Μενδώνη μαινόμενη επιπλήττει δημόσια έφορο Αρχαιοτήτων – “Αυταρχισμό” και “εργασιακή κακοποίηση” καταγγέλλουν οι αρχαιολόγοι

Σε δημόσια θέα, μπροστά στις κάμερες και ενώπιον στελεχών του ΥΠΠΟ και της τοπικής αυτοδιοίκησης, η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη επέπληξε με αυταρχισμό και με προτεταμένο το δάχτυλο την Έφορο Αργολίδας Άλκηστη Παπαδημητρίου για την εικόνα που παρουσίαζε κτίριο ιδιοκτησίας του υπουργείου δίπλα στον αρχαιολογικό χώρο.
Το επεισόδια αυτό οδήγησε το Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων σε ανακοίνωσή του να μιλήσει “για ένα νοσηρό επεισόδιο ενδεικτικό της ασκούμενης κυβερνητικής πολιτικής και ένδειξη του ήθους που πλέον επικρατεί στον δημόσιο βίο” και να συμπληρώσει ότι “παρόμοια και χειρότερα περιστατικά συμβαίνουν σε υπηρεσιακές συσκέψεις, σε αυτοψίες, σε κάθε σχεδόν συνάντηση με το γραφείο της υπουργού» και υπογραμμίζει ότι «αντί να απολογείται η υπουργός για την συμπεριφορά της, ήδη επιχειρείται το επεισόδιο να ερμηνευθεί ως “έκρηξη του αφεντικού” που “έχει δίκιο” απέναντι στη σιωπή της “ανίκανης υπαλλήλου”. Τα πράγματα όμως δεν είναι έτσι”.
Το εξαιρετικά άκομψο συμβάν και πάντως ενδεικτικό του πως αντιλαμβάνεται τη θέση της η υπουργός Πολιτισμού – καθώς δεν είναι η πρώτη φορά που απευθύνεται με αυτό τον σκαιό τρόπο σε υπαλλήλους της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, αλλά χωρίς κάμερες – έλαβε χώρα το πλαίσιο αυτοψίας που διενήργησε αυτές τις ημέρες στα έργα που υλοποιεί το Υπουργείο Πολιτισμού σε Άργος και Ναύπλιο, με έμφαση σε έργα και μελέτες που βρίσκονται σε εξέλιξη στον Δήμο Άργους – Μυκηνών και αγγίζουν τα 13 εκατομμύρια ευρώ.
Απευθυνόμενη στην Έφορο Αργολίδας ρωτάει: «Γιατί το ΄χετε αφήσει έτσι;». «Γιατί δεν το έχουμε επισκευάσει», απαντά η κ. Παπαδημητρίου για το κτίριο. «Και γιατί δεν το επισκευάζετε;» επανέρχεται η υπουργός. «Γιατί στοιχίζει 45 χιλιάρικα», απαντά η κ.Παπαδημητρίου. «Και ποιος σας αρνήθηκε;» ρωτά η υπουργός κι αμέσως μετά με φανερό εκνευρισμό προσθέτει: «Έχετε πάρει εκατομμύρια. Έχετε πάρει εκατομμύρια».
Σ’ αυτό ακριβώς το σημείο η Έφορος Αρχαιοτήτων ζητά ο διάλογος αυτός να μην γίνεται δημοσίως. «Θα παρακαλούσα», λέει στην υπουργό, «τις συστάσεις αυτές να μην μου τις κάνετε δημοσίως». Και τότε η κ. Μενδώνη χάνει την ψυχραιμία της και υψώνοντας το δάχτυλο προς την κ. Παπαδημητρίου της λέει «Σε παρακαλώ πάρα πολύ. Δεν είναι δυνατόν μέσα στην καρδιά της πόλης να είναι αυτό το θέαμα. Άλκηστη πρόσεχε! Σε παρακαλώ πάρα πολύ». Και ύστερα κι ενώ η κάμερα συνεχίζει να καταγράφει, παρά τις υποδείξεις των συνοδών της υπουργού να απομακρυνθεί, ο διάλογος συνεχίζεται σε φυσιολογικότερο τόνο με την υπουργό πάντως να επισημαίνει στην αρχαιολόγο: «Έχετε πάρει σήμερα τα περισσότερα χρήματα από ποτέ. Κι όχι μόνο εσείς, όλη η Ελλάδα». «Με μαλώνετε με τον χειρότερο δυνατό τρόπο που αναλογεί σ’ εμένα», ψελλίζει τελικά η κ. Παπαδημητρίου.
Η ανακοίνωση του Συλλόγου Ελληνων Αρχαιολόγων
Το πρόσφατο επεισόδιο ανάμεσα στην Υπουργό Πολιτισμού και την Προϊσταμένη της ΕΦΑ Αργολίδας συνιστά όνειδος. Το αυταρχικό και προσβλητικό ύφος της Υπουργού και η απολογητική στάση της προϊσταμένης αποτελούν αντιπροσωπευτικό παράδειγμα εργασιακής βίας και παρενόχλησης στον χώρο εργασίας, που εμπίπτει στις διατάξεις του ισχύοντος νόμου 4808/2021, τον οποίο εισηγήθηκε και ψήφισε η κυβέρνηση της ΝΔ (βλ. σχετικά άρθρα στο τέλος), καθώς και της Σύμβασης 190 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας για την εξάλειψη της βίας και παρενόχλησης στον κόσμο της εργασίας, που κυρώθηκε με τον ίδιο νόμο.
