Οι 66 ζωές της πτήσης CY 284 «θυσιάστηκαν στο βωμό πολιτικών σκοπιμοτήτων της εποχής». Η «Σκευωρία Κοφίνου» / γράφει η Φανούλα Αργυρού

Η «Σκευωρία Κοφίνου»

Διάβασα το άρθρο της συναδέλφου Δέσποινας Ψύλλου στον «Φιλελεύθερο» 28 Οκτωβρίου 2023 « Μυστήριο 56 χρόνων για τη μοιραία πτήση CY 284» με αφορμή την πρόσφατη Αναθεώρηση της Μητροπολιτικής Αστυνομίας για την έρευνα που διεξήγαγαν άνθρωποί της το 1968 για την εγκληματική πτυχή της βομβιστικής ανατίναξης του αεροπλάνου.  Και όπως γράφει η συνάδελφος η Αναθεώρηση παραδέχθηκε όντως ότι η έρευνα ήταν «προβληματική» και  όχι μόνο…

γράφει η Φανούλα Αργυρού*

https://www.philenews.com/kipros/koinonia/article/1401214/mistirio-56-chronon-gia-tin-mirea-ptisi-cy284/

( Λεπτομέρειες  εδώ-

http://www.eleftheria.co.uk/pdf/1026202384112Eleftheria_1180.pdf  σελ.15  26.10.23

Ανεπαρκής, ελλαττωματική με σοβαρές ελλείψεις, παραλήψεις…  Σημερινή 29.10.23 https://simerini.sigmalive.com/article/2023/10/29/aneparkes-elattomatike-me-sobares-elleipseis-paraleipseis/  )

Η Ομάδα Αναθεώρησης μελέτησε όλα τα υπάρχοντα έγγραφα περιλαμβανομένων και των δύο αστυνομικών φακέλων  που από το 1968 είναι κλειστοί στους οποίους είχε πρόσβαση και βρήκε το 27λιδο ανεπαρκές και προβληματικό πόρισμα μαζί με άλλα τέτοια. Παρόλα ταύτα οι  δύο φάκελοι παραμένουν δεσμευμένοι να ανοίξουν το 2069.( Έχουμε ήδη καταθέσει εκ νέου αιτήσεις για την αποδέσμευση τους).

Πρώτα απ΄όλα ευχαριστώ την συνάδελφο για τις αναφορές της σε δικά μου άρθρα αλλά και για το ότι έχει χρησιμοποιήσει στο άρθρο της την φωτογραφία του αυθεντικού Κομήτη.

Δεύτερον, ενδιαφέρει πολύ  η  αναφορά στις δηλώσεις της κας Φωτεινής Τομαή, στο «Βήμα» (από τη θέση της προϊσταμένης της Υπηρεσίας  Διπλωματικού και Ιστορικού Αρχείου του Ελληνικού ΥΠΕΞ) ότι η «Χούντα των Αθηνών έδειχνε να τα έχει χαμένα, γιατί δεν γνώριζε τι ακριβώς συνέβαινε και έτρεμε στην ιδέα και μόνο να γίνει αναφορά  ή να εκφρασθούν έστω υπαινιγμοί «περί ελληνικού δακτύλου». (Πηγή κρυπτοτηλεγράφημα από κέντρο προς Λονδίνο ΑΠ ΒΑ 400-273 και απάντηση Βερύκιου, Έλληνα πρέσβη στο Λονδίνο, ΑΠ 5817/ΣΤ/Ζ, 17 Νοεμβρίου 1968)». Πολύ σωστές οι δηλώσεις.

Γι΄αυτό θα  ήθελα να συμπληρώσω ότι τέτοια ήταν η ανησυχία της χουντικής κυβέρνησης, όπως διαβάσαμε στα βρετανικά έγγραφα που είχε μάλιστα ζητήσει (η χούντα) από τους Βρετανούς ερευνητές αν ήταν δυνατό να δήλωναν άλλους λόγους όπως ότι ο Κομήτης …συγκρούστηκε με άλλο αεροπλάνο κατά  προτίμηση τουρκικό!…

Η έρευνα ανατέθηκε στην Μητροπολιτική Αστυνομία βέβαια, και όχι στην Στρατιωτική Υπηρεσία Πληροφοριών ΜΙ6 (Εξωτερικού), γιατί ήταν πλέον ξεκάθαρο ότι ήταν έγκλημα. Η ΜΙ6 ερευνούσε για πληροφορίες ναι, αλλά δεν ήταν δουλειά της η εγκληματική έρευνα έτσι όταν επιβεβαιώθηκαν ότι ήταν βόμβα, το 1968 η έρευνα ανατέθηκε στην Μητροπολιτική Αστυνομία…

Η  κ. Τομαή,  αναφέρεται και στο ότι κυκλοφόρησε δημοσίευμα με τίτλο: «Η βόμβα στον Comet είχε τοποθετηθεί για τον Γρίβα», αποκαλύπτοντας ταυτόχρονα ότι ο ίδιος ο πρωθυπουργός Γουίλσον είχε ασχοληθεί με το θέμα και είχε συντάξει απόρρητη έκθεση».

