρήση των υφιστάμενων κατασκευών, στα ιστορικά κέντρα των πάλεων προτάσσεται έναντι της κατεδάφισης τους.
Η τεχνική της Μηχανικής έχει πλέον εξελιχθεί σε τέτοιο βαθμό, που το μεγαλύτερο μέρος των σωστικών επεμβάσεων σε ένα τέτοιο κτίριο μπορεί να οδηγήσει σε αναστρέψιμη παρέμβαση, για αυτό και να μη χρειαστεί να κατεδαφιστεί!
Όταν τον ρώτησα, αν ο Δήμος μας, κατόπιν αιτήματός του έχει χρηματοδοτηθεί ή πρόκειται να χρηματοδοτηθεί στο άμεσο μέλλον ώστε να διασωθεί ότι μπορεί να διασωθεί από το ιστορικό κέντρο της Βέροιας, μου απάντησε ως εξής.
Κάνουμε πάρα πολλά προγράμματα και τώρα ετοιμάζουμε ένα Σχέδιο Νόμου το οποίο θα μπει σε διαβούλευση τον Νοέμβριο.
Το νομοσχέδιο σχετίζεται με τις αστικές αναπλάσεις και τα εγκαταλελειμμένα κτίρια .
Σχετικά με το πώς μπορούμε να αξιοποιήσουμε, επαναχρησιμοποιήσουμε, αναστηλώσουμε, αποκαταστήσουμε παλιά, διατηρητέα κτίρια.
Δεν γνωρίζω ακόμα να σας πω, γιατί δεν το έχω πρόχειρο, επειδή πολλά είναι τα χρηματοδοτικά εργαλεία με τα οποία ασχολούμαι τόσο σε περιφερειακό επίπεδο όσο και μέσω του ΕΣΠΑ.
Δεν είμαι πρόχειρος να σας πω, συνέχισε, αν έχει ενταχθεί η Βέροια στα προγράμματα του Ταμείου Ανάκαμψης που έχουμε για τις αστικές αναπλάσεις…
Σίγουρα για τον πολεοδομικό σχεδιασμό, για τα τοπικά πολεοδομικά σχέδια, αν δεν είχε πρόσφατο πολεοδομικό σχέδιο, και όταν λέω πρόσφατο εννοώ τα τελευταία πέντε χρόνια, θεωρώ ότι θα είναι στις πόλεις οι οποίες έχουν χρηματοδοτηθεί(;)
Δεν το γνωρίζω, αλλά για να βοηθήσω είναι πολύ εύκολο να τηλεφωνήσετε αύριο – έδωσε τον αριθμό τηλεφώνου – και να επικοινωνήσετε με την ομάδα του Ταμείου Ανάκαμψης!!
πάροδος Σοφού
Σε άλλο ερώτημα που υπέβαλε η κ. Τσίγκα σχετικά με τις φορολογικές απαλλαγές που καλό θα ήταν να έχουν αυτοί που έχουν τα διατηρητέα κτίρια, γιατί αυτό αποτελεί ένα σημαντικό
κίνητρο για να μείνουν άνθρωποι στην περιοχή, απάντησε πάλι σχεδόν με τον ίδιο θεωρητικό τρόπο.
Είπε, έχουμε ετοιμάσει ένα νομοσχέδιο, έχουμε πολλές απόψεις για τις φορολογικές ελαφρύνσεις και μέχρι το τέλος του χρόνου αυτό θα οριστικοποιηθεί.
Χρειάζονται όμως μελέτες για τα διατηρητέα, να περάσουν από το συμβούλιο αρχιτεκτόνων και στη συνέχεια από άλλα συμβούλια κλπ.
Είναι μία χρονοβόρα διαδικασία, ώριμες όμως μελέτες αν υπάρχουν, τότε θα είναι πολύ πιο άμεση η ολοκλήρωση της διαδικασίας για την φορολογική ελάφρυνση.
