Καλό ταξίδι, κυρία Σοφία…
Ξημερώματα χθες έφυγε η κυρία Σοφία Ανδρεανίδου, η γειτόνισσά μου. Σήμερα κηδεύτηκε απλά, σεμνά, όχι μόνο λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών που ζούμε, αλλά όπως της ταίριαζε.
Γιατί, αν η απλότητα και η σεμνότητα είναι χαρακτηριστικά σημαντικά για έναν άνθρωπο, μαζί πάντα με την καλοσύνη, η κυρία Σοφία τα είχε και τα τρία.
Συνήθως γράφονται ή λέγονται την ώρα της αποδημίας κάποια πράγματα για ανθρώπους γνωστούς στην πόλη. Για τους απλούς και λαϊκούς ανθρώπους δεν μιλούμε. Ας μιλήσουμε, λοιπόν, γι’ αυτήν.
Τριάντα τέσσερα χρόνια στην ίδια γειτονιά, κι όμως την αποκαλούσα πάντα κυρία Σοφία. Γιατί; Μερικά πράγματα επιβάλλονται μόνα τους, χωρίς να το θέλεις.
Ήταν πραγματική κυρία, ένας τίτλος που τον κέρδισε μόνη της. Όχι γιατί είχε τη μόρφωση των σχολείων. Είχε τελειώσει μόλις το Δημοτικό. Μ’ αυτήν όμως έλυσα την απορία που είχα από μικρή, όταν οι μεγάλοι λέγανε πως αυτός ή αυτή έχει “κοινωνική μόρφωση!” Να, λοιπόν, που κοινωνική μόρφωση σημαίνει απλότητα, αξιοπρέπεια και μέτρο στη συμπεριφορά και στα λόγια… Η κυρία Σοφία πρόσεχε πολύ τι θα πει, πώς θα το πει, για ποιον θα το πει.
Όμορφες εικόνες από τα παλιά, όταν ζούσε ακόμα ο άντρας της ο Αντώνης… Ήταν αυτή, που τηγάνιζε τις καλύτερες πατάτες, αυτή που είχε στο σπίτι της το καλύτερο ψωμί, όπως έλεγαν τα δύο μικρότερα από τα παιδιά μου, που αυτοπροσκαλούνταν στο τραπέζι της, χωρίς να ντρέπονται ή που τα φώναζε η ίδια μερικές φορές, για να τα φιλέψει.
Ντυμένη για πολλά χρόνια στα μαύρα όταν χήρεψε, ήταν πάντα στο ισόγειο μπαλκονάκι της πλέκοντας δαντέλες με το τσιγκελάκι της. Στωική, με τη θρησκευτική πάντα ματιά στις δυσκολίες που φέρνει η ζωή, έλεγε “Έτσι ήθελε ο Θεός” ή “Έχει ο Θεός”. Κι έτσι όλα λύνονταν, γίνονταν πιο απλά.
Οι γειτόνισσες μαζεύονταν γύρω της, έξω από το μπαλκονάκι της στην πίσω αυλή των δίδυμων πολυκατοικιών μας, για να τα πούνε, θυμίζοντας τον παλιό καλό καιρό, που οι γυναίκες κάθονταν μπροστά στις πόρτες κουβεντιάζοντας.
Αν κάποιος στα σπίτια μας είχε πρόβλημα, η κυρία Σοφία έτρεχε να βοηθήσει, να συμπαρασταθεί. Αυτό υπαγόρευε η “κοινωνική της μόρφωση”και ο δοτικός χαρακτήρας της. Βαθιά ανθρώπινη…
Κι όταν για μας τους ξένους ήταν έτσι, πώς μπορούσε να μην τα έδινε όλα για τα παιδιά και τα εγγόνια της;
Κάθε χρόνο οι εγγονούλες της μάς έλεγαν τα κάλαντα. Την πρώτη φορά ήρθε και η γιαγιά Σοφία μαζί τους για συμπαράσταση. Τι όμορφες στιγμές…
Φέτος τα κάλαντα δεν αντήχησαν στις γειτονιές. Τα κορίτσια δεν ήρθαν, η γιαγιά Σοφία έφυγε για πάντα και μεις θα περνάμε από το μικρό της μπαλκονάκι και θα τη θυμόμαστε εκεί, να μας χαιρετά με τη γνωστή της ευγένεια και ζεστασιά…
Καλό ταξίδι, κυρία Σοφία…
