Θα ξεκινήσω λέγοντας ότι αποφοίτησα από το Γυμνάσιο-Λύκειο του Περάματος, μιας λαϊκής και ακραία υποβαθμισμένης συνοικίας του Δυτικού Πειραιά. Δίπλα στα σπίτια μας οι μεταλλικοί δεινόσαυροι των επτά αδελφών μέσα σε ένα απέραντο ιουρασικό πάρκο. Έτσι συνήθιζα να αποκαλώ τα θηριώδη καζάνια των εταιρειών πετρελαίου Shell, Texaco κ.λ.π. Τα είχαν εγκαταστήσει οι μετεμφυλιακοί κυβερνώντες, απέναντι από την ιστορική Ψυτάλεια, δίπλα στα κύματα των σαλαμίνιων νερών που ακόμη αντηχούσαν από τις νικηφόρες φωνές των Σαλαμινομάχων. Βλέπετε τα έφερε έτσι η ανάγκη ώστε να ζουν εκεί οι απόκληροι του αστικού τους κράτους, οι μικρασιάτες πρόσφυγες και οι ηττημένοι του Εμφυλίου.
Οι αναθυμιάσεις του πετρελαίου δηλητηρίαζαν τις νεανικές μας αναπνοές… αλλά οι γονείς μας τις νύχτες, κάτω από τις στέγες των φτωχικών μας σπιτιών, δεν σταματούσαν να κάνουν όνειρα για μας. Ήταν τα σπίτια που… κάθε τους πέτρα πίκρα και λυγμός…αλλά και …κάθε παράθυρό τους ουρανός. Αυτοί οι γονείς, που ήταν συχνά επονίτες και ελασίτες στη νιότη τους, πίστευαν στην αξία της μόρφωσης όπως είχαν διδαχθεί από την μεγάλη δασκάλα του λαού μας που το όνομά της είναι Εθνική Αντίσταση. Δούλευαν στις φάμπρικες και με το λιγοστό μεροκάματό τους μας εξασφάλιζαν τροφή. Τροφή για το σώμα αλλά και τροφή για το πνεύμα δηλ. Παιδεία, στο παραμελημένο Γυμνάσιο-Λύκειο Περάματος.
Σ’ αυτό όμως το παραμελημένο σχολείο είχαμε την τύχη να συναντήσουμε σπουδαίους καθηγητές.
Δάσκαλοι που πολλοί από αυτούς είχαν έρθει στο φτωχικό Πέραμα με δυσμενή μετάθεση, λόγω των αριστερών τους πεποιθήσεων. Αλλά τι ήθος, τι φως ακτινοβολούσαν αυτοί οι δάσκαλοι που η Πολιτεία θεωρούσε μιάσματα. Έμπαιναν στην τάξη και γέμιζαν χρώματα οι γκρίζοι τοίχοι και ο μαυροπίνακας.
Ο εμπνευσμένος λόγος τους μας οδηγούσε σε κόσμους γεμάτους αξίες και ιδανικά. Η αγάπη τους μας έκανε να αισθανόμαστε σημαντικοί, το παράδειγμά τους μας ενέπνεε να τους μοιάσουμε. Θυμάμαι τον φιλόλογό μας, Γιάννης Ρηγόπουλος το όνομά του, που μας πήγε για πρώτη φορά στη ζωή μας να δούμε θέατρο. Στο Εθνικό Θέατρο μας πήγε, να δούμε Σαίξπηρ. Φοβερή και αξέχαστη μύηση στον μαγικό κόσμο του Θεάτρου! Από τέτοιους καθηγητές είχαμε την τύχη να διδαχθούμε εμείς τα παιδιά της περιφρονημένης εργατικής τάξης του Περάματος. Αυτής που στη συνέχεια γέννησε μια Μάγδα Φύσσα και έναν Παύλο!
