“Ο Βαπτιστικός” του Θ. Σακελλαρίδη από την Πόπη Φιρτινίδου και τους μαθητές της / Μια άλλη προσέγγιση της γνωστής οπερέτας
Η Πόπη Φιρτινίδου και οι μαθητές της ανέβασαν σήμερα στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών της Βέροιας την γνωστή και δημοφιλή οπερέτα του Θεόφραστου Σακελλαρίδη “Ο Βαπτιστικός”. Ήταν αφιερωμένη και πάλι, όπως κάθε χρόνο, στη δασκάλα της, Πόπη Χατζηδήμου, στα πλαίσια των εκδηλώσεων που καθιέρωσε η ίδια από το 2006, “το Πιάνο, μακρινός φίλος, οικείος ξένος“.
Και, βέβαια, εύλογο το ερώτημα πώς είναι δυνατή η προσέγγιση μιας οπερέτας, που χρειάζεται, πέρα από τη μουσική, το τραγούδι και το χορό.
Η δασκάλα του πιάνου, έχοντας πάντα μια εξαιρετική σχέση με τους μαθητές της, που ακολουθούν με θέρμη τις ιδέες της για εκδηλώσεις, όπου τους δίνεται η ευκαιρία να δείξουν τις δυνατότητές τους αλλά και να προσεγγίσουν κάθε φορά ένα διαφορετικό θέμα, αυτήν τη φορά μπήκαν στα δύσκολα.
Γιατί οι εγγενείς δυσκολίες της έλλειψης φωνών και χορού σε μια οπερέτα, μόνο με μια ευρηματική ματιά μπορούν να αντιμετωπιστούν.
Έτσι, πέρα από τους μαθητές της, που έπαιξαν στο πιάνο κομμάτια της οπερέτας, κάποια μάλιστα εξαιρετικά γνωστά, και καταχειροκροτήθηκαν από το κοινό, η Πόπη Φιρτινίδου έδωσε τον κύριο κορμό του έργου μέσα από κείμενα που διάβασαν ηθοποιοί που επέλεξε να ακούγονται οι φωνές τους μέσα από ένα παλιό ραδιόφωνο του Μεσοπολέμου.
Το ανάλαφρο κλίμα, όχι του λαού που πολεμούσε στους Βαλκανικούς Πολέμους, αλλά της καλής κοινωνίας της Αθήνας, που ανέμελη διασκέδαζε την ανία της με μικρά “αθώα” σκανδαλάκια, δίνεται περίφημα από τον Σακελλαρίδη σ’ αυτήν την οπερέτα και οι φωνές των πρωταγωνιστών το αποτύπωσαν εύστοχα.
Επιπλέον η σοπράνο Ελένη Αναγνώστου και οι μαθητές της ήρθαν να συμπληρώσουν με δύο παρουσίες τους την έλλειψη φωνών, δίνοντας μια ιδιαίτερη νότα στη βραδιά.
Το κείμενο που συνόδευε με διαφάνειες τα κομμάτια στο πιάνο και μάλιστα στο πολυτονικό, (για να είναι εναρμονισμένο με την εποχή), έφερνε τον θεατή της εκδήλωσης πιο κοντά στην ατμόσφαιρά της οπερέτας. Γιατί και η γλώσσα της αστικής τάξης, ήταν αυτή, μια όχι ακραιφνής καθαρεύουσα.
Με προσοχή, λοιπόν, και σεβασμό σ’ ένα ιστορικό κείμενο και το λιμπρέτο του, η Πόπη Φιρτινίδου αφιέρωσε τη δουλειά της αυτής της χρονιάς, όπως πάντα, όχι μόνο στη δασκάλα της αλλά και στον Σύλλογο Καρκινοπαθών Ημαθίας “Άγιος Παρθένιος”, που επιβράβευσε αυτήν και τους μαθητές της με λουλούδια.
Φωτογραφίες faretra.info
Το πρόγραμμα της εκδήλωσης
Τα τραγούδια της οπερέτας
Ω, τι δουλειά χρυσή να ’σαι σωφέρ! (Ζαχαρούλης)
Αργυρώ Μαρμαρά
Το βαλς θ’ αρχίσουν (Βιβίκα)
Λένα Ζαμάνη
Τα παλληκάρια τ’ ανδρεία παιδιά (Βιβίκα – Ζαχαρούλης)
Κλήμης Κουφόπουλος
Ο βαφτιστικός (καλεσμένοι του ζεύγους Ζαχαρούλη)
Ελένη Αναγνώστου και μαθητές/μαθήτριες
Ψηλά στο μέτωπο (Χαρμίδης)
Σοφία Παυλίδου
Τον καιρό εκείνο τον παλιό (Βιβίκα – Κική)
Μαρίνα Χονδροματίδου
Συ μου πήρες πια τον νου (Βιβίκα – Χαρμίδης)
Ανθία Ευφροσύνη Τσιτούρα
Στο στόμα, στο στόμα (Βιβίκα – Χαρμίδης)
Άννα Μέλλιου
Τικ τακ (Κική – Συνταγματάρχης)
Κατερίνα Σαρρή
Τι ζωή ζηλευτή (Βιβίκα – Ζαχαρούλης)
Αντωνία Αγγελίδου
Τι μέρα συγκινήσεων κι αυτή! (Βιβίκα – Ζαχαρούλης)
Μαρία Στογιαννοπούλου
Ψηλά στο μέτωπο (καλεσμένοι του ζεύγους Ζαχαρούλη)
Ελένη Αναγνώστου και μαθητές/μαθήτριες
………………
Κείμενο: Πόπη Φιρτινίδου
Ακούγονται οι ηθοποιοί: Γιώτα Κασιμιάδου (Βιβίκα), Αλέξης Κότσυφας (Ζαχαρούλης) και Γιώργος Τερζής (Χαρμίδης)
Επιμέλεια προβολής: Σοφία Παυλίδου
………………
Το θέμα της αφίσας ζωγράφισε η Σοφία Παυλίδου
Θερμές ευχαριστίες
-
Στον παλιό μαθητή, συνάδελφο και φίλο μου Θανάση Τσολάκη για την κατά παραγγελία πιανιστική απόδοση των τραγουδιών 1, 3, 6, 7, 8, 11.
