Αλεξάνδρεια

Παρουσίαστηκε στην Αλεξάνδρεια η ποιητική συλλογή “Μακρινή παρουσία” του Αλέκου Χατζηκώστα

Με μεγάλη συμμετοχή κόσμου πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Παρασκευής 14/2 στη Δημοτική Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας η πρώτη ποιητική συλλογή του Ημαθιώτη δημοσιογράφου-συγγραφέα Αλέκου Χατζηκώστα με τίτλο «Μακρινή παρουσία».Της παρουσίασης προηγήθηκε ταινία μικρού μήκους παραγωγής του συγγραφέα-στηριγμένη σε ομώνυμο διήγημα του- με τίτλο «Άτιμη Ασφαλιστική».Την παρουσίαση του βιβλίου έκανε η φιλόλογος Βαγγελιώ Πολυμένου, ενώ στη συνέχεια ο συγγραφέας απάντησε σε ερωτήσεις του κοινού και υπέγραψε τα βιβλία του.

Από την ομιλία της Β. Πολυμένου
Ξεκινώντας, λοιπόν, την παρουσίαση των ποιημάτων  θα ήθελα να αναφέρω το στίχο που έγραψε η Κατερίνα Αγγελάκη Ρουκ –η σημαντική αυτή  ποιήτρια που πριν λίγες μέρες έφυγε από τη ζωή- για την ποίηση: «Για να γεννηθεί ένα ποίημα, λέει η ποιήτρια, θέλει να το γεννήσει μια πληγή. Το ποίημα είναι η ουλή. Πάνω στην ουλή πατάει το ποίημα και με το ποίημα γιατρεύεται η ψυχή».

Αυτή τη σκέψη είχα στο νου όταν, διαβάζοντας τα ποιήματα της «Μακρινής παρουσίας», προσπάθησα να ανιχνεύσω την πληγή που τα γέννησε. Μια πρώτη ένδειξη έχουμε  στο οπισθόφυλλο του βιβλίου, όπου ο Αλέκος Χατζηκώστας αποκαλύπτει ότι η ενασχόλησή του με αυτό το είδος της τέχνης δεν είχε μόνο τον χαρακτήρα καταφυγίου στις ώρες της μοναξιάς του, αλλά και ένα χαράκωμα εξωτερίκευσης σκέψεων και συναισθημάτων προς τους γύρω του.
Βέβαια,  οι ποιητικές σκέψεις και τα συναισθήματα αφορμώνται  από τις εμπράγματες καταστάσεις που βιώνει το ποιητικό υποκείμενο και εντέλει τις μετουσιώνει μετά από μια επώδυνη διαδικασία σε λεκτικά γεγονότα. Έτσι και τα ποιήματα της «Μακρινής παρουσίας» έχουν αναφορά σε έντονες ψυχικές εμπειρίες που ο ποιητής τις καταχωρίζει σε έξι  θεματικές ενότητες. Η ποιητική συλλογή με 60 στο σύνολό της ποιήματα, δομείται στις κατηγορίες του Χρόνου, του Τόπου, της Κοινωνίας, του Καιρού, του Νερού και της Προσμονής και περιλαμβάνει 7 έως 14 ποιήματα η καθεμιά της με μια χαρακτηριστική φωτογραφία να συνοδεύει την αρχή της κάθε ενότητας που αποκαλύπτει και τις εικαστικές ευαισθησίες του ποιητή.

Τα ποιήματα φέρουν τίτλο άμεσα σχετιζόμενο με το περιεχόμενο τους. Λειτουργούν ως μικρές αυτοτελείς αφηγηματικές ιστορίες με την κορύφωσή  τους να βρίσκεται στην κατακλείδα τους. Με τον ίδιο τρόπο,  και η κάθε μια από τις παραπάνω ενότητες λειτουργεί νοηματικά και δομικά ως αυτόνομη ποιητική σύνθεση αλλά και από κοινού με τις άλλες.
Τα ποιήματα εντάσσονται στην μοντέρνα ποίηση, πεζόμορφα με ανομοιόμορφη δομή στίχων και στροφών, μεσαίας φόρμας κυρίως, κάποια σε στροφικές ενότητες και άλλα  σε  ενιαία μορφή στίχων, δίνουν τη δυνατότητα στον ποιητή να εκφράζεται ελεύθερα και να χρησιμοποιεί εκείνη τη μορφή ανάλογα με αυτό που θεωρεί σημαντικό να τονίσει κάθε φορά. Χαρακτηριστικό στοιχείο της γλώσσας του ο λεκτικός πληθωρισμός ονομάτων, τα οποία συντελούν στην αφηγηματική οικονομία των ποιητικών τοπίων αλλά και κρυπτογραφούν συμβολικά τα νοήματα που ο αναγνώστης καλείται συνειρμικά να  ακολουθήσει, ώστε να μυηθεί στις ατραπούς της διανόησής του ποιητή.

