Περιμένοντας τον Ερντογάν, βλέποντας και κάνοντας: Για να αποτραπούν τα τουρκικά σχέδια πρέπει να εγκαταλειφθεί η αδιέξοδη πολιτική
Γράφει ο Κώστας Βενιζέλος (10/7)
Και τώρα τι; Αναμένουν όλοι τον Ερντογάν για να ανακοινώσει τα επόμενα βήματα επιβολής τετελεσμένων επί του εδάφους και εδραίωσης της κατοχής. Ήταν μια κίνηση, η οποία είχε προ πολλού εξαγγελθεί. Τον περασμένο Νοέμβριο ο Ερντογάν βρισκόμενος στα κατεχόμενα για την επέτειο ανακήρυξης του ψευδοκράτους, μπήκε στην περίκλειστη περιοχή της Αμμοχώστου κάνοντας το πρώτο βήμα για τον άνοιγμα και τον εποικισμό της.
Το επόμενο θα είναι στις 20 Ιούλιου, όταν θα ξανάλθει για τα πανηγύρια της εισβολής, πρωτίστως για να πανηγυρίσει για τη συνεχιζόμενη -ανενόχλητα- κατοχή. Θα ανακοινώσει και θα υλοποιήσει. Και η απάντηση; Όταν τον Νοέμβριο μπήκε ο Ερντογάν πανηγυρικά στην περίκλειστη περιοχή τι έγινε; Σιγά-σιγά η Λευκωσία σύρθηκε στην άτυπη Πενταμερή Διάσκεψη της Γενεύης ( 27-29 Απριλίου). Νόμιζε πως θα απέτρεπε την προέλαση των Τούρκων στα Βαρώσια; Το τι έγινε στην άτυπη Διάσκεψη είναι γνωστό.
Η κατοχική δύναμη ήλθε με τη φόρα του Νοεμβρίου και κατέθεσε πρόταση για δύο κράτη. Το επέτρεψε η Λευκωσία, το ανέχθηκε, αν και -όπως αναμενόταν- το απέρριψε. Η αντίδραση; Ως γνωστό ακολουθήθηκε η ανέξοδη και αδιέξοδη πεπατημένη. Στα πλαίσια της πολιτικής του «καλού παιδιού» έσπευσε η ελληνική κυπριακή πλευρά σε μια συνάντηση που εκ των προτέρων γνώριζε το αποτέλεσμα.
Το Κυπριακό βεβαίως και θα λυθεί με διαπραγματεύσεις. Οι αποτυχίες, ωστόσο, όταν είναι αλλεπάλληλες επιβαρύνουν το κλίμα και απομακρύνουν την προοπτική για την επίτευξη συμφωνίας. Αυτό είναι και το αποτέλεσμα της διαχρονικής πολιτικής του «καλού παιδιού», της πολιτικής του κατευνασμού.
Και τώρα τι θα γίνει; Οι ιδέες για αποτροπή έχουν εξαντληθεί γιατί κινούνται σε ένα προβλεπτό και μη παραγωγικό πλαίσιο. Επηρεάζεται ο Ερντογάν επειδή στέλνονται επιστολές προς διάφορους ηγέτες από την Κύπρο καταγγέλλοντάς τον; Γνωρίζει πως δεν θα έχει κόστος. Γνωρίζει και τα όρια των αντιδράσεων της κυπριακής πλευράς επειδή ακριβώς η αδυναμία πρόταξης άλλων επιλογών, δημιουργεί και την εντύπωση παθητικότητας.
