“Εκπαιδευτικοί και Οδική Ασφάλεια: Διαμορφώνοντας μια διαφορετική κουλτούρα στους αυριανούς πολίτες” του Γιώργου Ουρσουζίδη
Εκπαιδευτική Ημερίδα
Αξιότιμη Κα Πρόεδρε,
Αξιότιμοι Κυρίες και Κύριοι, Εκπαιδευτές και Σύνεδροι,
Θα ήθελα να σας ευχαριστήσω ιδιαιτέρως, εκ μέρους του Αξιότιμου Προέδρου της Βουλής των Ελλήνων κ. Ν. Βούτση, γιατί μέσω της σημαντικής προσφοράς και άψογης λειτουργίας του Ινστιτούτου σας, αλλά και της διμερούς συνεργασίας μας, μας δίνεται η δυνατότητα να συμβάλλουμε ουσιαστικά και πρακτικά, στην απαραίτητη για την ασφάλεια όλων των πολιτών, οδηγική εκπαίδευση τους.
Νομίζω πως η προσπάθεια αυτή, πρέπει να συνεχιστεί, αφού η κατάσταση της οδικής ασφάλειας στη χώρα δεν είναι καθόλου, μα καθόλου, ικανοποιητική.
Mε μεγάλη χαρά βρίσκομαι σήμερα εδώ, αφού έχω την ιδιότητα του προέδρου της Μόνιμης Επιτροπής Οδικής Ασφάλειας της Βουλής των Ελλήνων. Θα ήθελα να πω δυο λόγια για την επιτροπή, ώστε να γνωρίζετε περί τίνος πρόκειται. Κατά τη διάρκεια της προηγούμενης κοινοβουλευτικής περιόδου, είχα την ευκαιρία να συνεργαστώ με το Ι.Ο.ΑΣ. «Πάνος Μυλωνάς», και πρέπει να εκφράσω τις ευχαριστίες μου εκ μέρους της επιτροπής, για την άψογη συνεργασία.
Στην επιτροπή μας συμμετέχουν βουλευτές όλων των κομμάτων – χωρίς να είμαστε ειδικοί – από μια συγκυρία βρισκόμαστε σε αυτή τη θέση ευθύνης. Όμως όλοι ανεξαιρέτως οι συνάδελφοι δουλέψαμε και προσπαθήσαμε να δώσουμε, ό,τι καλύτερο μπορούσε ο καθένας. Σύντομα θα εκδοθεί η το πόρισμα με τις προτάσεις μας, πρέπει να σημειώσω, ότι η τελική Έκθεση εγκρίθηκε, χωρίς αρνητική ψήφο, μετά δε, την επικύρωση της από την ολομέλεια της Βουλής, θα αποσταλεί στα αρμόδια υπουργεία και φυσικά σε όσους συνδράμανε το έργο μας.
Όλοι οι εισηγητές που προσήλθαν στην επιτροπή μας, εκτός των ειδικών θεμάτων που επέλεξαν να παρουσιάσουν, περιέγραψαν ανοιχτά και ξεκάθαρα την κατάσταση που επικρατεί στον τομέα της οδικής ασφάλειας, αλλά και την εμπειρία τους σχετικά με τις δημόσιες υπηρεσίες της χώρας. Οι φορείς της πολιτείας δεν επιτυγχάνουν να φέρουν επιθυμητά αποτελέσματα και να ενημερώσουν, ώστε να συνειδητοποιήσουν οι πολίτες το μέγεθος του προβλήματος και να αντιδράσουν προστατεύοντας τις ζωές τους, αλλά και την οικονομία της χώρας. Αυτό είναι φανερό εκ του αποτελέσματος, η Ελλάδα βρίσκεται σταθερά μεταξύ των χειρότερων θέσεων σε επίπεδο Ε.Ε., όσον αφορά στους νεκρούς από τροχαία.
Είναι γνωστό, ότι η μεγάλη πλειοψηφία των τροχαίων που καταλήγουν σε σωματικές βλάβες ή θάνατο, είναι αποτέλεσμα εγκληματικής αδιαφορίας των οδηγών, της απουσίας πολιτικών ενημέρωσης/ ευαισθητοποίησης, πρόχειρου σχεδιασμού, πρόληψης και ελέγχου, έλλειψης πολιτικής βούλησης και κρατικής μέριμνας.
Δαπανάμε – βλακωδώς – ένα τεράστιο κονδύλι στις συνέπειες των τροχαίων, ενώ αν είχαμε στρέψει ένα μικρό μόνο μέρος αυτού στην πρόληψη, τα οφέλη θα ήταν πολλαπλά και κυρίως σωτήρια.