Εδώ η κα Tομαή ίσως να εννοεί το δημοσίευμα της βρετανικής Sunday Telegraph 26 Νοεμβρίου 1967 αλλά να μην ερμηνεύθηκε σωστά το ειδησεογραφικό της. Η οποία, έγραψε ότι ο Wilson  (Harold Wilson τότε Εργατικός Πρωθυπουργός) «…έδειξε προσωπικό ενδιαφέρον για την έρευνα…» αλλά όχι  ότι ο Wilson είχε συντάξει απόρρητη έκθεση.

Προσθέτει η κα Τομαή: «Η υπόθεση έκλεισε βιαστικά με απόφαση της βρετανικής κυβέρνησης να μην ανασυρθούν από αμερικανικό βαθυσκάφος του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ, του μόνου που ήταν σε θέση να ανασύρει, τα συντρίμμια από τον βυθό του Αιγαίου. Οι 66 συνολικά ανθρώπινες ζωές είχαν θυσιασθεί στον βωμό πολιτικών σκοπιμοτήτων της εποχής, με το κυπριακό ζήτημα να διέρχεται μία από τις οξύτερες φάσεις του», κατέληξε η κ. Τομαή.

Εδώ να συμπληρώσω επίσης ότι δεν ήταν τόσο εύκολη η απόπειρα ακόμα και αν χρησιμοποιείτο το αμερικανικό ειδικό σκάφος γιατί τα συντρίμμια, όπως διαβάσαμε στα βρετανικά έγγραφα, υπολογίζονταν να βρίσκονταν σε βαθύτερο μέρος απ΄ότι ήταν ασφαλισμένο το αμερικανικό σκάφος αφενός και αφετέρου δίχως προοπτικές επιτυχίας έστω και αν το ρίσκαραν. Η απόφαση ήταν λόγω δυσκολιών, ρίσκων, και κόστους vs  ελάχιστων πιθανοτήτων επιτυχίας. Στις 22 Νοεμβρίου  1967 υπήρξε επίσημη γραπτή απάντηση για το θέμα από τον τότε Πρόεδρο του Τμήματος Εμπορίου σε γραπτή ερώτηση  βουλευτή.

Ερώτηση από Sir G. Sinclair (βουλευτή). «Ερωτάται ο Πρόεδρος του Τμήματος Εμπορίου αν θα κάνει περαιτέρω δήλωση για τις απόπειρες να ανακτήσει τα συντρίμμια του Κομήτη G-ARCO των Βρετανικών Ευρωπαϊκών Αερογραμμών».

Απάντηση κ. J.P.W. Mallalieu.

«Η πιθανότητα διάσωσης έχει εξεταστεί προσεκτικά με εμπειρογνώμονες του Υπουργείου Άμυνας και του Ναυτικού των Ηνωμένων Πολιτειών και έχω συζητήσει προσωπικά το θέμα με τον Επόπτη του Ναυτικού των Ηνωμένων Πολιτειών. Είναι σαφές ότι η διάσωση των συντριμμιών θα ήταν ανέφικτη και ότι μια προσπάθεια ανάκτησης μόνο του καταγραφέα πτήσης θα ήταν μια εξαιρετικά δύσκολη, χρονοβόρα και ίσως επικίνδυνη επιχείρηση με ελάχιστες προοπτικές επιτυχίας. Λαμβάνοντας υπόψη αυτό, και στοιχεία που υποδεικνύουν την έκρηξη ισχυρής εκρηκτικής ύλης στην καμπίνα του αεροσκάφους αποφασίστηκε (από τον Υπουργό) το  ζήτημα της διάσωσης δεν πρέπει να επιδιωχθεί».

«Mr. J. P. W. Mallalieu

The possibility of salvage has been carefully examined with Ministry of Defence and United States Navy experts and I have personally discussed the matter with the United States Navy Supervisor of Salvage. It is clear that salvage of the wreckage would be impracticable and that an attempt at recovery of the flight recorder alone would be an extremely difficult, lengthy and perhaps hazardous operation with little prospect of success. In view of this, and evidence which indicates detonation of a high explosive in the aircraft cabin, my right hon. Friend has decided that the question of salvage should not be pursued».

https://hansard.parliament.uk/Commons/1967-11-22/debates/fcfff6e5-3bf7-477f-9ded-588590a284e4/WrittenAnswers

Η Αναθεώρηση της Μητροπολιτικής  Αστυνομίας,  όμως, χάρη στην προσωπική πρωτοβουλία και επιμονή της κας Κριστίν Μάρλπορο από την Αυστραλία, θυγατέρας θύματος της μοιραίας πτήσης, που κατάφερε να πείσει την Μητροπολιτική Αστυνομία να αναλάβει την αναθεώρηση κατά πόσο οι συνάδελφοί τους το 1968 έκαναν καλά τη δουλειά τους, και να αποφανθεί σήμερα ότι ΔΕΝ ΤΗΝ ΕΚΑΝΑΝ,  τονίζοντας ΤΙ ΔΕΝ ΕΚΑΝΑΝ ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ, ξεσκεπάζει/επιβεβαιώνει  – σε συνδυασμό με τις πληροφορίες στο βιβλίο του Simon Hepworth –  τις «πολιτικές σκοπιμότητες». Τις οποίες ο συγγραφέας Simon Hepworth ερεύνησε και προβάλει. 

