ΔΗΠΕΘΕ Βέροιας: “Διδυμάνες” / Όταν η ποίηση του Λόγου, της Μουσικής και της Θεατρικής Δράσης συναντιούνται σε μια έξοχη παράσταση!
Ο έρωτας, το σαράκι, το πένθος, η αρχοντιά που μεταμορφώνεται με τη μορφή της αγάπης και της συγχώρεσης σε προσφορά… Ιδέες, συναισθήματα… Αισθητικοί και συναισθηματικοί κραδασμοί από μια αριστουργηματική παράσταση!
Όσο και να ξέραμε πως η παράσταση του ΔΗΠΕΘΕ Βέροιας ετοιμαζόταν μήνες ολόκληρους μεθοδικά και εξαντλητικά, όσο κι αν είχαμε πάρει μια πρόγευσή της από το μουσικό μέρος της στην Εύηχη Πόλη τον Ιούνιο, οι προσδοκίες μας ξεπεράστηκαν κατά πολύ στη χθεσινή παράσταση στο Άλσος, όπου ανέβηκαν οι “Διδυμάνες”!
Ένα ολόκληρο θέατρο επιβράβευσε αυτό που ονομάζεται “Δημιουργία” με χειροκροτήματα ασταμάτητα και αλλεπάλληλα “Μπράβο” στο τέλος της παράστασης. Παράσταση που θα μπορούσε να σταθεί σε οποιονδήποτε μεγάλο χώρο πολιτισμού και μπροστά σε οποιοδήποτε απαιτητικό κοινό.
Και επειδή “Εν αρχή ην ο λόγος”, οι “Διδυμάνες” γεννήθηκαν από το ομώνυμο διήγημα του Σπύρου Μπογδάνου και μεταγράφηκαν σε θεατρικό λόγο από τη Δήμητρα Τρυπάνη, μοιράζοντας την Ιστορία σε δύο κεντρικά πρόσωπα και στο Χορό, τον Χορό της Αρχαίας Τραγωδίας, που όμως δεν παρεμβάλλεται σε “Στάσιμα”, όπως εκεί, αλλά συμμετέχει συνέχεια σαν ένα τρίτο πρόσωπο στη χαρά και τη λύπη των δύο γυναικών που πρωταγωνιστούν, με λόγο και καθηλωτική κίνηση.
Λόγος καίριος, με την πατίνα του χρόνου και τις ρίζες του τόπου απ’ όπου άνθισε, (αφού πρόκειται για πραγματική ιστορία του 19ου αιώνα στους Παξούς). Λόγος ποιητικός, λόγος μουσικός…
Αυτό το κείμενο πήρε στα χέρια της η Δήμητρα Τρυπάνη, με γνώση ως συνθέτης και πάθος ως δασκάλα και δίδαξε την ερμηνεία των τραγουδιών στο γυναικείο Χορό, μεταγράφοντας παραδοσιακά τραγούδια από την Κεντρική και Ανατολική Μακεδονία, αλλά και από τις περιοχές των Παξών και της Κρήτης σε σύγχρονο ήχο, χωρίς να χάσουν στο ελάχιστο τη δυναμική τους και το αρχικό τους χρώμα. Μαγική παρέμβαση, γέφυρα ανάμεσα στο τότε και το τώρα.
Και ήρθε η Καλλιόπη Σίμου, η Καλλιτεχνική Διευθύντρια του ΔΗΠΕΘΕ, να σκηνοθετήσει την παράσταση δένοντας λόγο, μουσική και δράση σ’ ένα σύνολο, όπου η κάθε κίνηση είχε υπολογιστεί από τη μια με μαθηματική ακρίβεια, πιστή στον απόλυτο ορθολογισμό, κι από την άλλη στην πρόκληση των εντονότερων συναισθημάτων, πιστή στο ζητούμενο του Θεάτρου, τη συναισθηματική μέθεξη του θεατή.Έξοχη σκηνοθετική και κινησιολογική γραμμή!
