«Προσωπο-ποίηση». Το άλλο μισό μιας έκθεσης γεμάτης εκπλήξεις στο Βυζαντινό Μουσείο της Βέροιας

Δήμητρα Σμυρνή

Πριν ακριβώς ένα μήνα το Βυζαντινό Μουσείο της Βέροιας άνοιξε για το πλατύ κοινό, εγκαινιάζοντας μια έκθεση μεγάλου ενδιαφέροντος με τίτλο «Πρόσωπο ή προσωπείο». Δεκαέξι εικαστικοί της Ημαθίας συγκεντρώθηκαν για πρώτη φορά με πρωτοβουλία της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ημαθίας, για να υλοποιήσουν μια ιδέα του Γιώργου Λιόλιου, βασισμένη στην ετερότητα του «Εγώ».

Ήδη η ομάδα των καλλιτεχνών, με την ονομασία «εμείς οι άλλοι, την οποία οικειοποιήθηκε, έδωσε το στίγμα της έκθεσης, αποκαλύπτοντας τους στόχους της. Πού τελειώνουν τα όρια του «εγώ» και πού αρχίζουν του «άλλου»;

Οι πίνακες των δεκαέξι εικαστικών, προσωπογραφίες με το ιδιαίτερο προσωπικό ύφος του καθένα και την οπτική του, κατάφεραν να προσελκύσουν τότε το ενδιαφέρον του κοινού, και να φέρουν πολλούς επισκέπτες στην έκθεση.

Για «πολιτιστική επίθεση» μίλησε σήμερα στα εγκαίνια του δεύτερου κύκλου η Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ημαθίας, Αγγελική Κοτταρίδη, με την υπόσχεση κάθε μήνα να προσφέρεται στο κοινό της πόλης και μια εκδήλωση.

Ο στόχος του δεύτερου κύκλου, να περάσει από το πρόσωπο στο προσωπείο, ξάφνιασε με μια performance, που πέρασε τα έργα των καλλιτεχνών στο κοινό με λόγο, μουσική και προπαντός με γέφυρα την υποβλητική ατμόσφαιρα.

Με κείμενα των Γαστόν Μπακέρο – Οκτάβιο Παζ, διασκευασμένα από το Γιώργο Λιόλιο, με τη φωνή του γεμάτη συναισθηματικές αποχρώσεις, με την αέρινη παρουσία της Γλύκας Διονυσσοπούλου να κινείται στο χώρο μ’  ένα αναμμένο κερί μέσα στο σκοτάδι –«στο φως του το αμυδρό» που θα έλεγε κι ο Καβάφης- οι καλλιτέχνες άλλαζαν με παρότρυνσή της οι ίδιοι τα έργα τους, αντικαθιστώντας τα με άλλα, ή προσθέτοντας, και καμιά φορά αφαιρώντας στοιχεία, ώστε να περάσουν από το πρόσωπο στο προσωπείο.

«Πηγαινοέρχομαι ανάμεσα σε ανθρώπους και υποδύομαι σοβαρά το πρόσωπο που αυτοί θα ήθελαν να ‘μαι…» επαναλαμβανόταν η φράση ρυθμικά, καθώς οι πίνακες άλλαζαν στον τοίχο, στο μισοσκόταδο.

Σίγουρα το κοινό, που ήταν πάρα πολύ, ασυνήθιστα πολύ για εγκαίνια έκθεσης, ξαφνιάστηκε από την πρωτότυπη αυτή προσέγγιση, που  άφησε τη γεύση του καινούργιου, πέρα από τα τετριμμένα.

Αδύνατον να πλησιάσει κανείς όλους τους καλλιτέχνες, μέσα στον κόσμο που κυριολεκτικά γέμισε ασφυκτικά την έκθεση, όμως δυο λόγια από τον Αποστόλη Χολέβα και τον Χάρη Κουρουζίδη ήταν χαρακτηριστικά.

Αποστόλης Χολέβας: « Για μένα πρόσωπο και προσωπείο είναι το ίδιο. Αυτό που μετράει είναι η ψυχή κι αυτό βγαίνει πάντα προς τα έξω. Από τον τρόπο που περπατάς, που σκέφτεσαι, που κοιτάς, δεν μπορείς να ξεφύγεις. Ζωγράφισα τη μάνα μου νύφη. Σκέπασα τη μορφή της με τη δική μου. Πήρα και έβαλα τα δύο πορτρέτα δίπλα. Λοιπόν; Πού το πρόσωπο και πού το προσωπείο; Τελικά, ό,τι ζούμε είναι μια πλάνη. Μπορείς να φοράς πάντα προσωπείο; Για πόσο θα το κάνεις; Πάντα το αληθινό πρόσωπο βγαίνει στην επιφάνεια!»

Χάρης Κουρουζίδης: «Αυτήν τη  φορά παίζω με το πρόσωπο της Κατερίνας Γώγου μέσα από κομμάτια σπασμένου καθρέφτη, αλλά και μέσα από μια σπασμένη τηλεόραση. Ζητώ να σπάσουμε το προσωπείο μας και να δούμε πίσω απ’ αυτό. Όχι στη μασημένη τροφή που μας δίνει η τηλεόραση. Πρέπει να αναζητήσουμε τον αληθινό εαυτό μας. Σπάστε επιτέλους τα προσωπεία!»

Θετικές οι εντυπώσεις κι από τον δεύτερο κύκλο της έκθεσης και μάλιστα με τη γεύση της έκπληξης έντονη, έκπληξης ευχάριστης, που δημιουργεί προσδοκίες για τη συνέχεια.

Στην έκθεση, που θα είναι ανοιχτή μέχρι 22 Φεβρουαρίου, συμμετέχουν οι καλλιτέχνες:

Κατερίνα Αναστασίου, Παύλος Κακιρδακης, Δημήτρης Κουκουδης, Χάρης Κουρουζιδης, Μαρία Κουτσιμανη, Νίκος Μαραντιδης, Θοδωρής Μαυριδης, Χριστίνα Παπαϊωάννου, Θανάσης Σαμουκας, Αναστασία Σπυριδου, Αντωνης Στεφανόπουλος, Ιωάννα Στεφανοπουλου, Κωνσταντίνα Τσολη, Φωτεινή Χαμιδιελη, Γιάννης Χατζηγεωργιου και Αποστολος Χολεβας.

Φωτογραφίες: faretra.info