Πολιτισμός

Φιάσκο του ΥΠΠΟ με τα Όσκαρ: Άλλαξε ξαφνικά την επιτροπή για την επιλογή της ελληνικής πρότασης – Αποσύρονται 20 ελληνικές ταινίες, «αδιαφανείς ενέργειες»

Faretra.info

21/08/2024, 19:46

Σάλος και αντιδράσεις έχουν προκληθεί τις τελευταίες ώρες μετά την καταγγελία του γνωστού σκηνοθέτη, Βασίλη Κεκάτου, ότι το Υπουργείο Πολιτισμού άλλαξε την επιτροπή που θα επέλεγε ποια ταινία θα εκπροσωπήσει τη χώρα μας στην κατηγορία «Καλύτερης Διεθνούς Ταινίας» για την επόμενη απονομή των Όσκαρ.

Πιο συγκεκριμένα, ο καταξιωμένος σκηνοθέτης (έχει βραβευτεί με Χρυσό Φοίνικα) ενημέρωσε ότι το Υπουργείο κάλεσε ανθρώπους του χώρου να στελεχώσουν την γνωμοδοτική επιτροπή που προτείνει την ταινία που θα εκπροσωπήσει την Ελλάδα στα Όσκαρ, κι αφού επιβεβαίωσε τη συμμετοχή τους, αποστέλλοντάς μάλιστα σχετικό υλικό και links για θέαση των ταινιών, εντελώς… ξαφνικά τους επικοινώνησε πως η όλη επικοινωνία συνέβη… «εκ παραδρομής».

Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά: «Την επόμενη μέρα εγώ και οι τρεις κύριες λάβαμε ένα ακόμη mail στο οποίο απαλλασσόμασταν από τα καθήκοντα μας καθώς όπως ανεκδιήγητα ανέφερε η επιστολή: το κάλεσμά μας συνέβη «εκ παραδρομής». Σαν να μην είχαν προηγηθεί όλα αυτά τα τηλέφωνα κι όλη αυτή η ηλεκτρονική επικοινωνία που διήρκησαν σχεδόν δύο εβδομάδες. Σαν κάποιος υπάλληλος αυθαίρετα και μυστικά να αποφάσισε να μας καλέσει και να μας προσφέρει πρόσβαση στο υλικό καλλιτεχνικών έργων, τα οποία θα έπρεπε να προστατεύονται με κάθε πιθανό τρόπο από ανθρώπους που δεν αποτελούν κομμάτι γνωμοδοτικού οργάνου κρατικής προέλευσης».

Για την ιστορία να σημειωθεί ότι πρόεδρος της νέας επιτροπής ορίστηκε ο σεναριογράφος Έβαν Σπηλιωτόπουλος (“G.I. Joe: Snake Eyes”, “Οι Άγγελοι του Τσάρλι”) και αντιπρόεδρος ο κριτικός κινηματογράφου Δημήτρης Δανίκας, ο οποίος έχει διαγραφεί από την Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου. Τα υπόλοιπα μέλη της επιτροπής είναι η σεναριογράφος Χριστίνα Λαζαρίδη, ο σκηνοθέτης-animator Παναγιώτης Ράππας, ο σκηνοθέτης Σπύρος Ταραβήρας, ο ηθοποιός Βασίλης Χαραλαμπόπουλος και η σκηνοθέτης Ασημίνα Προέδρου, η οποία και παραιτήθηκε κάνοντας αναφορά σε «παλινωδίες και ανεπίτρεπτες διαδικασίες, τις οποίες αρνούμαι να νομιμοποιήσω».

Δηλαδή, μέσα σε λίγες ώρες, είχε πλέον ανακοινωθεί μια τελείως διαφορετική επιτροπή, εγείροντας όπως είναι φυσικό ερωτήματα σχετικά με την όλη διαδικασία και το τι κρύβεται πίσω από αυτές τις ξαφνικές αλλαγές.

Ο Βασίλης Κεκάτος τόνισε επίσης ότι: «Άλλο ένα μέλος της πρωταρχικής επιτροπής, το οποίο όμως δεν αντικατεστάθη, η ταλαντούχα συνάδελφος Ασημίνα Προέδρου, μόλις χθες παραιτήθηκε από τα καθήκοντά της, διαμαρτυρόμενη για τις ανεπίτρεπτες ενέργειες του υπουργείου απέναντι σε εμάς».