Σε πρώτη ανάγνωση έχουμε να κάνουμε με μια ποίηση που οι συναισθηματικοί της συσχετισμοί και  προβληματισμοί αναπτύσσονται στις λεπτομέρειες της καθημερινότητας.  Μια πιο προσεκτική ματιά, όμως,  αποκαλύπτει την επώδυνη διαδικασία με πολλές εξάρσεις και υφέσεις με την οποία ο Αλέκος  Χατζηκώστας προσπαθεί να αιχμαλωτίσει την υπαρξιακή αγωνία μέσα από τις πολλές όψεις του εφήμερου. Ο ανεκπλήρωτος έρωτας, η τραυματισμένη μνήμη, η διαψευσμένη πραγματικότητα, οι μάταιες υποσχέσεις, η άτακτη  φυγή, το ξεθωριασμένο όνειρο  εναλλάσσονται με την  προσμονή ελπίδας και τη βεβαιότητα αισιόδοξης ανατροπής.

Αυτά είναι  τα ποιητικά μοτίβα που κυριαρχούν στην ποίηση της «Μακρινής παρουσίας»  και γίνονται το όχημα της αναζήτησης της περί του κόσμου αλήθειας. Ο ποιητής μας   γνωρίζει πως « ό,τι διαλανθάνει της μνήμης αποτελεί αλήθεια», σύμφωνα με τον Φρόυντ, και γι αυτό διασώζει την καθημερινή του ζωή, τις επιθυμίες, τα πάθη του , τις απογοητεύσεις του μέσα  στην ποίηση του δίνοντάς τους υπόσταση μακρινής παρουσίας. Προσπαθεί, λοιπόν, να ματαιώσει οριστικά το μάταιο και φευγαλέο  του ανθρώπινου βίου με τη μακρινή παρουσία της ελπίδας που έρχεται. Η  φωτογραφία στο εμπροσθόφυλλο, άκρως συμβολική, όπως αποδεικνύεται, από την ανάγνωση των ποιημάτων απεικονίζει  ένα παγκάκι στα χαλίκια μιας παραλίας, ακριβώς εκεί όπου σκάζει το κύμα της ήρεμης θάλασσας. Υπάρχει ορίζοντας, υπάρχει απουσία ανθρώπων, αλλά το παγκάκι υποδηλώνει την παρουσία μιας γλυκιάς προσμονής.

.. Ολοκληρώνοντας την παρουσίαση μου, θα ήθελα να πω ότι εδώ παρουσιάζω τις προσωπικές μου σκέψεις για την ποιητική συλλογή «Μακρινή παρουσία» που είναι αποτέλεσμα της δικής μου ανάγνωσης. Αυτό δε σημαίνει ότι δε θα μπορούσε να έχει και άλλες αναγνώσεις. Επίσης, επιλέγονται εδώ ορισμένα μόνο σημεία της για θεώρηση,  τα οποία κρίνω ότι θα μπορούσαν να αποτελέσουν ρωγμές εισόδου του αναγνώστη στο ποίημα. Σ’ αυτές τις ρωγμές ρίχνω λίγο φως ή καλύτερα περιγράφω τον τρόπο με τον οποίο πέρασα στα ενδότερα του ποιήματος, με προσοχή πάντοτε να μη διαταράξω με αυτή την ενδιάμεση παρουσία μου μεταξύ ποιήματος και αναγνώστη την ωραιότητα  του δημιουργήματος.

banner-article

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΔΙΑΒΑΣΜΕΝΑ