Η Μάλτα μέχρι σήμερα δεν έχει αναφέρει θανάτους από την διεθνή πανδημία του κορωνοϊού. Τα κρούσματα στην χώρα ανέρχονται στα 241, χωρίς όμως κανένα νεκρό. Η χώρα είχε πάρει δρακόντεια μέτρα αρκετά νωρίς, με εξοντωτικά πρόστιμα, και παράλληλα εφαρμόζει στρατηγική υγείας που συμπεριλαμβάνει μαζικά τεστ. Υπάρχει «μυστικό» στον τρόπο που διαχειρίστηκε η Μάλτα τον κορωνοϊό; Με πληθυσμό λίγο κάτω των 500.000, αλλά πολύ πιο συγκεντρωμένο από την Κύπρο, η μικρή αυτή μεσογειακή χώρα, εταίρος μας στην Ε.Ε., είναι μια ενδιαφέρουσα περίπτωση.
Η Επιθεωρήτρια Δημόσιας Υγείας Charmaine Gauci είναι αυτή που κάνει τις ανακοινώσεις για τα νέα κρούσματα και ενημερώνει. Η επίσημη ιστοσελίδα της κυβέρνησης της Μάλτας για τον κορωνοϊό είναι η ή . Είναι μια πολύ απλή και εύχρηστη ιστοσελίδα με χρονολογική καταγραφή των κρουσμάτων και των μέτρων που λαμβάνονται.
Σε αρκετές περιπτώσεις η περίπτωση της Μάλτας μοιάζει με αυτήν της Κύπρο, από την άποψη ότι ήταν από τις λίγες χώρες της Ευρώπης που άργησαν να εμφανιστούν τα πρώτα κρούσματα. Στην ιστοσελίδα υπάρχει η εφαρμογή «Covee», το οποίο είναι το @coveebot στο Facebook και μπορεί ο καθένας να επικοινωνήσει απευθείας καθώς είναι «Chatbot».
Μέτρα στην Μάλτα
Σύμφωνα με την επίσημη ιστοσελίδα της κυβέρνησης της Μάλτας, από τις 13 Φεβρουαρίου ο Αντιπρωθυπουργός, Chris Fearne, που είναι και Υπουργός Υγείας, ενημερώνει πως υπάρχει ακόμη χρόνος για ευρωπαίκό συντονισμό για τον έλεγχο των σημείων εισόδου στην ΕΕ. Στις 16 Φεβρουαρίου μπαίνουν σε προληπτικά καραντίνα οι δύο πρώτοι Μαλτέζοι επιβάτες του κρουαζιερόπλοιου MS Westerdam που ερχόταν από την Καμπότζη.
Στις 23 Φεβρουαρίου το ανακοινωθέν της κυβέρνησης λέει: «Εν όψη του γεγονότος πως η διασπορά του Covid-19 αναμένεται να επηρεάσει και άλλες χώρες πέραν της Κίνας, συμπεριλαμβανομένων και ευρωπαϊκών, οι αρχές ξεκίνησαν τον έλεγχο όλων των επιβατών που έρχονται από τις επηρεαζόμενες χώρες.» Οι ταξιδιώτες από Ιταλία ελέγχονταν με θερμικές κάμερες και όσοι είχαν συμπτώματα πυρετού αξιολογούνταν περαιτέρω.
Μέχρι τις 25 Φεβρουαρίου δεν υπήρχαν κρούσματα στην χώρα ωστόσο βρισκόταν σε «προ-περιορισμού» κατάσταση διότι αναμένονταν. Ξεκίνησαν εντατικά προγράμματα εκπαίδευσης του προσωπικού υγείας και το Υπουργείο Υγείας κατάρτισε «επιπλέον πιθανά σχέδια σε περίπτωση που η κατάσταση επιδεινωθεί πέραν από την σημερινή (25/02) κατάσταση στην Ευρώπη και τοπικά». Στις 28 Φεβρουαρίου ο Υπουργός Υγείας συναντήθηκε με την Επίτροπο Υγείας Στέλλα Κυριακίδου όπου συζήτησαν τα μέτρα τα οποία λαμβάνει η Μάλτα.
