Υπόθεση Ανατόλι Σαρίι (ή η δυσανεξία του Ζελένσκι σε κάθε είδους αντιπολίτευση)
Στις 4 Μαΐου οι ισπανικές αστυνομικές αρχές συνέλαβαν στην Ταραγόνα της Καταλονίας τον Ουκρανό δημοσιογράφο, μπλόγκερ και πολιτικό (αρχηγό κόμματος, μάλιστα) Ανατόλι Σαρίι, μετά από διεθνές ένταλμα που είχαν εκδώσει οι αρχές της Ουκρανίας και σε συνεργασία με την Ιντερπόλ.
Ο Σαρίι ζει αυτοεξόριστος σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης τα τελευταία 10 περίπου χρόνια, λόγω της αντίθεσής του στο «Μαϊντάν» και τις απειλές που δέχθηκαν για τη ζωή τους ο ίδιος και η νυν σύζυγός του Όλγα Μπονταρένκο-Σαρίι. Για αρκετά χρόνια διέμεινε στη Λιθουανία και στην Ολλανδία, απ’ όπου του χορηγήθηκε πολιτικό άσυλο, ενώ εδώ και μερικό καιρό μετέφερε την έδρα του στην Ισπανία και ειδικότερα στην Καταλονία.
Οι κατηγορίες με βάση τις οποίες συνελήφθη ο Σαρίι είναι «εσχάτη προδοσία» και (εδώ γελάνε, όσοι/-ες γνωρίζουν το «ποιόν» του σημερινού ουκρανικού καθεστώτος) «προώθηση διακρίσεων ανάμεσα στους πολίτες, με βάση τη φυλή, την εθνικότητα, τη θρησκεία κοκ»! Ωστόσο οι προσδοκίες των ουκρανικών αρχών για γρήγορη έκδοση του Σαρίι και παράδοσή του στη χούντα του Κιέβου διαψεύστηκαν την αμέσως επόμενη μέρα, αφού ο δικαστής που ανέλαβε την υπόθεση αποφάσισε την προσωρινή απελευθέρωση του Σαρίι με περιοριστικούς όρους (μη έξοδο από τη χώρα, παρουσία κάθε 15 μέρες στο πλησιέστερο αστυνομικό τμήμα κλπ). Δικηγόρος υπεράσπισης του Σαρίι ανέλαβε ο Γκονζάλο Μπόγε (Gonzalo Boye), γνωστός από την υπεράσπιση του Καταλανού πρώην πρωθυπουργού Κάρλες Πουτζδεμόν (Carles Puigdemon) το 2017, έναντι των ισπανικών ομοσπονδιακών αρχών.
Ο γεννημένος στο Κίεβο στις 20/08/1978 Ανατόλι Σαρίι δεν είναι νέος στην αντίθεσή του με το ουκρανικό κράτος και την κριτική της εξουσίας του. Από τις αρχές της δημοσιογραφικής του σταδιοδρομίας, κάπου στα 2005, ο Σαρίι ήταν τολμηρός ερευνητής και «έβγαλε» στην επιφάνεια μια σειρά από πολύκροτες υποθέσεις, όπως αυτή της παιδικής πορνείας σε ορφανοτροφείο της Οδησσού, η αποκάλυψη κυκλωμάτων οργανωμένου εγκλήματος (εμπόριο ναρκωτικών και λευκής σαρκός, παράνομα καζίνο κ.ά.) ή οι μίζες που έπαιρνε ο γνωστός στην Ουκρανία πολιτικός Γιούρι Λουτσένκο (σημερινό μεγάλο στέλεχος του κόμματος του πρώην Προέδρου Πετρό Ποροσένκο και από τους πρωτεργάτες του «Μαϊντάν»). Οι έρευνές του δημιούργησαν ένα σημαντικό και σταθερό κοινό που τον παρακολουθούσε, αλλά και την προσοχή των αρχών της χώρας, οι οποίες επίσης άρχισαν να τον… παρακολουθούν.
