Μια περίεργη… σύμπτωση εντοπίζεται αν παρατηρηθεί η πορεία των χονδρεμπορικών τιμών ηλεκτρικής ενέργειας σε ημερήσια βάση, καθώς το τελευταίο τουλάχιστον διάστημα η μέγιστη τιμή του ρεύματος προκύπτει ακριβώς τις ώρες με την υψηλότερη συμμετοχή των μεγάλων υδροηλεκτρικών της ΔΕΗ στην αγορά.
Πιο συγκεκριμένα, διαπιστώνεται ότι η ημερήσια αιχμή στην τιμή της μεγαβατώρας που καταγράφεται τις απογευματινές κατά βάση ώρες, καθώς αποσύρεται η συμμετοχή των φωτοβολταϊκών, αν και ανεβαίνει η ζήτηση (το γνωστό ως «φαινόμενο της πάπιας» στις ΑΠΕ), συμπίπτει με τη μεγαλύτερη διείσδυση της δυναμικότητας των υδροηλεκτρικών μονάδων στο μείγμα ηλεκτροπαραγωγής.
Το αξιοσημείωτο, ωστόσο, είναι ότι τα υδροηλεκτρικά έχουν πολύ χαμηλό κόστος και θα περίμενε κανείς να μειώνονται και όχι να αυξάνονται οι τιμές.
Βέβαια, με την εφαρμογή από τον Ιούλιο 2022 του Προσωρινού Μηχανισμού Επιστροφής Μέρους Εσόδων Αγοράς Επόμενης Ημέρας και Ενδοημερήσιας Αγοράς, που θα διατηρηθεί έως το τέλος Δεκεμβρίου 2023, το «πλαφόν» (ρυθμιζόμενη τιμή εσόδων των παραγωγών) για τα μεγάλα υδροηλεκτρικά της ΔΕΗ είναι προκαθορισμένο και σταθερό κάθε μήνα στο ιδιαίτερα υψηλό επίπεδο των 112 ευρώ/μεγαβατώρα.
Θυμίζουμε ότι σύμφωνα με την περσινή έκθεση-πόρισμα της Ρυθμιστικής Αρχής (ΡΑΑΕΥ) για τον υπολογισμό των υπερκερδών των ηλεκτροπαραγωγών, το μεσοσταθμικό μεταβλητό κόστος των υδροηλεκτρικών σταθμών προέκυπτε ίσο με 2,97 ευρώ ανά μεγαβατώρα.
Μέγιστες τιμές με νερά
Αναφέρουμε ενδεικτικά ως παράδειγμα τη διακύμανση των τιμών της 31ης Αυγούστου, που επεξεργάστηκε ο Στέργιος Μποζίνης, μέλος της κεντρικής αντιπροσωπείας του ΤΕΕ και πρώην διευθυντής Ανθρώπινου Δυναμικού ΛΚΔΜ της ΔΕΗ. Βέβαια, αντίστοιχα φαινόμενα παρατηρούνται τόσο το προηγούμενο διάστημα όσο και στις αρχές του Σεπτεμβρίου.
Ειδικότερα, στις 31/8 διαπιστώνεται αιχμή (μέγιστη χονδρεμπορική τιμή ημέρας) στα 362,58 ευρώ/μεγαβατώρα στις 8 το βράδυ, όταν η συμβολή των υδροηλεκτρικών βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδο της ημέρας (1.389,37 μεγαβατώρες).
Ομως, υψηλές είναι οι τιμές πριν και μετά το συγκεκριμένο peak με επίσης την αμέσως επόμενη μεγαλύτερη ημερήσια συμμετοχή υδροηλεκτρικών στην αγορά:
– Στις 7 μ.μ. τιμή αγοράς 155,80 ευρώ/μεγαβατώρα (1.058 μεγαβατώρες υδροηλεκτρικών).
– Στις 9 μ.μ. τιμή αγοράς 189 ευρώ/μεγαβατώρα (1.238 μεγαβατώρες υδροηλεκτρικών).
– Στις 10 μ.μ. τιμή αγοράς 161,72 ευρώ/μεγαβατώρα (1.208 μεγαβατώρες υδροηλεκτρικών).
Είναι χαρακτηριστικό ότι αν αφαιρέσουμε αυτές τις υψηλές «βραδινές» αιχμές των τιμών, η τελική τιμή της χονδρεμπορικής διαμορφώνεται σε 114 ευρώ/μεγαβατώρα, ενώ η αγορά έκλεισε τη συγκεκριμένη ημέρα στα 131,89 ευρώ – τιμή με την οποία βρέθηκε μάλιστα στην πρώτη θέση της ακρίβειας μεταξύ των χονδρεμπορικών αγορών της Ευρώπης. Δηλαδή, θα ήταν κατά 17,89 ευρώ/μεγαβατώρα χαμηλότερη η τελική τιμή. Αν αφαιρεθούν, δε, και κάποιες αντίστοιχες υψηλές τιμές τριών ωρών με υδροηλεκτρικά στην πρωινή ζώνη (7-9 π.μ.), τότε μιλάμε για τελική τιμή στα 110 ευρώ/μεγαβατώρα (-21,89 ευρώ/μεγαβατώρα χαμηλότερη).
Ομως, πέραν της μειωμένης τελικής τιμής, που, θεωρητικά τουλάχιστον, θα επιδρούσε θετικά στο κόστος συμπιέζοντάς το μέχρι και την προμήθεια (λιανική), τα κέρδη που συνεπάγεται αυτό το… φαινόμενο υπολογίζεται ότι δεν είναι διόλου αμελητέα για τους συμμετέχοντες. Εφόσον η αγορά μεταφράζεται τη συγκεκριμένη ημέρα σε συνολικό όγκο (ημερήσια ζήτηση) ηλεκτρικής ενέργειας περίπου 172.000 μεγαβατώρων, δηλαδή αξία περί τα 22,7 εκατ.. ευρώ, το αντίστοιχο μερίδιο από τις προαναφερθείσες (συνολικά 7) αιχμές τιμών υπολογίζεται σε περίπου 3,7 εκατ. την ημέρα. Ακόμα κι αν υποθέταμε αυθαίρετα ότι αυτού του είδους οι αιχμές τιμών στη χονδρεμπορική γίνονται επί 10 ημέρες μηνιαίως, τότε μιλάμε για ένα ποσό ύψους 37 εκατ. ευρώ τον μήνα.
Φαίνεται ότι πρόκειται για επιπλέον κέρδη από τη λειτουργία της αγοράς με τον περίφημο προσωρινό μηχανισμό σε ισχύ, τα οποία, στον βαθμό που σχετίζονται με την αυξημένη συμμετοχή των υδροηλεκτρικών, συνδέονται άμεσα με τη ΔΕΗ, συνδράμοντας τις ισχυρές οικονομικές επιδόσεις της…
Την ίδια στιγμή, σε επίπεδο έτους (οκτάμηνο 2023) η Ελλάδα έχει (οριακά κάτω από την Ιρλανδία) την τρίτη ακριβότερη χονδρεμπορική τιμή στην Ευρώπη.