Μία από τις μεγαλύτερες τάσεις παγκοσμίως, η οποία είχε αρχίσει να αναδεικνύεται προ κορωνοϊού, αλλά οι συνθήκες που δημιούργησε η πανδημία την «εκτόξευσαν», είναι η ανάπτυξη της κοινότητας των ψηφιακών νομάδων. Πρόκειται για εργαζόμενους που, λόγω της φύσης της δουλειάς τους, μπορούν να εργάζονται κυριολεκτικά από οποιοδήποτε σημείο του κόσμου, αρκεί να έχουν ένα λάπτοπ και μία αξιοπρεπή σύνδεση Ίντερνετ.
Γι’ αυτό έχουν τη δυνατότητα να ταξιδεύουν για μεγάλα χρονικά διαστήματα σε όποια χώρα επιθυμούν και πρακτικά μπορούν να ζουν οπουδήποτε και για όσο χρόνο θέλουν, καθώς η εργασία τους δεν απαιτεί να βρίσκονται καθημερινά στο γραφείο μίας συγκεκριμένης εταιρείας.
Σύμφωνα με την εταιρεία ερευνών και συμβουλευτικής σε εργασιακά θέματα MBO Partners, 4,8 εκατομμύρια ανεξάρτητοι εργαζόμενοι σήμερα περιγράφονται ως ψηφιακοί νομάδες. Οι περισσότεροι απασχολούνται σε «δημιουργικά» επαγγέλματα (μόδα, τέχνες, σχεδιασμός ιστοσελίδων, συγγραφείς κ.λπ.), αλλά χώροι όπως η πληροφορική και το μάρκετινγκ συμμετέχουν όλο και περισσότερο.
Παρά ταύτα οι ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις, όπως το 5G και η επίδραση της Covid-19, αναμένεται να δράσουν ως επιταχυντής εξελίξεων για την τάση των digital nomads. Καθώς βελτιώνεται η πρόσβαση σε αξιόπιστη τεχνολογία και συνδεσιμότητα, αυτό επιτρέπει στους «τουρίστες» εργαζόμενους να διατηρούν επαφή και να ολοκληρώνουν όλο και περισσότερες εργασίες από μακριά ταξιδεύοντας σε νέες χώρες.
Μια… Κίνα μέχρι το 2035
Για να δοθεί μία εικόνα της προοπτικής που έχει η ανάπτυξη της συγκεκριμένης δραστηριότητας, σύμφωνα με διεθνείς προβλέψεις ο αριθμός των ψηφιακών νομάδων θα φτάσει το 1 δισεκατομμύριο μέχρι το έτος 2035. Σκεφτείτε δηλαδή μία ολόκληρη Κίνα να εργάζεται ενώ παράλληλα ταξιδεύει καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου σε όλο τον κόσμο.
Φυσικά, για να μπορούν να το κάνουν αυτό, οι ψηφιακοί νομάδες πρέπει να έχουν και την οικονομική δυνατότητα. Σύμφωνα με έρευνες, πάνω από 70% της ομάδας αυτής είναι μεσαίου και υψηλού εισοδήματος, καθώς τα έσοδα υπερβαίνουν τα 50.000 δολάρια ετησίως.
Από τον Ιανουάριο του 2021 η Ελλάδα έχει εισέλθει δυναμικά στην παγκόσμια μάχη της διεκδίκησης των ψηφιακών νομάδων. Σύμφωνα με νόμο που έχει ψηφιστεί από την ελληνική Βουλή, παρέχεται έκπτωση 50% στον φόρο εισοδήματος για τους ψηφιακούς νομάδες που θα εγκατασταθούν στη χώρα μας κατά τη διάρκεια του 2021.
Η φοροαπαλλαγή είναι διάρκειας επτά ετών, υπό την προϋπόθεση ότι ο εργαζόμενος δεν υπήρξε στο παρελθόν φορολογούμενος στην Ελλάδα και δεν κατέλαβε θέση εργασίας στη χώρα μας. Επίσης το υπουργείο Τουρισμού βρίσκεται στο στάδιο της προετοιμασίας για την έκδοση βίζας, ειδικά για ψηφιακούς νομάδες.
