Φοβού τους Δαναούς και… αναπλάσεις φέροντας! / γράφει ο Δημήτρης Τσιμούρας

Με αφορμή τις αστικές αναπλάσεις στη Βέροια

Διαβάζοντας την ανακοίνωση της Δημοτικής Αρχής της Βέροιας, σχετικά με την απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, που έδωσε το πράσινο φως -όπως γράφεται- για την έναρξη των πολυσυζητημένων αναπλάσεων στην πόλη, σου δίνεται η εντύπωση ότι ζεις σ’ έναν άλλο κόσμο κι ότι η πραγματικότητα είναι ένα κακό όνειρο! Αυτό που θα μπορούσε να συμπεράνει ένας τρίτος αναγνώστης, διαβάζοντας την εν λόγω ανακοίνωση του Δήμου, είναι ότι το βασικό πρόβλημα, που αντιμετωπίζουμε εμείς αυτήν τη στιγμή, εδώ στη Βέροια, ως πολίτες αυτής της πόλης, είναι η κατασκευή χώρων για… τρέξιμο, αναψυχή και περίπατο!

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά, όπως προκύπτουν από επίσημες τοποθετήσεις των εκπροσώπων της Δημοτικής Αρχής για το εν λόγω θέμα. Στις 26/10/’11 Παρουσιάστηκε σε ημερίδα της Περιφερειακής Ενότητας Ημαθίας η εισήγηση του θέματος για τις αναπλάσεις, από επιστημονική συνεργάτιδα της Δημάρχου Βέροιας, με τίτλο «ολοκληρωμένο σχέδιο αναβάθμισης του ιστορικού κέντρου της Βέροιας». Στο εν λόγω … εντυπωσιακών προτάσεων πεντασέλιδο κείμενο, προβάλλεται ως γενικός στόχος, εξαιτίας αυτών των παρεμβάσεων, παράλληλα με την αναβάθμιση του ιστορικού κέντρου της πόλης, η οικονομική της αναβάθμιση καθώς και η προώθηση του τουριστικού της προϊόντος! Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι οι οικονομικοί πόροι για τη χρηματοδότηση αυτού του έργου, σαν να είναι κάτι δευτερεύον στην… υπόθεση, αναφέρονται σε δύο σειρές στην παράγραφο Δ του κειμένου: «Μέσα – Οικονομικοί πόροι- Χρηματοδοτήσεις ΕΣΠΑ -Δάνειο από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων -ΣΔΙΤ -Jessica -Χορηγίες -Άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία».

Το κόστος ενός τέτοιου μεγαλεπήβολου σχεδίου για μια επαρχιακή πόλη είναι πολύ υψηλό -γράφτηκε αρχικά ότι το κόστος θα ανέλθει στα 8 εκατ. ευρώ- όμως για τέτοια έργα, κανείς δεν γνωρίζει από την αρχή το τελικό κόστος. Παρ’ όλα αυτά στην εν λόγω εισήγηση δεν παίρνεται υπ’ όψη καθόλου το γενικό οικονομικό περιβάλλον, η τραγική οικονομική κατάσταση, στην οποία έχει περιέλθει η χώρα, ούτε τα χρέη του συγκεκριμένου Δήμου! Κυρίως δεν λαμβάνεται υπ’ όψη η γενική εξάρτηση της χώρας και η εκχώρηση της κυριαρχίας της από τους… κυβερνήτες μας, στους «εταίρους» δανειστές μας! Στην πράξη έχει αποδειχθεί ότι οι όποιες χρηματοδοτήσεις γίνονται εκ μέρους τους, γίνονται για να περάσουν τα δικά τους σχέδια και πάντα για να προωθήσουν τα δικά τους συμφέροντα, ακόμη και για να χρησιμοποιηθούν ως μοχλοί εκβιασμού της θέλησης του λαού, κάτι που είδαμε να συμβαίνει με την μη απόδοση των τοκογλυφικών δανείων, τα οποία μάλιστα τα παρουσιάζουν και ως… «βοήθεια»!