Τέλος, ο Έλληνας σκηνοθέτης δήλωσε ότι αν και ο ίδιος δεν αισθάνεται προδομένος ή προσβεβλημένος αναμένει τις απαραίτητες εξηγήσεις για τη σκανδαλώδη συμπεριφορά με την οποία αντιμετωπίστηκε και αυτός αλλά και τα υπόλοιπα μέλη της επιτροπής που εκδιώχθηκαν.

Εδώ ολόκληρη η ανάρτηση του Βασίλη Κεκάτου στο facebook:

Η ανακοίνωση της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου

Από την πλευρά της η Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου θέλησε να τοποθετηθεί για τα απαράδεκτα σκηνικά που έλαβαν χώρα σχετικά με την επιτροπή και έθεσε βασικά ερωτήματα προς το Υπουργείο Πολιτισμού σχετικά με τη διαφάνεια της επιλογής της επιτροπής.

Πιο αναλυτικά αναφέρει: «Στις αρχές Αυγούστου το ΥΠΠΟ προχώρησε στη σύσταση της επταμελούς επιτροπής που θα επιλέξει τη φετινή πρόταση της Ελλάδας για το Βραβείο Όσκαρ Διεθνούς Ταινίας. Το αρμόδιο Τμήμα Κινηματογραφίας και Οπτικοακουστικών Μέσων απηύθυνε πρόσκληση συμμετοχής στην επιτροπή στα μέλη της ΕΑΚ σκηνοθέτη Βασίλη Κεκάτο, κριτικό κινηματογράφου Λήδα Γαλανού και ηθοποιό Κόρα Καρβούνη, καθώς και στη σεναριογράφο Κάλλια Παπαδάκη, την οποία και οι τέσσερις αποδέχθηκαν.

Στις 11 Αυγούστου, η ως άνω Διεύθυνση του ΥΠΠΟ απέστειλε email στους εν λόγω συναδέλφους με το οποίο επιβεβαίωσε τη συμμετοχή τους στην επιτροπή, ορίζοντας μάλιστα ως πρόεδρο τον Βασίλη Κεκάτο. Στο ίδιο email τους κοινοποιήθηκαν οι σύνδεσμοι των ταινιών (links) προκειμένου να δουν και να αξιολογήσουν τα υποψήφια έργα εν όψει διαδικτυακής σύσκεψης όπου θα διαβουλεύονταν για την τελική απόφαση.

Δύο μέρες μετά, στις 13 Αυγούστου, οι τέσσερις συνάδελφοι έλαβαν email από την προϊσταμένη του Τμήματος Κινηματογραφίας και Οπτικοακουστικών Μέσων που τους ενημέρωνε ότι «εκ παραδρομής σάς ανακοινώθηκε η συμμετοχή σας στην Επιτροπή που θα γνωμοδοτήσει όσον αφορά στην ελληνική υποψηφιότητα για την 97η διοργάνωση των βραβείων OSCAR, συμμετοχή η οποία, δυστυχώς, δεν οριστικοποιήθηκε».

Το παραπάνω περιστατικό θίγει το πρόσωπο και το κύρος των εν λόγω συναδέλφων. Πολύ περισσότερο όμως πλήττει την αξιοπιστία και την αξιοκρατία της νεοσύστατης επταμελούς επιτροπής που ανακοινώθηκε στην Διαύγεια στις 13 Αυγούστου, λίγες μόνο ώρες μετά τις διορθωτικές επιστολές. Ζητάμε από το Υπουργείο να δώσει άμεσα και δημόσια εξηγήσεις για όλα τα παραπάνω προκειμένου να απαντηθούν οι εύλογες απορίες του συνόλου της κινηματογραφικής κοινότητας για τα κίνητρα και τα αίτια αυτής της αντικατάστασης.