Ξεκίνησε έτσι η διαρκής κόντρα του Σαρίι με το υπουργείο Εσωτερικών της Ουκρανίας, το οποίο έχει υπό τον έλεγχό του και τα σώματα σσφαλείας, αλλά και τις μυστικές υπηρεσίες της χώρας. Μετά από σειρά πράξεων εκφοβισμού, όπως νυχτερινές (παράνομες) έφοδοι στο σπίτι του χωρίς ένταλμα εφόδου και η (εξίσου παράνομη) αφαίρεση προσωπικών αντικειμένων από το χώρο του, μια απόπειρα δολοφονίας του το Μάρτιο του 2012 (τον πυροβόλησαν ενώ βρισκόταν στο αυτοκίνητό του), ο Σαρίι οδηγήθηκε στο συμπέρασμα ότι η Ουκρανία ήταν πλέον ένας ανασφαλής τόπος διαμονής για τον ίδιο. Και αποφάσισε να φύγει προς τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης – αρχικά προς τη Λιθουανία και, λίγο αργότερα την Ολλανδία. Εκεί ακριβώς συνέβη και η πρώτη του σύλληψη στο έδαφος της ΕΕ το 2013, πάλι με διεθνές ένταλμα των ουκρανικών αρχών και με τη βοήθεια της Ιντερπόλ. Ωστόσο κι εκεί η τύχη της ουκρανικής αξίωσης για έκδοση και παράδοσή του στις αρχές του Κιέβου συνάντησε την αμεροληψία των ολλανδικών δικαστικών αρχών, οι οποίες αποφάσισαν ότι δεν υπήρχε κανένα στοιχείο εγκλήματος, άρα και λόγος για σύλληψη και κράτηση του Σαρίι. Επιπλέον, μετά την απελευθέρωσή του ο Σαρίι έγινε ο πρώτος Ουκρανός πολίτης που έλαβε στάτους πολιτικού πρόσφυγα σε χώρα της ΕΕ. Στην Ολλανδία γνώρισε και την Όλγα Μπονταρένκο, επίσης δημοσιογράφο και μπλόγκερ, κόρη της Ουκρανής ακτιβίστριας για τα πολιτικά δικαιώματα Άλλας Μπονταρένκο, με την οποία αρραβωνιάστηκαν στο 2013 και από το 2017 είναι και επίσημα παντρεμένος.
Από το 2013 μέσα από το μπλογκ του ο Σαρίι είχε εκδηλώσει την εναντίωσή του στο λεγόμενο «Μαϊντάν» και ήταν από τους πιο δριμείς κριτικούς της εξουσίας που προέκυψε από την επικράτηση του στρατιωτικού και πολιτικού πραξικοπήματος της 22ης Φεβρουαρίου 2014. Από τον Μάρτιο του 2014 διατηρεί κανάλι στο YouTube, το οποίο τον Μάρτιο του 2022 αριθμούσε 2,91 εκατομμύρια εγγεγραμμένα μέλη και 4,29 δισεκατομμύρια μοναδικές θεάσεις, όντας έτσι ο 1ος σε δημοφιλία Ουκρανός βίντεο μπλόγκερ στον κόσμο. Η σύζυγός του Όλγα διαχειρίζεται το ειδησεογραφικό portal Sharij.net. Μέσα από τα κανάλια ενημέρωσης που δημιούργησε, ο Σαρίι εξακολουθεί μέχρι σήμερα να ασκεί κριτική στη χουντική εξουσία του Κιέβου. Το έκανε και εναντίον του προηγούμενου «προέδρου» Πετρό Ποροσένκο, το κάνει και εναντίον του διαδόχου του Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Εξίσου μεγάλη κόντρα έχει ο Σαρίι και με τους Ουκρανούς ολιγάρχες (Αχμέτοφ, Πιντσούκ, Κολομόισκι κοκ), γι’ αυτό και έχει μπει στο στόχαστρο όχι μόνο της πολιτικής και δικαστικής εξουσίας του Κιέβου, αλλά και του ουκρανικού μεγάλου κεφαλαίου.