Ο στόχος αυτού του κειμένου είναι να θέσει κυρίως μια σειρά από ερωτήματα -με βάση τα στοιχεία που έχουν πέσει στη αντίληψη του γράφοντος αλλά και της επικρατούσας αυτήν τη στιγμή κατάστασης- ερωτήματα, που αφορούν το οικονομικό κομμάτι του έργου και ταυτόχρονα να αναδείξει τις κάθε είδους συνέπειες, που θα προκύψουν για την ίδια την πόλη και τους κατοίκους της. Βέβαια, υπήρξαν καταγγελίες και προσφυγές συμπολιτών μας στα δικαστήρια για κραυγαλέες παραβάσεις στο ρυμοτομικό σχέδιο, για παράκαμψη της Αρχαιολογικής και Δασικής Υπηρεσίας, για τις επιπτώσεις στην κίνηση των καταστημάτων κατά τη διάρκεια των εργασιών αλλά και στη συνέχεια για σοβαρά προβλήματα κυκλοφορίας που θα προκύψουν, για τη λειτουργικότητά, όσο και για τη σκοπιμότητα αυτού του έργου! Όμως, από ότι προκύπτει από την ανακοίνωση της Δημοτικής Αρχής, το Ελεγκτικό Συνέδριο, με σχετική γνωμοδότηση, δίνει πράσινο φως για την έναρξη των σχετικών εργασιών!!!

Στη σχετική εισήγηση, πέρα από τις χρηματοδοτήσεις ΕΣΠΑ, μεταξύ των οικονομικών πόρων για την κατασκευή του έργου προβλέπονται και δάνειο από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων καθώς και ΣΔΙΤ (συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα). Ισχύουν αυτά και σήμερα; Και αν ναι, υπάρχει άνθρωπος, που να μπορεί να ισχυριστεί ότι πρέπει μια χρεωμένη πόλη να πάρει δάνειο, για να κάνει αναπλάσεις; Μπορεί να προσδοκά κανείς οικονομικά-τουριστικά οφέλη από τέτοιες ενέργειες, τη στιγμή που η συντριπτική πλειοψηφία του ελληνικού πληθυσμού βρίσκεται ή οδηγείται κυριολεκτικά σε καθολική εξαθλίωση; Υπάρχει κάποια μελέτη-έρευνα, που να αποδεικνύει ότι θα υπάρξουν οικονομικά οφέλη για την πόλη ή αυτό στην εισήγηση εκφράζεται ως επιθυμία; Να μην ξεχνάμε τι παντιέρα είχε σηκωθεί για τα… οικονομικά οφέλη, που θα είχε η πόλη, εξ αιτίας της εγκατάστασης ενός τμήματος μιας πανεπιστημιακής σχολής στο παρελθόν. Το αποτέλεσμα όμως διέψευσε οικτρά αυτές τις προσδοκίες! Τελικά, άνθρακες ο… θησαυρός!

