Η κοροϊδία με τα «Πόθεν Έσχες» των εκατομμυρίων / γράφει ο Γεράσιμος Λιβιτσάνος
Πρόκληση για τα λαϊκά στρώματα που αντιμετωπίζουν την ακρίβεια, την καθήλωση των μισθών, την ανεργία και τις ελαστικές μορφές απασχόλησης αποτελεί η τροπή που παίρνει η προεκλογική κόντρα, τις τελευταίες ημέρες πριν την κάλπη της 9ης Ιουνίου, αφού μετατρέπεται σε μία κόντρα με αδιαφανή «Πόθεν Έσχες» εκατομμυρίων.
Η εξέλιξη προκύπτει μετά την πρωτοβουλία του Στέφανου Κασσελάκη, να δώσει στοιχεία για την περιουσιακή του κατάσταση και την πρόθεσή του να αντιπαραβάλλει τα δεδομένα αυτά με τα αντίστοιχα περιουσιακά στοιχεία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη.
Έτσι, λοιπόν, μπροστά στα μάτια των εν δυνάμει ψηφοφόρων παρελαύνουν έσοδα της τάξης των 2 εκατομμυρίων ευρώ ετησίως, αγορές ακινήτων της τάξης των 250 εκατομμυρίων, δανεισμοί 1,5 και 2 εκατομμυρίων όπως και επενδυτικά προϊόντα ή μετοχές αντίστοιχου μεγέθους.
Το βασικό στοιχείο, στο οποίο οφείλει να εστιάσει κανείς όταν μιλά για ζητήματα οικονομικής διαφάνειας, είναι ότι η νομοθεσία περί «Πόθεν Έσχες» είναι προβληματική, γιατί παραμένουν σε ισχύ νόμοι, που παρεμποδίζουν τον εντοπισμό του πρώτου συνθετικού στην ονομασία των Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης, το «Έσχες». Πρόκειται για την ισχύουσα εδώ και πολλές δεκαετίες εταιρική νομοθεσία, που ολοένα «ενισχύεται» με νέες νομοθετικές διατάξεις. Σε γενικές γραμμές τα βασικά χαρακτηριστικά της είναι τα εξής:
1. Διατήρηση του εταιρικού και τραπεζικού απορρήτου. Αυτό παρεμποδίζει τη δυνατότητα ελέγχου της «γραμμής» προέλευσης των χρημάτων ακόμη και στις περιπτώσεις που αυτή αφορά πολιτικά πρόσωπα.
2. Νόμιμη λειτουργία των υπεράκτιων ή εξωχώριων εταιρειών, είτε αυτές έχουν την έδρα τους στους λεγόμενους «φορολογικούς παραδείσους» που τυπικά ονομάζονται «μη συνεργάσιμες φορολογικά χώρες», είτε σε χώρες εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις στις εταιρικές μορφές είναι αυτές που χρησιμοποιούνται στην Ολλανδία (το περίφημο «Ολλανδικό Σάντουϊτς»), την Ιρλανδία ή το ειδικό φορολογικό καθεστώς του Λουξεμβούργου.
3. Οι διακρατικές συμφωνίες ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και σε άλλες οικονομικές ενώσεις και τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Αυτές συχνά προβλέπουν ειδικές διατάξεις που επιτρέπουν την έμμεση λειτουργία φορολογικών παραδείσων. Χαρακτηριστική περίπτωση η πολιτεία Delaware που έχει φορολογικό καθεστώς με πολλά από τα «προνόμια» των «μη συνεργάσιμων φορολογικά χωρών», όμως σε διακρατικό επίπεδο αντιμετωπίζεται ως τμήμα των ΗΠΑ.
4. Η αδυναμία εντοπισμού στοιχείων σε χώρες με ειδικό καθεστώς προστασίας των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, όπως για παράδειγμα η Ελβετία. Είναι χαρακτηριστικό πως τις περισσότερες φορές που εξεταστικές ή προανακριτικές επιτροπές της Βουλής θέλησαν να αναζητήσουν λογαριασμούς πολιτικών προσώπων σε τέτοιες χώρες «έπεσαν σε τοίχο».
