“Πρωτοφανής κίνδυνος – Πρόβλημα για την επιστημονική κοινότητα τα χαρακτηριστικά του κορωνοϊού” γράφει ο Μιχάλης Λαγάνης
Ψάχνοντας αντίδοτο στον κορωνοϊό, που έχει εξαπλωθεί με τρομακτική ταχύτητα σε περισσότερους από 120.000 ανθρώπους σε τουλάχιστον 92 χώρες και ευθύνεται για τον θάνατο τουλάχιστον 4.200 ασθενών, στα ερευνητικά εργαστήρια οι επιστήμονες έχουν επιδοθεί σε έναν άνισο «αγώνα ταχύτητας» με τον χρόνο, ώστε να παρασκευαστεί ένας αποτελεσματικός συνδυασμός φαρμάκων για τη θεραπεία των ασθενών και σε βάθος χρόνου το εμβόλιο που θα «θωρακίσει» τον πλανήτη ενάντια στον «μαύρο κύκνο», που προκαλεί αλυσιδωτές αντιδράσεις και επιπτώσεις όχι μόνο στην παγκόσμια οικονομία, αλλά και στην καθημερινότητα των πολιτών.
Προς το παρόν η παγκόσμια Ιατρική κοινότητα στρέφεται σε πιο «παραδοσιακά» όπλα για την αντιμετώπιση της επιδημίας, που τείνει να εξελιχθεί σε πανδημία.
Τρία είναι τα βασικά ερωτήματα που κάθε κυβέρνηση χωριστά καλείται να απαντήσει ώστε να αποτρέψει το ενδεχόμενο μαζικής εξάπλωσης του ιού: ο εντοπισμός των επαφών των φορέων και ασθενών, το ποσοστό μετάδοσης του ιού και η θνησιμότητα. Στα δύο πρώτα ερωτήματα έχει διαπιστωθεί ότι ένας φορέας μολύνει κατ’ αναλογίαν τρία με τέσσερα άτομα του στενού του περιβάλλοντος και η θνησιμότητα ανέρχεται σε ποσοστό 3,4%.
Μέλη της επιτροπής έχουν χαρακτηρίσει τον ιό «έξυπνο», καθώς έχει βρει τον τρόπο να πολλαπλασιάζει τη δύναμή του χωρίς να τον ανακόπτει κανείς. Ποιος είναι ο τρόπος αυτός; «Ταξιδεύει» γρήγορα μέσω ασυμπτωματικών φορέων – που δεν εντοπίζονται ούτε απομονώνονται εύκολα – ώστε να βρει τον τελικό του στόχο, που είναι οι ηλικιωμένοι και οι ασθενείς.
Τα τελευταία δεδομένα για τον ιό προκάλεσαν μεγάλη ανησυχία στην επιστημονική κοινότητα. Δύο μελέτες, οι οποίες είδαν το φως της δημοσιότητας τη Δευτέρα (9.3.2020), έφεραν στην επιφάνεια πρωτοφανή στοιχεία. Λοιμωξιολόγοι και επιδημιολόγοι ομολογούν ότι παρόμοια χαρακτηριστικά σε ιούς δεν έχουν συναντήσει ποτέ στην καριέρα τους.
Οι δύο μελέτες
Να σημειωθεί ότι στις δύο αυτές μελέτες στηρίχθηκε το κλείσιμο των σχολείων.
1. Πρώτη μελέτη: Εντοπίστηκαν μεγάλες ποσότητες του ιού σε παιδιά ή νεαρά άτομα που είχαν ήπια ή ακόμα και καθόλου συμπτώματα. Εργαστηριακή ανάλυση επιχρίσματος από τον φάρυγγα παιδιών που είχαν προσβληθεί από τον κορωνοϊό απέδειξε την ύπαρξη υψηλών ποσοτήτων του ιού (υψηλό ιικό φορτίο), το οποίο δεν συνοδευόταν από τα αντίστοιχα συμπτώματα που παρουσιάζουν ασθενείς με μεγάλο ιικό φορτίο.
Να σημειωθεί ακόμη ότι το μεγάλο ιικό φορτίο σχετίζεται με την υψηλή μεταδοτικότητα.
Σε περίπτωση εννιάχρονου παιδιού, μάλιστα, εντοπίστηκαν μεγάλες συγκεντρώσεις ιού στον φάρυγγα και υψηλότατη μεταδοτικότητα, ακόμη και μετά τη 14η μέρα της νόσησής του. Το παιδί δεν είχε καθόλου συμπτώματα.
