“Αναταράξεις στα social media” γράφει η Υπατία Κοκκινάκη
Το 95% των εφήβων έχει πρόσβαση σε ένα «έξυπνο» τηλέφωνο (smartphone) και το 45% είναι σχεδόν συνεχώς σε απευθείας σύνδεση. Αλλά οι νεότεροι χρήστες του Διαδικτύου δεν συνδέονται στο Facebook, όπως έκανε η παλιότερη γενιά, σύμφωνα με έρευνα του αμερικανικού ερευνητικού κέντρου Pew Research Center.
Παρόλο που το Facebook κυριάρχησε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σε όλες τις ηλικιακές ομάδες κατά την τελευταία δεκαετία, υποχώρησε για το YouTube, το Instagram και το Snapchat μεταξύ των σημερινών εφήβων. Το Facebook εξακολουθεί να χρησιμοποιείται από περισσότερους από τους μισούς εφήβους ηλικίας 13 έως 17 ετών, όπως αναφέρει η έρευνα. Το 50% των ερωτηθέντων ανέφεραν ότι χρησιμοποιούν την υπηρεσία κοινωνικής δικτύωσης.
Ωστόσο, ένα επιβλητικό 85% τόνισε ότι χρησιμοποιεί αρκετά το YouTube, το 72% δήλωσε ότι χρησιμοποιεί τακτικά το Instagram και το 69% ήταν στο Snapchat. Το Facebook ξεπέρασε το Twitter, το οποίο χρησιμοποιεί μόνο το 32% των εφήβων που ερωτήθηκαν.
Όσο για τις υπηρεσίες κοινωνικών μέσων που χρησιμοποίησαν οι συμμετέχοντες στην έρευνα, το Snapchat ήρθε στην υψηλότερη θέση, με το 35% να το αναγνωρίζει ως την πιο συχνή επιλογή, ενώ το YouTube ακολούθησε δεύτερο με 32% και τρίτο το Instagram με 15%.
Το Facebook ήρθε τέταρτο, με μόλις το 10% των ερωτηθέντων να το χαρακτηρίζουν ως την υπηρεσία που χρησιμοποιούν πιο συχνά. Αντίθετα, το Twitter συγκέντρωσε μόλις το 3% των ερωτηθέντων.
Αλλαγή στα μοτίβα
Οι συνήθειες των εφήβων στα social media έχουν αλλάξει από το 2015. Τότε, το 24% των εφήβων έμπαινε στο Διαδίκτυο «σχεδόν συνεχώς», σύμφωνα με δημοσκόπηση – ουσιαστικά το ήμισυ του αριθμού που το κάνει σήμερα.
Το Facebook ήταν η κυρίαρχη υπηρεσία μέσων κοινωνικής δικτύωσης μεταξύ των εφήβων μόλις πριν από τρία χρόνια, όταν το 71% δήλωσε ότι το χρησιμοποιούσε και το 41% δήλωσε ότι το χρησιμοποιούσε περισσότερο από τα άλλα social media. Το 52% των εφήβων χρησιμοποιούσε το Instagram και το 20% το χρησιμοποιούσε περισσότερο από τα άλλα. Επίσης, το YouTube δεν συμπεριλαμβανόταν ακόμη και στις πιο δημοφιλείς επιλογές πλατφόρμας εφήβων στην προηγούμενη έρευνα.
Η πτώση
Η πιο εντυπωσιακή ανισότητα μεταξύ των δύο ερευνών είναι η χρήση του Facebook από τους έφηβους. Ένα μεγάλο μέρος αυτών έχει απομακρυνθεί από το Facebook για να «αγκαλιάσει» άλλες υπηρεσίες. Από την άλλη πλευρά, «το Facebook δεν το είχε ποτέ», όπως παρατήρησε ο σύμβουλος social media Λον Σάφκο, σε συνέντευξή του στο TechNewsWorld. «Οι έφηβοι δεν αγκάλιασαν ποτέ το Facebook από την αρχή, αισθάνθηκαν ότι ήταν πολύ ανοιχτό και κατευθύνονταν προς το Snapchat. Γι’ αυτούς, ήταν μια ασφαλέστερη πλατφόρμα, όπου οτιδήποτε ανέβαζαν, γραπτώς ή φωτογραφίες, θα εξαφανιζόταν ύστερα από 20 δευτερόλεπτα», πρόσθεσε.
Στο μέλλον
Οι μεταβαλλόμενες προτιμήσεις των νεότερων χρηστών των κοινωνικών μέσων συνάδουν με τη γενικότερη συμπεριφορά των εφήβων. Οι έφηβοι σπάνια παραμένουν σε αυτό που άρεσε στην προηγούμενη γενιά, όπως η μουσική, η μόδα ή άλλες τάσεις της ποπ κουλτούρας. Με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ωστόσο, θα μπορούσαν να υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που να εξηγούν τι απομακρύνει τους έφηβους σήμερα. Μια πιθανότητα είναι ότι «δεν θέλουν όλα τα χαρακτηριστικά και τις υπηρεσίες του Facebook», δήλωσε ο Σάφκο. «Θέλουν απλώς να δείξουν στη μικρή τους ομάδα διαδικτυακών φίλων τι κάνουν ή φορούν ή ακούν. Και οι έφηβοι το μοιράζονται αυτό περισσότερο από ποτέ», συμπλήρωσε. «Είναι το πώς συνδέονται με τη γενιά τους και παραμένουν σχετικοί – και δεν θέλουν ψεύτικες ειδήσεις (fake news), πολιτικές ανοησίες, παρακινητικά memes ή διαφημίσεις ή ανεπιθύμητη αλληλογραφία. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο δεν στέλνουν ούτε e-mail… Οι έφηβοι θα μοιράζονται τα πάντα και θα παραμένουν συνδεδεμένοι με τη γενιά τους, όμως θα το κάνουν μόνο σε ένα ιδιωτικό, προστατευμένο περιβάλλον».
Είναι πιθανό ότι το Facebook θα μπορούσε να επανασυνδεθεί με ένα εφηβικό κοινό – αν όχι άμεσα – μέσω των άλλων υπηρεσιών του, όπως το Instagram. Στο μέλλον, το Facebook θα μπορούσε να είναι το μέρος για να ξανασυνδεθούν οι 20χρονοι.
«Ανάλογα με τη συνεχιζόμενη εξέλιξη του Facebook, καθώς οι έφηβοι μεγαλώνουν και περνούν από διαφορετικά γεγονότα ζωής, μπορούν πάλι να αγκαλιάσουν το Facebook», ανέφερε ο αντιπρόεδρος της Local Search Association Γκρεγκ Στέρλινγκ. «Αλλά είμαι επίσης βέβαιος ότι το Facebook θα συνεχίσει να κάνει αλλαγές και ανταγωνιστικές προσαρμογές για να προσπαθήσει να προσελκύσει και να διατηρήσει τους έφηβους. Μπορεί τελικά να βασίζονται στο Instagram για τον σκοπό αυτό», κατέληξε.
