Δεν υπάρχει μία! Μεγάλη βουτιά στους δείκτες κατανάλωσης / Έρχονται τα χειρότερα το Φθινόπωρο
«Μαύρα σύννεφα» πυκνώνουν πάνω από την ελληνική οικονομία σε ό,τι αφορά τις προσδοκίες των καταναλωτών για αγορές μέσα στο επόμενο εξάμηνο.
Οι Έλληνες θεωρούν ότι η σημερινή είναι η χειρότερη περίοδος που διανύουμε από το ξεκίνημα της πανδημίας, ενώ στο εξάμηνο που έρχεται η κατάσταση θα επιδεινωθεί ακόμα περισσότερο λόγω της ακρίβειας σε ενέργεια και καύσιμα, της αχαλίνωτης πορείας του πληθωρισμού, της αβεβαιότητας του πολέμου στην Ουκρανία και γενικότερα των πολύ αυξημένων πάγιων λογαριασμών που θα έχουν να πληρώσουν για το σπίτι.
Τα συμπεράσματα αυτά προκύπτουν από έρευνα του ΣΕΛΠΕ για το καταναλωτικό κλίμα λιανικής τον Ιούνιο του 2022, ο δείκτης του οποίου έκανε εντυπωσιακή «βουτιά» στο -64.
Μειωμένες προσδοκίες
Συγκεκριμένα οι προσδοκίες των καταναλωτών για δαπάνες είναι αρνητικές λόγω του αυξημένου κόστους ενέργειας και, όπως καταγράφεται, το 45% εκτιμά ότι το δεύτερο εξάμηνο 2022 οι δαπάνες για λογαριασμούς κοινής ωφέλειας θα είναι αυξημένες.
Αντίθετα, το 53% εκτιμά ότι οι δαπάνες για αγορές προϊόντων το δεύτερο εξάμηνο 2022 θα είναι μειωμένες. Το ίδιο ισχύει για τις υπηρεσίες (εισιτήρια, εστίαση) για τις οποίες επίσης εκτιμάται μείωση στις δαπάνες από το 36% των καταναλωτών ενώ αύξηση μόλις από το 19%.
Όπως φαίνεται σήμερα, σύμφωνα με τους καταναλωτές, οι δαπάνες για λογαριασμούς αποτελούν με διαφορά τη μεγαλύτερη δαπάνη τους ως ποσοστό επί του εισοδήματός τους. Συγκεκριμένα, αποτελούν το 32% έναντι 25% τον προηγούμενο Δεκέμβριο.
Αντίθετα μειωμένες είναι οι δαπάνες για αγορές προϊόντων σε σχέση με τον προηγούμενο Δεκέμβριο από 31% σε 26%. Σε σχέση με τις υπόλοιπες κατηγορίες δαπανών, οι δαπάνες για φόρους καταγράφονται σταθερές. Οι υπόλοιπες δαπάνες, όπως υπηρεσίες και ενοίκια, δεν παρουσιάζουν ουσιαστική μεταβολή.
Δεν αρκούν οι… ασπιρίνες
Τα παραπάνω συμπεράσματα της έρευνας καταδεικνύουν σε μεγάλο βαθμό και την ανεπάρκεια των κυβερνητικών μέτρων να ανακουφίσουν τα νοικοκυριά από τις τεράστιες ανατιμήσεις σε καύσιμα και ρεύμα αλλά και από την πρωτοφανή δυσκολία που φαίνεται ότι έχουν φέτος εκατομμύρια συμπολίτες μας να πάνε έστω και ολιγοήμερες διακοπές.
Δράσεις όπως τα Power Pass, Fuel Pass αλλά και τα διάφορα voucher για την ενίσχυση του τουρισμού όχι μόνο δεν μπορούν να αντιστρέψουν το έντονο αρνητικό κλίμα που υπάρχει σήμερα στην αγορά, αλλά λόγω της αναποτελεσματικότητάς τους δημιουργούν συναισθήματα απογοήτευσης, ακόμα και οργής, στους «δικαιούχους» καλλιεργώντας έτσι κλίμα μεγαλύτερης ανησυχίας για το τι μέλλει γενέσθαι ιδιαίτερα από το τέλος καλοκαιριού και μετά.
Ειδικά σε ό,τι αφορά το Power Pass, το οποίο είχε «γεννήσει» την προσδοκία σε πολύ κόσμο ότι θα πάρει την επιστροφή των 600 ευρώ, τα πρώτα στοιχεία διαψεύδουν οικτρά τις κυβερνητικές εξαγγελίες.