Ποιος και γιατί αποφάσισε την αντικατάσταση των συναδέλφων με συνοπτικές διαδικασίες;
Υπήρξε πίεση προς το ΥΠΠΟ για αλλαγή μελών της επιτροπής από οποιοδήποτε πρόσωπο σχετιζόμενο με τις υποψήφιες ταινίες;

Με αφορμή τον απαράδεκτο και θλιβερό αυτόν χειρισμό από μεριάς ΥΠΠΟ, ζητάμε εκ νέου από την Ελληνική Πολιτεία να αναθέσει στην ΕΑΚ την ευθύνη επιλογής της ελληνικής υποψηφιότητας για το βραβείο Όσκαρ Διεθνούς Ταινίας κατ’ αντιστοιχία με άλλες Ακαδημίες, όπως της Μ. Βρετανίας και της Ισπανίας. Το πάγιο αυτό αίτημα της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου έχουμε κατ’ επανάληψη θέσει στους εκάστοτε Υφυπουργούς Σύγχρονου Πολιτισμού τα τελευταία τέσσερα χρόνια.

Η ανάληψη της διαδικασίας από την ΕΑΚ είναι απολύτως εύλογη, ως ισότιμος φορέας με την Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογράφου. Για τον λόγο αυτό, από την ίδρυσή της, η ΕΑΚ κάθε χρόνο κάνει τη δική της πρόταση για το Όσκαρ Διεθνούς Ταινίας στο ΥΠΠΟ. Η πρόταση αυτή προκύπτει από ηλεκτρονική ψηφοφορία των μελών σε ειδικά σχεδιασμένη πλατφόρμα εποπτευόμενη από συμβολαιογράφο, αδιάβλητη από συγκυριακές πιέσεις και τυχόν καθοδηγούμενες επιλογές προσώπων. Επιπλέον, τα μέλη της ΕΑΚ ως επαγγελματίες από όλο το φάσμα του οπτικοακουστικού κλάδου αποτελούν την μέγιστη εγγύηση για την ευθυκρισία στην ανάδειξη της υποψήφιας ταινίας.

Βάσει του Ν.3905/2010, άρθρο 35, ο τρόπος επιλογής της ελληνικής υποψηφιότητας είναι στην κρίση του/της εκάστοτε Υπουργού Πολιτισμού, εξού και δεν απαιτείται νομοθετική ρύθμιση αλλά Υπουργική Απόφαση για να γίνει η μετάβαση της ευθύνης στην ΕΑΚ.

Ευελπιστούμε στην άμεση ανταπόκριση του ΥΠΠΟ σε όλα τα παραπάνω».

Η Ακαδημία Κινηματογράφου, και 4 σωματεία επαγγελματιών του χώρου ζητούν να μάθουν το γιατί, καθώς και αν υπήρξε πίεση από άτομα σχετιζόμενα με υποψήφιες ταινίες. Απάντηση ακόμα δεν έχει δοθεί, σε κανένα από τα δύο ερωτήματα.

Τι απαντά το Υπουργείο Πολιτισμού

«Το Υπουργείο Πολιτισμού, παγίως, αντιμετωπίζει με διαφάνεια και σοβαρότητα τον ύψιστο θεσμό στον χώρο του κινηματογράφου, των βραβείων OSCAR Διεθνούς Ταινίας Μεγάλου Μήκους.

Αναφορικά με την επιστολή σας και τα ερωτήματά σας ,που είδαν το φως της δημοσιότητας τις τελευταίες μέρες, σχετικά με την σύσταση της επιτροπής για την επιλογή της ελληνικής υποψηφιότητας, σας ενημερώνουμε:

Το ΥΠΠΟ έχει στην αρμοδιότητά του την επιλογή και συγκρότηση της επιτροπής, όπως άλλωστε συμβαίνει και στις περισσότερες χώρες που συμμετέχουν στις ανάλογες διαγωνιστικές διαδικασίες και μάλιστα, με υψηλού επιπέδου, εκπροσωπήσεις. Το ΥΠΠΟ παραμένει θεματοφύλακας της διαδικασίας προκειμένου να διασφαλίζεται όχι μόνον η αντικειμενικότητα αλλά και το κύρος της επιτροπής.

Πριν από την 13η Αυγούστου δεν είχε πραγματοποιηθεί ο ορισμός επιτροπής, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από το Νόμο. Αυτό επιβεβαιώνεται και από τη ΔΙΑΥΓΕΙΑ, με μία απλή σας αναζήτηση. Επιπλέον, διευκρινίζεται ότι η επιλογή των μελών της επιτροπής για την αξιολόγηση των υποψηφιοτήτων για τα βραβεία OSCAR Διεθνούς Ταινίας Μεγάλου Μήκους συγκροτήθηκε από πρόσωπα υψηλού κύρους σχετιζόμενα με τον θεσμό και έχοντας επιδείξει σημαντικά δείγματα γραφής στον ίδιο το θεσμό. Έτσι διασφαλίζεται η ακεραιότητα της διαδικασίας και της επιλογής της πλέον κατάλληλης ταινίας να εκπροσωπήσει την χώρα μας. Σημειώνεται ότι για το θέμα της «εκ παραδρομής» της δήθεν απόφασης, έχουν ήδη κινηθεί οι διαδικασίες από τα αρμόδια πειθαρχικά όργανα του ΥΠΠΟ».

