Εικονογράφηση: Adolfo Pérez Esquivel, Αργεντινή
Η Θεολογία της Απελευθέρωσης αναπτύχθηκε κυρίως στη Λατινική Αμερική, αρχής γενομένης από τις δεκαετίες του 1950, 1960 και 1970 με τις εμβληματικές μορφές του Καμίλο Τόρες στην Κολομβία, του Γκουστάβο Γκουτιέρες στο Περού, του Λεονάρντο Μποφ στη Βραζιλία, του Ερνέστο Καρντενάλ στη Νικαράγουα, του Χουάν Λουίς Σεγούντο στην Ουρουγουάη, του Γιον Σομπρίνο στο Ελ Σαλβαδόρ και άλλων. Βασικές έννοιες είναι ότι ο Χριστιανός οφείλει να αντιπαλέψει όχι μόνο την προσωπική του αμαρτία, αλλά τη θεσμοποιημένη αμαρτία, δηλαδή αυτήν που έχει αποτυπωθεί σε θεσμούς που διαιωνίζουν την εκμετάλλευση των ανθρώπων.
Έσχατος εχθρός είναι ο θάνατος, αλλά και το «κράτος του θανάτου» (Προς Εβραίους 2:14), δηλαδή κάθε σύστημα που αναπαράγει τον κοινωνικό θάνατο μέσω της ταξικής και αποικιοκρατικής εκμετάλλευσης, αλλά και επιτείνει τη φονικότητα μέσω του ιμπεριαλισμού. Το κίνημα της Θεολογίας της Απελευθέρωσης άντλησε στοιχεία από τον ιουδαιοχριστιανικό μεσσιανισμό, για να τονίσει την ανατρεπτικότητα του μηνύματος ότι οι «έσχατοι θα γίνουν πρώτοι» (Ματθ. 19:30), επομένως οι κοινωνικώς έσχατοι, οι φτωχοί, έχουν μια προνομιακή σχέση με την αλήθεια, αλλά και με τη χριστιανική υποκειμενοποίηση που είναι απαραίτητη για τη ριζοσπαστική πραγμάτωση της ευαγγελιζόμενης ουτοπικής κοινωνίας.
Η Θεολογία της Απελευθέρωσης εμπνέεται από το ιουδαϊκό «Πάσχα» ως «πέρασμα», κατά την απελευθέρωση του λαού από την αυτοκρατορία, όπως το βλέπουμε στο βιβλίο της Εξόδου στην Παλαιά Διαθήκη, αλλά και από την οντολογική ερμηνεία του στον Χριστιανισμό, όπου πρόκειται για το πέρασμα από τον θάνατο στη ζωή. Αυτό το πέρασμα έχει τον χαρακτήρα της σταυρώσεως, δηλαδή της αυτοθυσίας, αλλά και της ανατροπής του κατεστημένου, καθώς η Ανάσταση ανατρέπει θεσμοθετημένες δομές που υπηρετούν τον θάνατο στην υπαρξιακή, αλλά και την κοινωνική, πολιτική και συμβολική μορφή του.
Το ερώτημα είναι η επικαιρότητα της Θεολογίας της Απελευθέρωσης σήμερα, σε μια εποχή όπου η νεοφιλελεύθερη μονοτροπία διέρχεται κρίση και αναδύεται ξανά η δυνατότητα για μια στιβαρή φωνή του παγκόσμιου νότου και ανατολής, μεταξύ άλλων και στη Θεολογία. Μπορούμε να δούμε ορισμένα παραδείγματα, ασφαλώς με μη εξαντλητικό, αλλά περισσότερο υπαινικτικό τρόπο.
τη συνέχεια μπορείτε να τη διαβάσετε στον σύνδεσμο που ακολουθεί: kosmodromio.gr