Μέχρι και την 1η Μαρτίου τα μέτρα αυτοπεριορισμού ήταν εθελοντικά. Στις 2 Μαρτίου ξεκινούν οι πρώτοι εργαστηριακοί έλεγχοι για όσους ασθενείς είχαν συμπτώματα βήχα, πυρετού ή δύσπνοιας και που έμπαιναν στην χώρα από περιοχές με πολλά κρούσματα. Στις 3 Μαρτίου ξεκινούν οι ανακοινώσεις από την Επιθεωρήτρια Δημόσια Υγείας Charmaine Gauci και τον Μαλτέζο Ιολόγο Δρ Chris Barbara και στις 5 λαμβάνει χώρα η διευρυμένη συνάντηση με όλους τους κυβερνητικούς και κρατικούς εταίρους για την αντιμετώπιση της κατάστασης.
Τα πρώτα κρούσματα
Στις 7 Μαρτίου το πρωί ανακοινώνεται το «111», η γραμμή στήριξης για τον κορωνοϊό, και καλούνται οι πολίτες να μην επισκέπτονται προσωπικούς ιατρούς, Κέντρα Υγείας και τα Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών.
Το βράδυ της ίδιας μέρας, το Υπουργείο Υγείας αναφέρει τα πρώτα 3 κρούσματα, που ήταν μέλη της ίδιας οικογένειας, τα οποία είχαν ήδη αυτό-απομονωθεί. Μέχρι εκείνη την στιγμή είχαν ήδη γίνει 181 τεστ σε άτομα που είχαν επισκεφθεί πληγείσες περιοχές και είχαν συμπτώματα, με μόνα θετικά αποτελέσματα τους 3 πιο πάνω. Επιπλέον, 157 άλλα τεστ είχαν γίνει προληπτικά ως μέρος του προγράμματος επιτήρησης και βγήκαν όλα αρνητικά.
Σκληρότερα μέτρα από τον ΠΟΥ
Στις 8 Μαρτίου η Air Malta αναστέλλει όλες τις πτήσεις στο Μιλάνο. Όπως χαρακτηριστικά γράφει η ανακοίνωση: «Ενώ καλεί σε ηρεμία, οι αερογραμμές δήλωσε πως το αμερικανικό Center for Disease Control and Prevention και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας δεν εισηγούνται περιορισμό πτήσεων από και προς το Μιλάνο στις συστάσεις του. Εντούτοις, και σε συνεννόηση με τον Πρωθυπουργό, τον αρμόδιο Υπουργό και τις Κυβερνητικές υπηρεσίες, η διοίκηση της Air Malta επέλεξε να κάνει αυτή την αποφασιστική κίνηση ως ένα καθησυχαστικό μέτρο.
Το δεύτερο κρούσμα ανακοινώνεται στις 9 Μαρτίου και επρόκειτο για ξένο που ζει στην Μάλτα και πήγε διακοπές στην βόρεια Ιταλία.
Με τις εξελίξεις στην υπόλοιπη Ευρώπη, στις 11 Μαρτίου απαγορεύονται τα αεροπορικά και θαλάσσια ταξίδια σε Γαλλία, Ισπανία, Ελβετία και Γερμανία. Όσοι έρχονταν από τις χώρες αυτές, μαζί με Κίνα, Χονγκ Κονγκ, Σιγκαπούρη, Ιαπωνία, Ιράν και Νότια Κορέα, από τις 27 Φεβρουαρίου μπαίνουν σε 14ημερη καραντίνα. Η αναγκαστική καραντίνα ελέγχεται από την Αστυνομία (με στοχευμένους και τυχαίους ελέγχους) και επιβάλλονται πρόστιμα €1000 για την ανεύθυνη παραβίασή της. «Δεν υπάρχει λόγος πανικού. Η κατάσταση είναι υπό έλεγχο. Η Μάλτα είναι έτοιμη για παν ενδεχόμενο», κατέληγε η ανακοίνωση. Στις 12 Μαρτίου κλείνουν και όλα τα σχολεία και εκπαιδευτικά ιδρύματα.
Στις 13 Μαρτίου ένα από τα πρώτα κρούσματα αποθεραπεύτηκε και πήρε εξιτήριο. Στις 14 Μαρτίου μειώνεται ο συνωστισμός στα λεωφορεία και μπαίνουν νέα μέτρα που μειώνουν τις επαφές, όπως απαγόρευση όρθιων επιβατών, παροχή αντισηπτικού και πληρωμή ακριβώς του εισιτηρίου για να μην υπάρχουν ρέστα.