Χωρίς να διατυμπανίζει κάποιου είδους αριστερή πολιτική και ιδεολογική ταυτότητα, ο Σαρίι κατάφερε χάρη στην ερευνητική του ματιά και την άγνοια κινδύνου απέναντι σε αυτούς τους οποίους έθετε στο στόχαστρο της κριτικής του να θεωρείται «επικίνδυνο» και «ανατρεπτικό» στοιχείο για τη χούντα του Κιέβου. Ο ίδιος ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι (τον οποίο ο Σαρίι αρχικά στήριξε στις εκλογές του 2019, αλλά γρήγορα απογοητεύτηκε από την πολιτική του πρακτική) ουσιαστικά τον έχει «επικηρύξει», θεωρώντας τον προσωπικό του εχθρό, όπως βεβαίως και κάθε αντιπολιτευόμενο πολιτικό που του ασκεί συνεπή, στοιχειοθετημένη και δομημένη κριτική.
Η προσωπική κόντρα του Σαρίι με τον Ζελένσκι ξεκίνησε τυπικά από τον Ιούνιο του 2020, όταν μέλη της νεοναζιστικής οργάνωσης «Εθνικός Κορμός», υποστηρικτές του κατηγορούμενου για δολοφονίες «αντιφρονούντων» πολιτών Σεργκέι Στερνιένκο (μέλους της εν λόγω οργάνωσης), επιτέθηκαν απρόκλητα σε δημοσιογράφους του portal Sharij.net που κάλυπταν ειδησεογραφικά τη δίκη του συγκεκριμένου νεοναζί. Ακολούθησε η αντίδραση μελών του κόμματος του Σαρίι, που κατάφεραν να αφοπλίσουν 2 μέλη του «Εθνικού Κορμού» και να τους παραδώσουν στην αστυνομία. Ο Σαρίι κάλεσε τους οπαδούς του κόμματός του σε συλλαλητήριο έξω από το Προεδρικό Μέγαρο, ζητώντας από τον Ζελένσκι να πάρει θέση για το συμβάν. Η πλήρης σιωπή του τελευταίου ερμηνεύθηκε ως κάλυψη της δράσης της εν λόγω οργάνωσης· και όχι μόνο αυτό, αλλά ο Σαρίι κατηγόρησε ευθέως τον Ζελένσκι, ότι η επίθεση των μελών του «Εθνικού Κορμού» στους δημοσιογράφους του Sharij.net ήταν ενορχηστρωμένη απευθείας από το Προεδρικό Γραφείο.
Ο Ζελένσκι τα τελευταία δύο χρόνια έχει επιδοθεί σε ένα ανελέητο κυνηγητό όλων των πολιτικών του αντιπάλων, τουλάχιστον αυτών που του ασκούν κριτική από θέσεις δημιουργικές, φιλειρηνικές και με βάση την κοινή λογική. Και ενώ αφήνει στο απυρόβλητο πολιτικές δυνάμεις όπως το κόμμα του (άλλοτε αντιπάλου του) Πετρό Ποροσένκο «Ευρωπαϊκή Αλληλεγγύη» και το αντίστοιχο της Γιούλιας Τιμοσένκο («Bat’kivschina», δηλαδή «Πατρίδα»), οι οποίες σε αυτή την περίοδο της στρατιωτικής αντιπαράθεσης με τη Ρωσία ουσιαστικά τον «αβαντάρουν», δυνάμεις όπως το Κόμμα του Σαρίι, η «Αντιπολιτευτική Πλατφόρμα – Για τη Ζωή» (αξιωματική αντιπολίτευση) και όλα τα κόμματα με αναφορά στην Αριστερά και την μαρξιστική ιδεολογία έχουν υποστεί πλήρη απαγόρευση της πολιτικής τους δραστηριότητας στην Ουκρανία. Επιπλέον, ο Ζελένσκι έχει κλείσει με Προεδρικά Διατάγματα δεκάδες ουκρανικά ΜΜΕ, ανάμεσα σε αυτά και τουλάχιστο 3 μεγάλα τηλεοπτικά κανάλια και 15 ενημερωτικά portal. Τόσο για το ενημερωτικό portal του Σαρίι, όσο και για του κανάλι του στο YouTube υπάρχουν ειδικές αποφάσεις απαγόρευσης της λειτουργίας τους στην επικράτεια της Ουκρανίας.
