Απειλή κατασχέσεων από την εφορία
Ανδριάνα Βασίλα
Ποια εισοδήματα και επιδόματα κινδυνεύουν από το «μακρύ χέρι» του κράτους
Με κατασχέσεις εξπρές κινητών και ακινήτων απειλεί η εφορία χιλιάδες φορολογούμενους που δεν θα πληρώσουν έως και αύριο την πρώτη δόση του ΕΝΦΙΑ και τη δεύτερη δόση του φόρου εισοδήματος, καθ’ ότι λήγει η προθεσμία για την πληρωμή των δύο φόρων και, σε περίπτωση που δεν καταβληθούν οι δόσεις αυτές, τότε θα υπάρξει υστέρηση των φορολογικών εσόδων και θα απειληθεί το πλεόνασμα του προϋπολογισμού!
Μόνο για τους δύο αυτούς φόρους νοικοκυριά και επιχειρήσεις καλούνται να πληρώσουν περίπου 1,8 δισ. ευρώ, με τον λογαριασμό του ΕΝΦΙΑ να είναι φέτος φουσκωμένος για περίπου 950.000 ιδιοκτήτες ακινήτων λόγω εφαρμογής των νέων αντικειμενικών αξιών.
Εδώ βέβαια θα πρέπει να θυμίσουμε ότι η ίδια η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων έδωσε στοιχεία στα οποία αποκαλύπτεται ότι σχεδόν 3,6 εκατομμύρια Έλληνες χρωστούν μέχρι 10.000 ευρώ (συνολικά 3,7 δισ.), ενώ οι μεγαλοοφειλέτες μπορεί να είναι μόλις 41.232, χρωστούν ωστόσο πάνω από 91 δισ. ευρώ στο ελληνικό Δημόσιο.
Βάζουν χέρι… παντού
Η «μερίδα του λέοντος» στις ληξιπρόθεσμες οφειλές ανήκει στον φόρο του Κώδικα Βιβλίων Στοιχείων, με τα χρωστούμενα να ανέρχονται σε 33,33 δισ. ευρώ, ενώ ο οφειλόμενος ΦΠΑ ξεπερνά τα 22 δισ. ευρώ και ο φόρος εισοδήματος ανέρχεται με τη σειρά του στα 18,5 δισ. ευρώ. Τέταρτες έρχονται οι ληξιπρόθεσμες οφειλές σε δάνεια, που φτάνουν τα 11 δισ. ευρώ.
Παρά ταύτα κινδυνεύουν και αυτοί που χρωστούν από 30 ευρώ και πάνω στο κράτος. Δηλαδή, για ποσό ληξιπρόθεσμου χρέους προς το Δημόσιο άνω των 30 ευρώ η αρμόδια ΔΟΥ έχει δικαίωμα να κατάσχει ποσά από τις καταθέσεις του οφειλέτη στις τράπεζες. Εξαίρεση αποτελούν ορισμένα κοινωνικά επιδόματα, όπως το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης, το επίδομα ανεργίας του ΟΑΕΔ, το επίδομα θέρμανσης, η διατροφή ανηλίκου τέκνου και κάθε άλλο επίδομα που έχει χαρακτηριστεί ως «ακατάσχετο» από τη νομοθεσία που το προβλέπει.
Μάλιστα από ποσά μισθών, συντάξεων και ασφαλιστικών βοηθημάτων άνω των 1.000 και έως 1.500 ευρώ τον μήνα επιτρέπεται η κατάσχεση στα χέρια του εργοδότη ή του ασφαλιστικού ταμείου ποσοστού 50% επί του τμήματος πάνω από τα 1.000 και μέχρι τα 1.500 ευρώ, ενώ από ποσά άνω των 1.500 ευρώ τον μήνα επιτρέπεται η κατάσχεση στα χέρια του εργοδότη ή του ασφαλιστικού ταμείου του συνόλου του υπερβάλλοντος των 1.500 ευρώ ποσού.
