
Με την γιαγιά μας την Αναστασία είχαν τρία αγόρια, τον Βλαδίμηρο, τον Ευστάθιο και τον Κωνσταντίνο, που ήταν πατέρας μου. Ο Βλαδίμηρος έμεινε στη Ρωσία. Δεν γνωρίζω αν ήθελε ή αν τον πίεσαν και λίγο οι Ρώσοι να μείνει. Πιθανόν όμως λόγω της θέσης την οποία κατείχε τότε, να μην έπρεπε να την εγκαταλείψει.
Η παρουσία του παππού μας μέσα στην οικογένειά μας μέχρι το τέλος της ζωής του έμοιαζε σαν ολόπλευρη και ασφαλής προστατευτική καλύπτρα. Η όψη του και ο χαρακτήρας του είχαν έναν αέρα φυσικής αρρενωπότητας. Έχοντας χάσει από πολύ νωρίς τη γιαγιά μας (+1939), ζούσε μαζί μας και προσέφερε κάθε δυνατή βοήθεια. Αν και είχε περάσει τα ενενήντα πέντε του, δεν είχε φορέσει ακόμη γυαλιά, ενώ τις κρύες ημέρες του χειμώνα συνήθιζε να φοράει ένα χαρακτηριστικό ρωσικό καπέλο, “παπάχ” το έλεγε, που το είχε φέρει από τα μέρη εκείνα. Και τα έργα του φρόντιζε πάντα να είναι έργα ανθρώπινης φρονιμάδας και ψυχικού σφρίγους. Στην αποθήκη μας, μέσα σε μικρά ξύλινα κιβώτια ή κρεμασμένα στους τοίχους από κρεμάστρες με καρφιά, είχε όλων των ειδών τα εργαλεία. Μέχρι και από τις άκρες του χωριού μας έρχονταν συγχωριανοί μας να του τα ζητήσουν για τις ανάγκες τους. Και θυμόταν, με την μνήμη που διέθετε, πάντα καλά σε ποιους τα δάνειζε.
Σαν απόλυτα βέβαιος για την δύναμη του βλέμματός του μου δημιουργούσε την εντύπωση, όταν συζητούσα μαζί του, ότι το σκληρό και ασάλευτο φως των ματιών του με μαστίγωνε και με διαπερνούσε σαν δέσμη από ισχυρές ακτίνες. Και έμοιαζε να εξέπεμπε κάτι σαν ηλεκτρομαγνητικά κύματα πάνω μου κι αισθανόμουν ένα δέος, μια ιερή και δυνατή ταραχή μπροστά του. Και σαν από αόρατα δεσμά παγιδευμένος δεν έβρισκα (ή και δεν ήθελα να βρω…) την δύναμη να ξεφύγω. Σκοπός της ζωής του δεν ήταν παρά η σταθερή φροντίδα του, ώστε να κυβερνιέται η οικογένειά μας με ηθικές αρχές.
Η παρουσία μου κοντά του δεν ήταν συχνά του αμέριμνου παιδιού. Συνήθως έπρεπε να είμαι έτοιμος από πριν να βρω και να δικαιολογηθώ, αν είχα παραλείψει να κάνω κάτι, αν είχα κάποιο ηθικό χρέος ανεκπλήρωτο. Και για όλα κρατούσε λογαριασμό. Κι όταν απομακρυνόμουν πάλι, αποκόμιζα την εντύπωση ότι επρόκειτο για άτομο κάποιας ασυνήθιστης και αυστηρά αυτοπειθαρχημένης ιδιοσυγκρασίας. Και το παράξενο ήταν ότι, κρατώντας διακριτικά τις αποστάσεις του από περιστασιακές συνάφειες, αντί να τον θεωρούν μη επικοινωνιακό, αυτός αύξανε συνεχώς την εκτίμησή του στα μάτια των άλλων. Ορισμένες μάλιστα φορές άνθρωποι που τον εγνώριζαν καλά, καθώς ήξεραν ότι ήταν φορτωμένος από πολλές και πολύτιμες εμπειρίες, πριν πάρουν μια μεγάλη απόφαση, έρχονταν να ζητήσουν και τη δική του γνώμη.
