Αφαιρούν τη μήτρα από γυναίκες στην Ινδία “για να είναι πιο παραγωγικές”!
Στην ινδική πόλη Beed, της πολιτείας του Maharashtra, περισσότερες από 4500 γυναίκες αγρότισσες που δουλεύουν σε φυτείες με ζαχαροκάλαμα, μέσα σε τρία χρόνια αναγκάστηκαν από τους εργοδότες τους να υποβληθούν σε αφαίρεση μήτρας ή υστερεκτομή, ώστε να μπορέσουν να δουλεύουν χωρίς να χρειάζεται να λείψουν από την εργασία.
Ενώ σε ολόκληρη την Ινδία ο μέσος όρος των γυναικών που έχουν αφαιρέσει την μήτρα τους κυμαίνεται στο 3,2% στις περιοχές του ζαχαροκάλαμου, το ποσοστό μέσα σε τρία χρόνια είναι 36% και από την αρχή του 2019 είναι 21% στις εργαζόμενες στα χωράφια, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της περιφερειακής κυβέρνησης.
Έτσι παράλληλα με την αύξηση της παραγωγικότητας και των κερδών για τους εργοδότες, αναπτύσσεται και ένα νέο είδος «βιομηχανίας» τέτοιων χειρουργικών επεμβάσεων, αφού το 85% γίνονται σε ιδιωτικές κλινικές. Υπάρχουν περίπου δέκα ιδιωτικές κλινικές στην περιοχή, εκ των οποίων οι λιγότερες διαθέτουν γυναικολόγο, ενώ το κόστος του χειρουργείου εννοείται ότι το επωμίζονται οι ίδιες οι γυναίκες και οι οικογένειές τους.
Τα θύματα της καταναγκαστικής υστερεκτομής, όπως αναφέρουν στο ρεπορτάζ του Al Jazeera, κατέβαλαν στις κλινικές μεταξύ 20.000 και 40.000 ρουπίες, δηλαδή μεταξύ 250 και 500 ευρώ. Το ποσό είναι υπέρογκο εάν σκεφτούμε ότι οι εργαζόμενες πληρώνονται από 30.000 έως 35.000 ρουπίες, δηλαδή από 380 έως 453 ευρώ, για όλη την περίοδο συγκομιδής. «Δεν ήταν εύκολη η απόφαση, αλλά ο σύζυγός μου με ενθάρρυνε να το κάνω, επειδή ο πόνος επηρέαζε τη δουλειά μου, όμως η υστερεκτομή μού προκάλεσε ορμονική ανισορροπία και έβαλα πολλά κιλά», λέει η Pushpa, η οποία είναι τώρα 37 ετών.
Πέραν της αντίληψης ότι η εμμηνόρροια εμποδίζει την εργασία, οι αδίστακτοι εκμεταλλευτές γιατροί για να πείσουν τις γυναίκες να προχωρήσουν στις επεμβάσεις, χρησιμοποιούν τον κίνδυνο του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας ώστε να τις πιέσουν να αποδεχθούν το χειρουργείο.
Η ζωή των γυναικών στα χωράφια
Η Beed είναι μια περιοχή επιρρεπής στην ξηρασία, όπου η κοπή ζαχαροκάλαμου αποτελεί την κύρια πηγή εισοδήματος. Η έλλειψη σχολικής φοίτησης και ειδικά των γυναικών αφήνει τη γεωργική εργασία ως τη μόνη επιλογή και δεν τις παρέχει γνώση των δικαιωμάτων τους και της διαδικασίας υστερεκτομής.
Κατά τη διάρκεια της περιόδου συγκομιδής του ζαχαροκάλαμου, από τον Οκτώβριο έως τον Μάρτιο, οι γυναίκες ξυπνούν στις 4 το πρωί για να κάνουν φαγητό για την οικογένειά τους. Η εργάσιμη ημέρα ξεκινά στις 6 π.μ. και τελειώνει γύρω στο ηλιοβασίλεμα. Η εργασία στα χωράφια είναι σκληρή και απαιτεί μεγάλη αντοχή. Εάν έχουν ανάγκει να ουρήσουν, το κάνουν συνήθως στα χωράφια, επειδή τα μεγάλα διαλείμματα επιφέρουν πρόστιμο. Μετά το κόψιμο του ζαχαροκάλαμου, οι γυναίκες κουβαλούν τα φορτία στα κεφάλια τους.