Ομολογουμένως όσο περνά ο καιρός, πρωτίστως όμως όσο η στάση που τηρείται από ελληνικής πλευράς παραμένει αναλλοίωτη, οι επιλογές περιορίζονται. Προφανώς και υπάρχουν δυνατότητες, φτάνει να υπάρξει πολιτική απόφαση και θέληση, βούληση. Για να γίνει μια ομελέτα χρειάζεται να σπάσουν αυγά. Για να αναποδογυριστεί μια παγιωμένη αδιέξοδη πολιτική, που εδραιώνει τα κατοχικά δεδομένα, χρειάζονται ριζοσπαστικές κινήσεις. Αυτό εμπεριέχει ρίσκο. Αλλά τι άλλες επιλογές υπάρχουν;
Τι μπορεί να γίνει; Υπάρχει η οδός των διπλωματικών κινήσεων, που θα πρέπει να γίνουν γνωρίζοντας πως πέραν από την εξασφάλιση δηλώσεων στήριξης, τίποτε άλλο δεν μπορεί να επιτευχθεί. Σε αυτό το πεδίο, το μέγιστο που θα μπορούσε να επιτευχθεί είναι να πεισθεί, για παράδειγμα, ο Πρόεδρος Μπάιντεν να παρέμβει προσωπικά στον Ερντογάν για να τον σταματήσει ή ο Σεργκέι Λαβρόφ ή ο Εμανουέλ Μακρόν ή ο Μπόρις Τζόνσον.
Εξ όσων γίνεται αντιληπτό, ενέργειες προς αυτή την κατεύθυνση έχουν γίνει αρκετές. Εμείς; Θα μπορούσε να διασυνδεθεί με το Κυπριακό και το Βαρώσι το θέμα της θετικής ατζέντας της Ε.Ε. με την Τουρκία και τα κονδύλια της Ε.Ε. για το μεταναστευτικό. Βέβαια ο κ. Αναστασιάδης στο τελευταίο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δεν είχε αρθρώσει λέξη για το θέμα. Ούτε ως υποσημείωση θέλησε να το θέσει. Άλλωστε, ως γνωστό, η μαγκιά είναι μόνο για εσωτερική κατανάλωση. Γιατί στο τελευταίο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο είτε δεν το έθεσε είτε δεν έπεισε τους εταίρους μας. Περαιτέρω, θα μπορούσε να «παγώσουν» τα κονδύλια προς τα κατεχόμενα, μέχρι να υπάρξει προοπτική για λύση (σε αυτή τη βάση είχαν εγκριθεί).
Σημειώνεται συναφώς ότι η Τουρκία με την αναβάθμιση της τελωνειακής ένωσης θα κερδίζει 320 δισ. ευρώ το χρόνο. Οπότε με το μπλόκο της θετικής ατζέντας επηρεάζεται οικονομικά. Περαιτέρω, θα μπορούσαν να σταματήσουν οι επαφές με το κατοχικό καθεστώς (όχι με τους Τουρκοκύπριους).
Σε ό,τι αφορά τους Τουρκοκύπριους, στους οποίους φαίνεται να διαμορφώνεται ένα κλίμα ενάντια τις πολιτικές επιβολής της Τουρκίας, θα πρέπει να υπάρξουν γέφυρες συνεργασίας. Είναι σαφές πως αυτό το κράτος διαχρονικά δεν είχε πολιτική για τους Τουρκοκύπριους. Έφθασε η ώρα να διαμορφωθεί μια ολοκληρωμένη πολιτική για τους Τουρκοκύπριους με βασικό στόχο τη δημιουργία ενός κοινού μετώπου για την αποκατάσταση της ενότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας, την απαλλαγή από την κατοχή, την απελευθέρωση. Ξεκάθαροι στόχοι και όχι μεσοβέζικοι με στόχο τον διαχωρισμό.
Ακόμη, θα μπορούσε η Λευκωσία, εάν η Ε.Ε. παρακολουθεί απλά τις τουρκικές ενέργειες, να μπλοκάρει άλλες αποφάσεις, που ενδιαφέρουν εταίρους μας, κυρίως εκείνους που αντιδρούν σε μέτρα κατά της Τουρκίας. Μόνο με τη δημιουργία κρίσης θα προσέξουν αυτά που ζητούμε και που δεν είναι άλλο από την έμπρακτη αλληλεγγύη της Ένωσης, των εταίρων μας. Η πολιτική του «ενεργού ηφαιστείου» αποδίδει εάν επιμένουμε μέχρι τέλους και δεν μπλοφάρουμε.