Οι προσπάθειες της κυβέρνησης να δημιουργήσει ευνοϊκές συνθήκες γι’ αυτή την ιδιαίτερη ομάδα τουριστών στηρίζεται σε στοιχεία όπως αυτά της μελέτης του MIT Enterprise Forum, σύμφωνα με την οποία, εάν η Ελλάδα προσείλκυε 100.000 ψηφιακούς νομάδες κάθε χρόνο, με μία μέση παραμονή έξι μηνών, η χώρα μας θα μπορούσε να ωφεληθεί με πάνω από 1,6 δισ. ευρώ.
Το ποσό αυτό αντιστοιχεί σχεδόν στα έσοδα που αποφέρει μία εβδομάδα παραμονής 2,5 εκατ. τουριστών.
Τι γίνεται στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα, οι πρώτοι ψηφιακοί νομάδες εμφανίστηκαν πριν από περίπου τρία χρόνια, όχι μόνο στην Αθήνα αλλά και σε αρκετά νησιά. Ενεργές κοινότητες, αλλά με μικρό αριθμό μελών, υπάρχουν για παράδειγμα στη Ρόδο και τη Λέσβο. Ο ακριβής αριθμός των ψηφιακών νομάδων στην Ελλάδα δεν είναι εύκολο να προσδιοριστεί, καθώς μετακινούνται συνεχώς. Ωστόσο η κοινότητά τους μεγαλώνει και σε αυτό συνέβαλε καθοριστικά η πανδημία της Covid-19.
Ήδη ο Δήμος Ρόδου συνεργάζεται με το Παρατηρητήριο Ψηφιακών Νομάδων, με στόχο την προσέλκυση της συγκεκριμένης κατηγορίας εργαζομένων, η οποία αφήνει μόνο θετικό οικονομικό αποτύπωμα μέσω της κατανάλωσης και της ενοικίασης κατοικιών στον εκάστοτε τόπο της επιλογής τους. Πάντως, οργανωμένες κοινότητες νομάδων φαίνεται ότι υπάρχουν στη Λέσβο και την Κρήτη.
Πρόσθετο θετικό στοιχείο για τη χώρα μας αποτελεί το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια αναπτύσσεται μια πολύ ισχυρή κοινότητα προγραμματιστών και ειδικών στην πληροφορική, οι οποίοι ήδη εργάζονται για άλλες χώρες, αλλά ζουν στην Ελλάδα. Να σημειωθεί ότι έχουν δρομολογηθεί σημαντικές επενδύσεις στη χώρα μας στον τομέα της ψηφιακής τεχνολογίας. Πέραν αυτών, συγκεκριμένα η Αθήνα παρουσιάζει θεαματική ανάπτυξη της ψυχαγωγίας και του σύγχρονου πολιτισμού αποτελώντας πόλο έλξης για πολλούς νέους.
Κλάδοι με μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης
● Real Estate: Οι ψηφιακοί νομάδες ψάχνουν για πολύ ευέλικτες, βραχυπρόθεσμες επιλογές χώρου εργασίας, που τους παρέχουν ένα παραγωγικό περιβάλλον χωρίς να τους συνδέουν σε μια παραδοσιακή μίσθωση χώρου εργασίας.
● Ασφάλιση: Ένας αυξανόμενος αριθμός ταξιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών προσφέρει ήδη πακέτα προσαρμοσμένα σε ψηφιακούς νομάδες. Τα οφέλη μπορούν να κυμαίνονται από διεθνή προγράμματα υγειονομικής περίθαλψης έως κάλυψη για τιμαλφή, όπως φορητούς υπολογιστές και κάμερες, ή ασφάλιση ατυχημάτων για όσους ασχολούνται με σπορ.
● Δεδομένα: Όλο και περισσότερες εταιρείες σήμερα προσφέρουν διεθνή προγράμματα δεδομένων για smartphone, tablet και φορητούς υπολογιστές. Υπηρεσίες όπως το Google Fi και το Sprint Global Roaming γίνονται γρήγορα mainstream υπηρεσίες.
● Τραπεζική: Η προσπάθεια ρύθμισης των κερδών και των φόρων μπορεί να είναι ένας πραγματικός πονοκέφαλος όταν ταξιδεύετε μεταξύ χωρών και κερδίζετε από πελάτες σε πολλά νομίσματα.