Σύσσωμη αποχώρηση ταινιών από τη διαδικασία

Μετά την παραπάνω απάντηση του Υπουργείου, σε ανοιχτή επιστολή αποχώρησης από τη διαδικασία, που υπογράφουν σκηνοθέτες και παραγωγοί 20 ταινιών της φετινής παραγωγής, σημειώνεται πως «με λύπη μας διαπιστώνουμε μια σειρά από παρεμβάσεις κατά τη συγκρότηση της επιτροπής που θα γνωμοδοτήσει ποια ταινία θα επιλεχθεί. Παρεμβάσεις που δημιουργούν σοβαρές αμφιβολίες για την αξιοπιστία και την εγκυρότητα της διαδικασίας».

«Ως εκ τούτου αρνούμαστε να συμπράξουμε σε αδιαφανείς ενέργειες, που απαξιώνουν τον ελληνικό κινηματογράφο και τους επαγγελματίες του, και αναγκαζόμαστε να αποσύρουμε τις ταινίες μας από την ως άνω διαδικασία».

Αναλυτικά η ανακοίνωση:

Ως αποτέλεσμα αυτής της κίνησης, 20 από τους 23 υποψήφιους κινηματογραφιστές, οι οποίοι είχαν καταθέσει τις δημιουργίες τους, απέσυραν την υποψηφιότητα τους από τη διαδικασία θέλοντας να διαμαρτυρηθούν για το περιστατικό.

Η απόσυρση αυτή έγινε γνωστή με μία κοινή ενυπόγραφη επιστολή:

ΑΝΟΙΧΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ

Προς τους:

Υπουργό Πολιτισμού, κα. Λίνα Μενδώνη
Υφυπουργό Πολιτισμού, κο. Ιάσονα Φωτήλα

Κοινοποίηση:

Γενική Γραμματέα Σύγχρονου Πολιτισμού, κα. Ελένη Δουνδουλάκη
Προϊσταμένη Τμήματος Κινηματογραφίας και Ο/Α Μέσων, κα. Ελένη Τουμπανάκη

Τετάρτη, 21 Αυγούστου 2024

Αξιότιμη κυρία Υπουργέ

Αξιότιμε κύριε Υφυπουργέ,

Οι παρακάτω υπογράφουσες και υπογράφοντες, σκηνοθέτες και παραγωγοί κινηματογραφικών ταινιών που έχουμε υποβάλει τη συμμετοχή της ταινίας μας στη διαδικασία επιλογής της ταινίας που θα εκπροσωπήσει την Ελλάδα στα βραβεία ΟΣΚΑΡ στην κατηγορία Διεθνούς Ταινίας Μεγάλου Μήκους – διαδικασία που καθορίζεται από το Υπουργείο Πολιτισμού σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις – με λύπη μας διαπιστώνουμε μια σειρά από παρεμβάσεις κατά τη συγκρότηση της επιτροπής που θα γνωμοδοτήσει ποια ταινία θα επιλεχθεί. Παρεμβάσεις που δημιουργούν σοβαρές αμφιβολίες για την αξιοπιστία και την εγκυρότητα της διαδικασίας.

Ως εκ τούτου αρνούμαστε να συμπράξουμε σε αδιαφανείς ενέργειες, που απαξιώνουν τον ελληνικό κινηματογράφο και τους επαγγελματίες του, και αναγκαζόμαστε να αποσύρουμε τις ταινίες μας από την ως άνω διαδικασία.

