Μητρόπολη Βέροιας: Με λαμπρότητα ο Πανηγυρικός Εσπερινός για τον Πολιούχο της Ναούσης Όσιο Θεοφάνη τον θαυματουργό
Την Τετάρτη 18 Αυγούστου το απόγευμα, στον Ιερό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου Ναούσης, τελέστηκε Μέγας Αρχιερατικός Πανηγυρικός Εσπερινός με την ευκαιρία της εορτής του Οσίου Θεοφάνους του Θαυματουργού, προστάτου και πολιούχου της πόλεως, χοροστατούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμονος.
Στο τέλος του Πανηγυρικού Εσπερινού στον αύλειο χώρο του Ιερού Ναού, έμπροσθεν του Μητροπολιτικού Κέντρου Πολιτισμού «Παντάνασσα», όπου μεταφέρθηκε λιτανευτικώς η Τιμία Κάρα του Οσίου Θεοφάνους αλλά και η εφέστιος Ιερά Εικόνα της Παναγίας της Παντανάσσης, τελέστηκε Αρτοκλασία και ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παντελεήμων ανέγνωσε ειδική ευχή προς τον Όσιο Θεοφάνη υπέρ ιάσεως των ασθενούντων και ευλογίας της πόλεως και κήρυξε τον θείο λόγο.
Ο Σεβασμιώτατος στην ομιλία του ανέφερε μεταξύ άλλων: «Ὡς χρυσόν ἐν χωνευτηρίῳ ἐδοκίμασεν αὐτούς καί ὡς ὁλοκάρπωμα θυσίας προσεδέξατο αὐτούς».
Τούς λόγους αὐτούς, μέ τούς ὁποίους ὁ σοφός Σολομών περιγράφει τήν ἐπίγεια πορεία καί τά χαρακτηριστικά τῶν δικαίων, τῶν ὁποίων οἱ ψυχές εὑρίσκονται «ἐν χειρί Θεοῦ», ἐπέλεξε ὁ ἱερός ὑμνογράφος καί ποιητής τῆς Ἀκολουθίας τοῦ ὁσίου Θεοφάνους, τοῦ προστάτου καί πολιούχου τῆς Ναούσης, γιά νά περιγράψει καί τή δική του ὁσιακή βιοτή, γιά νά περιγράψει πῶς ὁ ὅσιος Θεοφάνης δοκιμάσθηκε «ἐν χωνευτηρίῳ» καί ἀπέδειξε τήν ποιότητα τῆς ψυχῆς του, ἡ ὁποία εὑρέθη εὐάρεστος στόν Θεό.
«Ὡς χρυσόν ἐν χωνευτηρίῳ ἐδοκίμασεν αὐτούς». Ὅπως δοκιμάζεται ὁ χρυσός μέσα στό καμίνι, γράφει ὁ Σολομών, ἔτσι δοκίμασε τούς δικαίους ὁ Θεός, γιά νά ἀποδειχθεῖ ἡ γνησιότητά τους καί νά ἀναδειχθεῖ ἡ καθαρότητά τους.
Γιατί ὅμως παρομοιάζει τούς εὐσεβεῖς καί τούς δικαίους ὁ ἱερός συγγραφεύς μέ χρυσό καί ποιό εἶναι τό χωνευτήρι μέσα στό ὁποῖο δοκιμάζεται ἡ ἀρετή τους;
Παρομοιάζει τούς εὐσεβεῖς μέ τόν χρυσό, γιατί ὁ χρυσός εἶναι τό πιό εὐγενές καί πολύτιμο μέταλλο, τό ὁποῖο εἶναι ἀνθεκτικό σέ πολύ ὑψηλές θερμοκρασίες, ἔτσι ὥστε μέσα στό χωνευτήριο, ἀφενός ἀντιλαμβάνεται κανείς τήν γνησιότητα καί τήν καθαρότητα τοῦ μετάλλου, καί ἀφετέρου μπορεῖ νά τό καθαρίσει ἀπό ὁποιεδήποτε προσμίξεις πού λιώνουν καί ἐξαφανίζονται. Τό ἴδιο συμβαίνει καί μέ τούς εὐσεβεῖς. Οἱ ἀρετές τους εἶναι σάν τόν χρυσό. Ἀναδεικνύονται μέσα στό χωνευτήριο, ἀλλά καί καθαρίζονται μέσα σέ αὐτό καί φαίνονται πιό λαμπρές ἀπό ὅ,τι ἦταν.
