Εικόνα πρώτη: ήλιος, θάλασσα, παγωτό καρπούζι, άμμος και σανδάλια. Η Ελλάδα φαντάζει λιλιπούτειος παράδεισος, το καλοκαίρι.
Εικόνα δεύτερη: άνθρωποι νέοι, υπνωτισμένοι, με μια συσκευή κινητού τηλεφώνου ανά χείρας, βυθισμένοι στην οθόνη της. Τους παρακολουθείς είτε να κυνηγούν πόκεμον είτε να δημοσιεύουν βίντεο και φωτογραφίες τους στα ποικίλα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Σε χειμερία νάρκη λες κι έχουν πέσει. Ακολουθούν τις υποδείξεις των γκουρού του ίνσταγκραμ, του σνάπτσατ ή του φέισμπουκ. Φαίνονται υπνωτισμένοι απ’ τις σειρήνες του μάρκετινγκ και της τεχνολογίας.
Εμπρός στο κυνήγι της ευτυχίας, λοιπόν, ή καλύτερα στο κυνήγι των πίκατσου, των ράιτσου και των λοιπών πλασματιδίων που βρίσκονται παντού. Άρτι αφιχθείσα τεχνολογική επινόηση. Πρόκειται για μια ψευδαίσθηση ρεαλισμού και κίνησης στον χώρο. Η εφαρμογή ανοίγει εμπρός μας μια υπερπραγματικότητα, ψεύτικη και τεχνητή, όπου η σκέψη του παίχτη δεν χρειάζεται να τεθεί σε λειτουργία, έτσι, ώστε, γρήγορα, ανέξοδα και εύκολα να πετύχει τον επιθυμητό στόχο.
Ευκολία. Μα τι μεγάλη, όμορφη κι ακούραστη λέξη. Πόσο γρήγορα δεχόμαστε και υιοθετούμε συνήθειες κάθε λογής; Έξεις που δεν τις είχαμε ανάγκη. Ήρθαν για να μας σπαταλούν τον χρόνο και την ενέργεια, να μας απομονώνουν και να κατεβάζουν κάθε διακόπτη εγκεφαλικής λειτουργίας. Κι εμείς τις υποδεχόμαστε με ανοιχτές αγκάλες.
Όπως υποδεχτήκαμε και τον θεσμό της δημοσίευσης προσωπικών ντοκουμέντων. Απαθανατίζεις ευλαβικά καθετί γύρω σου. Ελάχιστες αμμουδιές ή βραχώδεις γωνιές απ’ το ελληνικό θερινό φόντο δεν έχουν προλάβει να δουν το φως της δημοσιότητας. Κι αυτό, γιατί το καλοκαίρι μας δεν έχει ακόμη τελειώσει! Συλλέγουμε καρτ-ποστάλ από στιγμές που δε μετατράπηκαν ποτέ σε βιωματική εμπειρία, παρά μπήκαν στη βιτρίνα.
Σε μια βιτρίνα, όπου όλοι θέλουμε να στριμωχτούμε, κατά μόνας ή με τους συντρόφους μας. Και το καταφέρνουμε. Φωτογραφίζουμε μανιωδώς το πρόσωπό μας, το σώμα μας, γυμνό ή ντυμένο, από κάθε γωνία ή στροφή και από κάτω προς τα πάνω. Μια αγχώδης διαταραχή, μια ματαιοδοξία, μια ανούσια αυταρέσκεια. Η φωτογραφία και το βίντεο έχασαν την αίγλη τους και εμείς το νόημα της ζωής.
Αυτό είναι το κυνήγι της ευτυχίας; Έτσι θα ευδαιμονήσεις; Μήπως θρέφεις τις πληγές του ναρκισσισμού σου; Ή μήπως πάλι ωθείσαι σε συναρπαστικά παιχνίδια μίμησης; Χάνουμε ζωντανές στιγμές γέλιου, ανθρώπινης επαφής, καλοκαιρινής ραστώνης και ξενοιασιάς.
Και τη θεραπεία θα τη βρούμε μέσα μας. Και τον εαυτό μας, πρέπει να τον στριμώχνουμε. Να τον ρωτάμε. Να τον πιέζουμε, ώστε να μη μένει στην επιφάνεια. Γιατί στην επιφάνεια ψευτοκολυμπούν και πλαστικά χαίρονται όλοι.
Η ψυχή και το πνεύμα αν καλλιεργηθούν θα νικήσουν τον υλισμό και τον ναρκισσισμό μας. Οι φωτογραφίες της αυτοπροβολής και της επίδειξης είναι ανέλπιδες, κενές, μας γεμίζουν με αέρα. Μα εμείς δε χρειαζόμαστε αέρα, θέλουμε τροφή, πλούσια, νόστιμη και λαχταριστή. Πηγές αυτής αποτελούν τα βιβλία, το θέατρο, η τέχνη εν γένει. Να ρεμβάζεις επί ώρα για να ηρεμεί το «είναι» σου και να μην κυνηγάς ανύπαρκτα πλάσματα της φαντασίας.
Ποιος είναι ο πλούτος και πού κρύβεται; Η ζωή μας πώς και πού θ΄ανθίσει; Και οι απαντήσεις φαίνονται προφανείς και τα ερωτήματα, παιδαριώδη. Όμως, κανείς δεν αντιστέκεται. Οι βιομηχανίες σχηματίζουν την ανθρώπινη συνείδηση με απόκρυφους τρόπους. Πρέπει να αρνηθούμε. Η κριτική μας σκέψη, ένα καλύτερο φιλτράρισμα, το παίδεμα του μυαλού, η επιστροφή στην απλότητα και πάνω απ’ όλα η επαφή με τον πολιτισμό και τις ρίζες μας, ας είναι οι αρωγοί μας.
Μη ρουφάτε όλη τη χρυσόσκονη που πλανάται στην ατμόσφαιρα. Είναι δηλητηριώδης.
_______________
Η Αγγελικη Τσιώλη είναι ασκούμενη δικηγόρος