Συγκεκριμένα, στις 11 Αυγούστου 2024 εστάλησαν από το ΥΠ.ΠΟ μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου οι σύνδεσμοι των ταινιών μας (vimeo link κ.λ.π.) σε τουλάχιστον τέσσερις επαγγελματίες του κινηματογράφου, με τις οποίες και τους οποίους είχε προηγηθεί επικοινωνία εκ μέρους του ΥΠ.ΠΟ, για να τους προταθεί η θέση του προέδρου και των μελών της επιτροπής που θα γνωμοδοτούσε για την ταινία που θα εκπροσωπήσει την Ελλάδα στα βραβεία ΟΣΚΑΡ, θέση που οι εν λόγω επαγγελματίες αποδέχτηκαν. Δύο μέρες μετά, στις 13 Αυγούστου 2024, τα συγκεκριμένα μέλη της επιτροπής έλαβαν νέο γραπτό μήνυμα με το οποίο το ΥΠ.ΠΟ τα ενημέρωνε πως τελικά δε θα είναι μέλη της επιτροπής, χωρίς να τους εξηγούνται οι λόγοι του μη ορισμού τους εν τέλει. Την ίδια ημέρα, λίγες ώρες μετά, στη Διαύγεια του ΥΠ.ΠΟ αναρτήθηκε η απόφαση συγκρότησης της επιτροπής, χωρίς φυσικά τη συμμετοχή καμίας και κανενός από τις/τους συγκεκριμένες/νους τέσσερις επαγγελματίες.

Οι παραπάνω ανεύθυνοι και πρόχειροι χειρισμοί εκ μέρους του ΥΠ.ΠΟ εγείρουν ερωτήματα και εύλογες υπόνοιες για τη στόχευση τέτοιων ενεργειών. Θυμίζουν δε τις πρακτικές και τις μεθοδεύσεις των Κρατικών Βραβείων Ποιότητας, που έχουν καταργηθεί από το 2009. Πρακτικές από τις οποίες οι επαγγελματίες του ελληνικού σινεμά δώσαμε αγώνες για να απεμπλακούμε, πρακτικές που δεν ταιριάζουν σε ένα σύγχρονο κράτος που θέλει να ονομάζεται ευρωπαϊκό, και που εκθέτουν και θα εκθέσουν και στη συγκεκριμένη περίπτωση τη χώρα μας διεθνώς.

Επιπλέον, στέλνοντας το ΥΠ.ΠΟ τους συνδέσμους των ταινιών μας σε άτομα που – για άγνωστους λόγους – δεν συμπεριέλαβε τελικά στην επιτροπή, αντί να προστατεύσει – ως όφειλε – την πνευματική μας ιδιοκτησία, την οποία όλες και όλοι εμείς του εμπιστευτήκαμε, την μεταχειρίστηκε με τρόπο παράνομο, ανεύθυνο και προσβλητικό για τους δημιουργούς υπό όποια ιδιότητα (σκηνοθέτες και παραγωγοί).

Οι απορίες είναι εύλογες: Τι μεσολάβησε ανάμεσα στην πρόταση που έγινε στις/στους συγκεκριμένες/νους επαγγελματίες να αναλάβουν τις θέσεις του προέδρου και των μελών της επιτροπής (πρόταση που επισφραγίστηκε γραπτά με την αποστολή των συνδέσμων των ταινιών μας) και στον εν τέλει μη ορισμό τους; Τι είναι αυτό που οδήγησε στις συγκεκριμένες ανορθόδοξες και πρωτοφανείς ενέργειες; Υπάρχουν συγκεκριμένες διαδικασίες που ακολουθούνται για την συγκρότηση της επιτροπής και αν ναι, αυτές οι διαδικασίες ακολουθήθηκαν ή όχι;

Επισημαίνουμε τέλος, πως η μεταχείριση μιας έμπειρης στη συγκεκριμένη διαδικασία υπαλλήλου ως εξιλαστήριου θύματος – όπως φαίνεται πως είναι η θέση της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠ.ΠΟ για το ζήτημα – ούτε μας ικανοποιεί ούτε αποκαθιστά το κύρος και την εγκυρότητα της διαδικασίας.

Αξίζει σε όλες και σε όλους μας – αλλά και στο ίδιο το ΥΠ.ΠΟ – κάτι καλύτερο απ’ όλα αυτά.

Αλφαβητικά οι υπογράφουσες και υπογράφοντες, δημιουργοί των 20 ταινιών που αποσύρονται από την έως άνω διαδικασία (από τις συνολικά 23 που είχαν κατατεθεί στο ΥΠΠΟ, όπως η λίστα είχε δημοσιευθεί στον ημερήσιο τύπο):