Απόψεις Κοινωνία

“Η οχληρή ηθική του όχλου” γράφει η Νικολέτα Θάνου

***

Αν οι υπεύθυνοι φορείς δεν έχουν λάβει ακόμη το μήνυμα ή εθελοτυφλούν, αν η κοινωνία αρχίζει να σαπίζει από τις ανοιχτές πληγές της  και αυτοϊκανοποιείται με πρακτικές αυτοδικίας που θυμίζουν  Μεσαίωνα, τότε ο κατήφορος δεν έχει τέλος και ο πολιτισμός έχει οδηγηθεί σε εξόφθαλμο πλέον αδιέξοδο.

—————–

Δίκη γὰρ οὐκ ἔνεστ᾽ ἐν ὀφθαλμοῖς βροτῶν

(δεν υπάρχει δικαιοσύνη στα μάτια των ανθρώπων)

(Μήδεια Ευριπίδη)

Νικολέτα Θάνου

Είναι αρκετά δύσκολο να εξηγηθεί η μανιχαϊστική* συμπεριφορά της ελληνικής κοινωνίας,  που οδηγεί σε μία διχοτόμηση της κοινής λογικής  απεργαζόμενη ακραίες συμπεριφορές. Είναι σύνηθες η μία τάση αυτής της συμπεριφοράς να εμφανίζει μια σαδιστική ανέχεια απέναντι στο κυοφορούμενο κακό, όταν αυτό ακόμα δεν εκδηλώνεται, αλλά υπάρχουν υπόνοιες ότι εκκολάπτεται,  ενώ η άλλη τάση να καταδικάζει και να ξορκίζει με αφοριστικές και μεσαιωνικού τύπου πρακτικές το ίδιο κακό , όταν αυτό πλέον επικρατήσει τρεφόμενο σαφώς από την προηγούμενη υποκριτική και ανεκτική στάση των «δικαίων, άσπιλων και αμόλυντων» κηνσόρων της κοινωνικής ηθικής. Παράλογο; Ναι, είναι, σε βαθμό τόσο ανησυχητικό, που τοποθετεί αβίαστα και με μια λογική ακρίβεια και συνέχεια τον αδιάφθορο τιμωρό στη θέση του δράστη. Και όχι μόνο αυτό, αλλά τον εξομοιώνει με την ηθική και τον άρρωστο ψυχισμό του.

Η ελληνική κοινωνία τελεί κλυδωνιζόμενη και βαθιά νοσήσασα, γιατί έχει εγκαταλείψει κάθε φιλότιμη προσπάθεια αυτοβελτίωσης εστιάζοντας μετά μανίας στον στιγματισμό και τη φθορά του άλλου, αυτού του απαίσιου άλλου που αντανακλά και παράλληλα ξεγυμνώνει την υποκρισία της. Ο λαϊκός αφορισμός της σύγχρονης  Μήδειας, ακόμα κι αν η ίδια ξεπερνάει την Ευριπίδεια μορφή σε δόλο αλλά και τραγικότητα, επιταχύνει τους ρυθμούς  μιας ασθμαίνουσας πολιτισμικής καθίζησης,  που έχει δρομολογηθεί εδώ και χρόνια με πρωτεργάτες την κρατική αναλγησία (μέσω της αδράνειας των φορέων της)και τα στερεότυπα που προετοιμάζουν το έγκλημα ή συντηρούν τη σιωπή ΠΡΙΝ το έγκλημα -στα πλαίσια μιας παντελώς παρεξηγημένης ηθικής, στρεβλής αίσθησης της αξιοπρέπειας ή και χαιρεκακίας –  και  την αυθάδη , ηχηρή και ωμή καταδίκη  του εγκληματία ΕΚ ΤΩΝ ΥΣΤΕΡΩΝ – ασφαλώς από απόσταση ασφαλείας πλέον και με πλήρη παράβλεψη της συνυπευθυνότητας στο έγκλημα… Αυτοί είναι που απαρτίζουν την  κοινωνία των «αθώων και λευκών περιστερών» που βωμολοχούν και ρίπτουν το ανάθεμα  με ελαφρά τη καρδία οι αναμάρτητοι..

Σε τέτοιου είδους ειδεχθή εγκλήματα δεν ευσταθεί ούτε νομιμοποιείται ηθικά καμιά δικαιολογία. Τούτες τις μέρες που οι ψυχικές αντοχές όλων δοκιμάζονται και η κοινωνία παραπαίει, καλό είναι να αναλογιστούμε ότι  η Ύβρις  προκαλεί την  Νέμεσιν  και αυτή επιφέρει την Τίσιν.  Απέναντι σ’ αυτό το αρχαίο και απαραβίαστο σχήμα οι τοποτηρητές του νόμου και οι φρουροί του Δικαίου οφείλουν να ενεργούν με υπευθυνότητα και υψηλή αίσθηση καθήκοντος αποκαθιστώντας την τάξη. Ο ανθρώπινος πόνος, όμως,  οφείλει να είναι βουβός, ως ένδειξη σεβασμού στις ανθρώπινες ζωές, και φόβου γι’ αυτές που μπορεί να ακολουθήσουν, από τη στιγμή που ο  καθένας εμφανίζει τον εαυτό του καθαγιασμένο από πάσα νόσον και μαλακίαν οδηγούμενος  έτσι σε μια μορφή αυτολατρείας και εφησυχασμού της συνείδησης , η οποία  ακόμα και όταν τον ελέγχει, ο ίδιος άρρωστος ψυχισμός βρίσκει τρόπους να την κοιμίζει. Η  παντελής απουσία αυτοκριτικής,  περισυλλογής και αυτοελέγχου  τρέφει ψευδαισθήσεις και ενισχύει τη δυναμική της μαζικής συμπεριφοράς  δημιουργώντας εκ νέου τέρατα που διαιωνίζουν το έγκλημα. Ένα τέτοιο απόστημα συμπεριφοράς πρέπει να σπάει , τέτοιοι  αρραγείς αγελαίοι κώδικες  δηλωτικοί ενός υφέρποντος πρωτογονισμού  πρέπει να παραβιάζονται για τον εξανθρωπισμό της κοινωνίας που τείνει προς ολοκληρωτική αποκτήνωση.

Αν οι υπεύθυνοι φορείς δεν έχουν λάβει ακόμη το μήνυμα ή εθελοτυφλούν, αν η κοινωνία αρχίζει να σαπίζει από τις ανοιχτές πληγές της  και αυτοϊκανοποιείται με πρακτικές αυτοδικίας που θυμίζουν Μεσαίωνα, τότε ο κατήφορος δεν έχει τέλος και ο πολιτισμός έχει οδηγηθεί σε εξόφθαλμο πλέον αδιέξοδο.

ΝΙΚΟΛΕΤΑ ΘΑΝΟΥ

———————

Μανιχαϊσμός: κάθε δυϊστική θεωρία ή άποψη που δέχεται ότι δεν υπάρχει παρά μόνο το καλό ή το κακό / el.wiktionary.org

banner-article

Δημοφιλή άρθρα

  • Εβδομάδας