Η Ελλάδα, παρά το γεγονός της μείωσης των θανατηφόρων τροχαίων τα τελευταία έτη, κυρίως λόγω της δύσκολης οικονομικής συγκυρίας και του περιορισμού της χρήσης αυτοκινήτου (πολύ λιγότερα διανυόμενα χιλιόμετρα), του ακριβού καυσίμου κ.λ.π., παραμένει στις τελευταίες θέσεις μεταξύ των κρατών της Ε.Ε.
Κοινωνικό και οικονομικό κόστος των τροχαίων
Στη χώρα μας μέχρι σήμερα, ελάχιστες ήταν οι προσπάθειες αποτίμησης των τροχαίων σε κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει μια ολοκληρωμένη εικόνα για τα μεγέθη αυτά.
Ωστόσο, τις συνέπειες των τροχαίων τις αντιλαμβανόμαστε όλοι, αλλά ιδιαίτερα τα θύματα και οι οικογένειές τους. Για το άτομο – θύμα, η απώλεια της ίδιας του της ζωής, ο σοβαρός τραυματισμός, αλλά και η ενδεχόμενη αναπηρία, αποτελούν μια ιδιαίτερα τραγική εξέλιξη. Είναι γνωστό, ότι η χώρα μας αντιμετωπίζει σοβαρότατο δημογραφικό πρόβλημα, συνεπώς δεν έχουμε την πολυτέλεια να συνεχίσουμε να αγνοούμε το πρόβλημα των θανάτων και βαριά τραυματιών, που αποτελεί σημαντική συνιστώσα αυτού του κοινωνικού προβλήματος. Το 2000 είχαμε 2.103 θανάτους από τροχαία, 4.213 βαριά τραυματίες και 26.166 Ελαφρά τραυματίες, δηλαδή μια κωμόπολη ή ένα κεφαλοχώρι έσβηνε από το χάρτη της χώρας κάθε χρόνο! Το 2015 είχαμε 789 θανάτους, 1.068 βαριά τραυματίες και 12.872 Ελαφρά τραυματίες, δηλαδή ένα χωριό, περίπου σαν αυτό που γεννήθηκα, σβήνει από το χάρτη της χώρας – αυτή η κατάσταση δεν μπορεί να συνεχιστεί!
Πρέπει να τονιστεί, ότι στην Ελλάδα, τα τροχαία δεν αντιμετωπίστηκαν ποτέ αποτελεσματικά και ως μείζον κοινωνικό/πολιτικό ΕΘΝΙΚΟ θέμα.
Σύμφωνα με τις μεθόδους υπολογισμού του κόστους που χρησιμοποιούνται σε διάφορα κράτη της Ε.Ε., κάνοντας αναγωγή στα δικά μας πραγματικά στοιχεία, οδηγούν στα παρακάτω μεγέθη:
▲ Το 2015 είχαμε 789 νεκρούς, 1.068 Σοβαρά και 12.872 Ελαφρά τραυματίες, προκύπτει μια ετήσια δαπάνη της τάξης των 2.361.091.848 € για το 2015.
▲ Αν δεχθούμε τα στοιχεία του WHO για το 2014 (βλ: Μελέτη-λίστα AZT 2014) η αντίστοιχη προσέγγιση στα Ελληνικά δεδομένα, με πληθυσμό περί τα 11.000.000 κατοίκους, με αναγωγή αντίστοιχα(12.27 νεκροί ανά 100.000) για 1.350 νεκρούς (AZT), 1.068 Σοβαρά και 13.206 Ελαφρά τραυματίες (Ελλην. Αστυνομία), προκύπτει μια πολύ μεγαλύτερη δαπάνη, της τάξης των 3.944.378.000 € για το 2014.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις επιστημονικών φορέων, το ετήσιο κόστος των συνεπειών των τροχαίων, ξεπερνά κατά πολύ τις παραπάνω προσεγγίσεις, εκτιμάται πάνω από 6.000.000.000 € ανά έτος, άλλοι φορείς εκτιμούν περί τα 9.000.000.000 € το ετήσιο κόστος θεραπείας των τροχαίων. Ο ισχυρισμός αυτός έχει βάση, αφού στη χώρα μας το κόστος προμήθειας φαρμάκων και ιατρικών εργαλείων, είναι πολλαπλάσιο από αυτό των χωρών της Β. Ευρώπης – χώρια τη διαφθορά – που παντού υφίσταται – αλλά εδώ ευδοκιμεί για δεκαετίες, καθώς επίσης και το γεγονός ότι, πλήττεται τραγικά ο Τουρισμός και βέβαια το βαλτωμένο Ασφαλιστικό μας σύστημα.
