Πολυτέλεια για τους Έλληνες οι διακοπές πάνω από μία εβδομάδα – Ένας στους δύο δεν θα πάει καθόλου

Η ακρίβεια που αφαιρεί σημαντικό μέρος του εισοδήματος για εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά έχει ως αποτέλεσμα ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού να θεωρεί πολυτέλεια το να κάνει διακοπές. Σύμφωνα με έρευνα της Eurostat, πάνω από τέσσερις στους δέκα Έλληνες δεν έχουν τη δυνατότητα να κάνουν διακοπές για περισσότερο από μία εβδομάδα, ένα ποσοστό που είναι από τα υψηλότερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Τα ίδια στοιχεία δείχνουν ξεκάθαρα τη μεγάλη αύξηση του ποσοστού των Ελλήνων που πιέζονται οικονομικά να κάνουν μία εβδομάδα διακοπών τα τελευταία χρόνια (43,1%). Το ποσοστό αυτό για το 2023 είναι το τέταρτο υψηλότερο στην Ε.Ε. μετά τους Ρουμάνους (59,5%), τους Βούλγαρους (44,2%) και τους Ούγγρους (43,3%).

Παράλληλα, σύμφωνα με τις μετρήσεις από το Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ), ένας στους δύο δεν θα κάνει διακοπές φέτος, ενώ ένας στους τρεις θα κάνει μεν διακοπές, αλλά πιο περιορισμένες απ’ ό,τι συνήθως. Και πώς θα μπορούσαν να είναι διαφορετικά τα πράγματα όταν, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, εκτός από την ακρίβεια στα τρόφιμα, που κόπασε αλλά δεν σταμάτησε, προστέθηκε εσχάτως μία νέα εστία, που δεν είναι άλλη από τις υπηρεσίες, μεταξύ των οποίων εισιτήρια πλοίων, ξενοδοχεία, εστίαση κ.λπ., επιδεινώνοντας την κατάσταση και ουσιαστικά αποτρέποντας πολλούς να πάνε φέτος διακοπές, τουλάχιστον στα νησιά.

Η ακρίβεια φρέναρε… αλλά συνεχίζει να υπάρχει. Ανοδικά κινούνται οι τιμές στα ασφάλιστρα, αλλά και στις υπηρεσίες υγείας, όπως έδειξαν τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ. Κατά τα άλλα, ο πληθωρισμός αποκλιμακώνεται με ρυθμούς που δεν προκαλούν ενθουσιασμό. Σε καμία περίπτωση η πτώση των τιμών στα τρόφιμα, που όλοι περιμένουν, δεν φαίνεται να πλησιάζει. Ναι μεν υπάρχει σαφής αποκλιμάκωση, ωστόσο αυτή είναι εξαιρετικά αργή. Επιπλέον, συνεχίζουν να υπάρχουν αγαθά που κινούνται έντονα ανοδικά, όπως το ελαιόλαδο και τα αναψυκτικά.

Τον Ιούνιο, ο πληθωρισμός διαμορφώθηκε στο 2,3%, σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε η ΕΛΣΤΑΤ, σημειώνοντας νέα μικρή επιβράδυνση για έναν ακόμη μήνα. Το αρνητικό είναι ότι ο Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή Ιουνίου παρουσίασε αύξηση 2,5% σε σχέση με τον Ιούνιο του 2023, λίγο υψηλότερα από τις αρχικές εκτιμήσεις της Κομισιόν.

Το κυρίαρχο συμπέρασμα από τα στοιχεία του Ιουνίου είναι ότι το μεγάλο κύμα των ανατιμήσεων μεταφέρεται από τα τρόφιμα σε άλλες κατηγορίες, όπως οι υπηρεσίες, ειδικά η εστίαση και τα ξενοδοχεία, ενώ παρατηρήθηκε αύξηση τιμών και στο φυσικό αέριο. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, για έναν ακόμη μήνα, καταγράφεται επιβράδυνση των ανατιμήσεων στα τρόφιμα, με τις τιμές να σημειώνουν ετήσια άνοδο 2,1% στην ομάδα «Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά». Αυξήσεις τιμών καταγράφηκαν στα κρέατα, νωπά ψάρια, ελαιόλαδο, κατεψυγμένα λαχανικά, ζάχαρη, κακάο και αναψυκτικά. Μείωση τιμών υπήρξε σε ψωμιά και δημητριακά, γαλακτοκομικά, βρώσιμα έλαια πλην ελαιόλαδου, νωπά φρούτα και πατάτες.

Υψηλότερες από τον γενικό πληθωρισμό ανατιμήσεις σημειώθηκαν στα «ξενοδοχεία-καφέ-εστιατόρια» με ετήσια άνοδο 5,3% λόγω αυξήσεων στις τιμές των εστιατορίων, ζαχαροπλαστείων, καφενείων, κυλικείων, ξενοδοχείων, μοτέλ και πανδοχείων. Άνοδος τιμών κατά 4,6% καταγράφεται στην «ένδυση-υπόδηση» και κατά 3,2% στην ομάδα «μεταφορές» λόγω αυξήσεων στα καινούργια αυτοκίνητα και τα αεροπορικά εισιτήρια.

Τις μεγαλύτερες αυξήσεις τιμών σε ετήσια βάση τον προηγούμενο μήνα κατέγραψαν το ελαιόλαδο (54,8%), η μεταφορά επιβατών με αεροπλάνο (19,7%), τα ασφάλιστρα υγείας (14%), το φυσικό αέριο (13,1%) και τα πακέτα διακοπών (12,7%). Αντίθετα, τις μεγαλύτερες ετήσιες μειώσεις κατέγραψαν ο ηλεκτρισμός (12,2%), τα άλλα βρώσιμα έλαια (11%), τα νωπά φρούτα (7,4%), ο εξοπλισμός επεξεργασίας ήχου και εικόνας (6,3%) και οι πατάτες (5,7%).

Αυξήσεις σημειώθηκαν σε ρούχα, ενώ μειώσεις υπήρξαν σε είδη άμεσης κατανάλωσης. Σε σύγκριση με τον Μάιο του 2024, ο Γενικός Δείκτης Τιμών Καταναλωτή παρουσίασε αύξηση 0,5%, έναντι αύξησης 0,6%, η οποία κατά βάση προήλθε από την αύξηση κατά 1,6% στην κατηγορία «ένδυση και υπόδηση» και κατά 1,1% στις τιμές ειδών διατροφής. Από την άλλη, τον προηγούμενο μήνα υπήρξε μικρή μείωση κατά 0,4% στην ομάδα «Διαρκή αγαθά – Είδη νοικοκυριού και υπηρεσίες» λόγω μείωσης κυρίως των τιμών στα είδη άμεσης κατανάλωσης νοικοκυριού.