Γιάννης Μοσχόπουλος “Το Ρουμλούκι πριν, κατά και μετά την Ελληνική Επανάσταση / Η συνέχιση της Επανάστασης”(14)

O σουλτάνος με φιρμάνι της 14.08.1821 εκ των υστέρων «απαγόρευσε» το να υποβάλλονται σε τιμωρίες και διώξεις οι Έλληνες που δεν ακολούθησαν τους επαναστάτες.

Οι επαναστάτες της Χαλκιδικής περιορίστηκαν στις χερσονήσους της Κασσάνδρας και του Αγίου Όρους και οι Οθωμανοί κινήθηκαν για να καταστείλουν κάθε εστία εξέγερσης. Όταν η κατάσταση για τους επαναστάτες της Κασσάνδρας χειροτέρευσε, ο Εμμ. Παπάς, για να προκαλέσει αντιπερισπασμό, κατέβαλε μεγάλες προσπάθειες να υποκινήσει σε επανάσταση τους οπλαρχηγούς των περιοχών του Ολύμπου και των Πιερίων.

Για το λόγο αυτό πραγματοποιήθηκε σύσκεψη των Μακεδόνων οπλαρχηγών (Διαμαντής Νικολάου Ολύμπιος ή Κατερινιώτης, Γέρο Καρατάσος, Αγγελής Γάτσιος, Λογοθέτης της Νάουσας Ζαφειράκης Θεοδοσίου, Γεώργιος Συρόπουλος, Τόλιος Γ. Λάζος, Γιώργος Τζαχείλας, Κωνσταντίνος Μπίνος, Διαμαντής Λιάκος) στη μονή Αγίου Διονυσίου Ολύμπου. Σύμφωνα με το σχέδιο (που είχε εκπονηθεί από τον Δ. Υψηλάντη και τον Κασομούλη στην Τρίπολη) θα στέλνονταν «μανιφέστα» (προκηρύξεις) για ένα γενικό ξεσηκωμό, θα καλούνταν οι σημαίνοντες παράγοντες της δυτικής Μακεδονίας, ιδιαίτερα της Νάουσας και της Σιάτιστας, να είναι έτοιμοι για τον αγώνα που θα άρχιζε μόλις κατέφθανε στρατιωτική δύναμη από τη νότια Ελλάδα υπό τις διαταγές ενός τέως αξιωματικού του ρωσικού στρατού, Γρηγόριου Σάλλα, σύμφωνα με τις αόριστες υποσχέσεις που είχε λάβει ο Νικ. Κασομούλης από τον Δ. Υψηλάντη, μετά από τις πολλές καθόδους του στη Τρίπολη.

Μόλις έφθανε η βοήθεια αυτή, οι οπλαρχηγοί του Ολύμπου και της δυτικής Μακεδονίας θα καταλάμβαναν τη γέφυρα του Βαρδάρη (Αξιού), την κοιλάδα των Τεμπών και τα στενά της Καστοριάς, ώστε οι ελληνικές δυνάμεις να κατέχουν τα κλειδιά της χώρας, που εκτείνεται ανάμεσα στον Αξιό και τον Πηνειό. Ταυτόχρονα θα επαναστατούσε η Νάουσα και θα καταλαμβανόταν οι φύσει οχυρές θέσεις της Καστανιάς και της Σιάτιστας.

Τελικά ο σουλτάνος ανέθεσε την κατάπνιξη την επανάσταση της Χαλικιδικής στον πρώην βαλή της Θεσσαλονίκης (Σύριο στην καταγωγή) Μεχμέτ Εμίν, τον επονομαζόμενο Εμπού Λουμπούτ (ροπαλοφόρο). Αυτός στα μέσα Οκτωβρίου 1821 με 3.000 άνδρες άρχισε τις επιχειρήσεις του στον ισθμό της Κασσάνδρας. Ταυτοχρόνως διατάχθηκαν και ήρθαν είκοσι καΐκια της Κουλακιάς να υποστηρίξουν τις επιχειρήσεις του. Ένα από αυτά τα καΐκια με εικοσιοκτώ άνδρες αιχμαλωτίσθηκε από τους επαναστάτες.

Στις 24 Οκτωβρίου 1821 διέταξε να του σταλούν επειγόντως από κάθε καζά σαράντα Ρωμιοί εργάτες, για να χρησιμοποιηθούν για στρατιωτικά έργα, να αποσταλούν άλογα και στρατιώτες των καζάδων Θεσσαλονίκης, μεταξύ των οποίων και αυτών της Βέροιας και των Γεννιτσών, προς το μέτωπο της Κασσάνδρας, το οποίο υπεράσπιζαν τετρακόσιοι τριάντα Έλληνες. Τελικά ο Μεχμέτ Εμίν κατέπνιξε την επανάσταση και επακολούθησαν σφαγές, λεηλασίες, ανδραποδισμοί και σκηνές φρικτής ακολασίας και απανθρωπιάς.

Από έγγραφο της 30 Oκτωβρίου 1821 πληροφορούμαστε ότι ο γενικός διοικητής Θεσσαλονίκης Χουσείν πασάς, διατάχθηκε να εκστρατεύσει επικεφαλής του στρατού του κατά του Αλή πασά των Ιωαννίνων. Συγκέντρωσε τους πολεμιστές του στο Αραπλί (Ν. Μαγνησία) κι έστειλε διαταγή στον ιεροδικαστή Βέροιας, στον οποίο έλεγε ότι: «[…] αποφασίσθηκε να διέλθουμε από το χωριό Λιμπάνοβο [Αιγίνιο] του καζά σας, όπου πρόκειται να παραμείνουμε με το στρατό μας επί μία νύκτα, για το λόγο αυτό παραγγέλεσθε, όπως μέχρι την άφιξή μας να ετοιμάσετε ανάλογα καταλύματα και τρόφιμα, εξασφαλίζοντας κατά το δυνατόν άνετη διανυκτέρευση και διατροφή των ανδρών του στρατεύματος.

Επίσης σας παραγγέλλουμε […] να συγκεντρώσετε και να ετοιμάσετε από τον καζά Βεροίας, ανάλογα μέσα μεταφοράς, δηλαδή μουλάρια, βόδια, βουβάλια και φορτηγά αμάξια, που θα χρησιμοποιηθούν κατά την εκστρατεία αυτή για τη μεταφορά πυροβόλων, πολεμοφοδίων και άλλων εφοδίων του στρατού […]».