Και αν δεχτούμε ότι η μόνη πηγή χρηματοδότησης προέρχεται από το ΕΣΠΑ, με ποια ανταλλάγματα και ποιες δεσμεύσεις θα γίνει αυτό; Μπορεί να διαπιστώσει κάποιος ότι στο εισαγωγικό μέρος της σχετικής εισήγησης αναφέρεται: «… με ζητούμενο την παρακολούθηση και την υλοποίηση του σχεδίου αυτού, από την ομάδα στήριξης, και μετά τη λήξη του Προγράμματος». Είναι φυσικό ένα τέτοιο έργο να χρειάζεται όχι μόνο συνεχή παρακολούθηση αλλά και συνεχή συντήρηση και συνεχείς δαπάνες. Από πού θα καλυφθούν αυτές; Αυτήν τη στιγμή ήδη είναι γνωστό ότι ο Δήμος έχει σοβαρά οικονομικά προβλήματα. Υπάρχει περίπτωση οι χρηματοδότες μας να αναγκάσουν τη Δημοτική Αρχή να προβεί σε δανεισμό για την ολοκλήρωση της αποπεράτωσης του έργου και στη συνέχεια για τη συντήρησή του; Ή το κόστος συντήρησης θα μετακυλιστεί στους δημοτικούς φόρους; Υπάρχει πρόβλεψη για το ύψος του σχετικού κόστους; Σε ποιους θα δίνουμε λόγο και αναφορά και μέχρι πότε; Και για να το πάμε και λίγο πιο πέρα. Μπορούμε να αποκλείσουμε ότι υπάρχει σχέδιο υπερχρέωσης των καλλικρατικών δήμων, το οποίο στη συνέχεια θα τους οδηγήσει σε τοπικά μνημόνια και τοπικές δανειακές συμβάσεις με ΕΕ και Ευρωπαϊκή τράπεζα; Και βέβαια, αν συμβεί αυτό, είναι γνωστή και η συνέχεια. Εκποίηση της δημοτικής περιουσίας, ιλιγγιώδεις αυξήσεις των δημοτικών φόρων, έλεγχος των πάντων από τους δανειστές. Κι εμείς δύο φορές ξένοι στον τόπο μας!

Θα υπάρξει τελικά συνεργασία του Δήμου με ιδιώτες (ΣΔΙΤ); Και αν ναι, με ποιο αντάλλαγμα; Έχει κατά νου η Δημοτική Αρχή να παραχωρήσει σε ιδιώτες δημοτική περιουσία; Όπως για παράδειγμα ένα κομμάτι από τα αναπλασθέντα; Ή ακόμη υπάρχει κίνδυνος ή σκέψη να παραδοθεί το εν λόγω έργο για συντήρηση και εκμετάλλευση ταυτόχρονα σε ιδιώτες; Μήπως για να αποφύγουμε τη Σκύλα θα οδηγηθούμε στη Χάρυβδη; Τι μπορεί επίσης να σημαίνουν το… «Άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία» και ο όρος «jessica», που αναφέρονται στη σχετική εισήγηση;

Βεβαίως, υπάρχει ο ισχυρισμός από τη Δημοτική Αρχή ότι θα «μπουν» χρήματα στην πόλη. Το ότι, έστω για περιορισμένο χρονικό διάστημα, θα βρουν δουλειά άνεργοι εργάτες και άλλοι συμπολίτες μας, είναι θετικό. Όμως το καθεστώς εργασίας, σύμφωνα με τη νέα νομοθεσία των «κυβερνήσεων του μνημονίου», θα είναι καθεστώς «γαλέρας». Ο κύριος όγκος των χρημάτων θα αποτελέσει τα κέρδη των εταιριών, που θα κατασκευάσουν το έργο! Στην ουσία μας δείχνουν το… δέντρο. Για το δάσος κουβέντα δεν γίνεται. Γιατί είναι βέβαιο ότι τα καταστήματα στο κέντρο της πόλης, εξ αιτίας των μακροχρόνιων αυτών έργων, θα δεχτούν τη χαριστική βολή. Γράφτηκε ότι τα έργα θα διαρκέσουν 30 μήνες! Κανείς όμως δεν ξέρει την πραγματική τους διάρκεια. Πολλοί υπάλληλοι αλλά και οι ιδιοκτήτες των καταστημάτων , που θα κλείσουν, θα μείνουν άνεργοι. Δεν είναι σίγουρο ότι θα έχουμε τελικά μείωση της ανεργίας στην πόλη, ούτε ακόμη και κατά τη διάρκεια των εργασιών. Από τη Δημοτική Αρχή παρουσιάζεται μόνο η μία πλευρά! Είναι γνωστό τι έχει συμβεί με επιχειρήσεις στη Θεσσαλονίκη, λόγω της κατασκευής του ΜΕΤΡΟ, για το οποίο δεν γνωρίζουμε πότε και αν θα ολοκληρωθεί και με ποιο τελικό κόστος. Αυτήν τη στιγμή, επειδή το έργο σταμάτησε, οι εργαζόμενοι βρέθηκαν απροστάτευτοι στο δρόμο!

