Παιδεία

Κριτήριο Αξιολόγησης στη Νεοελληνική Γλώσσα, Γ΄ Λυκείου / Αγωνιστικότητα ή φυγή;

08/06/2021, 22:40

———-

Από τον συνεργάτη μας Ηλία Γιαννακόπουλο Φιλόλογο – αρθρογράφο – συγγραφέα, πήραμε το “Κριτήριο Αξιολόγησης στη Νεοελληνική Γλώσσα, Γ΄ Λυκείου”, που ακολουθεί:

ΚΕΙΜΕΝΟ I

Αγωνιστικότητα και ελευθερία

Ο άνθρωπος από τη στιγμή της γέννησής του και καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του βρίσκεται αντιμέτωπος με πλήθος προβλημάτων τα οποία δημιουργούν – θέτουν εμπόδια στην ομαλή ανάπτυξη και εξέλιξή του. Τα προβλήματα αυτά και τα εμπόδια φαίνεται να αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι – στοιχείο της πορείας του ανθρώπου πάνω στη γη. Δεν υπήρχε άνθρωπος ή κοινωνία χωρίς προβλήματα και αποτυχίες. Απέναντι στα προβλήματα της ζωής ο άνθρωπος διαμορφώνει άλλοτε μία στάση παθητική και συμβιβασμού και άλλοτε μία στάση ενεργητικής παρουσίας και αγωνιστικότητας. Άλλοι παραιτούνται εύκολα από κάθε προσπάθεια μπροστά στο μέγεθος – όγκο των προβλημάτων. Άλλοι οπλίζονται με θέληση και αποφασιστικότητα για την υπέρβαση των εμποδίων. Οι πρώτοι είναι οι άνθρωποι της αδράνειας και της φυγής που αφήνονται στο ρεύμα της εποχής και στη φορά των πραγμάτων. Οι δεύτεροι είναι οι άνθρωποι της δράσης και της αντιμετώπισης των κινδύνων πρόσωπο με πρόσωπο.

Όσοι προτιμούν τη λύση του συμβιβασμού και της υποταγής στα προβλήματα που τίθενται συνεχώς από την κοινωνία και την ίδια τη ζωή είναι οι αρνητές της ζωής, της προόδου και οι εκφραστές της δειλίας και της αδυναμίας. Από αυτούς ο κάθε άνθρωπος και από τη στάση και τη συμπεριφορά τους δεν έχει να κρατήσει τίποτα το θετικό ως παρακαταθήκη. Όσοι όμως αντιστέκονται με θάρρος και τόλμη και ανυποχώρητοι προασπίζουν το δικαίωμα στη ζωή και στην πρόοδο είναι οι εκφραστές της ζωής, της δύναμης και της εξέλιξης. Οι δεύτεροι μπορούν να αποτελέσουν πρότυπα μίμησης για τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να αντιμετωπίζουμε τα προβλήματα της ζωής και τις εκάστοτε προκλήσεις της κοινωνίας. Η αξία και η σπουδαιότητα της αγωνιστικής παρουσίας και διάθεσης λαμβάνει μεγαλύτερη αξία, αν λάβουμε υπόψη τα προβλήματα και τα αδιέξοδα της σύγχρονης κοινωνίας.
Η ρευστότητα της εποχής μας, οι συνεχείς κοινωνικές και οικονομικές αλλαγές δημιουργούν ένα κλίμα αβεβαιότητας και ανασφάλειας στο σύγχρονο άνθρωπο και απαιτούν απ’ αυτόν ένα υψηλό επίπεδο προσαρμοστικότητας και υποταγής. Οι τεχνολογικές και επιστημονικές ανακαλύψεις πολλές φορές κραυγάζουν και επισημαίνουν την ασημαντότητα του ανθρώπου – δημιουργού και τον καλούν σε μία παραίτηση και σ’ έναν υποβιβασμό στη θέση του δημιουργήματος. Στα νέα αυτά κοινωνικά δεδομένα που φθείρουν τον εσωτερικό κόσμο του ατόμου δοκιμάζεται η αντοχή του σύγχρονου ανθρώπου και η θέλησή του για αγώνα και αντίσταση. Η αξία της στάσης του κάθε ανθρώπου χωριστά και της κοινωνίας γενικότερα θα κριθεί – κρίνεται από τον τρόπο που θα επιλέξει για την αντιμετώπιση της νέας «βαρβαρότητας» της εποχής μας. Η ισχυρή θέληση, η υπομονή, η προσπάθεια και η αγωνιστική διάθεση προβάλλουν ως μία αναγκαιότητα για την επιβίωση του σύγχρονου ανθρώπου.
Το αγωνιστικό πνεύμα αντανακλά το βαθμό εσωτερικής ελευθερίας του ανθρώπου και ταυτόχρονα καλλιεργεί αυτήν. Ο άνθρωπος από τη φύση του είναι μια οντότητα αντιφατική και γεμάτη από αντινομίες. Είναι ένας χώρος που παλεύουν με σκληρότητα αντίρροπες και συγκρουσιακές δυνάμεις. Από τη μια πλευρά υπάρχουν εκείνες οι δυνάμεις που στοχεύουν στην απελευθέρωση του ανθρώπου κι από την άλλη τα πάθη, οι «άλογες» παρορμήσεις και τα ζωώδη ένστικτα που τείνουν να ελέγξουν και να κυριαρχήσουν πάνω στη λογική φύση του. Είναι οι δυνάμεις της ελευθερίας και οι δυνάμεις της δουλείας. Το άτομο που κατορθώνει να εξασφαλίσει ένα ελάχιστο πεδίο για την εξωτερίκευση όλων των δημιουργικών δυνάμεών του και αντίστοιχα να περιορίσει στο ελάχιστο δυνατό πεδίο τις δυνάμεις της δουλείας είναι εκείνο το άτομο που χαρακτηρίζεται από ένα υψηλό επίπεδο αντοχής, αυτοπειθαρχίας και κυρίως αγωνιστικού φρονήματος.