Τα λόγια, οι χειρονομίες, το έντονο ύφος, η σιωπή και η ντροπή των παρισταμένων, η προσπάθεια των υπαλλήλων του Γραφείου της Υπουργού να απαγορεύσουν τη βιντεολήψη, προκειμένου να μην δημοσιοποιηθεί το περιστατικό, συνιστούν ένα νοσηρό επεισόδιο ενδεικτικό της ασκούμενης κυβερνητικής πολιτικής και ένδειξη του ήθους που πλέον επικρατεί στον δημόσιο βίο.
Λόγω της ύπαρξης του βίντεο, έγινε ευρέως γνωστός ο άκρατος αυταρχισμός και η εργασιακή κακοποίηση που βιώνουμε στο Υπουργείο Πολιτισμού. Παρόμοια και χειρότερα περιστατικά συμβαίνουν σε υπηρεσιακές συσκέψεις, σε αυτοψίες, σε κάθε σχεδόν συνάντηση με το γραφείο της Υπουργού. Αντί να απολογείται η Υπουργός για την συμπεριφορά της, ήδη επιχειρείται το επεισόδιο να ερμηνευθεί ως «έκρηξη του αφεντικού» που «έχει δίκιο» απέναντι στη σιωπή της «ανίκανης υπαλλήλου». Τα πράγματα όμως δεν είναι έτσι.
Στην αόριστη και συκοφαντική δήλωση της Υπουργού για τα «τα εκατομμύρια που έχετε λάβει» υπονοείται ότι η Κυβέρνηση προσέφερε απεριόριστα χρήματα για την προστασία των αρχαιοτήτων και οι Υπηρεσίες δεν ανταποκρίθηκαν γιατί είναι «κακοί δημόσιοι υπάλληλοι». Τα «εκατομμύρια» που αναφέρει η Υπουργός αφορούν αποκλειστικά σε συγχρηματοδοτούμενα έργα (ΕΣΠΑ, ΤΑΑ), η ένταξη και η υλοποίηση των οποίων γίνεται με την εργασία του ολιγάριθμου προσωπικού των Εφορειών Αρχαιοτήτων και, όπως είναι γνωστό, απαγορεύεται να διατεθούν για οποιονδήποτε άλλο σκοπό εκτός του έργου που έχει εγκριθεί.
Απαιτούνται απαντήσεις. Από την προσβεβλημένη προϊσταμένη εάν ιεράρχησε ως επείγον το έργο αποκατάστασης του συγκεκριμένου κτηρίου, αν ζήτησε και αν έλαβε πιστώσεις, και από την προσβάλλουσα υπουργό συγκεκριμένα ποσά και κωδικοί για την εκτέλεση εργασιών, που να αφορούν την αποκατάσταση του συγκεκριμένου κτιρίου. Οτιδήποτε άλλο συνιστά υπεκφυγή με βαρύτατες ευθύνες και των δύο.
Δυστυχώς και η αδράνεια της υπηρεσιακής ιεραρχίας κατά την εξέλιξη του συμβάντος καταδεικνύει την κατάπτωση της δημόσιας διοίκησης.
Γνωρίζουμε ότι, εν όψει προβλημάτων των έργων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας -που βαρύνονται με εξαρχής λάθος σχεδιασμό από την πολιτική ηγεσία- θα υπάρξει προσπάθεια να μετακυλιστεί η ευθύνη στις Εφορείες Αρχαιοτήτων. Απαντάμε ευθαρσώς: η πολιτική ηγεσία να αναλάβει τις ευθύνες της για έργα που ήταν δεδομένο ότι δεν μπορούν να ολοκληρωθούν ως το 2025, αλλά τα επέβαλλε με ήθος και ύφος παρόμοιο με αυτό που είδαμε στο βίντεο.
Σημειώνουμε ότι ο Σύλλογος τοποθετείται για το συμβάν όχι για να προστατεύσει την προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Αργολίδας, η οποία επέλεξε να αποχωρήσει από τον Σύλλογο με βολές εναντίον του, για λόγους που γνωρίζει η ίδια, αλλά για να υπερασπισθεί το κύρος και την αξιοπρέπεια του κλάδου των αρχαιολόγων και λειτουργών της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, που θα κληθούν από αύριο να συνεχίσουν να εφαρμόζουν τον Αρχαιολογικό Νόμο απέναντι σε φορείς και πολίτες, ενώ έχουν προηγουμένως απαξιωθεί με μία δημόσια damnatio.
Νόμος 4808/2021
«Άρθρο 4-Απαγόρευση βίας και παρενόχλησης στην εργασία
- Απαγορεύεται κάθε μορφής βία και παρενόχληση, που εκδηλώνεται κατά τη διάρκεια της εργασίας είτε συνδέεται με αυτήν είτε προκύπτει από αυτήν (…).
- Για τους σκοπούς του παρόντος: α) ως «βία και παρενόχληση» νοούνται οι μορφές συμπεριφοράς, πράξεις, πρακτικές ή απειλές αυτών, που αποσκοπούν, οδηγούν ή ενδέχεται να οδηγήσουν σε σωματική, ψυχολογική, σεξουαλική ή οικονομική βλάβη, είτε εκδηλώνονται μεμονωμένα είτε κατ’ επανάληψη,
β) ως «παρενόχληση» νοούνται οι μορφές συμπεριφοράς, που έχουν ως σκοπό ή αποτέλεσμα την παραβίαση της αξιοπρέπειας του προσώπου και τη δημιουργία εκφοβιστικού, εχθρικού, εξευτελιστικού, ταπεινωτικού ή επιθετικού περιβάλλοντος, ανεξαρτήτως εάν συνιστούν μορφή διάκρισης, και περιλαμβάνουν και την παρενόχληση λόγω φύλου ή για άλλους λόγους διάκρισης».
–