Η 45χρονη Rukhmini Tandale λέει ότι πήγε σε γιατρό τον Νοέμβριο του 2018 και όπως η Pushpa παραπονέθηκε για κοιλιακό άλγος. Ο γιατρός της είπε ότι πρέπει να υποβληθεί σε υστερεκτομή για να προλάβει τον καρκίνο. «Σκέφτηκα ότι μπορεί να είναι μόνο ένας τρόπος για να βγάλει περισσότερα χρήματα, αλλά δεν ήθελα να πάρω το ρίσκο», δήλωσε στο Al Jazeera. Η Usha Raosaheb είναι κοινοτική υγειονομική υπάλληλος, γνωστή ως «αδελφή ASHA». Όπως δηλώνει: «Μπορεί να υπάρχουν κάποιοι άπληστοι γιατροί, αλλά γνωρίζω πολλές γυναίκες που υποβάλλονται σε υστερεκτομή για να τις προσλάβουν ευκολότερα οι εργολάβοι και για να γίνουν πιο παραγωγικές στους αγρούς».
Οι αγρότες της Beed συνήθως προσλαμβάνονται από έναν εργολάβο, ο οποίος απασχολεί και πληρώνει τα ζευγάρια ως μία μονάδα. Οι γυναίκες που έχουν «pishvi», που σημαίνει τσάντα, αλλά ο όρος χρησιμοποιείται για τη μήτρα, θεωρούνται ημιαπασχολούμενες. Ο Bajinder Maan, δικηγόρος εργατολόγος στο Δελχί, δήλωσε στο Al Jazeera ότι «οι γυναίκες μπορούν σίγουρα να κάνουν χρήση της εργατικής νομοθεσίας στην περιφέρειά τους εάν αισθάνονται ότι οι εργοδότες τους ή οι εργολάβοι τις αναγκάζουν σε χειρουργική επέμβαση ή δείχνουν προτίμηση σε εκείνες τις γυναίκες που κάνουν υστερεκτομή, ωστόσο, είναι δύσκολο για τις γυναίκες να τα αποδείξουν αυτά στα δικαστήρια επειδή αποτελούν μέρος μιας άτυπης βιομηχανίας, χωρίς επίσημα έγγραφα».
Η Vrandavani Sandeep, 36 ετών, έκανε υστερεκτομή πριν από δύο χρόνια. «Δεδομένης της έλλειψης νερού, της ξηρασίας, η εργασία είναι σπάνια. Δεν μπορούμε να την χάσουμε για τα γυναικεία μας προβλήματα», δήλωσε στο Al Jazeera.
Τα «γυναικεία προβλήματα»
Είναι τέτοια η αντίληψη που έχει επιβληθεί ώστε αρκετές γυναίκες στα χωριά της περιοχής Beed όταν αναφέρονται στα «γυναικεία προβλήματα» τους εννοούν την εμμηνόρροια – που εξακολουθεί να είναι σε μεγάλο βαθμό ένα θέμα ταμπού στην αγροτική Ινδία. Η περίοδος θεωρείται από ορισμένα τμήματα της κοινωνίας ότι καθιστά τις γυναίκες ακάθαρτες και συχνά «εκδιώχθονται» για να ζουν σε καλύβες εμμηνορρυσίας. Δεν μπορούν να εισέλθουν σε ναούς ή κουζίνες και δεν μπορούν να αγγίξουν κανέναν.
Ενώ πολλές από αυτές τις αποτρόπαιες «παραδόσεις» εξακολουθούν να επηρεάζουν την Ινδία, το θέμα απασχολεί πλέον το δημόσιο λόγο και ζωή και εξελίσσονται πλέον εκστρατείες, όπως η Menstrupedia και Girls Glory, ενώ κινηματογραφικές ταινίες και ντοκιμαντέρ συμβάλλουν και κινητοποιούν με τον τρόπο τους.
Η Manisha Tokle, ακτιβίστρια των δικαιωμάτων των γυναικών της Beed, δήλωσε «Πρόκειται για ένα σοβαρό θέμα. Η γυναίκα πρέπει να είναι ενήμερη για το σώμα της. Χρειαζόμαστε περισσότερα προγράμματα απασχόλησης για τις γυναίκες. Η εκπαίδευση είναι επίσης απαραίτητη. Πώς αλλιώς θα γνωρίζουμε τα δικαιώματά μας;» Η Εθνική Επιτροπή των Γυναικών έχει ειδοποιήσει τον επικεφαλής υπουργό, ζητώντας νομικές ενέργειες για να «σταματήσει η απειλή της αφαίρεσης της μήτρας».
Στις 18 Ιουνίου συστάθηκε ειδική επιτροπή υπό τη νομοθετική συνέλευση της Maharashtra. Η επταμελής επιτροπή αποτελείται από γιατρούς, εργαζόμενους στον τομέα της υγείας, ερευνητές και ακτιβιστές για τα δικαιώματα του ανθρώπου, και θα διεξάγει έρευνες με σκοπό να θέσει τέρμα στην πρακτική αυτή. Δεδομένου βέβαια ότι ο πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι, όπως δήλωσε, φιλοδοξεί να μετατρέψει την Ινδία σε παγκόσμιο κέντρο μεταποίησης και για να το πετύχει αυτό χρειάζονται φυσικά χαμηλοί μισθο, είναι ένα ερώτημα τι θα καταφέρει η Επιτροπή.