Τρίκαλα / Βιβλιοπαρουσίαση: Ηλίας Γιαννακόπουλος «Ουκρανικός πόλεμος: Αναγνώσεις, ερμηνείες, διδάγματα. Απλουστεύσεις και γενικεύσεις» | Τρίτη1η Νοεμβρίου

18/10/2022, 10:39

Από τον εκδοτικό οίκο «γραφή» κυκλοφόρησε το νέο βιβλίο του φιλόλογου – συγγραφέα Ηλία Γιαννακόπουλου «Ουκρανικός πόλεμος: Αναγνώσεις, ερμηνείες, διδάγματα. Απλουστεύσεις και γενικεύσεις».

Ο συγγραφέας αφουγκραζόμενος την επικαιρότητα και προβληματιζόμενος από τον ουκρανικό πόλεμο συγκέντρωσε στο βιβλίο αυτό 22 άρθρα που αναλύουν και σχολιάζουν όλες τις παραμέτρους αυτού του πολέμου. Ενός πολέμου που ξάφνιασε τους διεθνολόγους, τους διπλωμάτες και τους ιστορικούς αναλυτές τόσο για τον χρόνο έναρξης και διάρκειάς του (24/02/2022) όσο και για τον χώρο (Κεντρική Ευρώπη).

Κι αυτό γιατί κανείς δεν μπορούσε να διανοηθεί και να προβλέψει έναν πόλεμο στην καρδιά της Ευρώπης μετά το «Ποτέ πια»/«Ποτέ ξανά» του Άουσβιτς.

Στις 186 σελίδες του βιβλίου ο συγγραφέας επιχειρεί μία διαφορετική ανάγνωση του πολέμου, προβάλλει τις ερμηνείες που διατυπώνονται για την γέννηση και διαχρονικότητά του και καταγράφει τα διδάγματα από αυτόν. Χωρίς μανιχαϊσμούς και τις αντιεπιστημονικές απλουστεύσεις και γενικεύσεις ανιχνεύεται η αθέατη πλευρά του πολέμου αυτού (και κάθε πολέμου) με σκοπό την ανάδειξη εκείνου του στοιχείου που πυροδοτεί κάθε φορά μία πολεμική σύρραξη.

Στο οπισθόφυλλο του βιβλίου συνοψίζονται οι βασικές ιδέες και ερμηνείες των 22 άρθρων:

“Ο ουκρανικός πόλεμος δεν αποκάλυψε μόνον τον εύθραυστο χαρακτήρα της ειρήνης, δεν επιβεβαίωσε μόνον τον ρόλο των αυταρχικών ηγετών στην κήρυξη ενός πολέμου, δεν επικύρωσε μόνον την απόλυτη αλληλεξάρτηση των εθνικών οικονομιών αλλά επανέφερε εμφαντικά το διαχρονικό ερώτημα για τον παράγοντα που πυροδοτεί και τρέφει τον πόλεμο ως ιστορικό ανθρώπινο φαινόμενο.

Ιστορικοί, διεθνολόγοι και αναλυτές μπροστά στην νέα πραγματικότητα που διαμορφώνει ο ουκρανικός πόλεμος αναγκάζονται να προσφύγουν στον διαχρονικό Θουκυδίδη που πρώτος εισήγαγε την «θεωρία του πολέμου» με τις διαχρονικές του θέσεις. Το «άδηλο του πολέμου», η γνωστή θεωρία – ερμηνεία «η παγίδα του Θουκυδίδη» και η ηθική των «δυνατών» φωτίζουν πολύπλευρα το σκηνικό κάθε πολέμου.

Η λογοτεχνία (Ντοστογιέφκσι, τραγωδίες), η φιλοσοφία (Καντ), η ψυχολογία (Φρόϋντ), οι στοχαστές (Ράϊχ, Θεοδωράκης) και η ηθική φιλοσοφία (επιχείρημα της ολισθηρής πλαγιάς, η κόκκινη ρέγγα) εστιάζουν στις πολλές εκδοχές του πολέμου και αποκαλύπτουν τις κρυφές του πτυχές.

