Χοροί και τραγούδια του Λιτοχώρου στο 5ο Παιδικό Πανελλαδικό Φεστιβάλ Παραδοσιακών Χορών στη Βέροια

Faretra.info

21/04/2024, 14:47

Το παιδικό χορευτικό συγκρότημα του Πολιτιστικού Συλλόγου Λιτοχώρου λίγο μετά την εμφάνιση.

Εντυπωσίασε και καταχειροκροτήθηκε το παιδικό χορευτικό συγκρότημα του Πολιτιστικού Συλλόγου Λιτοχώρου στο 5ο Παιδικό Φεστιβάλ Παραδοσιακών Χορών στη Βέροια που οργάνωσε το τοπικό Λύκειο Ελληνίδων. Το χορευτικό παρουσίασε στην αρχή ένα παλιό έθιμο του Λιτοχώρου “τα γίτσια” ή το έθιμο της Σταυροπροσκυνήσεως. Οι ίδιοι γι αυτό μας είπαν:

Στο παλιό Λιτόχωρο ο νους των παιδιών, μετά τα κάλαντα των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, ήταν στο Μεσοσαράκουστο, την Κυριακή της Σταυροπροσκηνύσεως.

Το Σάββατο ξεχύνονταν τα αγόρια και μάζευαν γίτσια (πρίμουλες) από τους πρόποδες του Ολύμπου τα υποκίτρινα λουλούδια που φύτρωναν ακόμη και μέσα στα παγωμένα χιόνια.

Το πρωί της Κυριακής τα έβαζαν σ’ έναν δίσκο με το σταυρό απ’ το εικονοστάσι στο κέντρο και με το δίσκο στα χέρια επισκέπτονταν τα σπίτια να πουν το «Σταυρό τον τίμινο» και να δεχτούν χρήματα και καλούδια που τους πρόσφεραν.

Τραγουδούσαν δε:

«Του Σταυρό τουν τίμινου
Προσκυνούμι Ιησού χριστέ
Και την Άγια Ανάσταση.
Χαίριτι χαίριτι
καθαρών των Αποστόλων
χίλια χείλη λέγουντας
χίλια χείλη ψάλουντας
ψάλουντας τους Δώδεκα
και τους κατοικούμενους
αμήν διαφουρά, καλή χρουνιά».

Οι στίχοι είναι παλιοί, όπως τους έμαθαν οι μεγαλύτεροι από τους παππούδες και τις γιαγιάδες κι από τις πολλές μεταφορές από γενιά σε γενιά έφτασαν σε μας με πολλές παραφθορές, σε σημείο που δε βγαίνει πάντα το νόημα τους.
Το έθιμο κατέγραψε ο Αείμνηστος Θανάσης Αδαμόπουλος στο βιβλίο του «Λιτοχωρίτικες ιστορίες».