Ας έρθουμε τώρα στον hi class κόσμο των Αρσακείων και ειδικά στον μικρόκοσμο του Αρσακείου Πάτρας. Δεν υπηρέτησα ποτέ σ’ αυτό, ίσως γιατί δεν είχα τα απαιτούμενα προσόντα. Το δικό μου προσόν ήταν να αγαπώ πολύ τους μαθητές μου αλλά και να αγαπιέμαι από αυτούς. Να αγαπώ πολύ την μυσταγωγία της διδασκαλίας, τότε που ανοίγει την ψυχή και το πνεύμα του ο δάσκαλος για να συναντήσει τις ψυχές των παιδιών. Τότε που συναντιόνται τα μάτια τού δασκάλου με τα καθαρά νεανικά μάτια. Από αυτά τα μάτια δεν μπορείς να κρυφτείς όσο κι αν προσπαθήσεις. Ξέρουν αν είσαι καλός δάσκαλος, ξέρουν και αν είσαι καλός άνθρωπος.
Γιατί οι νεανικές ψυχές είναι σαν το απάτητο χιόνι που δεν έχει ακόμη δεχθεί τις βαριές πατημασιές των λύκων. Με αυτό το πάλευκο και πάναγνο υλικό καλείται ο δάσκαλος να χτίσει καστροπολιτείες μέσα από τις οποίες θα γεννηθούν οι μελλοντικοί ποιητές, οι φωτισμένοι καινούργιοι δάσκαλοι, οι αληθινοί καινούργιοι άνθρωποι.
Αν είναι ανάξιος o δάσκαλος και ποδοπατήσει βάναυσα το απάτητο χιόνι, θα αφήσει πίσω του μαυρισμένα αποτυπώματα που θα σημαδέψουν για πάντα την ψυχή των νέων. Ίσως και κάποιοι από αυτούς να μεταμορφωθούν σε τέρατα, σαν αυτά που τούτη την εποχή έχουν εισβάλει στην ζωή μας μέσα από τις τερατώδεις αποκαλύψεις που μας κατακλύζουν καθημερινά.
Νέοι που ξοδεύουν την νεανική τους ορμή όχι για να εκτοξευθούν στους ουρανούς αλλά για να κυλιστούν στην λάσπη του bulling απέναντι σε συνομηλίκους τους, γίνονται στην συνέχεια τα μελλοντικά τέρατα. Παιδιά που εκπαραθυρώνουν άλλα παιδιά έτσι γιατί δεν τους αρέσει η φάτσα τους, το ντύσιμό τους, οι ιδέες τους όπως διαβάζουμε στην επιστολή του Θέμη Πανταζάκου. Και όλα αυτά πού; Στο «αριστοκρατικό» Αρσάκειο Πατρών! Σύμφωνα με τον κ Πανταζάκο υπήρχαν κάποιοι καθηγητές που χασκογελούσαν όταν μαθητές τους επιτίθεντο σε «αταίριαστους» συμμαθητές τους. Κάλυπταν τους εκπαραθυρωτές επειδή ήταν γόνοι hi class οικογενειών, και σε μία περίπτωση δεν δίστασε ένας από αυτούς ακόμη και να συνδεθεί ερωτικά με μαθήτριά του εκμεταλλευόμενος τη θέση που του εξασφάλιζε ισχυρή επιρροή. Αυτά διαβάσαμε στην εν λόγω επιστολή που σοκάρει κάθε αληθινό δάσκαλο, κάθε γονιό, κάθε αληθινό άνθρωπο.
Σ’ αυτό το σημείο θα ήθελα να αναφερθώ στα συναισθήματα που νομοτελειακά βιώνουν οι μαθητές-μαθήτριες προς τον διδάσκοντα. Η εμπνευσμένη διδασκαλία πάντα προκαλεί στους νέους ιδιαίτερη συγκίνηση. Ο θαυμασμός που αισθάνονται προς το πρόσωπο του δασκάλου, πολλές φορές συγχέεται μέσα στην νεανικές συνειδήσεις με τον Έρωτα.