Από το βράδυ της 17ης Μαρτίου επιβάλλεται κλείσιμο όλων των εστιατορίων, μπυραριών, γυμναστηρίων, δισκοθηκών, κινηματογράφων και λεσχών τόμπολας. Μόνο η κατοίκον παράδοση επιτρέπεται. Καλούνται οι πολίτες της Μάλτας να επιστρέψουν το συντομότερο και οι ξένοι πολίτες να αποχωρήσουν το συντομότερο. Τα πρόστιμα για παρακοή των μέτρων αυξάνονται από €1000 σε €3000.
Στις 19 η κυβέρνηση ανακοινώνει οικονομικά μέτρα στήριξης ύψους €1.81 δισεκατομμυρίων. Σε αυτά περιλαμβάνεται και μέτρο που παύει την αποδοχή αιτήσεων για εργασία από πολίτες τρίτων χωρών, με εξαίρεση αυτούς που είναι υψηλής εξειδίκευσης.
Τα μεσάνυχτα μεταξύ 20 και 21 Μαρτίου κλείνει το Διεθνές Αεροδρόμιο Μάλτας και καλούνται όσοι δεν επέστρεψαν να επικοινωνήσουν με το ΥΠΕΞ της χώρας το αργότερο μέχρι τις 21 Μαρτίου.
Από τις 23 Μαρτίου όλες τα καταστήματα μη-αναγκαίων ειδών λιανικής πώλησης κλείνουν, με εξαίρεση τις υπεραγορές, τους φούρνους, τις φρουταρίες και τα καταστήματα κατοικίδιων ζώων. Το ίδιο ισχύει και για κουρεία, κομμωτήρια, κέντρα αισθητικής και δερματοστιξίας και σπα. Επίσης, απαγορεύονται όλες οι δημόσιες και μαζικές συνάξεις και τιμωρούνται με πρόστιμο €3000. Οι ανακοινώσεις στα αγγλικά στην επίσημη ιστοσελίδα σταματούν στις 28 Μαρτίου.
Σύμφωνα με σημερινό δημοσίευμα της «Times of Malta», τα θετικά κρούσματα ήταν 14 με το σύνολο να φτάνει τα 241. Μέχρι χθες, είχαν διενεργηθεί 10,358 τεστ. Όλα τα κρούσματα είναι σε καλή κατάσταση, σύμφωνα με την Επιθεωρήτρια Gauci, και εξ αυτών οι 3 βρίσκονται σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας.
Επιβεβαίωσε πως «η Αστυνομία αναζητεί ένα ασθενή με κορωνοϊό, ο οποίος δραπέτευσε ενώ μεταφερόταν για νοσηλεία στο νοσοκομείο Sir Paul Boffa».
Κέντρα Μεταναστών
Μέχρι χθες, σύμφωνα με χθεσινό δημοσίευμα της «Malta Today», στα «ανοιχτά κέντρα μεταναστών», οι Υπηρεσίες Υγείας συνεργάζονταν με ΜΚΟ για να περάσει το μήνυμα σε όλους.
Το κέντρο κράτησης μεταναστών στο Hal Far τέθηκε σε καραντίνα μετά τον εντοπισμό 8 κρουσμάτων κορωνοϊού. Όπως μετέδωσε το «ΑΠΕ-ΜΠΕ» σήμερα, περίπου 1.000 μετανάστες από χώρες της Αφρικής τέθηκαν σε απόλυτη και υποχρεωτική καραντίνα χθες Κυριακή, καθώς εντοπίστηκαν κρούσματα μόλυνσης από τον κορωνοϊό στον καταυλισμό όπου διαμένουν στο νότιο τμήμα της Μάλτας, που πλέον έχει περικυκλωθεί από ισχυρή δύναμη της Αστυνομίας και οχήματα του Στρατού για να διασφαλιστεί η τήρηση του μέτρου.
Ο μαλτέζος Υπουργός Υγείας ανέφερε πως επιβεβαιώθηκαν 8 κρούσματα μόλυνσης μέσα σε δύο ημέρες και η εκτίμηση του κινδύνου που έκαναν οι αρχές κατέτεινε στο ότι υπάρχει υψηλή πιθανότητα να έχει ήδη εξαπλωθεί η ασθένεια το κορωνοϊού, καθώς οι άνθρωποι στον καταυλισμό ζουν σε πολύ μικρή απόσταση ο ένας από τον άλλο.