-
Στην φίλη μου Ελένη Αναγνώστου, σοπράνο και καθηγήτρια Μουσικής και τους/τις μαθητές/μαθήτριές της Γιάννη Βαΐδη, Φωτεινή Κανελλίδου, Άννα Πολύμνια Προβάδου, Μαρία Σύρπη και Τηλέμαχο Χατζάκη για την συμμετοχή τους στην εκδήλωση.
-
Στις παλιές μαθήτριες, συναδέλφους και φίλες μου Σοφία Παυλίδου και Μαρίνα Χονδροματίδου για τη συμμετοχή τους στην εκδήλωση των μικρών συμμαθητών τους.
-
Στις μαθήτριες Ευτέρπη Αδαμοπούλου, Βίκυ Καρανικόλα και Δέσποινα Λιλιοπούλου, όπως και στην παλιά μας μαθήτρια Ειρήνη Τουλίκα, μαία, που συμμετείχαν στην πρώτη προετοιμασία την σχολική χρονιά 2019 – 20 και για διάφορους λόγους δε μπόρεσαν να βρίσκονται σήμερα μαζί μας.
-
Στον εκδοτικό οίκο Γαϊτάνου/Κοκονέτση για την προσφορά των παρτιτουρών για τα τραγούδια 2, 5, 9, 10.
-
Στον πατέρα Μακάριο Λιακόπουλο για τη μεταφορά των στίχων στο πολυτονικό σύστημα.
Η δημοφιλέστερη ελληνική οπερέτα, ο Βαπτιστικός, σε μουσική, πεζό κείμενο και λιμπρέτο του Θεόφραστου Σακελλαρίδη (1883 – 1950) γράφτηκε σε μια περίοδο που ο ελληνισμός χρειαζόταν μια ένεση κουράγιου και ανάτασης. Το ευρύτερο ιστορικό πλαίσιο στο οποίο εντάσσεται η υπόθεση είναι αυτό των βαλκανικών πολέμων, αν και η πρώτη παρουσίαση έγινε το 1918. Πρόκειται για μια μεταφορά στα ελληνικά πράγματα της γαλλικής οπερέτας Madame et son filleul των Maurice Hennequin, Pierre Veber και Henry de Gorsse.
H υπόθεση της οπερέτας αντλεί την ψυχαγωγική της δύναμη από το μπουλβάρ, είναι γεμάτη παρεξηγήσεις, ανατροπές και σπιρτόζικα ευρήματα, που συγκροτούν μια αλυσίδα από μικροϊστορίες, ενώ πολλά από τα δροσερά τραγούδια τραγουδιούνται ακόμα. Έχει γυριστεί δύο φορές για τον κινηματογράφο, επαγγελματικοί αλλά και ερασιτεχνικοί θίασοι συχνά την παρουσιάζουν στο θέατρο και το κοινό πάντα ανταποκρίνεται με ενθουσιασμό στην όμορφη μουσική και το κέφι που αποπνέει. Αποχωρούμε χαμογελώντας και μουρμουρίζοντας τικιτάκ, τικιτάκ, τικ τακ!
Στις 26 Απριλίου του 2006 γεννήθηκε ‘το Πιάνο, μακρινός φίλος, οικείος ξένος’, σε μια προσπάθεια να κρατήσω ζωντανό το όνομα, την ιστορία, την κληρονομιά και την αύρα της δασκάλας μου Πόπης Χατζηδήμου (1918 – 1997).
Ευχαριστώ από την καρδιά μου τους μαθητές και τις μαθήτριές μου που από το υστέρημα του χρόνου τους κανακεύουν αυτήν την δέσμευσή μου απέναντι στην ανάμνηση της γυναίκας που μου δίδαξε μουσική, ήθος και απλότητα.
2006: Το πιάνο: ιστορία, συνθέτες και χαρακτηριστικά έργα
2007: Μεγάλοι συνθέτες γράφουν για μικρά παιδιά
2008: Η μουσική για πιάνου του 20ου αιώνα
2009: Ο Πέτρος και ο λύκος
2010: Η ρωσική μουσική για πιάνο
2011: Το καρναβάλι των ζώων
2012: All that jazz!!!!
2013: Κάρμεν
2014: Η πιανιστική γραφή των γυναικών συνθετριών
2015: Λιλιπούπολη
2016: Μουσική και Ιστορία
2017: Νότες στο πανί
2018: Κραταιά ως θάνατος αγάπη
2019: Μουσική και πένθος
———————
Επόμενη εκδήλωση
16 Ιουνίου 2022: ο μικρός πρίγκιπας
(μουσική απόδοση του βιβλίου του Antoine de Saint-Exupéry)