Καί ποιό εἶναι τό χωνευτήριο; Εἶναι ὅλα ὅσα δοκιμάζουν τίς ἀντοχές μας, τόν χαρακτήρα μας, τήν πίστη μας, τήν ὑπομονή μας καί τήν ἐμπιστοσύνη μας στόν Θεό. Εἶναι οἱ πειρασμοί, οἱ δοκιμασίες, οἱ θλίψεις, οἱ ἀσθένειες, οἱ ἀπώλειες προσώπων ἤ ὑλικῶν πραγμάτων, ὅλα τά δυσάρεστα καί ὀδυνηρά πού συναντᾶ ὁ ἄνθρωπος στή ζωή του καί καλεῖται νά ἀντιμετωπίσει.
Ἀπό αὐτό τό χωνευτήριο πέρασε καί ὁ ἑορταζόμενος καί πανηγυριζόμενος πολιοῦχος καί προστάτης μας, ὁ ὅσιος Θεοφάνης, καί ἀπεδείχθη χρυσός καθαρός, γι᾽ αὐτό καί δοξάσθηκε ἀπό τόν Θεό καί τιμᾶται ἀπό τήν Ἐκκλησία.
Πολλές φορές νομίζουμε ὅτι ἡ ζωή τῶν ἁγίων ἦταν εὔκολη καί ἀνέφελη, ἦταν χωρίς προβλήματα καί χωρίς δοκιμασίες. Ὅμως αὐτό δέν ἰσχύει ἤ μάλλον ἰσχύει ἀκριβῶς τό ἀντίθετο. Καί τό βλέπουμε καί στή ζωή τοῦ ὁσίου Θεοφάνους, πού ἦταν μία ζωή ἐξ ἀρχῆς δύσκολη, διότι ὁ ὅσιος ζοῦσε κατά τήν περίοδο τῆς Τουρκοκρατίας, ζοῦσε μέσα στή σκλαβιά, ζοῦσε τήν ἐποχή πού ἦταν ἐπικίνδυνο νά πιστεύει κανείς στόν Θεό. Καί μέσα στή δυσκολία αὐτή, ὁ ὅσιος ἐπέλεξε μία ἀκόμη μεγαλύτερη, ἀκολουθώντας τήν κλήση τοῦ Θεοῦ νά ἀφιερωθεῖ ὁλοκληρωτικά σέ Ἐκεῖνον καί νά γίνει μοναχός.
Ἐπέλεξε νά δοκιμασθεῖ μέσα στό χωνευτήριο τῆς μοναχικῆς ἀσκήσεως στή Μονή Δοχειαρίου, στό Ἅγιον Ὄρος, καί νά καθαρθεῖ ἀπό τίς ἀνθρώπινες ἀδυναμίες. Καί ὅταν ἔφθασε σέ ὕψη ἀρετῆς, ὥστε οἱ συμμοναστές του νά τόν ἐκλέξουν ἡγούμενο, τότε ὁ Θεός ἐπέτρεψε νά δοκιμασθεῖ καί πάλι καί μάλιστα διπλά, ἀφενός ἐπειδή οἱ Τοῦρκοι εἶχαν ἁρπάξει τόν ἀνηψιό του καί κινδύνευε νά ἐξισλαμισθεῖ καί ἔπρεπε νά τόν σώσει, φεύγοντας ἀπό τό Ἅγιο Ὄρος καί πηγαίνοντας στήν Κωνσταντινούπολη, καί ἀφετέρου ἐπειδή, ἀφοῦ τόν ἔσωσε καί ἐπέστρεψε μαζί του στή Μονή Δοχειαρίου, οἱ πατέρες, πού τόν εἶχαν ἐκλέξει ἡγούμενο, τόν ἀνάγκασαν μέ τή στάση τους νά φύγει, γιατί φοβόταν τά ἀντίποινα τῶν Τούρκων.