Επίσης μπορεί να κατασχεθεί το 25% οποιουδήποτε άλλου ασφαλιστικού βοηθήματος καταβάλλεται περιοδικά στον οφειλέτη, εφόσον αυτό υπερβαίνει τα 1.000 ευρώ, το 100% των πάσης φύσεως αποζημιώσεων (π.χ. για απόλυση του οφειλέτη από την εργασία ή για ζημιά που υπέστη κάποιο ασφαλισμένο περιουσιακό στοιχείο του κ.λπ.), το 100% των πάσης φύσεως εισπράξεων από πωλήσεις προϊόντων ή οποιονδήποτε άλλων πραγμάτων (π.χ. ακινήτων, ΙΧ αυτοκινήτων, σκαφών κ.λπ.).
Επίσης κινδυνεύουν ολόκληρα τα ποσά των οικογενειακών επιδομάτων που χορηγεί ο ΟΓΑ, καθώς δεν έχει προβλεφθεί η νομοθετική κατοχύρωση του ακατάσχετου των συγκεκριμένων κοινωνικών παροχών!
Το ίδιο ισχύει για ολόκληρο το ποσό των ενοικίων των οποίων επίκειται η είσπραξη, ενώ, αν το χρέος προς την εφορία είναι μεγαλύτερο από 500 ευρώ, η ΑΑΔΕ μπορεί να προχωρήσει σε κατάσχεση αυτοκινήτου, σκάφους ή οποιουδήποτε άλλου κινητού περιουσιακού στοιχείου κατέχει ένας οφειλέτης.
Ακόμα, αν το ληξιπρόθεσμο χρέος υπερβαίνει τα 500 ευρώ και ο οφειλέτης δεν έχει καταθέσεις στις τράπεζες ούτε κάποια έσοδα ή εισοδήματα ή κινητά περιουσιακά στοιχεία που μπορούν να κατασχεθούν για να αποπληρωθεί η οφειλή του, τότε υπάρχει πιθανότητα να πληροφορηθεί ότι εκδόθηκε εντολή για κατάσχεση του σπιτιού του ή κάποιου άλλου ακινήτου που κατέχει.
Η νομοθεσία προβλέπει ότι για ληξιπρόθεσμα χρέη προς το Δημόσιο άνω των 500 ευρώ δύναται να επιβληθούν όλα τα εναλλακτικά αναγκαστικά μέτρα είσπραξης, συμπεριλαμβανομένων και των κατασχέσεων ακινήτων. Ωστόσο το μέτρο αυτό χρησιμοποιείται σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις και για μεγάλες οφειλές.
Επίσης εξαιρείται των κατασχέσεων η πρώτη και μοναδική κατοικία, εφόσον η αξία της είναι μέχρι τα όρια της απαλλαγής από τον φόρο για την απόκτηση πρώτης κατοικίας δηλαδή 200.000 ευρώ για τον άγαμο, 250.000 ευρώ, για το ζευγάρι, 300.000 για ζευγάρι με δύο παιδιά κ.λπ.
Πού ποντάρουν για έσοδα
Τούτος ο Σεπτέμβριος φαίνεται να καίει την κυβέρνηση, καθώς είναι ο μήνας – βαρόμετρο, αφού οι εισπράξεις που θα εισρεύσουν στα δημόσια ταμεία θα κρίνουν σε μεγάλο βαθμό πού θα κλείσει φέτος το πρωτογενές πλεόνασμα. Ο στόχος που έχει τεθεί είναι 3,5% του ΑΕΠ, αλλά στο οικονομικό επιτελείο βλέπουν ότι τελικά θα κινηθεί σε επίπεδα του 4% του ΑΕΠ.
Το υπουργείο Οικονομικών ποντάρει στον ΕΝΦΙΑ, διότι είναι ένας από τους φόρους που πληρώνουν κατά προτεραιότητα τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις. Οι άλλοι δύο φόροι με υψηλή εισπραξιμότητα είναι ο ΦΠΑ και ο φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων.
