«Αυτοκτονική» χαρακτήρισε χτες ο γ.γ. του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες την επίθεση –για πολλοστή φορά τους τελευταίους μήνες, πρώτα με αντιαρματικές ρουκέτες και οβίδες (σχεδόν μία εβδομάδα μετά την κατάληψή του, στις 12/3), μετά με drones-καμικάζι (17/7) και τώρα με ρουκέτες από πολλαπλούς εκτοξευτήρες– ενάντια στις εγκαταστάσεις διαχείρισης του πυρηνικού σταθμού της Ζαπορίζια, ενός από τους μεγαλύτερους στην Ευρώπη με έξι αντιδραστήρες, εκ των οποίων οι πέντε ολοκληρώθηκαν επί Σοβιετικής Ενωσης (1985-89) και ο έκτος το 1996.
Οπως συνηθίζει, ο Γκουτέρες αλλά και ο επικεφαλής της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας (IAEA) Ραφαέλ Γκρόσι δεν πήραν θέση για το ποιος βομβαρδίζει ποιον στο κατειλημμένο από τους Ρώσους από τις αρχές Μαρτίου, ουσιαστικά χωρίς μάχη, πυρηνικό εργοστάσιο: το μόνο που ζήτησαν ήταν να σταματήσουν οι στρατιωτικές επιχειρήσεις γύρω από τη Ζαπορίζια, έτσι γενικώς, προκειμένου να μπορέσει να αποκτήσει πρόσβαση σε αυτόν ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας. Και οι Ουκρανοί φυσικά επιμένουν ότι το έκανε η Ρωσία, ότι οι κακοί Ρώσοι βομβαρδίζουν τους εαυτούς τους…
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι κατηγόρησε συγκεκριμένα τη Ρωσία ότι ασκεί «πυρηνική τρομοκρατία» και ζήτησε περισσότερες διεθνείς κυρώσεις σε βάρος (και) της πυρηνικής βιομηχανίας της Μόσχας και πρωτίστως εμπάργκο στα ρωσικά πυρηνικά καύσιμα, που ως γνωστόν τροφοδοτούν δεκάδες αντιδραστήρες (και όχι μόνο ρωσικής ή σοβιετικής κατασκευής) στην Ευρώπη και ολόκληρο τον κόσμο. «Δεν υπάρχει έθνος στον κόσμο που θα μπορούσε να αισθάνεται ασφαλές όταν ένα τρομοκρατικό κράτος πυροβολεί ένα πυρηνικό εργοστάσιο», είπε ο Ζελένσκι σε τηλεοπτικό μήνυμά του την Κυριακή.
Αλλά όλοι -πιστεύω- πλέον σταδιακά αντιλαμβάνονται όχι μόνο ποιος ρίχνει τις «αυτοκτονικές» βόμβες και γιατί το κάνει. Γιατί να βομβαρδίσει κάποιος ένα εργοστάσιο που ελέγχει; Που δεν είναι μάλιστα «ένα εργοστάσιο», αλλά ένα από τα σπουδαιότερα σε όλη την Ευρώπη, με δυνατότητα παραγωγής 5.700 Μεγαβάτ; Οι ισχυρισμοί του Κιέβου περί προβοκάτσιας μπορούν να πείσουν μόνο τους αδαείς – το εργοστάσιο λειτουργεί κανονικά όλο αυτό το διάστημα, και μάλιστα με τους αυθεντικούς Ουκρανούς τεχνικούς, που έχουν και τους περισσότερους τραυματίες (έντεκα μόνο στην επίθεση του Ιουλίου) αφού οι δικές τους εγκαταστάσεις είναι που πλήττονται.
Russian Defense Ministry Press Service via AP
Μάλιστα το ρωσικό υπουργείο Αμυνας κατηγόρησε τις ουκρανικές δυνάμεις για «πυρηνική τρομοκρατία», λέγοντας ότι η διαρροή ραδιενέργειας αποφεύχθηκε μόνο κατά τύχη. Και η εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα έκανε λόγο για «πυρηνικό εκβιασμό» της Ουκρανίας σε βάρος ολόκληρης της Ευρώπης, υποστηρίζοντας ότι η Μόσχα έχει καλέσει την ΙΑΕΑ να επισκεφτεί το εργοστάσιο, αλλά το Κίεβο μπλοκάρει την αποστολή των εμπειρογνωμόνων.
Ευτυχώς, παρά τα πυραυλικά πλήγματα, το σύμπλεγμα λειτουργεί κανονικά και συνεχίζει να τροφοδοτεί το μεγαλύτερο μέρος της νότιας Ουκρανίας, έστω και με μειωμένη ισχύ σε κάποιους αντιδραστήρες, λόγω των βλαβών στο ηλεκτρικό δίκτυο και σε έναν αγωγό νερού. Και παρακολουθείται συνεχώς τόσο από το ειδικευμένο προσωπικό του, όσο και από τεχνικούς της ρωσικής Rosatom και του στρατού. Αυτό, τουλάχιστον, δήλωσε ο διορισμένος από τη Ρωσία επικεφαλής της τοπικής διοίκησης, Γεβγκένιφ Μπαλίτσκι. Αλλωστε οι πάντες γνωρίζουν ότι ο μόνος πραγματικός κίνδυνος θα προέκυπτε από μια τυχόν αποκάλυψη του πυρήνα σε έναν ή περισσότερους αντιδραστήρες, και αυτό είναι πρακτικά αδύνατο να συμβεί, ακόμη και με μια εύστοχη απευθείας βολή στο εξαιρετικά παχύ τσιμεντένιο «κέλυφος».
Οσον αφορά τα κίνητρα της επίθεσης, δεν περιορίζονται μόνο στην (πιθανότατα μάταιη) προσπάθεια του Ζελένσκι για εμπάργκο στις ρωσικές ράβδους σχάσιμου ουρανίου. Η επίθεση πραγματοποιείται την ώρα που οι ρωσικές δυνάμεις ετοιμάζουν τα πρώτα δημοψηφίσματα τόσο στο ελεγχόμενο από αυτούς κομμάτι της επαρχίας Ζαπορίζια, σε πόλεις όπως η Μελιτόπολη και το Ενεργοντάρ, όπου ζουν οι περισσότεροι τεχνικοί του εργοστασίου και όπου πάνω από τους μισούς κατοίκους είναι ρωσόφωνοι/ρωσόφιλοι, αλλά και στη Χερσώνα.
Και το κεντρικό ερώτημα του δημοψηφίσματος θα είναι βέβαια αν οι κάτοικοί της θέλουν ή όχι να ενωθούν με τη Ρωσία. Αυτός είναι και ο λόγος που οι Ουκρανοί συνεχώς ανακοινώνουν –αλλά για την ώρα δεν εξαπολύουν– τη θρυλούμενη μεγάλη αντεπίθεση στη Χερσώνα, για να σταματήσουν αυτές τις πολιτικές διεργασίες, που στα μάτια τους είναι η σφραγίδα για την οριστική δημιουργία της «Νοβαροσίγια» και την απώλεια των συγκεκριμένων εδαφών για το Κίεβο. Οσο για το ποιος είναι λοιπόν ο αληθινός «τρομοκράτης», ποιος δηλαδή προσπαθεί να τρομοκρατήσει «με ένα νέο Τσερνομπίλ», ρίχνοντας ρουκέτες δίπλα σε αντιδραστήρες, όχι μόνο την τοπική, αλλά και την ευρωπαϊκή κοινή γνώμη; Κρίνετέ το εσείς…
