ΤΑΙΠΕΔ: “Στο σφυρί” και τα άλλα 23 αεροδρόμια.
Γιώργος Καλούμενος
Αναζητούνται σύμβουλοι για αξιοποίηση και αύξηση τιμήματος
Στο «στόχαστρο» του ΤΑΙΠΕΔ προς… αξιοποίηση μπαίνουν και τα υπόλοιπα 23 περιφερειακά αεροδρόμια που δεν παραχωρήθηκαν στη Fraport.
Για τον σκοπό αυτόν θα γίνει, τους επόμενους μήνες, διαγωνισμός πρόσληψης συμβούλων για να αξιολογηθούν τα αεροδρόμια της Αλεξανδρούπολης, του Αράξου, της Αστυπάλαιας, της Χίου, της Ικαρίας, των Ιωαννίνων, της Καλαμάτας, της Καλύμνου, της Καρπάθου, της Κάσου, του Καστελόριζου, της Καστοριάς, της Κοζάνης, των Κυθήρων, της Λέρου, της Λήμνου, της Μήλου, της Νέας Αγχιάλου, της Νάξου, της Πάρου, της Σητείας, της Σκύρου και της Σύρου.
Η διοίκηση του ταμείου θεωρεί ότι τα «φιλέτα» της παραπάνω λίστας είναι τα αεροδρόμια της Πάρου, της Χίου, της Καλαμάτας, της Νάξου, του Αράξου, της Καρπάθου και της Ικαρίας, λόγω της ικανοποιητικής κερδοφορίας τους.
Ιδιαίτερα το αεροδρόμιο της Καλαμάτας κατάφερε τα δύο προηγούμενα χρόνια να καταλάβει την τρίτη θέση μεταξύ των σημαντικότερων ευρωπαϊκών αεροδρομίων, επιτυχία που κατά το μεγαλύτερο μέρος της οφείλεται στην τουριστική επένδυση του «Costa Navarino», η οποία διαφήμισε διεθνώς ολόκληρη τη Μεσσηνία.
Νέες ανάγκες στις Κυκλάδες
Αλλά και ο νέος αερολιμένας της Πάρου έχει πλέον μεγάλες προοπτικές ανάπτυξης, καθώς το περασμένο καλοκαίρι ολοκληρώθηκαν οι εργασίες υποδομής. Στα τέλη Ιουλίου, κατά τη διάρκεια των εγκαινίων του νέου αεροδρομίου της Πάρου, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας ανέφερε ότι θα προκύψουν πολλαπλά οφέλη τόσο για το νησί όσο και για τις υπόλοιπες Κυκλάδες.
Τα αποτελέσματα φάνηκαν αμέσως, καθώς τον Αύγουστο η επιβατική κίνηση του αεροδρομίου της Πάρου αυξήθηκε κατά 200%.
Η ραγδαία αύξηση των επιβατών σχολιάστηκε από τους τοπικούς παράγοντες της Νάξου, οι οποίοι υποστηρίζουν ότι πρέπει άμεσα να ανακαινιστεί και το δικό τους αεροδρόμιο, καθώς – όπως αναφέρουν – «έπειτα από τρία χρόνια ανοδικής πορείας, για πρώτη φορά μειώθηκε η επιβατική κίνηση».
Ένα άλλο νησί στο οποίο τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί σημαντικά η προσέλευση τουριστών εκτός Ελλάδας είναι η Κάρπαθος. Για τον λόγο αυτόν παράγοντες του νησιού υποστηρίζουν ότι είναι επιτακτική η ανάγκη να υλοποιηθούν άμεσα εργασίες ανακαίνισης και εκσυγχρονισμού του αεροδρομίου.
Ανάλογες είναι οι ανάγκες για τον εκσυγχρονισμό και των υπόλοιπων αεροδρομίων.
Σε ανοδική τροχιά βρίσκεται, επίσης, η επιβατική κίνηση και στα αεροδρόμια των Ιωαννίνων, της Αλεξανδρούπολης, των Κυθήρων και της Νέας Αγχιάλου – τα οποία επίσης περιλαμβάνονται στη λίστα των 23 αεροδρομίων –, ενώ μικρότερο είναι το ενδιαφέρον για τα αεροδρόμια σε Αστυπάλαια, Κάλυμνο, Κάσο, Καστελλόριζο, Καστοριά, Κοζάνη, Λέρο, Λήμνο, Μήλο, Σητεία, Σκύρο και Σύρο, καθώς λειτουργούν εποχιακά.
