Τα μαύρα σύννεφα που έχουν σωρευτεί πάνω από την Ελλάδα και σχεδόν ολόκληρο τον πλανήτη δεν αφορούν μονάχα την πανδημία και την απειλή που αυτή συνιστά για τη δημόσια υγεία. Ήδη χρηματοοικονομικοί οίκοι γράφουν δυσοίωνα σενάρια για το μέλλον των οικονομιών.
Ειδικά για την Ευρωζώνη και τη χώρα μας η αμερικανική τράπεζα Morgan Stanley προβλέπει πάνω από 5% ύφεση για φέτος. Για την Ελλάδα εκτιμάται ότι θα έχουμε ύφεση 5,3% και δημοσιονομικό έλλειμμα 1,3%. Αυτά βεβαίως με τα σημερινά δεδομένα, καθώς κανείς δεν μπορεί να είναι βέβαιος αν τα σενάρια θα χειροτερέψουν στο άμεσο μέλλον.
Η Ελλάδα, όπως και πολλές άλλες χώρες, βρίσκεται μπροστά σε πολλούς και σύνθετους κινδύνους, άλλους ευθέως και άλλους εμμέσως σχετιζόμενους με μια πιθανή υγειονομική «καταιγίδα»:
● Δεν έχει ένα σύστημα Υγείας ισχυρό και ικανό να αντέξει μια πανδημία.
● Δεν έχει περιθώριο, ύστερα από μια σφοδρή οικονομική κρίση, μια χρεοκοπία και τρία μνημόνια, να αντέξει μια νέα οικονομική καθίζηση χωρίς να μπει σε σοβαρές περιπέτειες.
● Δεν έχει την πολυτέλεια να δει χιλιάδες επιχειρήσεις να καταρρέουν και δεκάδες ή εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους να προστίθενται στο ένα εκατομμύριο ανέργους.
● Δεν έχει οικονομία με παραγωγικό βάθος, το οποίο να την ξαναβγάλει σύντομα στον αφρό, αλλά εξαρτάται σε τεράστιο βαθμό από τον – εξαιρετικά ευάλωτο – τουρισμό και τις εισαγωγές.
● Δεν έχει τη δυνατότητα να ρισκάρει την κοινωνική της συνοχή και να βιώσει μια σκληρή εσωτερική ήττα, καθώς αντιμετωπίζει ήδη τεράστια ρίσκα στα σύνορά της από την Τουρκία, η οποία την πιέζει με κάθε δυνατό τρόπο: από τη συνεχή πίεση σε στεριά, αέρα και θάλασσα έως τη μετατροπή του μεταναστευτικού σε εργαλείο εσωτερικής αποδόμησης.
Καθώς η Ελλάδα, γενικώς, δεν έχει πολλά περιθώρια αντοχής, είναι παρήγορο και ενθαρρυντικό το κλίμα πολιτικής συνεννόησης και συστράτευσης στην αντιμετώπιση της πανδημίας. Αν επιτευχθεί και η κοινωνική αυτοπειθαρχία, ίσως καταφέρουμε να περάσουμε τον κάβο με τις λιγότερες δυνατές απώλειες. Για να συμβεί αυτό θα πρέπει ο καθένας να κάνει σωστά και χωρίς εκπτώσεις ό,τι του αναλογεί:
1. Η κυβέρνηση να θωρακίσει το σύστημα Υγείας με προσλήψεις, επιτάξεις δημόσιων και ιδιωτικών θεραπευτηρίων και προμήθεια – έστω την ύστατη ώρα – ιατροτεχνολογικού υλικού.
Δεν μπορεί να επαναπαύεται στα μέτρα περιορισμού της κυκλοφορίας ανθρώπων, τα οποία, σύμφωνα και με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, σε καμιά περίπτωση δεν επαρκούν. Χρειάζεται εντοπισμός και απομόνωση των προσβεβλημένων από τον κορωνοϊό. Επιπλέον το σύστημα Υγείας δεν μπορεί να στηρίζεται μόνο σε εθελοντές. Πρέπει να προσλάβει ανθρώπους. Τώρα!
2. Η αντιπολίτευση, ευτυχώς, έως τώρα βοηθάει πάρα πολύ με την ενίσχυση και προβολή των μέτρων πρόληψης και με προτάσεις που μπορούν να βελτιώσουν την κατάσταση. Το πιο σημαντικό είναι να μην χαριστεί ούτε λεπτό σε ανεπάρκειες, λάθη και στρεβλώσεις.
3. Η κοινωνία οφείλει να (αυτο)πειθαρχήσει και να υπακούσει τυφλά σε όλα τα μέτρα αυτοπροστασίας γνωρίζοντας ότι:
● Κανείς δεν είναι ασφαλής.
● Η παράταση της κρίσης θα επιφέρει πολλούς ακόμη θανάτους όχι μόνο από τον κορωνοϊό, αλλά και από πολλές άλλες αιτίες.
● Κάθε εβδομάδα ή μήνας παράτασης της υγειονομικής κρίσης μπορεί να σημαίνει πολύ περισσότερες καταρρεύσεις επιχειρήσεων, πολύ μεγαλύτερη ανεργία, χαμηλότερους μισθούς και λιγότερα εργασιακά δικαιώματα μετά την πανδημία, περισσότερες πιθανότητες προβλημάτων στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων και φαρμάκων.
Όταν μιλάμε για πόλεμο, δεν κάνουμε πλάκα ούτε πουλάμε εντυπωσιασμό. Οι συνέπειες από την επιμήκυνση της πανδημίας, από τυχόν πολιτικές και υγειονομικές αστοχίες, από τυχόν επίδειξη ανευθυνότητας εκ μέρους των πολιτών μπορεί κυριολεκτικά να διαλύσουν τη χώρα. Σε αυτόν τον πόλεμο είμαστε όλοι μαζί ακόμη κι αν δεν αντέχουμε ο ένας το χνώτο του άλλου, ακόμη κι αν την επόμενη μέρα θα είμαστε σε αντίπαλα στρατόπεδα και θα σφαζόμαστε για άλλα ζητήματα και προβλήματα.
Αυτός ο πόλεμος πρέπει να κερδηθεί πάση θυσία. Πρέπει η χώρα να μείνει όρθια.
