Στις χιονισμένες πλαγιές του Βερμίου η Ορειβατική Ομάδα Βέροιας “Τοτός”

Περιγραφή: Αλέξανδρος Γραμματικόπουλος

Φωτογραφίες: Αλέξανδρος Γραμματικόπουλος, Αθανάσιος Συργιάννης

Η παρουσία του ορεινού όγκου που βρίσκεται πολύ κοντά στη πόλη μας, τη Βέροια, καλυμμένου με χιόνι από άκρη σε άκρη και με μια μαγευτική εικόνα, αυτή την περίοδο, προκαλεί δέος σε όλους εκείνους που τον παρατηρούν από μακριά και παράλληλα τους προσκαλεί να τον επισκεφτούν.

Το Βέρμιο με το επιβλητικό ανάστημά του, στη θέα του και μόνο, σε καλεί κοντά του όλες τις εποχές του χρόνου και ακόμη περισσότερο τώρα που παντού κυριαρχεί το χιόνι. Μια περιοχή που προσφέρεται να την περπατήσει κανείς από όποια μεριά επιθυμήσει και να μη μείνει έτσι, ένας απλώς θεατής κοιτώντας την μόνο από μακριά.

Είναι το βουνό που σου δίνει τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσεις τα αμέτρητα μονοπάτια του, χαραγμένα και μη, που εδώ και αιώνες χρησιμοποιούν οι κυνηγοί, οι πεζοπόροι, καθώς επίσης και όλοι οι υπόλοιποι στις διάφορες καθημερινές τους δραστηριότητες.

Ένας τόπος με εκατοντάδες και πλέον διαδρομές που η κάθε μία χωριστά είναι ικανή να προσφέρει στον περιπατητή αμέτρητες εικόνες εναλλασσόμενων τοπίων σε κάθε του βήμα και να του χαρίσει κάτι το διαφορετικό, κάτι το ξεχωριστώ, αυτό που θα του μείνει στη θύμησή του για πάντα.

Οι χιονοπτώσεις των τελευταίων ημερών, οι δυσκολίες πρόσβασης στις περισσότερες περιοχές, οι καιρικές συνθήκες που, σύμφωνα με τις προβλέψεις των μετεωρολόγων, θα επικρατούσαν το Σαββατοκύριακο,  ανάγκασαν εμάς, τα μέλη της ορειβατικής ομάδας Βέροιας «Τοτός», να λάβουμε σοβαρά υπ’ όψη μας όλα τα παραπάνω, καθώς επίσης να εκτιμήσουμε τόσο την ποσότητα, όσο και την ποιότητα του χιονιού που τυχόν θα αντιμετωπίζαμε επισκεπτόμενοι κάποιο βουνό της Βόρειας Ελλάδος.

Τελικά καταλήξαμε στον ορεινό όγκο του Βερμίου που βρίσκεται μόλις λίγα χιλιόμετρα έξω από τη πόλη μας. Έτσι, την Κυριακή 22-01-2017 πρωί, φύγαμε από τη Βέροια, τα «παντός καιρού» μέλη της ομάδας, παίρνοντας την παλιά Εθνική Οδό Βέροιας –Κοζάνης με κατεύθυνση προς Καστανιά.

Η θερμοκρασία στους -3^οC. Ο ουρανός καθαρός, που προμήνυε πως θα είχαμε μια καταπληκτική ηλιόλουστη μέρα καθ’ όλη τη διάρκεια της ορειβατικής μας δραστηριότητας στο βουνό.

Βγαίνοντας από το χωριό Γεωργιανοί συναντήσαμε τα πρώτα χιόνια, που όσο ανηφορίζαμε γίνονταν και περισσότερα καλύπτοντας όλη τη γύρω περιοχή.

Μετά το πλάτωμα με το εξωκλήσι του Πρ. Ηλία και το χαρακτηριστικό κιόσκι που κατασκεύασε ο μοναδικός κάτοικος της περιοχής και πλησιάζοντας στο χωριό Καστανιά Βέροιας, είδαμε έκπληκτοι μπροστά μας ένα πανέμορφο ζαρκάδι που, στην προσπάθειά του να περάσει το δρόμο, σταμάτησε ξαφνιασμένο προσπαθώντας να προσδιορίσει την πηγή του ήχου που διατάρασσε εκείνη τη στιγμή την ησυχία των πρωινών ωρών στην περιοχή.

Μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα γύρισε το κεφάλι του προς τη μεριά μας και στη θέα του αυτοκινήτου που το πλησίαζε, έφυγε τρομαγμένο τρέχοντας προς την απέναντι χιονισμένη πλευρά του δρόμου.Όλα έγιναν τόσο γρήγορα που δεν προλάβαμε να το αποθανατίσουμε με τις ψηφιακές μας μηχανές.

Η εικόνα, όμως, έμεινε στο μυαλό μας.

