Η καρδιά βρέθηκε μαζί με ένα ξεχωριστό απολιθωμένο στομάχι, έντερο και ήπαρ σε ένα αρχαίο “πάνοπλο” ψάρι, με την ονομασία Gogo, ρίχνοντας νέο φως στην εξέλιξη των σωμάτων των σπονδυλωτών ζώων και των ίδιων των ανθρώπων. Το απολίθωμα είναι 250 εκατομμύρια χρόνια παλαιότερο από οποιαδήποτε έως τώρα γνωστή καρδιά ψαριού.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής την καθηγήτρια παλαιοντολογίας Κέιτ Τρινάστικ της Σχολής Μοριακών και Επιστημών της Ζωής του Πανεπιστημίου Curtin και του Δυτικού Αυστραλιανού Μουσείου στο Περθ, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο επιστημονικό περιοδικό “Science”, βρήκαν τα απολιθωμένα όργανα στο σώμα μιας κατηγορίας ψαριών (arthrodires) που ανήκαν στα πλακόδερμα, τα πρώτα ψάρια με σαγόνια και δόντια. Ζούσαν κατά τη Δεβόνια περίοδο πριν 420 έως 359 εκατομμύρια χρόνια και ανατομικά έμοιαζαν με τους σημερινούς καρχαρίες.
Πριν τα πλακόδερμα τα ψάρια δεν ξεπερνούσαν σε μήκος τα 30 εκατοστά, αλλά μετά έφθασαν πια τα εννέα μέτρα, γι’ αυτό έγιναν η κυρίαρχη μορφή ζωής στη Γη επί περίπου 60 εκατομμύρια χρόνια, τουλάχιστον 100 εκατομμύρια χρόνια πριν τους δεινόσαυρους.
Ασυνήθιστη ανακάλυψη
Η ανακάλυψη θεωρείται άκρως ασυνήθιστη, επειδή ο μαλακός ιστός, όπως αυτός της καρδιάς, σπανιότατα διατηρείται ως απολίθωμα, σε αντίθεση με τα σκληρά οστά, και ακόμη σπανιότερα σε τρισδιάστατη μορφή. Η μελέτη των απολιθωμάτων έγινε με τη βοήθεια ακτίνων νετρονίων και Χ του Ευρωπαϊκού Συγχρότρου στη Γαλλία. Η καρδιά του Gogo ήταν πιο πολύπλοκη του αναμενομένου, καθώς είχε δύο θαλάμους, ένα μικρότερο πάνω από έναν μεγαλύτερο, οι οποίοι τελικά εξελίχθηκαν στην ανθρώπινη καρδιά. Η δομή της καρδιάς του Gogo του επέτρεψε να μεταμορφωθεί από ένα αργά κινούμενο ψάρι σε ένα ταχύτατο θηρευτή.
“Ως παλαιοντολόγος που έχω μελετήσει απολιθώματα για πάνω από 20 χρόνια, πραγματικά εξεπλάγην που βρήκα μια τρισδιάστατη και καλοδιατηρημένη καρδιά σε έναν πρόγονο μας ηλικίας 380 εκατομμυρίων ετών”, δήλωσε η επικεφαλής ερευνήτρια. Όπως είπε η Τρινάστικ, τα αρχαία εκείνα ψάρια είχαν την καρδιά σχήματος S σχεδόν στο στόμα τους. Από την άλλη, δεν βρέθηκαν καθόλου ενδείξεις πνευμόνων, τα οποία εξελίχθηκαν αργότερα.
