“Ασκός του Αιόλου” – Ένα ντοκιμαντέρ για τις ανεμογεννήτριες στην Ελλάδα
Ο «Ασκός του Αιόλου» (Windbag of Aeolus), σε σκηνοθεσία Νασίμ Αλάτρας, είναι ένα ντοκιμαντέρ που ερευνά το θέμα της Αιολικής ενέργειας στην Ελλάδα. Σκοπός του είναι να δώσει πληροφορίες στον μη μυημένο θεατή για τις ανεμογεννήτριες, τη λειτουργία τους και το ρόλο τους σε αυτό που ονομάζουμε «Πράσινη Ανάπτυξη».
Ο «Ασκός του Αιόλου» στόχο έχει να φωτίσει το μέγεθος της εμπλοκής εθνικών και πολυεθνικών εταιριών καθώς και του πολιτικού συστήματος της χώρας στην «Πράσινη Ανάπτυξη», να δώσει στοιχεία για το, τί είναι η Αιολική Ενέργεια και ποιός είναι ο περιβαλλοντικός, οικονομικός και πολιτικός ρόλος στις τοπικές κοινωνίες.
Με αφορμή την αλόγιστη διασπορά ανεμογεννητριών σε όλη τη χώρα και την ασύστολη χορήγηση αδειών σε πολυάριθμες εταιρείες εγκατάστασης αιολικών, η Ομάδα Παραγωγής του ντοκιμαντέρ επιδίωξε να διαπιστώσει ιδίοις όμμασι αλλά και να καταγράψει την αλλοίωση του φυσικού περιβάλλοντος στις περιοχές αυτές, καθώς και να μεταφέρει στο κοινό με κάθε λεπτομέρεια τις ευρύτερες περιβαλλοντικές, κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες των λεγόμενων επενδύσεων «πρώτης προτεραιότητας».
Ο Ασκός του Αιόλου ευελπιστεί να αποτελέσει ένα εργαλείο στα χέρια των κατοίκων όλων των περιοχών, που εδώ και δεκαετίες αγωνίζονται με πείσμα ενάντια στην υφαρπαγή και την ιδιοποίηση γης και φυσικών πόρων, για να εκφράσουν ευρύτερα την αντίθεσή τους στην καταστροφή των βουνών τους και για να φέρουν στο φως τα πραγματικά κίνητρα που τους κάνουν να εναντιώνονται στα μεγαθήρια και τις πολυεθνικές της «πράσινης τεχνολογίας» των ανεμογεννητριών.
Το ντοκιμαντέρ, είναι το αποτέλεσμα 2 χρόνων γυρισμάτων σε 16 περιοχές της Ελλάδας και άλλων δύο χρόνων επισταμένης δημοσιογραφικής έρευνας, αποκαλύπτει μια πραγματικότητα που παρέμενε επιμελέστατα κρυμμένη κάτω από τη σκόνη της αδιαφάνειας και της προπαγάνδας της πράσινης ανάπτυξης.
Παρακολουθείστε ολόκληρο το ντοκιμαντέρ
Η Ομάδα Παραγωγής έκανε προτεραιότητά της να αποδείξει την αλήθεια των φωνών αυτών μέσα από τα στοιχεία που προέκυψαν από τη δημοσιογραφική έρευνα και να σπάσει τη σιωπή που είχε επιβληθεί από τα ΜΜΕ, να βοηθήσει το κοινό να πληροφορηθεί και να συζητά σε βάθος το τι ακριβώς συμβαίνει με τον ενεργειακό σχεδιασμό της πράσινης ανάπτυξης, τόσο σε παγκόσμιο επίπεδο, αλλά και ειδικότερα στην Ελλάδα. Σχεδιασμό που όπως φάνηκε δεν είχε στόχο, την παραγωγή καθαρής ενέργειας, την μείωση των ρύπων, την ελάττωση της χρήσης του λιγνίτη. Η πράσινη ανάπτυξη και ο τρόπος που εφαρμόστηκε μέχρι τώρα σε τούτο τον τόπο, δεν συνιστά τίποτε άλλο από ένα απέραντο τραπέζι, στρωμένο με λουκούλλεια γεύματα για μεγαλοεργολάβους και επιχειρηματίες-μεγαθήρια. Οι μόνοι αρωγοί στην προσπάθεια αυτή, που ολοκληρώθηκε χάρη στην εθελοντική δουλειά όλων των μελών της ομάδας παραγωγής, ήταν οι κάτοικοι των περιοχών αυτών, καθώς και φορείς και σύλλογοι.
