| “Ατώρα, τέρεν τα παιδιά σ’ τ’ αποθαμένα.
Ατό κ’ εσέν πα θα θανατών’.”
Η παρότρυνση ενός φίλου για μία απόδοση της Μήδειας, μιας από τις γνωστότερες και συγκλονιστικότερες τραγωδίες του Ευριπίδη, στην ποντιακή διάλεκτο οδήγησε τον Επίκουρο Καθηγητή Νευροχειρουργικής Χρήστο Αντωνιάδη (1953-2013) στη δημιουργία του παρόντος έργου. Ως προς το “γιατί”, η χαρακτηριστική απάντηση που έλαβε, την οποία ο ίδιος έπειτα ενστερνίστηκε και για χρόνια διατύπωνε, ήταν,“διότι η Μήδεια ήταν Πόντια, καταγόμενη από την Κολχίδα του Εύξεινου Πόντου”. Η πρόσκληση αυτομάτως μετασχηματίστηκε σε πρόκληση, καθώς μία πιστή μετάφραση από τα αρχαιοελληνικά στη λεξιλογικά στοιχειωδέστερη “αγροτική, βουκολική” διάλεκτο, όπως ο Χρήστος Αντωνιάδης την αποκαλούσε, θα ήταν ενδεχομένως μία άνιση αναμέτρηση. Ωστόσο, η πιστή αφοσίωση στην πραγμάτωση της μετάφρασης της Μήδειας γρήγορα αντικατέστησε την όποια αρχική επιφύλαξη και, πέντε χρόνια μετά, ολοκληρώνει το σημαντικό αυτό πόνημα.
Με το παρόν έργο, επιτυγχάνεται η διάσωση “αρχαίων, μαγικών λέξεων”, όπως τις αποκαλούσε ο αείμνηστος συγγραφέας, οι οποίες προορίζονται για τον εμπλουτισμό τόσο των βιβλιοθηκών όσο και των λεξιλογίων των αναγνωστών. Η “Μήδεια” συνιστά μία πολιτισμική κατάθεση του Χρήστου Αντωνιάδη, συμβάλλοντας ουσιαστικά όχι μόνο στην επιβίωση, αλλά τη διάχυση και διαχρονία της ποντιακής διαλέκτου.
Ο συγγραφέας
Ο Χρήστος Αντωνιάδης (1950-2013) γεννήθηκε στην Ξηρολίμνη Κοζάνης, καταγόμενος από προσφυγική οικογένεια της Ματσούκας του Πόντου. Σπούδασε στην Ιατρική Σχολή του Α.Π.Θ. και το 1976 μετέβη στη Γερμανία. Το 1998 εκλέγεται Επίκουρος Καθηγητής στη Νευροχειρουργική του Α.Π.Θ., ενώ αναπτύσσει καινοτόμα μέθοδο στην αντιμετώπιση των χρόνιων υποσκληριδίων αιματωμάτων με αποτέλεσμα την ελαχιστοποίηση των υποτροπών και τον μηδενισμό της θνητότητας. Το ερευνητικό του έργο περιλαμβάνει περισσότερες από 150 εργασίες που έχουν δημοσιευτεί σε διεθνή και ελληνικά επιστημονικά συνέδρια και περιοδικά. Στον ελεύθερό του χρόνο ασχολείται με τη στιχουργική στην ποντιακή διάλεκτο, η οποία μελοποιείται και δισκογραφείται (Το Συναπάντεμαν 1994, Πατρίδα μ’ αραεύω σε 1997, Μαυροθάλασσα 1999, Meliris 2011, Πισάγκωνα δεμένος 2012). Η μετάφραση της Μήδειας στην ποντιακή αποτελεί το μοναδικό πεζό συγγραφικό του έργο. |