Επισημαίνεται ξανά, ότι λόγω της έλλειψης μητρώου καταγραφής των θυμάτων που καταλήγουν μετά από νοσηλεία, δεν γνωρίζουμε τον ακριβή αριθμό των νεκρών, εκτιμάται ότι τουλάχιστον 20% από τους βαριά τραυματίες καταλήγουν μετά τη νοσηλεία.
Όλα τα παραπάνω, αφορούν ευθέως στην αδήριτη ανάγκη μείωσής των θανατηφόρων, που επηρεάζουν δυσμενέστατα τις κοινωνικές δομές του κράτους και ταλαιπωρούν – βάναυσα πλέον – τους Έλληνες πολίτες, οι οποίοι αλληλοεξοντώνονται σε καθ’ οδόν. Αυτό πρέπει να αλλάξει.-
Σε έρευνα 13 πανεπιστημίων αναφέρεται ότι, αν γινόταν μια επένδυση ύψους 1 εκατ. δολαρίων στην οδική ασφάλεια, θα μπορούσε να υπάρχει μείωση κοινωνικού/οικονομικού κόστους κατά 10-100 εκατ. δολάρια.
▲ Η επένδυση συνεπώς στην οδική ασφάλεια μπορεί να μειώσει, από 10 έως 100 φορές, τη διάθεση των κονδυλίων για την αντιμετώπιση των συνεπειών των τροχαίων (τα στοιχεία είναι από δημοσιεύσεις).
Συνοψίζοντας, οι βασικές συνέπειες, αφορούν στους εξής τομείς:
- Επιβαρύνεται το σύστημα υγείας,
- Επιβαρύνεται το δικαστικό σύστημα,
- Επιβαρύνεται το ασφαλιστικό σύστημα,
- Επιβαρύνεται ο παραγωγικός ιστός της χώρας,
- Επιδεινώνεται το δημογραφικό πρόβλημα της χώρας,
- Στερείται πολύτιμων πόρων η ανάπτυξη της χώρας.
Σύμφωνα με όσα έχουν κατατεθεί ενώπιον της επιτροπής μας, από τους ειδικούς επιστήμονες, τους ειδικούς εμπειρογνώμονες και τους ανθρώπους που ανάλωσαν τη ζωή τους στον τομέα της Οδικής Ασφάλειας, επιβάλλεται άμεσα η δημιουργία μιας μικρής ευέλικτης ομάδας υπό τον Πρωθυπουργό. Αποτελούμενης από γνώστες και ικανούς, με συναίσθηση ευθύνης, οι οποίοι θα φροντίσουν για την άμεση εφαρμογή των Απαραίτητων και Αναγκαίων Μέτρων, με στόχο την ραγδαία μείωση των θυμάτων από τροχαία ατυχήματα. Η ομάδα προτείνεται να αποτελείται από:
- εκπρόσωπο της Μόνιμης Ειδικής Επιτροπής Ο.Α. της Βουλής,
- εκπρόσωπο του ΥΠΟ.ΜΕ.ΔΙ.
- εκπρόσωπο του Υπ. Προστασίας του Πολίτη
- εκπρόσωπο της Επιστημονικής Κοινότητας,
- εκπρόσωπο των Mη Κερδοσκοπικών Ιδιωτικών Φορέων,
- εμπειρογνώμονα σε θέματα Oδικής Συμπεριφοράς και Ασφάλειας.
Αποκλειστικό έργο της παραπάνω επιτροπής, που θα λειτουργεί σε εθελοντική βάση, είναι η τήρηση των προτεραιοτήτων που έχουν αποφασιστεί, μετά από εισήγηση του τεχνοκρατικού μηχανισμού του Δημοσίου και εξειδικευμένων μελών των επιστημονικών φορέων.
Τέλος θα ήθελα να τονίσω ιδιαίτερα, ότι το ζήτημα της αντιμετώπισης των τροχαίων εγκλημάτων, προτάσσεται, όχι μόνον σαν χρέος απέναντι στους δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους που έχασαν την ζωή τους και τους εκατοντάδες χιλιάδες συμπολίτες μας, που ζουν με αναπηρίες μετά απ΄ αυτά, αλλά σαν απόλυτη κοινωνική προτεραιότητα σε μια εποχή πλήρους απαξίωσης της ανθρώπινης ζωής.
Η οδική ασφάλεια είναι Εθνική ανάγκη, δεν είναι πολυτέλεια !
Σας ευχαριστώ.
Γεώργιος Ν. Ουρσουζίδης
Πρόεδρος
Ειδικής Επιτροπής Οδικής Ασφάλειας
της Βουλής των Ελλήνων