Ο Ζελένσκι, ο οποίος συμπεριφέρεται εδώ και καιρό ως «φυρερίσκος», έχοντας ξεπεράσει σε αυταρχισμό και σε ανοχή στην παρουσία και δράση των νεοναζί στην πολιτική ζωή της Ουκρανίας τον προκάτοχό του Πετρό Ποροσένκο, επιδεικνύει απόλυτη δυσανεξία σε κάθε φωνή αντίθετη με την προσωπική του ιδεοληψία, αλλά και κάθε αντίδραση στις προσωπικές του φιλοδοξίες και κάθε αποκάλυψη της πραγματικότητας γύρω από την κατάσταση στην Ουκρανία. Υπό αυτό το πρίσμα, μπορεί κανείς εύκολα να αντιληφθεί και τις «αβάντες» και την επιχείρηση «ξεπλύματος» των «ταγμάτων θανάτου» τύπου «Αζόφ», «Αϊντάρ» κοκ και τη συνέχιση των επιθέσεων στον άμαχο πληθυσμό του Ντονμπάς και τις επικλήσεις για αποστολή ολοένα και περισσότερου (και πιο ακριβού) οπλισμού από τη «συλλογική Δύση» στην Ουκρανία κοκ. Ο Ανατόλι Σαρίι βρέθηκε στο στόχαστρο, επειδή εδώ και χρόνια αποκαλύπτει με συνέπεια το βόθρο και τη σαπίλα της ουκρανικής εξουσίας, είτε σε «ειρηνικούς», είτε σε «πολεμικούς» καιρούς…
Και κάτι τελευταίο: την ημέρα της σύλληψης του Σαρίι τα δυτικά συστημικά Μέσα διέδιδαν, σχεδόν πανηγυρίζοντας, ότι συνελήφθη ένας ακραιφνής «φιλορώσος» και «φιλοπουτινικός» Ουκρανός μπλόγκερ… Η παντελής άγνοια, όπως και η ανάγκη για συντήρηση του αντιρωσικού «αφηγήματος» ψηλά στην ατζέντα, οδήγησε τα δυτικά ΜΜΕ στο να δημοσιεύσουν απίθανες πληροφοριακές «μαϊμούδες» γύρω από το πρόσωπο του Σαρίι. Όποιος έχει παρακολουθήσει τη δημοσιογραφική του πορεία, γνωρίζει ότι ο Σαρίι ουδέποτε υπήρξε ακραιφνής «φιλορώσος», πολλώ δε μάλλον «φιλοπουτινικός»…
Η σχέση του προς τη ρωσική εξουσία ήταν και είναι κριτική, το ίδιο και η σχέση του με τις ΛΔ του Ντονμπάς (για τις οποίες έπαψε να γράφει οτιδήποτε από το 2016 και μετά, αφού κάποιες θέσεις που είχε πάρει τότε για το ζήτημα της «αυτονομίας» των δύο ΛΔ είχαν ξεσηκώσει διαμαρτυρίες από κατοίκους αυτών των περιοχών). Βεβαίως, ο Σαρίι δεν υποστηρίζει ουδόλως και τη ρωσική νεοφιλελεύθερη «αντιπολίτευση»· άλλωστε έχει ασκήσει δριμύτατη κριτική κατά καιρούς στον περιώνυμο Αλεξέι Ναβάλνι και το περιβάλλον του. Αλλά από το να ασκεί κανείς κριτική στον Ναβάλνι, μέχρι το να θεωρείται «πολιτικός φίλος» του Προέδρου Πούτιν, η απόσταση είναι μεγάλη, για να μην πούμε τεράστια… Φυσικά η υπόθεση Ανατόλι Σαρίι θα έχει ακόμη αρκετά επεισόδια μπροστά της, οπότε για ό,τι νεότερο προκύψει και είναι άξιο σχολιασμού, ο γράφων θα επανέλθει.
