«Καταστροφή παντού»: Οι επιφυλακτικοί κάτοικοι της Γάζας ξεκινούν το ταξίδι της επιστροφής τους

Η εκεχειρία μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς τέθηκε σε ισχύ στη Γάζα την Παρασκευή, σύμφωνα με ανακοίνωση του στρατού, λίγες ώρες αφότου το ισραηλινό υπουργικό συμβούλιο ενέκρινε συμφωνία για την παύση των μαχών και την ανταλλαγή των εναπομεινάντων ομήρων με Παλαιστίνιους κρατούμενους.

Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι που είχαν συγκεντρωθεί στην κεντρική Γάζα άρχισαν να περπατούν βόρεια μετά την ανακοίνωση του ισραηλινού στρατού το μεσημέρι τοπική ώρα. Νωρίτερα, οι Παλαιστίνιοι ανέφεραν σφοδρούς βομβαρδισμούς σε περιοχές της Γάζας καθ’ όλη τη διάρκεια του πρωινού της Παρασκευής, αλλά δεν αναφέρθηκε κανένας σημαντικός βομβαρδισμός μετά.

Ωστόσο, το ευρύτερο σχέδιο που προώθησε ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ περιλαμβάνει πολλά αναπάντητα ερωτήματα, όπως το εάν και πώς θα αφοπλιστεί η Χαμάς και ποιος θα κυβερνήσει τη Γάζα.

Παρά τα ερωτήματα αυτά, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου επέμεινε σε τηλεοπτική δήλωση την Παρασκευή ότι τα επόμενα στάδια θα οδηγήσουν στον αφοπλισμό της Χαμάς και στην αποστρατιωτικοποίηση της Γάζας.

«Αν αυτό επιτευχθεί με τον εύκολο τρόπο, ας γίνει. Αν όχι, θα επιτευχθεί με τον δύσκολο τρόπο», είπε ο Νετανιάχου. Πρόσθεσε ότι η Χαμάς συμφώνησε στη συμφωνία «μόνο όταν ένιωσε ότι το σπαθί ήταν στο λαιμό της – και εξακολουθεί να είναι στο λαιμό της».

Ο εκπρόσωπος του ισραηλινού στρατού, Ταξίαρχος Έφι Ντέφριν, δήλωσε ότι τα στρατεύματα είχαν ολοκληρώσει την αποχώρησή τους από τις γραμμές ανάπτυξης μέχρι το απόγευμα της Παρασκευής, λίγες ώρες αφότου τέθηκε επίσημα σε ισχύ η εκεχειρία.

Νωρίτερα, ένας Ισραηλινός αξιωματούχος ασφαλείας, μιλώντας υπό τον όρο της ανωνυμίας λόγω της ευαισθησίας του θέματος της αποχώρησης, δήλωσε ότι ο στρατός θα ελέγχει περίπου το 50% της Γάζας στις νέες του θέσεις.

Ένα σταθερό ρεύμα ανθρώπων, η συντριπτική πλειοψηφία πεζή, συνωστιζόταν σε έναν παραλιακό δρόμο στην κεντρική Λωρίδα της Γάζας, κατευθυνόμενοι βόρεια για να δουν τι μπορεί να είχε απομείνει από τα σπίτια τους. Άλλοι κατευθύνθηκαν σε άλλα μέρη της παλαιστινιακής επικράτειας στο νότο.

«Θέλουμε να επιστρέψουμε», είπε ο Φαγιέζ ΑλΜατζντούμπ, ένας από το πλήθος που είχε εκτοπιστεί από τη βόρεια Γάζα. «Θέλω να πάω και να βεβαιωθώ ότι το σπίτι μου είναι ακόμα εκεί. Αυτό θέλω να ξέρω».

Ένας άλλος άνδρας εκτοπισμένος από τη βόρεια Γάζα, ο Τζαμάλ Μεσμπάχ, είπε ότι κι αυτός επέστρεφε.

«Η οικογένειά μου περιμένει και μαζέψαμε τα πράγματά μας καθώς ετοιμαζόμαστε να επιστρέψουμε σπίτι. Αλλά παρόλα αυτά υποφέραμε», είπε. «Δεν υπήρξε μεγάλη χαρά, αλλά η εκεχειρία μείωσε κάπως τον πόνο του θανάτου και της αιματοχυσίας, καθώς και τον πόνο των αγαπημένων μας προσώπων και αδελφών που υπέφεραν σε αυτόν τον πόλεμο».

Στην πόλη Χαν Γιουνίς, στα νότια της Γάζας, εκατοντάδες Παλαιστίνιοι προσπάθησαν να επιστρέψουν στα σπίτια τους, μόνο και μόνο για να βρουν κατεστραμμένα κτίρια, ερείπια και καταστροφή μετά την αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων.

«Δεν είχε απομείνει τίποτα. Μόνο μερικά ρούχα, κομμάτια ξύλου και γλάστρες», είπε η Φάτμα Ραντβάν, η οποία είχε εκτοπιστεί από το ανατολικό Χαν Γιουνίς. Πρόσθεσε ότι εξακολουθούσαν να προσπαθούν να ανασύρουν πτώματα κάτω από τα ερείπια.

Πολλά κτίρια ισοπεδώθηκαν και κανένα δεν έμεινε άθικτο, καθώς οι άνθρωποι επέστρεψαν για να αναζητήσουν τα υπάρχοντά τους. «Φτάσαμε σε ένα μέρος που είναι απροσδιόριστο. Μια πόλη που δεν μπορεί να αναγνωριστεί. Η καταστροφή είναι παντού», είπε ο Χάνι Ομράν, ο οποίος επίσης εκτοπίστηκε από το ανατολικό Χαν Γιουνίς.

