Ο ΡΗΓΑΣ – «Της γνώσης το αρχοντόπουλο»
Στις 13 του Ιούνη, του 1798, στο Βελιγράδι, ο Ρήγας δολοφονείται, και πέφτει νεκρός όπως και οι εφτά άλλοι σύντροφοί του και συναγωνιστές του, και πετάγεται το νεκρό σώμα του στον Δούναβη. Και είναι μόλις 36 ετών, γεννημένος το 1762. –Οι σύντροφοι και συνεργάτες του είναι: ο Ευστράτιος Αργέντης, έμπορος από τη Χίο, ετών 31, ο Δημήτριος Νικολίδης, γιατρός από τα Γιάννινα, ετών 32, ο Αντώνιος Κορωνιός έμπορος και λόγιος από τη Χίο, ετών 27, ο Ιωάννης Καρατζάς, λόγιος από τη Λευκωσία της Κύπρου, ετών 31, ο Θεοχάρης Γεωργίου Τουρούτζιας, έμπορος από τη Σιάτιστα, ετών 22, ο Ιωάννης Εμμανουήλ, φοιτητής ιατρικής, από την Καστοριά, ετών 24 και ο αδελφός του Παναγιώτης Εμμανουήλ, υπάλληλος του Αργέντη, ετών 22. Τα πτώματα όλων των νεκρών πετάχτηκαν στον Σάβα, παραπόταμο του Δούναβη, ο οποίος χωρίζει το παλιό από το νέο Βελιγράδι. – Στη μνήμη του οικουμενικού Ρήγα, και ως ελάχιστο μνημόσυνο και στη μνήμη των συντρόφων του, δημοσιοποιώ ένα βραβευμένο ποίημά μου. Συνάμα, δημοσιοποιώ ένα ακόμα πορτραίτο του μεγάλου επαναστάτη Ρήγα, έτους 1827, άγνωστο στους σύγχρονους Έλληνες, προφανώς και «περίεργης» τεχνοτροπίας.
Εμφανές: Η Επανάσταση του Ρήγα (όπως και κάθε επανάσταση) ήταν «θέμα» των νέων!
Γιώργης Έξαρχος.
Ο Ρ Η Γ Α Σ
«Της γνώσης το αρχοντόπουλο»
Στου χρόνου την αχλύ – στου μύθου και του θρύλου
της λήθης η βληχή – σαν φτερωτή του μύλου
δίνει την εντολή – στους οπαδούς του ήλου
ευθύς να καρφωθεί – η αλήθεια επί ξύλου.
Ω, χρόνε πανδαμάτορα – των πάντων ολετήρα 5
του ψεύδους αυτοκράτορα – του σκότους «μαύρη χήρα»
της μνήμης το παλίμψηστο – ξύσε να ιστορήσω
το φρόνημα τ’ αλύγιστο – του Ρήγα να υμνήσω.
«Νάμα θεοφιλέστατον» – της Υπερείας Κρήνης
τον έκανε ευαίσθητον – στα της Δικαιοσύνης 10
ν’ ακούει προγόνων τις φωνές – Πατρίδα, Ελευθερία
πώς σκλάβων κλάμα, οιμωγές – γίνοντ’ Αποστασία…
και του λαού Επανάσταση – για Ανεξαρτησία
πώς γίνεται η Ανάσταση – μια Παλιγγενεσία!
Απάνθισμα της φυσικής – τ’ Ανάχαρση ταξίδια 15
Τρίπους λαμπρός της Ηθικής – Χάρτες μνήμης στολίδια
κρησφύγετα των Εραστών – των Άλπεων βλαχοπούλες
και των δικαίων Πολιτών – Συντάγματα με βούλες…
Ύμνοι, παιάνες, θούριοι – τ’ Αλέξανδρου η εικόνα
άνεμοι δόξας, ούριοι – για νέον Παρθενώνα! 20
Να πάρει σάρκα και οστά – η Ελλήνων πολιτεία
παντεθνική, με σεβαστά – τ’ ανθρώπινα, τα θεία
πολύγλωσση, των πολιτών – όλων των Κοινοτήτων
της συναδέλφωσης λαών – ζώντων και ακοιμήτων…
Κι ευθύς να κοινωνήσουνε – αχράντων μυστηρίων 25
μόνον όσοι βαδίζουνε – τους δρόμους των αγίων!
Να οδοιπορήσουνε μαζί – σ’ ατέλειωτη πορεία
κει που ’χει η βία μαγαζί – και απαιτεί θυσία.
«Κάλλιο ’ναι μίας ώρας – ελεύθερη ζωή
παρ’ αναρίθμους χρόνους – σκλαβιά και φυλακή»… 30
Της δύστυχης πατρίδας – πρόγονοι λατρευτοί
στη χώρα της… ακρίδας – λείπουν οι σταυραετοί!
Και πάλι με ελπίδες – ανδρείοι με ορμή
μυσταγωγούν παγίδες – ο Θούριος ν’ ακουστεί!
–Αλλά θεοφιλέστατο – πλέον μη ψάχνεις νάμα 35
σε τόπον αγενέστατο – μην περιμένεις θάμα!
Της Κρήνης είμ’ ο ιδρυτής – του Ποσειδών’ ο Υπέρης
και των νερών μου υμνητής – πρώτος είναι ο Φέρης.
Θυμούμαι-σε παιδόπουλο – στ’ άγια νερά μου, Ρήγα
της γνώσης αρχοντόπουλο – σχεδίαζες… πατρίδα 40
Λεύτερη, Ανεξάρτητη – και με Δημοκρατία
μ’ Αδελφοσύνη, Ισότητα – και Ισοπολιτεία!
Τώρα δεν έχει πια νερό – είναι μια άδεια στέρνα
Και πεθαμένο όνειρο – του πεταμάτου έρμα!…
–Πολύς ο σπόρος μου, που λες – κάποτε θα φυτρώσει 45
και στων γενναίων τις καρδιές-γλυκείς καρπούς θα δώσει.
Ξέρω πως θα ’ρθει η στιγμή – και θα γενεί το θάμα
και το θεοφιλέστατον – θα ρέει η Κρήνη νάμα!
…………………..
Φωτ. Κ. Ζημέρη. Η Υπέρεια πηγή την περίοδο της μάχης του Βελεστίνου το 1897.
Φωτ. Κ. Ζημέρη. Βελεστίνο 1935. Βλάχος του Βελεστίνου βόσκει τα πρόβατά του.
Η Υπέρεια όπως είναι σήμερα, στον Βελεστίνο, χωρίς κάποια φροντίδα ή μέριμνα, ώστε να αποκτήσει τις παλαιές της δεξαμενές για το θεοφιλέστατον νάμα, που επί δεκάδες αιώνες υμνήθηκε και έδινε ζωή στη φύση και στους ανθρώπους!… Ποιος κακός δαίμων τής επέβαλλε τη στέρηση του… νάματος;!
