Βιβλιοκριτικές για την ποιητική συλλογή της Ρένας Αθανασοπούλου «Τάσεις φυγής σε παράλληλο σύμπαν» / ένα βιβλίο πολλαπλής ανάγνωσης

Faretra.info

20/03/2023, 12:07

Μόλις κυκλοφόρησε η εικονογραφημένη ποιητική συλλογή της Ρένας Αθανασοπούλου με τίτλο «Τάσεις φυγής σε παράλληλο σύμπαν». Πρόκειται για 41 ποιήματα που συνοδεύονται από σκίτσα σχεδιασμένα με κάρβουνο και κλυδωνίζονται θεματικά ανάμεσα στην ερωτική υπέρβαση και τα σύγχρονα αδιέξοδα.

Η συλλογή συνοδεύεται από CD με απαγγελία της ποιήτριας και συνθέσεις του μουσικού και πολυοργανίστα Κώστα Μαργαρίτη για να μπορούν οι αναγνώστες να απολαύσουν τα ποιήματα και ηχητικά με ιδιαίτερη έμφαση στην αισθητική και ατμοσφαιρική τους ερμηνεία. Σημαντική αφορμή για τη δημιουργία του ήταν η επιθυμία να έχουν ολοκληρωμένη πρόσβαση στα ποιήματα και οι άνθρωποι με προβλήματα όρασης.

………………….

……………..

Κούλα Αδαλόγλου

Η Ρένα Αθανασοπούλου ανοίγει με την ποίησή της έναν κόσμο βαθύ και στοχαστικό.
Το ποιητικό υποκείμενο, συχνά με όρους μουσικής, αναζητά τα όρια των αντοχών. Παίζει με αόρατους και ορατούς «αντιπάλους» μια πολύπλοκη παρτίδα σκάκι.
Ο έρωτας διαρκής παρουσία στη συλλογή, έστω και με την απουσία του. Έστω και με την απομάκρυνση. Γλώσσα πλούσια, μεστή, λέξεις επιλεγμένες, επινοημένες κάποιες φορές, που η καθεμιά κουβαλά τη βαρύτητά της. Καθοριστική θα έλεγα, για να εκφραστούν όλες οι αποχρώσεις των συναισθημάτων. Που κυμαίνονται από τη θλίψη, τη διάψευση, την παραίτηση, ως τις ρωγμές που αφήνουν το φως να εισχωρήσει.
Η Ρένα Αθανασοπούλου έρχεται στην ποίηση με τη σκευή της στις θεατρικές και στις μουσικές σπουδές. Και αρθρώνει λόγο στιβαρό και ώριμο, με δυνατό αποτύπωμα στην ψυχή του αναγνώστη. Η ποίησή της ωστόσο, παρά τη στοχαστικότητα και την έντασή της, δεν βαραίνει την ανάγνωση. Γιατί κάτι στο όλο κλίμα φανερώνει την ανυποχώρητη απόφαση του ποιητικού υποκειμένου να διεκδικεί τα όνειρα και τα θέλω του, ακόμη και όταν ματώνει. Σαν «ονειροπαγίδα» που «βαφτίζει το ανέφικτο …πιθανό».
Σημαντικό ρόλο στην ατμόσφαιρα της συλλογής παίζουν η ανάγνωση των ποιημάτων από τη συγγραφέα και η ποιότητα της μουσικής του Κώστα Μαργαρίτη που τη συνοδεύει, στην ηχογραφημένη εκδοχή της έκδοσης. Η ηρεμία αλλά και σταθερότητα στη φωνή της ποιήτριας και ο ανάλογος ήχος της μουσικής συμπληρώνουν την αίσθηση της ελπίδας και της θετικής προσμονής.

……………………

Αριστοτέλης Παπαγεωργίου

Το ποιητικό σύμπαν της Ρένας Αθανασοπούλου δονείται από λυρική έξαρση. Είναι υπερβατικό. Η φωνή θωπεύει, κραυγάζει, αναδιπλώνεται. Βάσανος και αγωνία, λαχτάρα και πεποίθηση. Τελικά καταγράφει σκεπτόμενο θυμοειδές. Πρωτοπρόσωπη και γυμνή η εξομολόγηση, διψά την ανταπόκριση σε δεύτερο ενικό. Προσδοκά όμως, δεν ικετεύει. Η ενόρμηση κατευθύνει τον εσωτερικό μονόλογο. Εναλλάσσεται με το ρυθμό της κουβέντας της καθημερινής. Όπως σε μια χαμηλότονη συζήτηση. Ωστόσο εξαντλεί τη γκάμα των αποχρώσεων: από το μουντό στο ευφρόσυνα ιλαρό. Το ποιητικό υποκείμενο στοχάζεται και απορεί, διαισθάνεται τον κραδασμό. Παλεύει αυτό καθ’ εαυτόν. Αυτοελέγχεται και συνάμα αναρωτιέται. Καταδύεται κι επανακάμπτει. Ίσως η Ρένα είναι πολύ νέα ακόμη, για να αναπολεί… Αν υπάρχει ένας στίχος να σταθεί κανείς σ’ αυτήν τη διαδρομή την τεθλασμένη, θα είναι: «Καλώ τον οίκτο σου να συμπληρώσει ανορθόγραφα τον σταυρόλεξο ίσκιο μου».