Περάσαμε το χωριό Καστανιά με τα σπίτια του μέσα στο χιόνι. Στη συνέχεια περάσαμε και τη διασταύρωση προς τα δεξιά, που οδηγούσε προς την Παναγία Σουμελά και φτάσαμε τελικά στις εγκαταστάσεις του παλιού Αποχιονιστικού Σταθμού Καστανιάς, που βρίσκεται στα σύνορα ακριβώς των Νομών Ημαθίας και Κοζάνης.

Στο σημείο εκείνο και σε ένα υψόμετρο 1.290 μ., σταθμεύσαμε τα αυτοκίνητά μας και αρχίσαμε να ετοιμαζόμαστε για την χειμερινή μας ορειβατική εξόρμηση.

Παντού, γύρω μας, εικόνες πανέμορφες, απερίγραπτες. Εικόνες που μας άφηναν άφωνους όπου και να ταξιδεύαμε τα βλέμματά μας. Φωτογραφίες, επιφωνήματα θαυμασμού, προετοιμασία.

Άρβυλα χιονιού, γκέτες, τα απαραίτητα στα σακίδια και ξεκινήσαμε, 2 γυναίκες και 7 άνδρες, την ανηφορική πορεία μας μπαίνοντας στο καλυμμένο από χιόνι χωματόδρομο που οδηγούσε προς την κορυφογραμμή με τους αιολικούς σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.

Ο Ήλιος έκανε την εμφάνισή του, ο ουρανός ήταν καθαρός και η μέρα φανταστική.

Το χιόνι πολύ, σε πολλά σημεία έφτανε μέχρι το γόνατο και σε κάποια άλλα ολόκληρο το πόδι βυθίζονταν μέσα σε αυτό. Η προσπάθεια των πρώτων, των δυνατών, να ανοίξουν πατήματα για τους υπόλοιπους πολύ μεγάλη. Ήταν επιβεβλημένη η εναλλαγή των προπορευόμενων για εξοικονόμηση δυνάμεων.

Τυχερός ήταν ο τελευταίος, ο φωτογράφος, που εύρισκε έτοιμα και εύκολα πατήματα μετά από το πέρασμα όλων των προηγούμενων.

Αφήσαμε το καλυμμένο με χιόνι χωματόδρομο προς τα δεξιά μας, αυτόν που οδηγούσε προς την «Περδικόβρυση» και λίγο πιο πάνω βγήκαμε από το χωματόδρομο που περπατούσαμε από την αρχή.

Η διάθεση των μελών της ομάδας στα ύψη και το κέφι στο μεγαλείο του. Δεν καταλάβαμε πως πέρασαν τα 75 λεπτά ανηφορικής πορείας και φτάσαμε στην πρώτη βουνοκορυφή με τον πανύψηλο πύργο της ανεμογεννήτριας που ορθώνονταν επιβλητικά μπροστά μας.

Η θέα από ψηλά απερίγραπτη. Παντού κατάλευκο τοπίο. Γυμνό στο μεγαλύτερο τμήμα του, με κάποια σκόρπια δένδρα που διακρίνονταν με δυσκολία σαν σκούρα στίγματα και με τους δεκάδες πύργους ανεμογεννητριών του Αιολικού Πάρκου.

Μπροστά μας δεκάδες κορυφές του ορεινού όγκου του Βερμίου.

Βλέπαμε το «Ιμπιλί»  (υψ. 1.675 μ.), τη  «Μαγούλα» (υψ. 1.760 μ.), τη «Γυμνή Κορυφή» (υψ. 1.759 μ.), τα τμήματα των κορυφών «Στουρνάρι» ( υψ. 1.770 μ.) και «Ξηροβούνι» ( υψ. 1.804 μ.).

Κοιτάζοντας προς τα δεξιά μας, βλέπαμε την «Καστανιά» ( ή Ραντάρ, υψ. 1.626 μ.) και τις δεκάδες πανύψηλες ανεμογεννήτριες που ήταν εγκατεστημένες στη σειρά σε όλη την κορυφογραμμή.

Η  «Φούρκα» ( υψ. 1.548 μ.) μόλις που διακρίνονταν.

Προς τα αριστερά μας, βλέπαμε την κορυφή  «Αγκάθι» (υψ. 1.650 μ.) που βρίσκεται πάνω ακριβώς από τον Πολύμυλο, χωριό που ανήκει στο Νομό Κοζάνης.

Πιο πέρα ένα ογκώδες  «μανιτάρι» ( ή αλλιώς, σύννεφο μόλυνσης του περιβάλλοντος) που, κάνοντας την διαφορά στον ορίζοντα, ορθώνονταν πάνω από το κάτασπρο πέπλο της ομίχλης που κάλυπτε, εκείνη τη στιγμή, ολόκληρη την περιοχή του γειτονικού Νομού και μαρτυρούσε το σημείο με τις καμινάδες των Σταθμών παραγωγής Ηλεκτρικού ρεύματος της ΔΕΗ.