Ανομοιογενές «μείγμα»
Βασικός στόχος του ΤΑΙΠΕΔ είναι η βελτίωση και εξυγίανση των αεροδρομίων, προκειμένου στη συνέχεια να αυξηθεί και το τίμημα που θα ζητηθεί από τους επενδυτές και έτσι να εισρεύσουν στο ταμείο του κράτους όσο το δυνατόν περισσότερα έσοδα.
Υπάρχει ωστόσο προβληματισμός, καθώς το «μείγμα» των αεροδρομίων δεν είναι ομοιογενές. Στη λίστα των 23 περιφερειακών αεροδρομίων περιλαμβάνονται επτά κερδοφόρα, τέσσερα που εμφανίζουν προοπτικές ανάπτυξης, ενώ αρκετά από τα υπόλοιπα είναι ζημιογόνα και συνεπώς καθίσταται δύσκολο να βρεθούν για αυτά επενδυτές.
Έτσι στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων έχουν μπει διάφορα σενάρια για τον τρόπο που θα παραχωρηθούν. Εξετάζονται λύσεις όπως να παραχωρηθούν είτε αυτόνομα είτε σε συστάδες (clusters), ώστε να αυξηθούν η παραγόμενη αξία, τα οφέλη και συνεπώς το τίμημα.
Σημειώνεται ότι τα 23 περιφερειακά αεροδρόμια δεν θα αξιοποιηθούν από το ΤΑΙΠΕΔ, αλλά θα μεταφερθούν στο νέο υπερταμείο. Άμεσος στόχος η δημιουργία cluster, στο οποίο θα ενταχθούν σε ομάδες ώστε να αξιοποιηθούν και να πάρουν υπεραξία.
Η διαδικασία αξιοποίησης
Η διαδικασία αποτελεί συμβατική υποχρέωση της χώρας έναντι των δανειστών, στο πλαίσιο του επικαιροποιημένου μνημονίου, με το ταμείο να πρέπει μέχρι τον Σεπτέμβριο να αξιολογήσει τις επιλογές αξιοποίησης που έχουν αυτά τα 23 περιφερειακά αεροδρόμια και να αποφασίσει ποια απ’ αυτά και με ποιον τρόπο μπορούν να αξιοποιηθούν άμεσα, πριν τα μεταβιβάσει στην Εταιρεία Δημοσίων Συμμετοχών, δηλαδή στο νέο υπερταμείο.
Η προκήρυξη για την πρόσληψη τεχνικού συμβούλου από το ΤΑΙΠΕΔ εξυπηρετεί την προετοιμασία για τη μεταφορά τους στο νέο ταμείο (Εταιρεία Δημοσίων Συμμετοχών ή ΕΔΗΣ) τον Σεπτέμβριο.
Αν και η τελευταία αυτή κίνηση έχει τη σημασία της, ειδικά σε πολιτικό επίπεδο, η αξιοποίηση όσων αεροδρομίων έχουν προοπτικές να αποφέρουν σημαντικά έσοδα σύντομα αναμένεται να προχωρήσει γρήγορα και πιθανότατα να είναι από τις πρώτες αποκρατικοποιήσεις του υπερταμείου.
Οι πέντε άξονες για την υποβολή προτάσεων
Η προθεσμία για την υποβολή προτάσεων από τους υποψηφίους συμβούλους για τα 23 αεροδρόμια είναι η 24η Ιουνίου και το έργο που θα κληθούν να παραδώσουν εντός διμήνου περιλαμβάνει πέντε βασικούς άξονες:
1. Επανεξέταση και αξιολόγηση του κάθε αεροδρομίου από λειτουργική, εμπορική και κυκλοφοριακή άποψη.
2. Αναγνώριση της δυνητικής αξίας για κάθε αερολιμένα, λαμβάνοντας υπόψη τη δυνατότητα να προσελκύσει επιπλέον αεροπορικές εταιρείες και γραμμές προορισμού, καθώς και την παραγωγή αξίας από βοηθητικές λειτουργίες (π.χ., εμπορικές και ακινήτων).
3. Ανάπτυξη βασικού επιχειρηματικού πλάνου για κάθε αεροδρόμιο.
4. Ανάλυση της δυνητικής επαύξησης της παραγόμενης αξίας από τη δημιουργία συστάδων (cluster) αερολιμένων.
5. Αξιολόγηση των διαθέσιμων και εμπορικά εφικτών δομών συναλλαγής.