Μόνος του είχε μάθει τα γράμματά του, όσα με πολύν ζήλο γυρεύοντας μέχρι το τέλος της ζωής του (1961) κατόρθωσε να μάθει. Και όταν τύχαινε και του περίσσευε λίγος χρόνος, αποσυρόταν σε μια άκρη, για να αισθάνεται πιο χαλαρά, έβγαζε από τις τσέπες του, όπου τα έκρυβε, κάτι αποκόμματα από εφημερίδες και περιοδικά και ώρα πολλή κρατώντας τα μπροστά στα μάτια του ψέλιζε πάνω τους με μια χαρακτηριστική βραδύτητα. Πολλά δεν συνήθιζε να λέγει. Και πολύ σπάνια γελούσε. Διάλεγε να επικοινωνεί με τους άλλους πιο πολύ ακούοντας και βλέποντας. Και μετά διαλογιζόμενος αυτός κι ο εαυτός του επεξεργαζόταν αμίλητος όλα, όσα είχε προσλάβει, μ’ ένα της δικής του ψυχοφυσιολογίας εσωτερικό αισθητήριο, που φαινόταν προς τα έξω ότι το εμπιστεύεται.
Άσκιαχτος και αδάκρυτος σε όλη την ζωή του, στις μεγάλες ατυχίες και στις συμφορές που συχνά μας εύρισκαν, αντλώντας από μέσα του μια μυστηριώδη όσο και ατελείωτη δύναμη, μπορούσε να στέκεται με ατρεμούλιαστο το βλέμμα του πιο πάνω από κάθε θλιβερή πραγματικότητα, ακόμη κι απ’ τον θάνατο. Και υποτάσσοντάς τα όλα αυτά σ’ αυτήν την εσωτερική του δύναμη, που δεν είχε γνωρίσει ανταγωνιστή ανώτερό της, έδειχνε προς τα έξω ένα πρόσωπο που ταίριαζε σε αληθινό άντρα και πεισματικά απροσκύνητον. Και σαν να πατούσε σίγουρα κάτω από το μεγάλο πέλμα του το φίδι της κάθε συμφοράς και να το συνέθλιβε, ατάραχος παγερά σου μετάγγιζε με το βλέμμα του και τα προσεγμένα λόγια του καρτερικότητα και καλήν ελπίδα για ό,τι κι αν έμελλε ν’ ακολουθήσει.
Όταν είχαν φέρει νεκρό στρατιώτη τον μεγάλο αδελφό μας τον Τριαντάφυλλο στις 2 Οκτωβρίου 1952, πλησίασε το νεκρό εγγόνι του που ήταν και το πρώτο, είδε μπροστά του τη σκηνή με τους ολοφυρόμενους γοερά συγγενείς και πολλούς φίλους του και υποψιαζόμενος από ένστικτο για το τι πραγματικά πρέπει να είχε παρεμβληθεί, ψέλισε με σφιγμένα δόντια: “Τα σκυλία, εμέν'(α) ας εσκότωναν! Α(υ)τό το παιδίν τίναν κακόν επ(επ)οί(η)κεν;” Και αποσύρθηκε σε μιαν άκρη να είναι μόνος του, σαν σε φυλακή που ο ίδιος έκανε για τον εαυτό του και κλείστηκε θεληματικά σ’ αυτήν, γευόμενος μόνο φαρμάκι, χωρίς να θέλει να μιλήσει με κανέναν…
Γεροδεμένο ήταν και το σώμα του, αφού είχε σκληραγωγηθεί στις ορεινές πλαγιές του Καυκάσου ως γεωργός και κτηνοτρόφος. Όταν καμιά φορά πήγαινα κοντά του, την ώρα που ασχολούνταν με κάποια δύσκολη δουλειά του, μήπως χρειαστεί την βοήθειά μου για κάποιο θέλημα του, ίσως βιώνοντας ισχυρό μέσα του ένα αίσθημα επάρκειας για ό,τι τον αφορούσε ατομικά, συνήθιζε να μου λέει: “΄Σ εμά τα δουλείας μη ταρά(ζ)εσαι! Εσύ μόνον μάθα καλά τα γράμματα σ'(ου). Τέρεν άρθωπος ορθός να (γ)ίνεσαι!”