Είναι οι πρώτες αναλαμπές του θαύματος που θα βιώσουν ως ενήλικες, και λειτουργούν εμπνευστικά για την κατάκτηση της γνώσης. Όλοι όσοι έχουμε διδάξει μπορούμε να το βεβαιώσουμε αυτό, αφού τούτος ο κατά Πλάτωνα έρωτας γίνεται εύκολα αντιληπτός. Το θέμα είναι πώς χειρίζεσαι μια τέτοια ευαίσθητη κατάσταση. Την κάνεις όχημα για περισσότερη έμπνευση και αγάπη προς το μάθημα που διδάσκεις ή ορμάς σαν αρπακτικό πάνω στο νεανικό σώμα και στην αθώα ψυχή που κατοικεί μέσα του; Γίνεσαι Γληνός ή γίνεσαι Λιγνάδης; That is the question!
Θα κλείσω αυτή την επιστολή σχολιάζοντας το…κερασάκι στην δηλητηριασμένη τούρτα που έβγαλε από το ντουλάπι του Χρόνου ο γενναίος Θέμης Πανταζάκος. Στα πρόσωπα που αναφέρονται στην ανοιχτή επιστολή του περιλαμβάνονται και νυν δημόσια πρόσωπα της πόλης μας. Αδιαμφισβήτητα όλοι οι αναφερόμενοι έχουν το τεκμήριο της αθωότητας και κανείς μας δεν δικαιούται να τους κρίνει αν πρώτα δεν τους ακούσει. Περιμένουμε λοιπόν με την αγωνία όσων νοιάζονται για το ύψιστο αγαθό της Παιδείας να ακούσουμε τον δημόσιο υπερασπιστικό τους λόγο. Ειδικότερα από όσους είναι δημόσια πολιτικά πρόσωπα και αγωνίζονται υποτίθεται για το καλό της κοινωνίας.
Οι παρατάξεις ή τα κόμματα στα οποία ανήκουν οφείλουν επίσης να τοποθετηθούν πάνω στο ευαίσθητο αυτό θέμα, εν ευθέτω χρόνο. Διότι σύμφωνα με τον Πλούταρχο στο έργο του Περί Παιδείας …
« Απ΄όλα τα αγαθά μόνο η Παιδεία είναι αγαθό αθάνατο. Ακόμη κι ο πόλεμος που όλα σαν άνεμος τα παίρνει και όλα τα σκορπά, μόνο την Παιδεία δεν μπορεί ν’ αρπάξει»
Μέχρι τότε εγώ η ταπεινή δασκάλα δεν θα πάψω να αναρωτιέμαι πώς άραγε να αισθάνονται με όλα αυτά οι καταγγελλόμενοι συνάδελφοι; Πώς αλήθεια να αισθάνονται τώρα που ο παλιός απαξιωμένος μαθητής τους έγινε καταξιωμένος άνθρωπος και επιστήμονας, μην παραλείποντας να συμπεριλάβει τα όνοματά τους στην λίστα των δασκάλων του που δεν τους εκτίμησε τότε, και φυσικά εξακολουθεί να μην τους εκτιμά και τώρα. Δεν υπάρχει τίποτα πιο θλιβερό για έναν δάσκαλο. Γιατί η αγάπη και ο θαυμασμός των μαθητών μας είναι το φως που φωτίζει τον δρόμο που μας απομένει!
Με ελπίδα και πίστη προς τους νέους που καλούνται να φτιάξουν έναν καλύτερο κόσμο…
*Ελισάβετ Καπαγερίδου Καθηγήτρια Χημείας -Συγγραφέας- μέλος της Σχολικής Επιτροπής Β/θμιας Εκπαίδευσης, του Δ.Σ. Εθνικού Συμβουλίου κατά των Ναρκωτικών και του Δ.Σ. του Συλλόγου Οικογένειας ΚΕΘΕΑ -Οξυγόνο.
Σημείωση Φαρέτρας: Ευχαριστούμε την αναγνώστριά μας Π.Φ.