5. Η ενδο-ομιλική νομοθεσία που προκύπτει κατά κύριο λόγο από ευρωπαϊκές οδηγίες που έχουν κυρωθεί στην Ελλάδα. Στην ουσία με το πλέγμα αυτό δίνεται η δυνατότητα να «κρυφθούν» κέρδη, υπερκέρδη ακόμη και …ολόκληρες εταιρείες μέσα σε δαιδαλώδεις δομές εταιρικών ομίλων.
Να τονιστεί πως όλα τα παραπάνω έχουν ενταχθεί στην ελληνική νομοθεσία με ένα κοινό σκεπτικό: Πως αποτελούν προϋποθέσεις ώστε η χώρα να έχει ένα «σύγχρονο και ανταγωνιστικό περιβάλλον», προκειμένου να υπάρξει «προσέλκυση επενδύσεων».
Στο δια ταύτα, λοιπόν, η Νέα Δημοκρατία του Κυριάκου Μητσοτάκη και ο ΣΥΡΙΖΑ του Στέφανου Κασσελακη ερίζουν για ζητήματα διαφάνειας και «Πόθεν Έσχες», την ίδια στιγμή που αμφότεροι θεωρούν «ένα το κρατούμενο» την ανάγκη διατήρησης όλου του προαναφερόμενου νομοθετικού πλέγματος. Με τον πρώτο, τον Κ. Μητσοτάκη, να έχει νομοθετήσει ένα σημαντικό μέρος του και τον δεύτερο να έχει πολλάκις δηλώσει τις πεποιθήσεις του, με κορυφαία στιγμή την ομιλία του στον ΣΕΒ τον Οκτώβριο του 2023. Άλλωστε ακόμη και στην ομιλία του στη Θεσσαλονίκη, ο Στέφανος Κασσελάκης δήλωσε …περήφανος που δημιούργησε κέρδη 49 εκατομμυρίων ευρώ για «τους επενδυτές μου», όπως χαρακτηριστικά είπε.
Εκτός όμως από τα προαναφερθέντα πολιτικά δεδομένα η όλη υπόθεση έχει και έντονα τραγελαφικά στοιχεία:
Είναι χαρακτηριστικό πως η υπόθεση του «Πόθεν Έσχες» του Κυριάκου Μητσοτάκη – που είχε αναγάγει και κεντρικό θέμα της πολιτικής αντιπαράθεσης ο ΣΥΡΙΖΑ- έκλεισε το 2018! Δηλαδή επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ.
Αρχικά, μέσω των ελέγχων που έγιναν (με βάση τη νομοθεσία που αναφέρουμε παραπάνω) από τις αρχές των οικονομικών υπηρεσιών και στη συνέχεια μέσω της Επιτροπής «Πόθεν Έσχες» της Βουλής, που αξίζει να σημειωθεί ότι απαρτίζεται από δικαστικούς λειτουργούς και εκπροσώπους αποκλειστικά από τα κόμματα της εκάστοτε κυβέρνησης και της εκάστοτε αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Επίσης η δήλωση των περιουσιακών στοιχείων του Στέφανου Κασσελάκη (που στην πραγματικότητα δεν αποτελούν «Πόθεν Έσχες») γίνεται με βάση τη νομοθεσία που έχει θεσμοθετήσει η Νέα Δημοκρατία. Αυτή που επιτρέπει ουσιαστικά να μην μπορεί να γίνει γνωστή η προέλευση των όποιων οικονομικών απολαβών του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ και του δίνει την δυνατότητα να παραθέτει επιλεκτικά στοιχεία.
Να σημειωθεί, τέλος, πως Νέα Δημοκρατία και ΣΥΡΙΖΑ έχουν ουσιαστικά πολιτική συμφωνία να αλλάξει η υφιστάμενη νομοθεσία που δεν επιτρέπει στους προέδρους των Κοινοβουλευτικών Ομάδων και των βουλευτών να έχουν μετοχικά μερίδια σε εταιρείες του εξωτερικού. Αυτό προκύπτει από το ότι η ΝΔ αποχώρησε διαμαρτυρόμενη από τη Βουλή το 2016 που ψηφίστηκε η συγκεκριμένη νομοθετική ρύθμιση.
Προκύπτει, επιπλέον, από τις κατηγορίες που έχει εξαπολύσει ο Στέφανος Κασσελάκης κατά του Κυριάκου Μητσοτάκη σχετικά με το γιατί δεν έχει ακόμη… καταργήσει τη σχετική νομοθεσία παρότι αυτή ψηφίστηκε επί ΣΥΡΙΖΑ.
—–