Κατά τα άλλα, αυτή είναι η πραγματικότητα:  οι 66 ανθρώπινες ζωές θυσιάστηκαν στο βωμό πολιτικών σκοπιμοτήτων της εποχής, όπως ακριβώς έθεσε τα πράγματα η κα Τομαή δίχως όμως να τις ονομάζει.

Σκευωρία Κοφίνου και πολιτικές σκοπιμότητες για την ανατίναξη της πτήσης CY 284 12.10.1967

Πιο αποκαλυπτικός όμως είναι  ο συγγραφέας και βιογράφος του Στρατηγού Γ. Γρίβα Λεωνίδας Λεωνίδου,  ο οποίος με άρθρο του σε «Σημερινή» και «Φιλελεύθερο» 5 και 10/11/23 αντίστοιχα  με τίτλο  « Η σκευωρία της Κοφίνου – απαρχή της τουρκοϋποταγής» επεκτείνεται στις  «πολιτικές σκοπιμότητες της εποχής  με το κυπριακό ζήτημα να διέρχεται μία από τις οξύτερες φάσεις του». Παραθέτω δύο αποκαλυπτικά αποσπάσματα που συνδέονται με τις έρευνες του Simon Hepworth και τις δηλώσεις της κας Φωτεινής Τομαή.

«…Άλλος λόγος ήταν να απαλλαγούν οι Μακάριος και χούντα από τον πανίσχυρο Γρίβα, που ως αρχηγός Ενόπλων Δυνάμεων Κύπρου θα αντιδρούσε σε οποιασδήποτε λύση θεωρούσε «αντεθνική». Ως εκ τούτου, η εκδίωξή του από την Κύπρο ήταν επιτακτική. Ο Γρίβας διαφώνησε κάθετα και κραυγαλέα στα επανειλημμένα αιτήματα Μακαρίου-Γιωρκάτζη για εμπλοκή της Εθνοφρουράς στην Κοφίνου, προβλέποντας καταστροφικές για την Κύπρο πολιτικο-στρατιωτικές συνέπειες… Και τονίζει ο κ. Λεωνίδου ότι ήταν για  πρόληψη της αντίδρασης Γρίβα που επιχειρήθηκε και η  απόπειρα εξόντωσής του με ανατίναξη της πτήσης CY284  (12.10.1967) με 66 νεκρούς…

«Για αποτροπή εγκυμονούντων κινδύνων (o Γρίβας)  προέβη στις εξής ενέργειες: 1. Συμβούλευσε τον Μακάριο να επιλύσει …4. Σε σύσκεψη Προεδρικού (31.10.67) υπό την προεδρία του Μακαρίου, συμμετεχόντων Κληρίδη, Γιωρκάτζη, Μορώνη, Μπονάνου και Τσατσανίφου, ο Γρίβας κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, προειδοποιώντας για σοβαρές επιπτώσεις και ζητώντας ανάληψη πολιτικής ευθύνης. 1. Προειδοποιεί επίσης με απεσταλμένο τον βασιλιά Κωνσταντίνο για συνέπειες. Σπαντιδάκης και Μακάριος προχωρούν αμετάκλητοι στο σχέδιό τους: 2. Μακάριος και Γιωρκάτζης επιμένουν σε ανάμειξη της Εθνοφρουράς και με σύμφωνο τον Κληρίδη ζητούν από τον Γρίβα χρήση μεγίστης δύναμης πυρός για ταχύτατο έλεγχο της Κοφίνου…»

Ολόκληρο το άρθρο  Λ. Λεωνίδου εδώ:

https://simerini.sigmalive.com/media/documents/SHMERINH_15222_05.11.2023.pdf  σελ. 26 «Σημερινή» 5.11.23

Το βιβλίο του  συγγραφέα Simon Hepworth (ένα από αυτά)

«Bealine Charlie Oscar, Πτήση  284 Η Πραγματική Ιστορία πίσω από μια Ξεχασμένη Θηριωδία» – με την αυτούσια φωτογραφία του αεροπλάνου.  Το βιβλίο που χρησιμοποίησε και η Αστυνομική Αναθεώρηση.

* Ερευνήτρια/δημοσιογράφος

ΠΗΓΗ: ΣΗΜΕΡΙΝΗ 19/11/2023