………………………………

Μαρία Παπαδοπούλου

Κρατώντας το βιβλίο της Ρένας Αθανασοπούλου στα χέρια μου διαπίστωσα πως είχα μπροστά μου ένα ολοκληρωμένο πολιτιστικό προϊόν. Ένα προϊόν που δίνει στο κοινό την ευκαιρία, τη δυνατότητα, της πολλαπλής ανάγνωσης.

Με μέριμνα της δημιουργού, η ποίηση ξεγλιστρά από τις λευκές χειρόγραφες σελίδες όπου γεννήθηκε πρωτογενώς και αναζητά άλλες εκφραστικές πλατφόρμες. Αυτό δεν γίνεται τυχαία, ούτε καιροσκοπικά. Η δημιουργός χρησιμοποιεί τους εκφραστικούς κώδικες του θεάτρου, της μουσικής και της ζωγραφικής, κώδικές που έκανε κτήμα της κατά την ακαδημαϊκή της πορεία. Συνδέει την ποίηση με το σκίτσο, το δικό της σκίτσο, το δικό της δημιούργημα, με τη βοήθεια ενός και μόνου αρχέγονου υλικού, του κάρβουνου. Όμως το χαρτί δεν την χωρά, συνεργάζεται με άξιους μουσικούς στην μελοποίηση των ποιημάτων της και μεταφράζει επίσης το έργο της στην κινηματογραφική γλώσσα, με το πλέον ίσως σύγχρονο ιδίωμα της, ένα youtube. Μια εναλλακτική πρόταση ερμηνείας του τυπωμένου ποιήματος όπου βλέπουμε την ποίηση, την μουσική, την κίνηση να εντάσσονται σε ένα περιβάλλον και να συμπλέκονται.
Η Ρένα Αθανασοπούλου, δεν περιχαρακώνεται στο παραδοσιακό κοινό της ποίησης, σβήνει τις διαχωριστικές γραμμές ρίχνει γέφυρες στις νεότερες γενιές που δεν είναι εξοικειωμένες με τον γραπτό λόγο και πολύ περισσότερο με το χαρτί, και αξιοποιεί εκφραστικά μέσα και πλατφόρμες για να μεγιστοποιήσει την επιδραστικότητα του έργου της. Ένιωσα πραγματική έκπληξη όταν διαπίστωσα ότι κατάφερε να διαστείλει τον περιορισμένο χρόνο που τραγανίζει η καθημερινότητα μου. Στο τέλος του βιβλίου υπάρχει ένα barcode σαρώνοντας το οποίο μπορεί να ακούσει κανείς τα ηχογραφημένα ποιήματα από το κινητό ή από το tablet οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας, συντροφεύοντας τον, σε όποια άλλη δραστηριότητα.
Πολύ σημαντική επιλογή της ποιήτριας ήταν η απόφαση να προχωρήσει σε αυτόνομη έκδοση κι έτσι να συμμετέχει και σε αυτό το τόσο σημαντικό στάδιο της ολοκλήρωσης της δημιουργίας ενός βιβλίου. Η υπογραφή της Ρένας βρίσκεται σε όλα τα στάδια της δημιουργίας.
Θεωρώ πως το έργο της ποιήτριας δεν εξαντλείται αλλά οι διαφορετικές αυτές εκφάνσεις αποτελούν ακριβώς ερεθίσματα για σκέψη και δημιουργία προσελκύοντας ακόμη και ανθρώπους που δεν είναι εξοικειωμένοι με τον χώρο της ποίησης δίνοντάς τους την ευκαιρία μέσα από όλα αυτά τα μέσα έκφρασης να προσεγγίσουν και αυτή τη μορφή λόγου.

……………………………..

video, που δημιουργήθηκαν για το βιβλίο:
Κινηματογραφικο Promo: https://www.youtube.com/watch?v=W2lOidIxGwA&t=236sΠοίημα ΕΞΟΔΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ : https://www.youtube.com/watch?v=mnJq9kSIdTI