Οι πρωταγωνίστριες:
Η Διαλεχτή, (ακόμη και το όνομα δεν είναι τυχαίο), αφού η μοίρα τής έδωσε τα πάντα, πλούτη, ομορφιά, έρωτα, γάμο, της στέρησε όμως ένα παιδί, πράγμα καθοριστικό για την εποχή, όπου η στέρφα γυναίκα, δεν εκπλήρωνε το ρόλο της συνέχειας της οικογένειας, προβάλλει ανάγλυφα μέσα από το κείμενο ως κυρίαρχη φιγούρα.
Και δεν προβάλλει με τη μορφή της υστέρησης, που μετατρέπεται συνήθως σε κακία, αλλά με τη μορφή της στωϊκότητας, της παραδοχής της αγάπης που δέχτηκε από τον άντρα της χρόνια τώρα, και την αποδοχή της μοίρας της.
Ο ρόλος ερμηνεύτηκε έξοχα, με λιτότητα και απόλυτο έλεγχο των συναισθηματικών αποχρώσεων από τη Μάγδα Πένσου.
Η Μορφούλα είναι η γυναίκα που κλέβει, χωρίς να το θέλει, τον άντρα της Διαλεχτής, θύμα της μοίρας κι αυτή, που της φέρνει τον αφέντη του χωριού στα πόδια της. Του χαρίζει στην αρχή το ένα πολυπόθητο παιδί, που η Διαλεχτή δεν κατάφερε να του δώσει και στη συνέχεια και δεύτερο. Δεμένη με τη γη, υποταγμένη στη μοίρα, γυναίκα με το βάθος και το πλάτος του όρου, δεν αμαυρώνεται από το βάρος της δικής της επιλογής. Η επιλογή ήταν του αφέντη της.
Ο ρόλος ερμηνεύτηκε έξοχα, με απλότητα, με τη δροσιά της νιότης και το αίσθημα της πληρότητας από τη γονιμότητα, να εκπέμπονται διαρκώς από την Καλλιόπη Σίμου.
Ο άντρας που εγκαταλείπει τη Διαλεχτή και τα πλούτη, για να πάει να ζήσει στην καλύβα της Μορφούλας, δεν υπάρχει ως πρόσωπο επί σκηνής, είναι ολοζώντανος, όμως, μέσα από την αφήγηση. Φορτωμένος τύψεις, σίγουρος, όμως για την επιλογή του, δεν επισύρει το μένος του θεατή.
Πώς η Διαλεχτή και η Μορφούλα γίνονται οι δύο μάνες των δύο ορφανών; Πώς η Αρχαία Τραγωδία αποβάλλει στη συγκεκριμένη παράσταση από τον αριστοτελικό ορισμό της το “φόβο” (“δι’ ελέου και φόβου την των τοιούτων παθημάτων περαίνουσα κάθαρσιν”), και κράτα μόνο το έλεος για τους πρωταγωνιστές, αλλά και κάτι που το έχουμε όλοι ανάγκη, την αγάπη και την μεγαλοψυχία, αυτό μόνο η παράσταση μπορεί να το πει…
Ο Χορός:
Γυναίκες μαυροντυμένες, όπως και οι πρωταγωνίστριες, με την παραδοσιακή πλεξούδα όλες να παραπέμπει στο παρελθόν, στητές κολόνες άλλοτε κι άλλοτε αέναες χορευτικές φιγούρες, παρατηρούν τα δρώμενα και συμμετέχουν σαν ένα σώμα. Η κοινωνία του χωριού! Χαίρονται με τη χαρά, λυπούνται με τη λύπη. Δρουν! Δράση! Η αρχέγονη μορφή του Θεάτρου από αιώνες…
Ο Χορός, αποτελούμενος από ταλαντούχες γυναίκες της Βέροιας, με υπέροχες φωνές, (μη επαγγελματίες σχεδόν όλες, αλλά με πάθος για το τραγούδι και το θέατρο), στα χέρια της Δήμητρας Τρυπάνη και της Καλλιόπης Σίμου συγκλόνισαν με την παρουσία τους, ακόμη κι όταν βρίσκονταν σε απόλυτη, αλλά ομιλούσα ακινησία. Πολύ περισσότερο, όταν συμμετείχαν με την κίνηση και το τραγούδι. Ούτε ένα ψεγάδι. Κανένα.Υπέροχες!
Απόλυτος “επαγγελματισμός”, που καρποφόρησε μετά από ατελείωτες και πολύωρες πρόβες!