Κάνοντας απολογισμό της καταστροφής

Ο πόλεμος ξεκίνησε όταν μαχητές υπό την ηγεσία της Χαμάς εισέβαλαν στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023, σκοτώνοντας περίπου 1.200 ανθρώπους και παίρνοντας 251 ομήρους.

Στην επακόλουθη ισραηλινή επίθεση, περισσότεροι από 67.000 Παλαιστίνιοι σκοτώθηκαν στη Γάζα και σχεδόν 170.000 τραυματίστηκαν, σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας της Γάζας, το οποίο δεν κάνει διάκριση μεταξύ αμάχων και μαχητών, αλλά αναφέρει ότι περίπου οι μισοί από τους θανάτους ήταν γυναίκες και παιδιά. Το υπουργείο αποτελεί μέρος της κυβέρνησης που διοικείται από τη Χαμάς, και τα Ηνωμένα Έθνη και πολλοί ανεξάρτητοι εμπειρογνώμονες θεωρούν τα στοιχεία του ως την πιο αξιόπιστη εκτίμηση των θυμάτων κατά τη διάρκεια του πολέμου.

Ο πόλεμος έχει επίσης πυροδοτήσει άλλες συγκρούσεις στην περιοχή, πυροδότησε παγκόσμιες διαμαρτυρίες και οδήγησε σε ισχυρισμούς για γενοκτονία, τους οποίους το Ισραήλ αρνείται.

Σύμφωνα με τη συμφωνία, τα ισραηλινά στρατεύματα έχουν αποσυρθεί σε νέες θέσεις στη Γάζα και αναμένεται να απελευθερωθούν και οι 48 όμηροι που εξακολουθούν να κρατούνται. Το Ισραήλ πιστεύει ότι περίπου 20 από αυτούς είναι ζωντανοί.

Σε αντάλλαγμα, το Ισραήλ θα απελευθερώσει περίπου 2.000 Παλαιστίνιους κρατούμενους. Μια λίστα που δημοσιεύθηκε από το Ισραήλ την Παρασκευή δεν περιλάμβανε τον υψηλόβαθμο κρατούμενο Μαρουάν Μπαργούτι, τον πιο δημοφιλή Παλαιστίνιο ηγέτη και μια δυνητικά ενωτική προσωπικότητα. Το Ισραήλ θεωρεί αυτόν και ορισμένους άλλους ως εγκεφάλους τρομοκρατών που δολοφόνησαν Ισραηλινούς πολίτες και έχει αρνηθεί να τους απελευθερώσει σε προηγούμενες ανταλλαγές.

Ο Χαλίλ αλ-Χάγια, ανώτερος αξιωματούχος της Χαμάς και επικεφαλής διαπραγματευτής, δήλωσε το βράδυ της Πέμπτης ότι όλες οι γυναίκες και τα παιδιά που κρατούνται σε ισραηλινές φυλακές θα αφεθούν ελεύθερα.

Οι απελευθερώσεις ομήρων και κρατουμένων αναμένεται να ξεκινήσουν τη Δευτέρα, δήλωσαν δύο Αιγύπτιοι αξιωματούχοι που ενημερώθηκαν για τις συνομιλίες και ένας αξιωματούχος της Χαμάς, αν και ένας άλλος αξιωματούχος δήλωσε ότι θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν ήδη από το βράδυ της Κυριακής. Οι αξιωματούχοι μίλησαν υπό τον όρο της ανωνυμίας επειδή δεν είχαν εξουσιοδότηση να κατονομαστούν δημόσια μιλώντας για τις διαπραγματεύσεις.

Πέντε συνοριακά περάσματα αναμένεται να ανοίξουν ξανά, συμπεριλαμβανομένου του περάσματος Ράφα μεταξύ Γάζας και Αιγύπτου, δήλωσαν αξιωματούχοι της Αιγύπτου και της Χαμάς. Αυτό θα επιτρέψει τη ροή βοήθειας στην περιοχή, περιοχές της οποίας βιώνουν λιμό.

Το σχέδιο Τραμπ προβλέπει ότι το Ισραήλ θα διατηρήσει μια απεριόριστη στρατιωτική παρουσία εντός της Γάζας, κατά μήκος των συνόρων του με το Ισραήλ. Μια διεθνής δύναμη, αποτελούμενη κυρίως από στρατεύματα από αραβικές και μουσουλμανικές χώρες, θα είναι υπεύθυνη για την ασφάλεια εντός της Γάζας.

Για να βοηθήσουν στην υποστήριξη και την παρακολούθηση της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός, Αμερικανοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι θα στείλουν περίπου 200 στρατιώτες στο Ισραήλ ως μέρος μιας ευρύτερης, διεθνούς ομάδας.

Οι ΗΠΑ θα ηγηθούν επίσης μιας τεράστιας, διεθνώς χρηματοδοτούμενης προσπάθειας ανοικοδόμησης.

Το σχέδιο προβλέπει επίσης έναν τελικό ρόλο για την Παλαιστινιακή Αρχή – κάτι στο οποίο ο Νετανιάχου αντιτίθεται εδώ και καιρό. Απαιτεί όμως η αρχή, η οποία διοικεί τμήματα της Δυτικής Όχθης, να υποβληθεί σε ένα ευρύ πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων που θα μπορούσε να διαρκέσει χρόνια.

Το σχέδιο Τραμπ είναι ακόμη πιο ασαφές σχετικά με ένα μελλοντικό παλαιστινιακό κράτος, το οποίο ο Νετανιάχου απορρίπτει σθεναρά.

topontiki.gr

 –

Φαρέτρα