Η εισπραξιμότητα του ΕΝΦΙΑ κινήθηκε πέρυσι κοντά στο 75%. Δηλαδή, από τα 100 ευρώ του φόρου που βεβαιώθηκαν, εισπράχθηκαν τα 75 ευρώ. Τα υπόλοιπα 25 ευρώ είτε έμειναν απλήρωτα είτε ρυθμίστηκαν για πληρωμή σε δόσεις. Ο φόρος θα πρέπει να καταβληθεί σε πέντε μηνιαίες δόσεις, με την πρώτη να λήγει στις 28 Σεπτεμβρίου 2018 και την τελευταία στις 31 Ιανουαρίου 2019, ενώ προβλέπονται απαλλαγές και εκπτώσεις για τους ιδιοκτήτες ανάλογα με το ύψος του εισοδήματος και την οικογενειακή τους κατάσταση (τρίτεκνοι, πολύτεκνοι κ.ά.), καθώς και για τα άτομα με ειδικές ανάγκες.
Δυνατότητες ρύθμισης
Ωστόσο οι φορολογούμενοι έχουν τη δυνατότητα να κερδίσουν περισσότερες από 5 μηνιαίες δόσεις αν επιλέξουν την εξόφλησή του ΕΝΦΙΑ σε έως 12 μηνιαίες δόσεις με βάση την πάγια ρύθμιση της εφορίας. Οι δόσεις επιβαρύνονται με ετήσιο επιτόκιο 5%. Οι αιτήσεις ένταξης γίνονται στο TAXISnet ακόμα και αν δεν έχει λήξει η προθεσμία για την καταβολή της πρώτης δόσης.
Έτσι, αν υπάρχει αντικειμενική δυσκολία αποπληρωμής των δόσεων προς την εφορία, δίνεται η ευκαιρία – υπό προϋποθέσεις – να ρυθμιστεί το σύνολο της οφειλής σε 12 μηνιαίες δόσεις. Η αίτηση για υπαγωγή στη ρύθμιση υποβάλλεται ηλεκτρονικά, μέσω διαδικτυακής εφαρμογής που έχει αναπτυχθεί στην ιστοσελίδα της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (www.aade.gr).
Επίσης οι φορολογούμενοι έχουν τη δυνατότητα να πληρώσουν τη δόση του ΕΝΦΙΑ με κάρτα απευθείας μέσω του Taxisnet, αλλά χωρίς τη δυνατότητα άτοκων δόσεων. Η πληρωμή γίνεται μέσω του ιστότοπου www.aade.gr, εφόσον προηγουμένως οι φορολογούμενοι συνδεθούν με τους προσωπικούς κωδικούς τους.
Σύμφωνα με τις οδηγίες της εφαρμογής που εμφανίζονται στην οθόνη της προσωποποιημένης πληροφόρησης για κάθε Ανοιχτή Οφειλή, οι φορολογούμενοι μπορούν να δουν τα στοιχεία δόσεων πατώντας το πλήκτρο επιλογής στη στήλη «Εμφάνιση στοιχείων δόσεων & επιλογή οφειλής για πληρωμή με κάρτα».
Μπορείτε να εξοφλήσετε τις οφειλές σας εκτός ρύθμισης ή να πληρώσετε μέρος τους με κάρτες πληρωμών. Για να πληρώσετε μέρος της οφειλής, εισάγετε το ποσό που επιθυμείτε να πληρώσετε στο σχετικό πεδίο της στήλης «Ποσό για πληρωμή με κάρτα», αφού πρώτα επιλέξετε την οφειλή, πατώντας το πλήκτρο επιλογής στη στήλη «Εμφάνιση στοιχείων δόσεων & επιλογή οφειλής για πληρωμή με κάρτα». Για να εξοφλήσετε την οφειλή επιλέγετε το πλήκτρο (push button) «Eξόφληση». Το συνολικό ποσό πληρωμής εμφανίζεται αυτόματα, ενώ μπορείτε να επιλέξετε να πληρώσετε περισσότερες από μία οφειλές.