Ανάμεσά τους ο Αναστάσης Κετίκογλου υποδηλώνοντας και την αμυδρή αντρική παρουσία, που οδηγούσε στην κορύφωση του δράματος.
Αποτελούσαν το χορό οι: Μαρία Αηδονίδου, Άννα Μαρία Ακριτίδου, Φωτεινή Γεωργουδάκη, Αίθρα – Γεωργία Γραμματικού, Φωτεινή Κανελλίδου, Αναστάσιος Κετίκογλου, Ηλέκτρα Κόντογλου, Ανθή Κυρτσόγλου, Ζωή Μάντζου, Έφη Μούζη, Αλεξάνδρα Μπερίσα, Όλγα Παπαδοπούλου, Μάγδα Πένσου, Σάνυ Σερεμέτα, Καλλιόπη Σίμου, Μαρία Σίμου, Ηλιάνα Τσίλη, Αλεξία Φωτιάδου.
Το μουσικό σύνολο, που έντυσε το κείμενο, λιτά και όταν ήταν απολύτως απαραίτητο, υπηρετώντας τη λιτότητα αλλά και τη συναισθηματική υπογράμμιση των δρώμενων αποτελούσαν οι εξαιρετικοί: Βιολί – Ανθή Κυρτσόγλου, Τσέλο – Άννα Μαρία Ακριτίδου, Κρουστά – Αναστάσιος Κετίκογλου.
Η σκηνογραφία, η ενδυματολογία ακόμη και το εικαστικό της αφίσας ήταν της Ιωάννας Στεφανοπούλου και προετοίμαζαν ήδη από την αφίσα για την κυριαρχία της απόλυτης λιτότητας, που προσέλαβε το κοινό.
Παράσταση που όχι απλά ενθουσίασε, το σωστό θα ήταν “καθήλωσε”. Μια μοναδική στιγμή Πολιτισμού, που πρέπει να κάνει περήφανη τη Βέροια για τους ανθρώπους της, που τον υπηρετούν!
Φωτογραφίες: faretra.info
………………………….
Ταυτότητα Παράστασης
Κείμενο: Σπύρος Μπογδάνος
Διασκευή κειμένου / Μουσική σύνθεση / Μουσική διδασκαλία: Δήμητρα Τρυπάνη
Επιμέλεια σκηνοθεσίας / κίνησης: Καλλιόπη Σίμου
Σκηνογραφία / Ενδυματολογία / Εικαστικό αφίσας: Ιωάννα Στεφανοπούλου
Φωτισμοί: Γιώργος Βέγκος
Επιμέλεια ήχου: Αλέξανδρος Καροτσέρης
Βοηθός μουσικής διδασκαλίας: Ζωή Μάντζου
Φωτογραφίες / Καλλιτεχνική επιμέλεια προγράμματος: Τάσος Θώμογλου
Video / μοντάζ: Παύλος Τσανακτσίδης
Βοηθός σκηνοθέτη / χορογράφου: Γιώργος Παπαδόπουλος
Βοηθός σκηνογράφου / ενδυματολόγου: Ελένη Τσίλη
Οργάνωση / Επικοινωνία / Παραγωγή: ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Βέροιας
Επί σκηνής (αλφαβητικά):
Μαρία Αηδονίδου, Άννα Μαρία Ακριτίδου, Φωτεινή Γεωργουδάκη, Αίθρα – Γεωργία Γραμματικού, Φωτεινή Κανελλίδου, Αναστάσιος Κετίκογλου, Ηλέκτρα Κόντογλου, Ανθή Κυρτσόγλου, Ζωή Μάντζου, Έφη Μούζη, Αλεξάνδρα Μπερίσα, Όλγα Παπαδοπούλου, Μάγδα Πένσου, Σάνυ Σερεμέτα, Καλλιόπη Σίμου, Μαρία Σίμου, Ηλιάνα Τσίλη, Αλεξία Φωτιάδου
Διαλεχτή: Μάγδα Πένσου
Μορφούλα: Καλλιόπη Σίμου
Μουσικό σύνολο:
Βιολί – Ανθή Κυρτσόγλου
Τσέλο – Άννα Μαρία Ακριτίδου
Κρουστά – Αναστάσιος Κετίκογλου
…………………….