Θυμόμαστε άλλωστε και τους… «πακτωλούς» των χρημάτων, που εισέρρεαν στην πατρίδα μας από την ΕΕ, για την κατασκευή ανάλογων έργων, που εν τέλει, εκ του αποτελέσματος, φάνηκε ότι όχι μόνο τα συμφέροντα του ελληνικού λαού δεν εξυπηρετούσαν, αλλά ο ίδιος ο λαός εξ αιτίας αυτών των επιλογών, αυτών που κυβερνούσαν, βρέθηκε και καταχρεωμένος! . Και τέλος, μήπως αυτά τα χρήματα που θα εισρεύσουν στην πόλη, στις πόλεις -γιατί ίδια προγράμματα υλοποιούνται και σε άλλες πόλεις- θα λειτουργήσουν σαν δούρειος ίππος για την «άλωση» τους;

Οι λεγόμενες δημόσιες διαβουλεύσεις, που γίνονται πανομοιότυπα σε όλους τους δήμους, οι οποίοι εκπονούν και υλοποιούν ανάλογα προγράμματα, μήπως έχουν σαν στόχο να καταστήσουν συνύπευθυνους τους απλούς δημότες; Αν πραγματικά ρωτιούνταν οι δημότες, θα ήταν σύμφωνοι με κάτι τέτοιο; Θα μπορούσε, για παράδειγμα, κάποιος άνεργος ή κάποιος, που ο μισθός μειώθηκε δραματικά, ο οποίος χρωστάει, στις σημερινές συνθήκες, να πάρει δάνειο για την ανάπλαση της αυλής του σπιτιού του; Και μάλιστα, να χρειάζεται ένα μηνιαίο πάγιο ποσό για τη συντήρηση αυτού του έργου; Το αποτέλεσμα θα είναι να χάσει και το σπίτι του! Αν βέβαια οι εξελίξεις είναι ανάλογες με αυτά που περιγράφονται στο εν λόγω κείμενο, αυτοί που έχουν πάρει αυτές τις αποφάσεις, δεν θα είναι αποκλειστικά οι μοναδικοί υπεύθυνοι για ό,τι συμβεί; Ούτε δικαιολογία εκ μέρους τους θα ευσταθεί για… κακούς συμβούλους, για λανθασμένες εισηγήσεις, για κακές εκτιμήσεις, για… λάθη και αστοχίες του παρελθόντος, όπως τότε θα ισχυρίζονται! Οι σύμβουλοι είναι διορισμένοι από τους ίδιους. Πολύ περισσότερο, θα αποτελέσει πράξη απαράδεκτη η διάχυση των ευθυνών τους στους δημότες! Δικαιολογία δεν θα υπάρξει. Είναι σύνηθες σήμερα το «όλοι φταίμε», όπως και το «όλοι μαζί τα φάγαμε»!!!

Στην τελευταία ανακοίνωση της Δημοτικής Αρχής –που στάθηκε η αφορμή, για να γραφεί αυτό το κείμενο- μετά από την απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, στην ουσία αμφισβητείται το αυτονόητο δικαίωμα ενός πολίτη να προσφύγει στη δικαιοσύνη. Ταυτόχρονα δε περιγράφεται ο… παράδεισος στον οποίο θα κληθούν οι δημότες αυτής της πόλης να ζήσουν! «Έπειτα από αυτήν την εξέλιξη (εννοεί την απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου) η Ανάπλαση στη Βέροια ξεκινάει κανονικά, αρκετά εκατομμύρια ευρώ μπαίνουν στην πόλη, με ότι αυτό συνεπάγεται σε θέσεις εργασίας και προμήθεια υλικών από επιχειρήσεις της Βέροιας, ειδικά στην δύσκολη αυτή οικονομική περίοδο. 400 νέα δέντρα και 10.600 νέα φυτά φυτεύονται, 21 στρέμ¬ματα χλοοτάπητα τοποθετούνται, μεγα¬λώνουν τα πεζοδρόμια με σκοπό την ελεύθερη και ασφαλή διέλευση των πεζών και των ατόμων με κινητικά προβλήμα¬τα, δημιουργούνται νέες και νόμιμες θέσεις στάθ¬μευσης, δημιουργούνται υποδομές για περίπατο, τρέξιμο και αναψυχή, παιδότοπους και χώρους αναψυχής για όλες τις ηλικίες. Αναδεικνύεται ο ιστορικός χαρακτήρα της περιοχής. Γίνονται υπόγεια τα κα¬λώδια της ΔΕΗ και του ΟΤΕ ελευθερώ¬νοντας τα πεζοδρόμια και τους δρόμους από τις κολώνες. Με λίγα λόγια «Αλλά¬ζουμε το κέντρο της πόλης, βελτιώνουμε τη ζωή μας».