Νέα ρύθμιση για χρέη έως 3.000 ευρώ προς το Δημόσιο
Αν βεβαίως την εγκρίνουν οι δανειστές…
Σχέδιο για νέα ρύθμιση οφειλών που θα αφορά μισθωτούς και συνταξιούχους έχει υποβάλει το οικονομικό επιτελείο στους δανειστές και αναμένει το «πράσινο φως» για να φέρει στη Βουλή σχετική νομοθετική διάταξη. Η ρύθμιση θα αφορά οφειλές έως 3.000 ευρώ, που θα δίνει τη δυνατότητα στους μικροοφειλέτες να εξοφλήσουν αυτά τα χρέη ακόμα και σε 36 δόσεις από 12 που προβλέπει σήμερα η πάγια ρύθμιση.
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι συζητήσεις με τους θεσμούς θα γίνουν μέσα στον Νοέμβριο με σκοπό η νέα διάταξη να έχει νομοθετηθεί μέχρι το τέλος του χρόνου, ενώ οι όποιες αλλαγές θα αφορούν χρέη που δημιουργήθηκαν έως και το τέλος του 2017. Θα θεσπιστούν συγκεκριμένα περιουσιακά και εισοδηματικά κριτήρια που θα πρέπει να πληρούν μισθωτοί συνταξιούχοι για να μπορέσουν να ενταχθούν στις ευεργετικές διατάξεις της ρύθμισης. Τα κριτήρια είναι για την ελληνική πλευρά το κλειδί για να πειστούν οι δανειστές ότι αυτή θα προχωρήσει, θα φέρει φρέσκο χρήμα στα ταμεία και θα ανακόψει τον ιλιγγιώδη ρυθμό με τον οποίο αυξάνονται σήμερα οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις των πολιτών.
Η προσπάθεια της κυβέρνησης επικεντρώνεται στο να επιτραπεί η ένταξη στον εξωδικαστικό συμβιβασμό και των φυσικών προσώπων που δεν διαθέτουν επαγγελματική ιδιότητα, δηλαδή στους μισθωτούς και στους συνταξιούχους. Η διεύρυνση του καταλόγου των δικαιούχων έχει ήδη τεθεί στο τραπέζι των συζητήσεων με του θεσμούς, ενώ ακόμα θέμα υπό εξέταση είναι το χρέος των οφειλετών προς το Δημόσιο να έχει συγκεκριμένη αναλογία σε σχέση με το εισόδημά τους ή με την αξία της περιουσίας. Ουσιαστικά, ζητούνται κοινοί κανόνες με αυτούς που ισχύουν για τους αυτοαπασχολούμενους που έχουν ήδη το δικαίωμα υπαγωγής στη ρύθμιση του εξωδικαστικού συμβιβασμού.
Πάντως ο αριθμός των οφειλετών του Δημοσίου αυξήθηκε κατακόρυφα τον Ιούλιο φτάνοντας κοντά στα τέσσερα εκατομμύρια άτομα λόγω της βεβαίωσης της πρώτης δόσης του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων. Η αύξηση, προήλθε από το γεγονός ότι πληρώθηκε μόλις το 70% του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων που βεβαιώθηκε. Κρίσιμος μήνας θεωρείται και ο Σεπτέμβριος καθώς είναι ο πρώτος της φετινής χρονιάς κατά τον οποίο θα συμπέσει χρονικά η πληρωμή του ΕΝΦΙΑ με τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων.
Υπέρ μιας νέας ρύθμισης με περισσότερες δόσεις για τις οφειλές των μισθωτών και συνταξιούχων τάσσεται και η Νέα Δημοκρατία. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης στην ομιλία του στη ΔΕΘ συμπεριέλαβε τη ρύθμιση σε έως και 120 δόσεις οφειλών έως 3.000-5.000 ευρώ, προκειμένου οι μικροοφειλέτες να τακτοποιήσουν τα χρέη τους πληρώνοντας κατ’ ελάχιστον 20 ευρώ τον μήνα.
