«Ο Παναγής» της Ευτυχίας Παπαγιαννοπούλου μια μικρή κιβωτός μνήμης

Σημειώσεις στο περιθώριο…

Κόντρα στους καιρούς και στο φύλο της, παρορμητική, ατίθαση, αιρετική για τους άλλους και τις ιδέες τους, ορθόδοξη γι αυτό που πίστευε η ίδια πως είναι η ζωή, δέσμια των παθών της, δεξαμενή έμπνευσης και λαϊκής σοφίας, που ήξερε να τα μετατρέπει και τα δύο σε στίχους, η Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου υπήρξε ο καθρέφτης των καημών του ελληνικού λαού, ένας καθρέφτης που έγινε τραγούδι.

Μια στιχουργός – ποιήτρια, που, όσο αντέχει το λαϊκό τραγούδι, αντέχει κι αυτή, γιατί, ανατρέχοντας στα τραγούδια που αγαπήσαμε, ανακαλύπτουμε πως κι αυτό, κι αυτό, κι αυτό… είναι δικό της.

Οι γραμμές αυτές δε θα αναφερθούν ούτε στη συνεργασία της με τον Τσιτσάνη, ούτε με τους άλλους μεγάλους συνθέτες, που με τη μουσική τους πάντρεψε τους στίχους της.

Οι γραμμές αυτές γράφονται, για να φέρουν στο φως – για όσους δεν το γνωρίζουν – ένα μοναδικό τραγούδι της, που γράφτηκε για τον «Παναγή», το μπάρμπα της, όπως εξομολογείται, ένα τραγούδι που αποτελεί φόρο τιμής, όχι μόνο σ’ εκείνον, αλλά και σ΄όλο το μικρασιατικό ελληνισμό, που, η περηφάνια, η λεβεντιά του, «καμάρι κι ασικλίκι», σηματοδοτούσαν το γενετικό του υλικό, την εποχή εκείνη.

Το μπάρμπα μου
Δεν τον ξεχνώ
Κι έκατσα αυτό το δειλινό
Και σας τον έκανα τραγούδι

Οι στίχοι της Παπαγιαννοπούλοu, στο συγκεκριμένο τραγούδι, αποτελούν μια μικρή κιβωτό μνήμης, που έχει την ικανότητα να προστατεύει και να μεταφέρει στο σήμερα ένα ανδρικό πορτρέτο, τόσο ξεχασμένο για την εποχή μας. Άλλωστε μην ξεχνάμε πως «θεοί και δαίμονες» θέλουν να εξαφανίσουν τέτοια αντρικά πρότυπα, επιβλαβή για τους λαούς – δούλους, που θέλουν να κατασκευάσουν. Γι αυτούς πρότυπα πρέπει να είναι οι «άντρες» της τηλεόρασης που ακκίζονται με τις απαστράπτουσες «γυναίκες – γλάστρες» της. Ο Παναγής, «φόβος της Τουρκιάς»

Καβάλα σε λιγνό φαρί
Το μάτι του θολό, βαρύ
Πατούσε κι έτρεμε ο δρόμος

Είχε όμως αυτός ο τρομερός άνδρας την ευαισθησία να κλαίει για τη φτωχολογιά

Φτωχό σαν λάχαινε να δει
Δάκρυζε σαν μικρό παιδί
Κι ως είχε και παράδες
Κάθε Χριστού και Πασχαλιά
Μοίραζε ψώνια αγκαλιά
Στους φτωχομαχαλάδες

Ακόμη όμως και για έναν τέτοιον άντρα, τα πάθη, «τα σεκλέτια της καρδιάς», είναι κάποτε μοιραία

Αυτόν που έτρεμε η Τουρκιά
Τον έφαγε η αγαπητικιά
Και πήγε τσάμπα η ζωή του

Το πορτρέτο του Παναγή ζωντανεύει, με μια ασύλληπτη δύναμη, εικόνες απ΄το παρελθόν, φέρνοντας στο σήμερα λέξεις, αισθήματα, συμπεριφορές, μ’ ένα άρωμα βαθιάς νοσταλγίας…
Οι στίχοι της Παπαγιαννοπούλου έγιναν τραγούδι από τον Τάσο Γκρους, που όχι μόνο δεν τους πρόδωσε, αλλά πέτυχε με τη μουσική του μια μοναδική σύζευξη του επικού με το λυρικό στοιχείο. Η Αργυρώ Καπαρού το ερμήνευσε αισθαντικά, σμίγοντας στη φωνή της τόνους ηρωικούς και πένθιμους.

Μια σπάνια στιγμή λόγου και μουσικής, που οι αναγνώστες της «ΦΑΡΕΤΡΑΣ» αξίζει να γνωρίσουν.