Μήπως η Δημοτική αρχή δεν ζει στη σημερινή πραγματικότητα; Τη στιγμή που οι άστεγοι πολλαπλασιάζονται σαν τα μανιτάρια, τη στιγμή που τα συσσίτια ζουν μέρες δόξης, τη στιγμή που η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών δεν έχει γιατρούς και φάρμακα, τη στιγμή που φτωχοί και άνεργοι καλούνται να πληρώσουν βαρείς φόρους, τη στιγμή που τον ερχόμενο χειμώνα ελάχιστοι -εφόσον υλοποιηθούν τα προγραμματισθέντα μέτρα- θα έχουν θέρμανση, τη στιγμή που η φτώχεια και η εξαθλίωση εξαπλώνεται στα μεγαλύτερα κομμάτια του πληθυσμού, τη στιγμή που τα καταστήματα κλείνουν το ένα μετά το άλλο, τη στιγμή που ο απλός πολίτης προσπαθεί να εξασφαλίσει τα απαραίτητα και να προστατέψει το σπίτι του και την μικροπεριουσία του από την απειλή της κατάσχεσης, αν όλα τα παραπάνω, που ανακοινώνει η Δημοτική Αρχή, δεν αποτελούν μία ευθεία πρόκληση προς τη συντριπτική πλειοψηφία των δημοτών, τότε τι μπορεί να αποτελούν; Βέβαια, μην ξεχνάμε ότι αυτή η πολιτική, που σήμερα υλοποιείται, έχει στήριξη της συντριπτικής πλειοψηφίας των δημοτικών αρχών όλης της χώρας. Όχι μόνο δεν αντέδρασαν σε όσα σήμερα συμβαίνουν στη χώρα μας αλλά, σε ό,τι τους αφορά, τα στήριξαν κιόλας. Πόσοι είναι οι δήμοι που έχουν καταγγείλει αυτήν την πολιτική; Οι αναπλάσεις(!) δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένα καλυμμένο κομμάτι αυτής της πολιτικής, για την οποία είναι γνωστό πλέον πού τελικά μας οδηγεί!

Όσον αφορά στο συγκεκριμένο θέμα, υπάρχουν πολλοί στην πόλη, που γνωρίζουν τι πραγματικά πρόκειται να γίνει. Όταν όμως η διαπίστωση και η αντίδραση εξαντλείται στα όρια ιδιωτικών συζητήσεων, τότε δεν μπορεί να έχει αποτέλεσμα. Πρέπει να υπάρξει οργανωμένη κορύφωση των αντιδράσεων. Αυτό μπορεί να γίνει από φορείς και πρόσωπα. Μπορεί να γίνει από εκείνους, που ουσιαστικά διαφωνούν, μέσα στο δημοτικό συμβούλιο. Από μόνες τους οι αρνητικές ψήφοι δεν φτάνουν! Και βέβαια, με όσα μέχρι στιγμής είδαν τα μάτια μας, η σκέψη μας επιβάλλεται να πάει στο… «Φοβού τους Δαναούς και… αναπλάσεις φέροντας»!

Βέροια 11/6/12