Στη μνήμη της Δέσποινας Περηφανοπούλου – Γκαλίτσιου και στα καλύτερά μας χρόνια…
Το έμαθα μόλις σήμερα. Πώς σε μια μικρή πόλη ένα τέτοιο νέο δεν έφτασε μέχρις εμένα… Και τώρα, μεσημέρι Δευτέρας, γράφω γι’ αυτήν και για κείνα τα χρόνια, που από παιδιά γίναμε κοπέλες και ξεκινήσαμε τη ζωή…
Τα καλύτερά μας χρόνια! Τρία χρόνια στο Γυμνάσιο και τρία στο Λύκειο, (με εισαγωγικές εξετάσεις μπαίναμε τότε και στα δυο), από τα 12 μέχρι και τα 18. Τότε που ανακαλύπτεις συνειδητά τον κόσμο και σιγά σιγά, προς το τέλος, αρχίζεις και διαγράφεις την πορεία σου.
Στο ίδιο τμήμα πάντα τα έξι αυτά χρόνια, οι ίδιες παρέες, οι ίδιοι καθηγητές που λατρεύαμε, (όπως ο Ιάκωβος Τσαούσης, ο Δημήτρης Παυλίδης, ο Τηλέμαχος Βάρδας), ή άλλοι που αμφισβητούσαμε.
Η Δέσποινα είχε δυο μεγάλα γαλανά μάτια και πάντα πίστευα πως ήταν πανέμορφη . Δεμένη με το χωριό της, τη Φυτειά, έβλεπες πως την κουβαλούσε μέσα της σαν παρουσία ζωντανή. Άλλωστε τα καλοκαίρια τα περνούσε πάντα εκεί.
Ενώ λάτρευε τα φιλολογικά μαθήματα, το μεγάλο ατού της ήταν τα Μαθηματικά. Καθαρό και σπινθηροβόλο μυαλό. Συχνά διαβάζαμε μαζί κι εκείνες οι ώρες μάς έδεναν μέρα με τη μέρα. Αυστηρή, δε συγχωρούσε εύκολα λάθη και παραλείψεις, ακόμη και στις φίλες της, κι αυτή ήταν η ομορφιά της.
Μας έδεσαν τα κοινά μας ακούσματα, τα κοινά μας διαβάσματα της Λογοτεχνίας. Μόλις είχε ξεπροβάλει στο μουσικό στερέωμα το Νέο Κύμα… Φωνές τρυφερές, στίχοι ποιοτικοί. Η Αρλέτα, η Πόπη Αστεριάδη, ο Γιώργος Ζωγράφος… Η γενιά του ’30 στη Λογοτεχνία μάς συνάρπαζε. Κουβεντιάζαμε στην παρέα για τον Βενέζη, τον Μυριβήλη, τον Θεοτοκά… Εμείς τους ανακαλύπταμε, τα σχολικά μας βιβλία ήταν άθλια.
Η 21η Απριλίου μάς βρήκε στη Δευτέρα Λυκείου, στο σχολείο. Μαζί είδαμε την κυρία Ανθομελίδου, που μας έκανε Ιστορία, να κλαίει, όταν κάτι της είπε ψιθυριστά στο αυτί άλλη καθηγήτρια, και αμέσως μας έδιωξαν για το σπίτι. Στους δρόμους οι στρατιώτες μάς παρατηρούσαν με αυστηρό βλέμμα να επιστρέφουμε με τις σάκες μας. Κατοχή για εφτά χρόνια από κει και πέρα. Κατοχή και στα φοιτητικά μας χρόνια… Μπορεί να ήμασταν δέσμιοι ενός δικτατορικού καθεστώτος, αλλά η ψυχή και η σκέψη της γενιάς μας ήταν ελεύθερες. Ονειρευόμασταν…
Πάντα θεωρούσα τη Δέσποινα τυχερή. Παντρεύτηκε τον νεανικό της έρωτα, τον Νίκο, έκανε δυο υπέροχα παιδιά, τον Θοδωρή και τον Κωστή, απέκτησε πανέμορφα εγγόνια…
Βέβαια, η ζωή είναι κάποιες φορές τσιγκούνα. Ειδικά όταν κάνει λογαριασμό και βρει πως όλα πήγαν μέχρι ένα σημείο πολύ καλά. Της έδωσε την αρρώστια, που αντιμετώπισε με θάρρος και βαθιά θρησκευτική πίστη. Τα κατάφερε.
Τα τελευταία, όμως, χρόνια, σκοτεινό πέπλο σκέπασε την ομορφιά εκείνου του φωτεινού μυαλού. Η Δέσποινά μας δεν ήταν πια εκεί… Έφυγε… Ήταν απούσα μέσα στην παρουσία της… Η αδελφή της η Ιουλιέτα, πάντα δίπλα της, μέχρι το τέλος, φύλακας άγγελος…
Την περασμένη Πέμπτη έφυγε για πάντα. Όμως, για μένα είναι πάντα εδώ, μαζί με τις μνήμες των παιδικών και νεανικών μου χρόνων.
Την αγάπη μου στην οικογένειά της…
Δήμητρα Σμυρνή
………………….