Βέβαια, το ζητούμενο είναι ο τερματισμός του πολέμου και η αποτροπή κάθε πολέμου. Οι υλικές καταστροφές, οι πρόσφυγες και οι θάνατοι (στρατιωτών και αμάχων) καταδεικνύουν την ηθική παρεκτροπή του πολιτισμού μας και την ανάγκη να καταστεί η Κατηγορική Προσταγή του Καντ οδηγός κάθε προσωπικής και κρατικής συμπεριφοράς.

«Πράττε έτσι ώστε ο κανόνας από τον οποίο εμπνέεται η δράση σου να μπορεί να ισχύσει ταυτόχρονα ως αρχή μιας καθολικής νομοθεσίας»”

Ενδεικτικά παρατίθενται οι τίτλοι των κειμένων του βιβλίου:

Περί Πολέμου: Ερωτήματα χωρίς απαντήσεις
Ο πόλεμος στην Ουκρανία και το «Επιχείρημα της Ολισθηρής πλαγιάς»
Οι «παράπλευρες» συνέπειες του Πολέμου
Οι μεγάλες «διαψεύσεις» για την αποτροπή του Πολέμου
Οι ευθύνες του διαχρονικού «Ανθρωπάκου» για τον Πόλεμο
Η «παγίδα του Θουκυδίδη» και η Ρωσία που βρυχάται
Τα «άδηλα» του Ουκρανικού πολέμου και το σόφισμα της «κόκκινης ρέγγας» των φιλο-Ρώσων
Ο Θουκυδίδης μάς διδάσκει τα «μυστικά» του πολέμου
Ο Μίκης Θεοδωράκης για τον πόλεμο
Ο «αναθεωρητισμός» του Πούτιν και το τέλος της Ευρωπαϊκής αθωότητας
Ο Πούτιν και η διαφαινόμενη «νέα Γιάλτα»
Το «ερώτημα του Ρασκόλνικοβ» και η συνείδηση του Πούτιν
Η «κατάρα» της Εκάβης και η ύβρις του Πούτιν
Ο Καντ και ο ουκρανικός πόλεμος: Ο ρόλος της κατηγορικής προσταγής
«Δεν θέλω να πεθάνω»: Ένα δάκρυ – βόλι της μικρής Βλάντα από την Ουκρανία
Ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι 540 Ουκρανοί αναγνώστες μου
Η «ηχηρή απουσία» της Εκκλησίας στον πόλεμο της Ουκρανίας
Η Δύναμη και η Λογική ως εργαλεία της Εξουσίας
Ο ουκρανικός πόλεμος και οι δύο σχολές σκέψης για τον τερματισμό του: Ειρήνη ή Δικαιοσύνη;
«Περί Ειρήνης»
Τα όρια των ηγεμονιών και η ηθική της δύναμης
Ουδετερότητα: Φρόνιμη επιλογή ή μία ασύνετη – ανήθικη στάση

Ο Ηλίας Γιαννακόπουλος γεννήθηκε στην Πιαλεία Τρικάλων το 1953. Είναι φιλόλογος, πτυχιούχος της Φιλοσοφικής Σχολής Αθηνών. Εργάστηκε ως καθηγητής σε σχολεία της Μέσης Εκπαίδευσης. Το 2019 εξέδωσε το βιβλίο «ΙΔΕΟπολις» (εκδόσεις Λιβάνης), το 2022 το βιβλίο «Σκέψης Εγκώμιον» (εκδόσεις Απόπειρα). Άρθρα του έχουν φιλοξενηθεί στις εφημερίδες Τα Νέα, Η Εφημερίδα των Συντακτών, Η Αυγή, καθώς και στα περιοδικά Λόγος και Πράξη, Νέα Παιδεία, Τα Εκπαιδευτικά, Σύγχρονη Εκπαίδευση και Αντιτετράδια της Εκπαίδευσης. Συμμετείχε με κείμενά του στο βιβλίο Η Δυναμική του Επιχειρήματος.