«Δεν μπορείς να συλλάβεις την ομορφιά ή την ασχήμια αυτού του κόσμου όταν τον παρατηρείς από μακριά. Πρέπει να τον πλησιάσεις, να βουτήξεις μέσα και να τον εξερευνήσεις… μόνο τότε αποκτάς πλήρη συναίσθηση και αντικειμενικότητα», σημειώνει η Ομάδα Παραγωγής του ντοκιμαντέρ.
Ο όρος και η πρακτική εφαρμογή της πράσινης ανάπτυξης εμφανίστηκαν στην Ελλάδα τη δεκαετία του ’80, όταν η ενεργειακή πολιτική των Ελληνικών κυβερνήσεων, καθοδηγούμενη από τις Ευρωπαϊκές οδηγίες, συναίνεσε στη δημιουργία του πρώτου αιολικό πάρκου. Από τότε ο αριθμός τους αυξάνεται με φρενήρη ρυθμό. Η παρουσία πολυάριθμων ανεμογεννητριών που αλόγιστα φυτεύονται στο όνομα της «πράσινης ενέργειας» σε ανεκτίμητες περιοχές της ηπειρωτικής και νησιωτικής Ελλάδας, αποτέλεσε το έναυσμα της έρευνάς μας.
Ο κύριος στόχος του ντοκιμαντέρ είναι να φέρει στην επιφάνεια τις πραγματικές περιβαλλοντικές, οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες της εφαρμογής αυτής της πολιτικής και τις «παρενέργειες» των αποκαλούμενων «στρατηγικών επενδύσεων» που επιδοτούνται αδρά.
Σε ότι αφορά το περιβάλλον ορισμένα μόνο από τα βασικά ερωτήματα που προκύπτουν είναι τα εξής: Ποια είναι επιτέλους τα χωροταξικά κριτήρια επιλογής των περιοχών εγκατάστασης; Τι είδους και πόσης αξιοπιστίας περιβαλλοντικές μελέτες «επιστημονικά» συναινούν στην επιλογή δασών, προστατευόμενων περιοχών NATURA, σημείων σε απόσταση αναπνοής από παραδοσιακούς οικισμούς και κατοικημένες περιοχές ή ιστορικούς χώρους, ως περιοχών κατάλληλων για εγκατάσταση; Γιατί αυτές οι περιβαλλοντικές μελέτες, που συνοδεύουν τις αιτήσεις αδειοδότησης, πραγματοποιούνται κυρίως από ιδιωτικές εταιρείες και όχι από το άρτια καταρτισμένο επιστημονικό προσωπικό των Πανεπιστημίων της χώρας και με ποιον τρόπο ή από ποιο φορέα ελέγχεται η αξιοπιστία των αποτελεσμάτων τους; Ποιες είναι οι υποχρεώσεις των ιδιοκτητών αιολικών πάρκων σε σχέση με την απομάκρυνση των ανεμογεννητριών μετά το τέλος της λειτουργικής περιόδου τους και την αποκατάσταση του περιβάλλοντος; Ποιος ελέγχει ότι εργασίες αποκατάστασης όντως πραγματοποιούνται; Με άλλα λόγια, είναι αυτό στρατηγική και σχέδιο ανάπτυξης, ή απλά ένας ληστρικός τρόπος εκμετάλλευση κοινωνικών αγαθών όπως ο αέρας, το νερό και ο ήλιος; Πως θα μπορούσε ποτέ η “πράσινη ενέργεια” να είναι υπό αυτές τις συνθήκες πραγματικά «πράσινη»;
Οι δημιουργοί
«Είμαστε μια ομάδα παραγωγής ντοκιμαντέρ, αποτελούμενη από έμπειρους τεχνικούς και δημοσιογράφους με χρόνια εμπειρίας στο εγχώριο και διεθνές ρεπορτάζ, καθώς και στην οργάνωση, εκτέλεση και παραγωγή ντοκιμαντέρ. Με ξεχωριστές διαδρομές ο καθένας, είχαμε την ευκαιρία να συναντηθούμε στη βάση της παραγωγής του ντοκιμαντέρ».
Η Ομάδα παραγωγής αποτελείται από τους:
Νασίμ Αλάτρας
Κώστας Πλιάκος
Αχιλλέας Κουρεμένος
Δήμητρα Αιγινίτη
Κατερίνα Θεοφιλοπούλου
Κωνσταντίνος Σταθιάς
Ξενοφώντας Βαρδαρός
Θανάσης Παπακώστας