2. Δεύτερη μελέτη: Το 70% των προσβεβλημένων ασθενών είχε ιικό φορτίο και μετέδιδε τη νόσο μέχρι και πάνω από 20 μέρες. Νέα στοιχεία προέκυψαν για το 70% των προσβεβλημένων από την επιδημία ανθρώπων στην ηλικιακή ομάδα 30 έως 69 ετών. Αποδείχθηκε ότι μπορεί να εμφανίζουν ιικό φορτίο στον φάρυγγά τους μέχρι και πάνω 20 μέρες, ακόμα κι όταν είναι ασυμπτωματικοί. Παρά το γεγονός ότι οι επιστήμονες υποστηρίζουν στη μελέτη ότι μετά τις 10 μέρες μειώνονται πολύ οι πιθανότητες μετάδοσης, ωστόσο δεν αποκλείεται τα άτομα να μεταδίδουν τη νόσο για πολύ καιρό. Στα παιδιά δεν υπάρχουν ακόμη ευρήματα.
Περί τυφλότητος…
Οι διαδοχικές αποφάσεις της κυβέρνησης για το κλείσιμο όλων των δημόσιων και εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της χώρας, όπως ήταν φυσικό, προκάλεσε αναστάτωση στους γονείς. Την Τετάρτη το πρωί, πρώτη ημέρα εφαρμογής του μέτρου, στις συζητήσεις μεταξύ των γονέων ήταν ευδιάκριτο το άγχος σχετικά με το ποιος θα κρατήσει τα παιδιά στο σπίτι για τις δεκαπέντε επόμενες ημέρες τουλάχιστον.
Μάλιστα η «πατροπαράδοτη συνταγή» του παππού και της γιαγιάς, στην περίπτωση του κορωνοϊού, μπορεί να αποδειχθεί εξαιρετικά επικίνδυνη για τους ευπαθείς στον ιό ηλικιωμένους, οι οποίοι πλέον καλούνται να παραμείνουν για μεγάλο χρονικό διάστημα με τα αγαπημένα τους εγγόνια, που στην πραγματικότητα ενδέχεται να είναι φορείς της νόσου.
Επιπλέον ο περιορισμός των ατόμων της «τρίτης ηλικίας» με τον ουσιαστικό κατ’ οίκον περιορισμό ενδεχομένως να έχει σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην ψυχική υγεία τους.
Για να μην αναφερθούμε στα απαράδεκτα ρατσιστικά σχόλια και περιστατικά που ακούγονται το τελευταίο χρονικό διάστημα δεξιά και αριστερά εναντίον τόσο των ηλικιωμένων όσο και κατοίκων συγκεκριμένων περιοχών όπου υπάρχει εξάπλωση της νόσου.
Την καλύτερη απάντηση στους ρατσιστές, αλλά και ένα «ηχηρό καμπανάκι» στους «ισχυρούς του πλανήτη» σχετικά με το πόσο ευάλωτοι είμαστε στην πραγματικότητα έναντι της φύσης έχει δώσει ο βραβευμένος με Νόμπελ Λογοτεχνίας (1998) Ζοσέ Σαραμάγκου στο βιβλίο του με τίτλο «Περί Τυφλότητος».
Ένας άνθρωπος χάνει ξαφνικά το φως του. Τα περιστατικά αιφνίδιας τύφλωσης κλιμακώνονται και η κυβέρνηση αποφασίζει να βάλει σε καραντίνα τους τυφλούς. Με γραφειοκρατική ακρίβεια, ο Ζοζέ Σαραμάγκου έχει υπολογίσει όλα όσα θα μπορούσαν να συμβούν σ’ έναν κόσμο που χάνει την όρασή του. Για πόσο καιρό η κίνηση στους δρόμους θα είναι ομαλή; Για πόσο καιρό θα επαρκούν τα τρόφιμα για τις πεινασμένες ορδές; Πόσος χρόνος χρειάζεται για να καταρρεύσει η παροχή του ηλεκτρικού ρεύματος, αερίου και νερού; Τι θ’ απογίνουν τα κατοικίδια; Οι σεξουαλικοί φραγμοί; Πόσοι τυφλοί φτιάχνουν μια τυφλότητα; Και τέλος: Σε έναν κόσμο τυφλών, τι θα έκανες αν έβλεπες;