Στην ζωή του, όπου έχασε τον πρώτο γιο και τον πρώτο εγγονό του, υπήρξε και ένα γεγονός που του έδωσε μεγάλη χαρά. Ο Ρώσος πρέσβης στην Αθήνα Νικολάι(;) Σεργκέιεφ, αν δεν σφάλλω, προς το τέλος της δεκαετίας του 1950, που φαίνεται ότι γνώριζε καλά τις ελληνορωσικές σχέσεις και ήθελε να δει από κοντά τους γονείς του Τριανταφύλλωφ στην Ελλάδα, έμαθε ότι ο πατέρας του ζει σ’ ένα χωριό του Νομού Θεσσαλονίκης, την Νέα Ζωή ( σημ. Λουδία). Και όταν ερχόταν στη Διεθνή Έκθεση, για να εγκαινιάσει το περίπτερο της Χώρας του, έδωσε εντολή στον οδηγό του να μπει στο χωριό. Ρωτώντας, όπως ήταν φυσικό, εδώ κι εκεί βρήκαν το σπίτι μας και τον παππού μου κάτω από τον ίσκιο ενός δέντρου της αυλής μας. Αγκαλιάστηκαν θερμά και αντάλλαξαν εγκάρδια στα ρωσικά μερικές φράσεις που συνηθίζονται σ’ αυτές τις περιπτώσεις, όπως μου το διηγήθηκαν δικοί μου και γείτονες που είδαν το γεγονός. Κεράστηκαν κάτι απ’ ό,τι βρέθηκε εκείνη τη στιγμή και δείχνοντας φανερά συγκινημένος ο πρέσβης από την γνωριμία του με τον υπερενενηντάχρονο τότε παππού μου, αναλογιζόμενος την μεγάλη προσφορά του Τριανταφύλλωφ στην Χώρα του, φρόντισε να δοθεί μια πολύ ικανοποιητική για τότε σύνταξη στον παππού μου.
Θυμούμαί ακόμη ότι υπήρχαν και μερικές φορές που ερχόταν κοντά μου, όταν διάβαζα ή έγραφα. Στεκόταν επιβλητικός πάνω από το κεφάλι μου και χωρίς να ξέρει να μιλήσει πολλά, έδειχνε ότι χαιρόταν, καθώς λογάριαζε ότι το εγγόνι του αγαπάει τα γράμματα. Ήταν μάλιστα τόσο ισορροπημένες οι αναλογίες από στοργή και πυγμή στο βλέμμα του που συνοδευόμενες από την ψυχωμένη και αράγιστη φωνή του, τα ένιωθα όλα αυτά σαν να μεταμορφώνονταν σ’ ένα στιβαρό χέρι που κρατώντας με χωρίς πειθαναγκασμό αλλά και χωρίς αχαλίνωτη ελευθερία με κατηύθυναν σαν μέθοδος παιδαγωγική εκεί, όπου πραγματικά έπρεπε να στρέψω τα βήματά μου. Και υποβίβαζαν με τον καιρό και τον τρόπο αυτό όλα τα κατοπινά διαβάσματά μου για την λεγόμενη ορθή παιδεία και αγωγή του ανθρώπου σε τέτοιο επίπεδο, ώστε να καταντούν άγονες θεωρητικές αναζητήσεις και τίποτε παραπάνω.
Όλη του η ζωή κύλησε ανάμεσα στην λιτότητα και την αυτοπειθαρχία. Και φαινόταν ότι βρισκόταν στα φυσικά του μέτρα, κάθε φορά που χαιρόταν και τις δυο. Έχοντας μείνει λόγω ειδικών συνθηκών αγράμματος, ζώντας ασκητικά, με φυσιογνωμία που απέπνεε ισχυρό κύρος και ανθρωπιά, μ’ αυτήν την εικόνα μού έμεινε από τότε που άρχισα να τον καταλαβαίνω μέχρι τον θάνατό του.
Ηλίας Τριανταφυλλίδης, φιλόλογος
……………..
Ο Ηλίας Τριανταφυλλίδης είναι ανιψιός του σπουδαίου θεωρητικού της στρατιωτικής τέχνης, Βλαδίμηρου Τριανταφύλλωφ. Υπήρξε δάσκαλος του Στρατάρχη Ζούκωφ και είναι θαμμένος στο Τείχος του Κρεμλίνου για τις υψηλές υπηρεσίες του στη χώρα του, τη Σοβιετική Ένωση.
Ο Κυριάκος Τριανταφυλλίδης είναι πατέρας του σπουδαίου στρατιωτικού και θεωρητικού και παππούς του Ηλία Τριανταφυλλίδη, στον οποίο αφιερώνει το παραπάνω συγκινητικό κείμενο, που αποτελεί όχι απλά ένα αφήγημα, αλλά ένα εξαιρετικό ψυχογράφημα.
…………
Συνέντευξη του Ηλία Τριανταφυλλίδη στη Φαρέτρα τον Γενάρη του 2018 για την προσωπικότητα του Βλαδίμηρου Τριανταφύλλωφ μπορείτε να διαβάσετε παρακάτω:
………….