Το μέτρο «δεν συνιστά φυλετική διάκριση. Η διαταγή να τεθεί κάποιος σε καραντίνα δίνεται αμέσως μόλις διαγνωστεί ότι μολύνθηκε και αφορά επίσης όλους όσοι είχαν επαφή μαζί του», διαβεβαίωσε ο Fearne. Η καραντίνα «είναι ένα από τα σημαντικότερα εργαλεία που διαθέτει η χώρα για να περιοριστεί ο κίνδυνος να εξαπλωθεί ο κορωνοϊός», πρόσθεσε.
Οι 8 μετανάστες που διαγνώστηκε ότι μολύνθηκαν τέθηκαν σε απομόνωση. Όλοι οι μετανάστες στον καταυλισμό θα παραμείνουν σε καραντίνα για 14 ημέρες και έγιναν διευθετήσεις για να προσφερθεί ιατρική και φαρμακευτική περίθαλψη επιτόπου.
Οι ίδιες συζητήσεις παντού
Πάντως, και στην Μάλτα λαμβάνουν χώρα οι ίδιες συζητήσεις που γίνονται και στην Κύπρο – Πότε θα σταματήσει αυτό; Πως ήταν οι προσωπικές σχέσεις πριν από αυτό; Τι θα γίνει με τους κυνηγούς; Αυτά γράφει σε άρθρο γνώμης στην «Malta Today» σήμερα η Josanne Cassar, λέγοντας πως «αυτή η παράξενη πραγματικότητα πολύ γρήγορα διαχώρισε την χώρα σε διαφορετικούς τύπους ανθρώπων».
Η αρθρογράφος αναφέρει πως πλέον γίνεται αισθητή η επίδραση σε όλους τους τομείς της οικονομίας, ακόμα και στον δικό της, τον δημοσιογραφικό, αφού έχει περιοριστεί οι διαφημίσεις λόγω της γενικότερης υποχώρησης της οικονομίας.
Τελικά ποιο το μυστικό της Μάλτας;
Είναι ακόμα πολύ νωρίς να πούμε γιατί η Μάλτα δεν έχει νεκρούς από τον κορωνοϊό, αφού η κατάσταση είναι πρωτόγνωρη για όλους. Μερικά από τα πρώτα συμπεράσματα είναι πως ελήφθησαν δρακόντεια μέτρα πολύ νωρίς, ακόμη και πριν από τις συστάσεις του αμερικανικού CDS και του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, όπως η παύση πτήσεων από το Μιλάνο
Επίσης, έγιναν μαζικά τεστ από την αρχή ενώ οι τιμωρία για παραβίαση των μέτρων είναι εξοντωτική, αφού επισύρει χρηματικό πρόστιμο στο ύψος των €3000.
Οι ειδικοί στον τομέα της υγείας μένει να κρίνουν και τα μέτρα που λαμβάνονται στα μαλτέζικα νοσοκομεία. Οι ασθενείς πάντως έχουν διασπαρεί σε νοσοκομειακές εγκαταστάσεις σε όλα το νησιώτικο σύμπλεγμα της χώρας. Ως έχει η κατάσταση σήμερα, σύμφωνα με την «Times of Malta», 3 άτομα βρίσκονται στην ΜΕΘ του Νοσοκομείου Mater Dei και άλλοι 8 σε άλλο χώρο, 2 στο Νοσοκομείο Mount Carmel, 18 στο Νοσοκομείο Sir Paul Boffa, 20 στο Νοσοκομείο St Thomas και 1 στο Νοσοκομείο Gozo.
Στο προαναφερθέν άρθρο της, η Josanne Cassar γράφει:
«Είμαστε εξαιρετικά τυχεροί που μέχρι σήμερα, η στρατηγική δημόσιας υγείας, της οποίας ηγείται η ψύχραιμη Καθηγήτρια Gauci και η ομάδα της, ήταν εύστοχη και η συγκράτηση της μετάδοσης φαίνεται να δουλεύει.
Όταν κάποιος συγκρίνει τον αριθμό των κατά κεφαλήν τεστ με άλλες χώρες, η Μάλτα διαπρέπει.»
Η αρθρογράφος καταλήγει πως όλα μπορούν να αλλάξουν αν το κράτος επιτρέψει το κυνήγι για την περίοδο της άνοιξης.