Στον δεύτερο γύρο του προγράμματος οι περισσότερες αιτήσεις απορρίφθηκαν αφού διαπιστώθηκε ότι δεν προέκυψε επιβάρυνση ή η επιβάρυνση ήταν κάτω από τα 30 ευρώ για την περίοδο από την 1η Δεκεμβρίου 2021 έως την 31η Μαΐου 2022.
Υπενθυμίζεται ότι πάνω από 600.000 νοικοκυριά έκαναν αίτηση περιμένοντας να εισπράξουν το επίδομα για το ηλεκτρικό ρεύμα στον δεύτερο γύρο πληρωμών του Power Pass και μόνο 40.000 με 50.000 από αυτά θα δουν τελικά κάποια χρήματα στον λογαριασμό τους.
Αλλά και στον πρώτο κύκλο αποκλείσθηκαν 422.181 αιτήσεις λόγω μη εκπλήρωσης των όρων και των προϋποθέσεων του νόμου, όπως για παράδειγμα υψηλότερο καθαρό οικογενειακό εισόδημα, παρατυπίες με το κοινό ρολό ηλεκτροδότησης, συνολική επιβάρυνση κάτω από 30 ευρώ, κ.ά.
Στα νησιά με το κιάλι
Σε ό,τι αφορά τα voucher στον τουρισμό, που τα περισσότερα είναι της τάξης των 150 ευρώ (μόνο για τη Σάμο είναι 300 ευρώ), δεν θα μπορούσαν σε καμία περίπτωση να δελεάσουν κάποιον που δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να πάει τελικά διακοπές τη στιγμή που οι αυξήσεις στα ακτοπλοϊκά εισιτήρια είναι ήδη της τάξης του 40% και όσο προχωράει η σεζόν ανεβαίνουν δραματικά.
Δηλαδή, όταν μία τετραμελής οικογένεια με αυτοκίνητο για να μετακινηθεί σε ένα νησί των Κυκλάδων ήθελε 400 με 500 ευρώ και σήμερα, με την αύξηση, πρέπει να πληρώσει 600 με 750 ευρώ, η αξία του voucher έχει ήδη «εξανεμιστεί» από τα εισιτήρια.
Αν συνυπολογίσουμε τις μεγάλες αυξήσεις στα δωμάτια και την εστίαση δηλαδή στον καφέ, το σουβλάκι (και γενικότερα το φαγητό) και το ποτό, τα οποία εκτινάσσουν το μπάτζετ των διακοπών σε δυσθεώρητα ύψη, τότε αντιλαμβάνεται κανείς ότι το voucher των 150 ευρώ δεν είναι παρά μία σταγόνα στον ωκεανό της ακρίβειας και στον τουρισμό.
Καλοκαίρι χωρίς διακοπές
Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι η Ελλάδα έχει την 3η χειρότερη επίδοση στην Ευρώπη αναφορικά με τον αριθμό εργαζόμενων που δεν αντέχουν οικονομικά να κάνουν ούτε μία εβδομάδα διακοπές
Συγκεκριμένα στην Ελλάδα, 1.629.245 αδυνατούν να φύγουν για επταήμερες διακοπές, ενώ πάνω από εμάς είναι μόνο η Ρουμανία και η Λιθουανία.
Τα στοιχεία έδωσε η ΓΣΕΕ στη δημοσιότητα από έρευνα του Ευρωπαϊκού Συνδικαλιστικού Ινστιτούτου, σύμφωνα με την οποία η χώρα μας κατέχει από τα μεγαλύτερα ποσοστά εργαζομένων που δεν μπορούν να κάνουν διακοπές μίας εβδομάδας.
Σύμφωνα πάντα με την έρευνα, την οποία κοινοποίησε η Συνομοσπονδία Ευρωπαϊκών Συνδικάτων, πάνω από 38 εκατομμύρια άνθρωποι στην Ευρώπη δεν αντέχουν οικονομικά να πάνε διακοπές για μια εβδομάδα παρά το ότι εργάζονται.
Η κρίση του κόστους ζωής προσθέτει πίεση στους εργαζόμενους και αυξάνονται τα ποσοστά που δείχνουν τον αγώνα τους να τα βγάλουν πέρα και το ότι οι διακοπές γίνονται ακόμη πιο απρόσιτες. Το ποσοστό του πληθυσμού που δεν είχε την οικονομική δυνατότητα για διακοπές έχει αυξηθεί σε περισσότερα από τα μισά κράτη – μέλη της Ε.Ε. από το 2019, ενώ ακόμη και το ποσοστό των εργαζομένων που δεν είχε αυτή την οικονομική δυνατότητα έχει αυξηθεί σε 11 χώρες.
