Πρωτομπήκα σε τάξη νιούτσικη δασκάλα, με γενικές γνώσεις περί τα παιδαγωγικά, που αφορούσαν πρώτη ανάγνωση και γραφή, μαθηματικά, φυσική και ιστορία, γεωγραφία, λίγη παιδαγωγική ψυχολογία, διδακτική κλπ. Οι σπουδές ήταν βασικότατες, ας είναι καλά οι μετέπειτα ανησυχίες και αναζητήσεις σε άλλους δρόμους, σε άλλες σχολές.
Λίγο πριν το 1990, το πρόγραμμα μαθημάτων των παιδαγωγικών σχολών, όσον αφορά το χώρο της αναπηρίας, εξαντλείτο στο σύνδρομο Down, αυτό το θυμάμαι καλά. Ψήγματα μόνο, λίγες αράδες υπήρχαν στην ύλη για άλλες μορφές διαταραχών.
Ξυπόλυτοι στ’ αγκάθια ξεκινούσαμε την επαγγελματική μας πορεία, 21 χρονών εκπαιδευτικοί.
Εκείνη την εποχή ήταν, που μπήκα σε μια πρώτη δημοτικού με αρκετά παιδιά – έχει περάσει μια ζωή κι ακόμα θυμάμαι με λεπτομέρεια τις φατσούλες τους – με διάθεση τρελή να διδάξω, κάτι που είμαι σίγουρη χαρακτήριζε τους περισσότερους από εμάς .
Η πρώτη μέρα ούτε που θυμάμαι πώς κύλησε. Το μόνο που έχω στο νου μου ήταν κάτι ερωτήσεις που έκανα στα παιδιά, για να γνωριστούμε.
Όταν έφτασα στο ψηλόλιγνο, γαλανομάτικο κοριτσάκι και επέμενα να μου πει το όνομά του, πετάχτηκαν οι μικροί συμμαθητές της για να με ενημερώσουν πως:
« Κυρία, η Ε. δεν μιλάει, ούτε στα νήπια μιλούσε »
Πράγματι, η μικρή μαθήτρια δεν μου απάντησε σε ό,τι τη ρώτησα. Με κοιτούσε και το βλέμμα της σταματούσε κάπου στο λαιμό μου. Την κράτησα στην αγκαλιά μου, της χάιδεψα τα σγουρά μαλλιά, την πλάτη, (κάτι που τότε μπορούσαμε να το κάνουμε), αλλά ένιωθα πως της ήταν αδιάφορο, ίσως και ενοχλητικό όλο αυτό.
Στο σχόλασμα, μίλησα με τη μαμά της, μου είπε πως δεν μιλάει πολύ, μόνο στο σπίτι λέει λίγες λέξεις, ζήτησα περισσότερες πληροφορίες αλλά ούτε κι εκείνη γνώριζε κάτι παραπάνω να μου πει, παρά μόνο πως ο παιδίατρος στη Λάρισα τους καθησύχαζε, λέγοντας πως θα αργήσει να μιλήσει, αλλά θα τα πει όλα μαζί!
Η σχολική χρονιά κυλούσε, η μικρή μου ήταν απόμακρη, δεν έπαιζε, δε γελούσε, δεν παρακολουθούσε το μάθημα, δεν ενοχλούσε κανέναν. Πού και πού φαινόταν να ενοχλείται, όταν γινόταν φασαρία στην τάξη, σηκωνόταν και πήγαινε στο παράθυρο, κλείνοντας τα αυτιά με τα χέρια της και όταν χτυπούσε το κουδούνι ταραζόταν πολύ .
Με τα στοχαστικά της μάτια με είχε αιχμαλωτίσει ανεπιστρεπτί!
Κάποιες φορές τα έβλεπα βουρκωμένα, έκλαιγε σιωπηλά, τότε την έπαιρνα στην έδρα, την κρατούσα αγκαλιά, σαν αδύνατο σπουργιτάκι την ένιωθα, κάρφωνε το βλέμμα στο λαιμό μου, έπαιζε με την αλυσιδίτσα μου, πάλι το βλέμμα στη μπλούζα μου, είχα θυμάμαι μια γκρι τσάντα, της άρεσε πολύ να την περιεργάζεται, πάντα όμως με το βλέμμα χαμηλά.
Στην προσπάθεια μου να την κάνω να με κοιτάξει, έπιανα το προσωπάκι της, το έφερνα ίσα στο δικό μου πρόσωπο, της μιλούσα, εγώ, η άσχετη, τότε εκείνη βούρκωνε, εγώ με περίσσιο ζήλο ήθελα να την κάνω να με κοιτάξει στα μάτια, να πει μια κουβέντα!
Πέρασε η χρονιά, δεν άκουσα ποτέ τη φωνή της, ακόμα ακούω το υπόκωφο κλάμα της, ακόμα δακρύζω σαν τη σκέφτομαι.
Την επόμενη σχολική χρονιά διορίστηκα στην Ξάνθη, έφυγα από τα μέρη μου για χρόνια. Ένα καλοκαίρι – Δεκαπενταύγουστος ήταν – τη συνάντησα στο δρόμο με τη μαμά της.
Ήταν πιο ψηλή από εμένα, ένα κορίτσι μίσχος, της έπιασα τα χέρια, τα φίλησα, εκείνη με κοίταξε, φευγαλέα, με το γαλάζιο, στοχαστικό της βλέμμα, κατόπιν το έριξε πάλι χαμηλά, δε θυμάμαι τι ακριβώς είπα.
‘Όταν αποφάσισα να κάνω σπουδές στην ειδική αγωγή, οι περισσότεροι συνάδελφοι με ρωτούσαν αν έχω κάποιο συγγενικό πρόσωπο και θέλω να το κάνω.
Δεν μπορούσαν να καταλάβουν το λόγο!
Χρόνια μετά, πολλά νέα παιδιά επιλέγουν σπουδές σε αυτόν τον χώρο, από ουσιαστικό ενδιαφέρον, από το γεγονός πως έχουν άμεση επαγγελματική αποκατάσταση, από όλα μαζί ; Ποιος ξέρει.
Αυτό που γνωρίζω εγώ με βεβαιότητα, είναι πως η επαφή με την αναπηρία, μου άνοιξε έναν μεγάλο προσωπικό δρόμο, δρόμο αυτογνωσίας, δρόμο πλούσιο σε εμπειρίες αληθινής ζωής.
Αλήθεια δεν ξέρω τι θα ήμουν αν δεν είχα μαθήτρια την Ε. στο πρώτο πρώτο, δικό μου πέταγμα.
Περιττό να σας πω, πως η μαθήτριά μου, ανήκε στο φάσμα του αυτισμού, περιττό να σας πω πως με βοήθησε απίστευτα να ανακαλύψω και να ερμηνεύσω πτυχές άγνωστες του δικού μου εαυτού, που αγνοούσα παντελώς. Νιώθω πως έγινα λίγο καλύτερος άνθρωπος- πάντα βοηθάει η αυτογνωσία και η ενσυναίσθηση σε αυτό.- με πολλά ελαττώματα ακόμα βεβαίως, αλλά και με βαθιά αγάπη για τον πλησίον. Της χρωστάω πολλά, της χρωστάω το μέλι που γλυκαίνει τη δύσκολη, πια, καθημερινότητά μου.