Καί ὁ ὅσιος παρά τήν πικρία πού αἰσθάνθηκε ἀπό τή συμπεριφορά τῶν μοναχῶν του, ὑπεχώρησε ἀδιαμαρτύρητα. Ἔτσι ἦλθε στή Σκήτη τῆς Βεροίας, ὅπου συνάντησε νέες δυσκολίες, ἰδιαιτέρως μάλιστα, ὅταν ἀποφάσισε νά ἱδρύσει τή Μονή τῶν Ταξιαρχῶν ἐδῶ στή Νάουσα, καθώς σύμφωνα μέ τόν Βίο του ὁ ἀρχιοικοδόμος δέν ἤθελε νά κτίσει στό σημεῖο πού τοῦ ὑπεδείκνυε ὁ ὅσιος τή Μονή .
Ὅλες αὐτές οἱ δοκιμασίες καί οἱ πειρασμοί πού ἀναφέρονται στόν Βίο του, ἀλλά καί ὅσες δέν ἀναφέρονται, γιατί ὁ ὅσιος τίς ὑπέμενε, χωρίς νά τίς γνωρίζει κανείς, ἦταν τό χωνευτήριο μέσα στό ὁποῖο ὄχι μόνο καθάρθηκε ἀλλά καί ἔλαμψε ὡς χρυσός ὁ ὅσιος Θεοφάνης. Ἔλαμψε ἡ πίστη του καί ἡ ἐμπιστοσύνη του στόν Θεό, ἔλαμψε ἡ ὑπομονή του καί ἡ ἀγάπη του, ἔλαμψε ἡ ἀρετή καί ἡ ἁγιότητά του, καί ὁ Θεός τόν ἀντάμειψε, δίδοντάς του τή χάρη τῶν θαυμάτων καί τῆς εὐωδίας τῶν ἱερῶν του λειψάνων, τήν ὁποία μεταδίδει σέ ὅσους προσκυνοῦν τήν χαριτόβρυτη κάρα του καί τόν ἐπικαλοῦνται.
Ἑορτάζοντας καί τιμώντας τόν πολιοῦχο μας ὅσιο Θεοφάνη, ἄς παραδειγματισθοῦμε ἀπό τήν ὑπομονή καί τήν πίστη του καί ἄς προσπαθήσουμε καί ἐμεῖς νά ἀντιμετωπίζουμε μέ ὑπομονή καί ἐμπιστοσύνη στόν Θεό ὅλες τίς δοκιμασίες καί τούς πειρασμούς πού ἐπιτρέπει ὁ Θεός νά μᾶς ἐπισκεφθοῦν, καί τήν κοινή γιά ὅλους μας δοκιμασία τῆς πανδημίας. Ἄς τίς ἀξιοποιήσουμε ὡς εὐκαιρία πού μᾶς δίδει ὁ Θεός νά καθάρουμε τήν ψυχή μας διά τῆς μετανοίας, ἀλλά καί γιά νά αὐξήσουμε τήν πίστη μας καί τήν ἐμπιστοσύνη μας στήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, ὁ ὁποῖος δέν μᾶς ἀφήνει ποτέ νά δοκιμασθοῦμε πάνω ἀπό τίς δυνάμεις μας καί ἀνταμείβει ὅσους ὑπομένουν μέ τή σωτηρία, κατά τή διαβεβαίωση τοῦ Κυρίου μας ὅτι «ἐν τῇ ὑπομονῇ ὑμῶν κτήσασθαι τάς ψυχάς ὑμῶν».