Αλήθεια, πιστεύει κανείς ότι θα αλλάξει κάτι δραματικά στην Τουρκία, ιδίως όσον αφορά τους δύο πιο «καυτούς» τομείς, δηλαδή τη γονατισμένη, θνήσκουσα οικονομία και την επεκτατική, υπερφιλόδοξη νεο-οθωμανική εξωτερική πολιτική;
===================
Γιώργος Τσιάρας
Κακά τα ψέματα: η αγωνία όλων δεν είναι τι θα γίνει αν κερδίσει ο Ερντογάν, αλλά τι θα γίνει αν χάσει, αφού κανείς δεν πιστεύει πραγματικά ότι ο σουλτάνος θα παραδώσει έτσι απλά την εξουσία, ύστερα από σχεδόν ένα τέταρτο του αιώνα στα παλάτια. Πόσο μάλλον που έχει ήδη φροντίσει να δαιμονοποιήσει τον αντίπαλό του, τον Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, κατηγορώντας τον ανοιχτά ως κρυπτο-γκιουλενικό, πράκτορα των Δυτικών εχθρών και εχθρό της πίστης…
Με δεδομένη μάλιστα την πρόσφατη εμπειρία, δηλαδή τον βαθιά αυταρχικό τρόπο με τον οποίο ο Ερντογάν εκμεταλλεύτηκε το πραξικόπημα – οπερέτα του 2016, για να ξεριζώσει το κεμαλικό «βαθύ κράτος» και να εγκαταστήσει τη δική του εκδοχή στον στρατό, τις υπηρεσίες ασφαλείας και το δικαστικό σώμα, φοβάμαι πως η πιθανότητα μιας νέας εκτροπής, με ή χωρίς τανκς, μοιάζει σήμερα μεγαλύτερη παρά ποτέ. Άλλωστε, η απειλή του σουλτάνου ήταν ξεκάθαρη -«θα υπερασπιστούμε την ανεξαρτησία με κάθε μέσον, όπως κάναμε το 2016»… Κι αν το 2021, στην αυτόκλητη προστάτιδα της απανταχού δημοκρατίας, τις ΗΠΑ, ο Τραμπ έστειλε χιλιάδες οπαδούς του να μπουκάρουν στο αμερικανικό Καπιτώλιο, σήμερα ο Ερντογάν είναι σε θέση να βγάλει στους δρόμους εκατομμύρια πιστούς του, εκ των οποίων πολλοί είναι ένοπλοι, οργανωμένοι και πανέτοιμοι για σκληρή παρακρατική βία σε βάρος των αντιπάλων…
Μπορεί, βέβαια, να μη γίνει και τίποτε -να μας διαψεύσει όλους ο Ερντογάν και να κάτσει φρόνιμα να χάσει από τον άχρωμο και άοσμο Κεμάλ από το κάτω ράφι. Μπορεί, επίσης, η ετερόκλητη συμμαχία των Έξι αντι-ερντογανικών κομμάτων να κερδίσει με κάποιον μαγικό τρόπο την απόλυτη πλειοψηφία στη Βουλή, ακόμη και χωρίς τις πλάτες του αριστερού HDP. Αλήθεια, πιστεύει κανείς ότι θα αλλάξει κάτι δραματικά στην Τουρκία, ιδίως όσον αφορά τους δύο πιο «καυτούς» τομείς, δηλαδή τη γονατισμένη, θνήσκουσα οικονομία και την επεκτατική, υπερφιλόδοξη νεο-οθωμανική εξωτερική πολιτική; Το αντίθετο -όποιος και να βρεθεί αύριο στο τιμόνι, θα έχει να αντιμετωπίσει τεράστια, συσσωρευμένα επί δεκαετίες οικονομικά προβλήματα, που φυσικά χειροτέρεψαν από την ανορθόδοξη, διεφθαρμένη και πρωτίστως… μεγαλεπήβολη πολιτική του Ερντογάν. Καημένε τουρκικέ λαέ, σ’ έφαγαν τα δεκάδες φαραωνικά πρότζεκτ και η εμμονική τάση του ηγέτη σου για προβολή ισχύος από τον Καύκασο ως τη Συρία και τη Λιβύη και δεν έχεις ν’ αγοράσεις κρεμμύδια και πατάτες…
Πού θα βρει ο Κεμάλ τις φρέσκες επενδύσεις που χρειάζονται, για να σταθεροποιήσει την οικονομία, να μειώσει τον πληθωρισμό που τρέχει με 85%, κατατρώγοντας τα λαϊκά εισοδήματα, και να σταθεροποιήσει τη λίρα; Σίγουρα όχι από την Ευρώπη και τις ΗΠΑ, που έχουν τη δική τους βαθιά οικονομική και ενεργειακή κρίση να αντιμετωπίσουν. Μήπως από τη λυκοσύμμαχο Ρωσία του Πούτιν; Χλομό -δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι ο «τσάρος» θα συνεχίσει να πριμοδοτεί την τουρκική οικονομία, με φτηνό γκάζι και τουρίστες, ιδίως αν ο Κιλιτσντάρογλου κάνει πράξη τα όσα λέει για αναθέρμανση των σχέσεων με τη Δύση και επιστροφή στο αμερικανικό και ΝΑΤΟϊκό «μαντρί». Τα «αγκάθια» και οι παγίδες στην εξωτερική πολιτική είναι κυριολεκτικά αμέτρητα -ο Κιλιτσντάρογλου έχει υποσχεθεί να επαναπατρίσει τα εκατομμύρια Σύρους και Αφγανούς πρόσφυγες που ζουν στην Τουρκία, αλλά πώς θα το κάνει; Θα αποσύρει άραγε τα τουρκικά στρατεύματα από τη βόρεια Συρία; Και τι θα κάνει με τις ανοιχτές πληγές της Ουκρανίας και της Λιβύης; Οι υποσχέσεις που δίνει, δεν πείθουν κανέναν.
Α, και κάτι τελευταίο: όσοι Έλληνες αναλυτές ψηφίζουν «δαγκωτό» Κεμάλ, ας ανατρέξουν έστω και τώρα στις πάγιες, άκρως φιλοπόλεμες απόψεις του για το Αιγαίο και την «παράνομη» στρατιωτικοποίηση των νησιών μας: ώστε να μην πέφτουν αργότερα από τα σύννεφα, όταν οι κεμαλικοί, παρέα με τη «λύκαινα» Ακσενέρ ξαναρχίσουν τις παραβιάσεις και τις «γκρίζες» διεκδικήσεις!