Το σπίτι του γιατρού Βελτσίδη που γκρεμίστηκε, στη Μητροπόλεως
Βέβαια όλα αυτά έωλα, χωρίς συγκεκριμένες απαντήσεις και αναφορές, σε θεωρητικό επίπεδο πάντα.
Τον λόγο πήρε και ο κ. Στέργιος Μποζίνης, αρχιτέκτονας και ζωγράφος, ο οποίος επισήμανε της αδυναμίες της πρόσφατης αστικής ανάπλασης που δεν δίνει τη δυνατότητα στα ΑΜΕΑ να κινούνται άνετα στην πόλη.
Πρότεινε οποιαδήποτε παρέμβαση και αν γίνεται από δω και πέρα στην πόλη πρωταρχικός στόχος να είναι εκτός των άλλων η ποιοτική καθημερινότητα και των ΑμεΑ…
Θα τελειώσω με αυτά που με άγγιξαν περισσότερο από την εισήγηση της κ. Πάπαρη
Όλα αυτά που ακούσατε έγιναν κατόπιν έρευνας και ενδελεχούς ψαξίματος.
Η συγκρότηση ενός φορέα που ξεκινάει από την ενημέρωση μέχρι και τη διεκδίκηση διότι η Βέροια μας έχει εκπλήξει αρνητικά, όπως γνωρίζετε έχω συνεργαστεί και με άλλες πόλεις που τα κατάφεραν, με την έννοια αυτή δεν υπάρχει.
Δεν υπάρχει ανατροφοδότηση μεταξύ της κοινωνίας και του Δήμου.
Είμαστε δύο κόσμοι παράλληλοι που πηγαίνουμε προς τον χρόνο και δεν επικοινωνούμε…
Αυτό δεν μπορεί να ισχύει, δεν μπορεί να πάει άλλο …
Μία πόλη θα πρέπει να έχει το ιστορικό της κέντρο και θα πρέπει να διακρίνεται από δημιουργικότητα, από ουσιαστική συμμετοχή των πολιτών και μάλιστα με τη μορφή εταιρικής σχέσης και όχι απλή συμμετοχή και ενημέρωση
Το ιστορικό κέντρο είναι η ταυτότητα της πόλης και αυτό το ιστορικό κέντρο να είναι διαπολιτισμικό.
Να αφορά όλους ακόμη και αυτούς που προέρχονται από διαφορετικές διαδρομές ζωής…
οδός Παναγίας Δέξιας
Η προσέγγιση για τα ιστορικά κέντρα και το διευρυμένο ιστορικό κέντρο πρέπει να είναι ολιστική.
Δεν αρκεί μόνο η ανάπλαση και αναζωογόνηση ενός ιστορικού κέντρου με την αποκατάσταση και τη συντήρηση των οικημάτων και κατοικιών.
Πρέπει να έχουμε κι άλλες χρήσεις νέες χρήσεις, νέους κωδικούς στην οικονομία .
Δεν αρκεί να πάρουμε ένα – ένα σπίτι από τα 237 σπίτια, από τα οποία τα 157 είναι θεσμοθετημένα στο Ιστορικό Κέντρο, να τα συντηρήσουμε και να τα αποκαταστήσουμε, διότι οι ανάγκες των νέων νοικοκυριών έχουν διαφοροποιηθεί.
Έχω ένα όραμα.
Να φέρουμε όσους νέους φύγανε, να τους φέρουμε πίσω προικισμένους και να δημιουργήσουμε νέους θεσμούς στην πόλη. π.χ., ένα Ερευνητικό Ινστιτούτο! Είναι δύσκολο; Όχι βέβαια!
Αλλά θέλει ανάπτυξη πρωτοβουλιών η πόλη, συνέργειες.
Όπως λέει και το τραγούδι: «οι παρέες γράφουν ιστορία»… τόσο απλά…
καλή εβδομάδα με υγεία!
Ει. Δα.
Φωτογραφικό υλικό: Ειρήνη Κωστοπούλου
