“Για όλα φταίει ο Άλλος σαν εχθρός / Με αφορμή τον Άλκη” γράφει ο Βασίλης Νιτσιάκος
Με αφορμή τον Άλκη
Ο εχθρός. Τι να ‘ναι ο εχθρός; Μην είναι κάποιος που σε μισεί; Μην ειν’ αυτός που δεν σε θέλει; Μην ειν’ εκείνος που μισείς εσύ; Τι είναι ο εχθρός; Εχθρός είναι όποιος δεν είναι φίλος; Είναι όποιος δεν είναι δικός; Είναι ο ξένος; Και ξένος; Τι είναι ο ξένος; Ξένος είναι ο άγνωστος; Ο άλλος; Ο απ’ αλλού;
Ξένος κι εχθρός μαζί. Ο ξένος μπορεί να γίνει δικός; Κι ο εχθρός μπορεί να γίνει φίλος; Ξένος κι εχθρός.
Όπως και να ‘ ναι, και τα δυο πρέπει να υπάρχουν. Μαζί ή και χώρια. Γιατί αλλιώς μπορεί να μην υπάρχουμε εμείς. Εμείς ως άλλοι. Όπως δεν υπάρχει το λευκό δίχως το μαύρο. Το καλό δίχως το κακό. Η αρετή δίχως την κακία. Ο κόσμος έτσι κι αλλιώς υπάρχει μέσα κι έξω μας με αυτά τα αντίθετα. Ο κόσμος με τον μη-κόσμο. Η ζωή με το θάνατο. Ο πάνω με τον κάτω.
Ναι, χρειάζεται ο Άλλος. Για να φτιάξουμε τον εαυτό. Δεν υπάρχουμε δίχως αυτόν. Κι όσο πιο εχθρός είναι, τόσο πιο φίλος ο εαυτός. Ο ένας και οι πολλοί. Το εγώ και το εμείς. Ναι, τον χρειαζόμαστε τον Άλλο.
Πώς, όμως, αυτός ο Άλλος, σκέτος ή κι εχθρός, μπορεί να γίνει εαυτός; Μπορεί να γίνει δικός; Μπορεί να γίνει φίλος; Μπορεί μόνο ως ικέτης; Μπορεί ως φιλο- ξενούμενος; Για λίγο; Όσο διαρκεί η φιλοξενία; Σε έναν ιερό τόπο και χρόνο; Σε μια συνθήκη οριακότητας, κρίσης και επικινδυνότητας. Ως homo sacer;
Μπορεί ένα γεγονός να είναι αφορμή ή αιτία για κάτι άλλο; Για μια μόνιμη ιερή συμμαχία; Όπως σε αυτούς που αποκαλούμε “πρωτόγονους”; Να σε πάει στην πόρτα εκείνου που έμαθες να θεωρείς εχθρό; Κι εκεί, σ’ αυτήν την πόρτα να διαβείς το σύνορο και το όριο; Ανάμεσα στην έχθρα και τη φιλία; Ανάμεσα στο “καλό” και το “κακό”; Ανάμεσα στο απάνθρωπο και το ανθρώπινο; Ανάμεσα στον πόλεμο και την ειρήνη; Ανάμεσα στα “εμείς” και “οι άλλοι”;
Κι εκεί, στο κατώφλι, να αλλάξουν όλα. Να πέσουν τα τείχη του νου και της καρδιάς. Να ρθει ο κόσμος τούμπα. Ο ξένος να γίνει φίλος κι ύστερα δικός. Να βρει ξανά η φιλοξενία τόπο. Όχι μόνο για τους ικέτες. Για κάθε ” άλλον, ξένο κι εχθρό”. Και μην αναρωτηθούμε ” και τώρα τι θα γίνουμε χωρίς βαρβάρους…” Ακόμα κι αν είναι “μια κάποια λύσις”, να μην επινοήσουμε άλλους Άλλους. Ή κι αν τους επινοήσουμε, να μην είναι εχθροί.