Πίσω μας βλέπαμε τα «Πιέρια» όρη, το χιονοδρομικό του Ελατοχωρίου και τα ορεινά χωριά της περιοχής. Κοιτάζοντας προς τα κάτω βλέπαμε την ομίχλη που απλώνονταν κατά μήκος του ποταμού Αλιάκμονα καλύπτοντας όλη σχεδόν την περιοχή.

Στο αντίκρισμα όλης αυτής της εικόνας είχαμε την αίσθηση πως βρισκόμασταν πάνω ακριβώς από τα σύννεφα.

Ολιγόλεπτη στάση. Φωτογραφίες, επιφωνήματα θαυμασμού, παιχνίδια με το χιόνι.

Στη συνέχεια ακολουθήσαμε τον χωματόδρομο της κορυφογραμμής με κατεύθυνση προς την κορυφή «Καστανιά» (ή Ραντάρ), που είχε καθαριστεί από τα χιόνια μετά το πέρασμα των μηχανημάτων της εταιρίας εκμετάλλευσης της ηλεκτρικής ενέργειας και περνούσε δίπλα από τους πύργους με τις ανεμογεννήτριες του Αιολικού Πάρκου.

Πριν φτάσουμε στις εγκαταλειμμένες στρατιωτικές εγκαταστάσεις στη θέση «Ραντάρ», με τα μισογκρεμισμένα κτίσματα που στέκονταν ακόμη κτυπημένα από τον φθοροποιό χρόνο, πήραμε τον χωματόδρομο αριστερά με κατεύθυνση προς «Λάκες» και στη συνέχεια, προς τον τελευταίο πύργο ανεμογεννήτριας που βρίσκονταν πάνω ακριβώς από το καλοκαιρινό χωριό των Σαρακατσαναίων, την Αγία Παρασκευή με το ομώνυμο εκκλησάκι του.

Πορεία με δυσκολίες στα κομμάτια που περπατούσαμε βγαίνοντας από το χωματόδρομο του Αιολικού Πάρκου. Σε πολλά σημεία τα πόδια μας βούλιαζαν ολόκληρα μέσα στο χιόνι.

Φτάνοντας στην ανεμογεννήτρια του προορισμού μας, βλέπαμε από ψηλά τα σπίτια του χωριού Αγ. Παρασκευή με τις κατακόκκινες λαμαρινοσκεπές τους να ξεχωρίζουν μέσα από το ολόλευκο τοπίο.

Θαυμάσαμε, επίσης, την εικόνα με το πανέμορφο εκκλησάκι του Πρ. Ηλία που στέκονταν πάνω σε ένα λόφο έξω από το χωριό, καθώς και εκείνες των δύο τεχνητών λιμνών που είχαν παγώσει και δεν διακρίνονταν σκεπασμένες με χιόνι.

Κάτι που ξεγελούσε αυτόν που δεν γνώριζε για την ύπαρξή τους.

Μετά από πορεία 3 ωρών και 10 λεπτών από το Αποχιονιστικό Σταθμό Καστανιάς φτάσαμε, επιτέλους, στο εκκλησάκι της Αγ. Παρασκευής του ομώνυμου χωριού των Σαρακατσαναίων.  Όλος ο προαύλειος χώρος μέσα στο χιόνι. Αναγκαστήκαμε να καθίσουμε πάνω στις πλάτες των μεταλλικών παγκακιών που βρίσκονταν στο χώρο εκείνο.

Προσκύνημα της εικόνας της Αγίας Παρασκευής και στη συνέχεια ολιγόλεπτη ξεκούραση.

Κατά την διάρκειά της έγιναν κάποιες προτάσεις για την διαδρομή της επιστροφής που θα έπρεπε να επιλέξουμε.

Ακούστηκαν διάφορες απόψεις και καταλήξαμε σε εκείνη με κατεύθυνση προς την κορυφή  «Τσεκούρι» ( υψ. 1.610 μ.) που βρίσκονταν λίγο πιο πάνω από τη  Ζωοδόχο Πηγή.

Ζωοδόχος Πηγή, γνωστό σημείο στάθμευσης για φαγητό και το δροσερό νερό της πηγής της από την περίοδο ακόμη που όλα τα μεταφορικά μέσα χρησιμοποιούσαν υποχρεωτικά την παλιά εθνική οδό Βέροιας-Καστανιάς-Κοζάνης.

Μετά από 30/λεπτη ξεκούραση, ξεκινήσαμε για την επιστροφή. Η πορεία μας μέχρι την κορυφή «Τσεκούρι» ήταν διάρκειας 2 ωρών.

Στάση για φωτογραφίες και χάζεμα της θέας από ψηλά. Εικόνες διαφορετικές, αυτή τη φορά, με κάποια μαύρα σύννεφα να πλησιάζουν απειλητικά την περιοχή που βρισκόμασταν.

Αρχίσαμε να κατηφορίζουμε για την Ζωοδόχο Πηγή, περπατώντας σε πολλά σημεία μέσα σε ομίχλη. Δεν κάναμε παραπάνω από 30 λεπτά και φτάσαμε στο μαγαζί  «Βεντέτα», το ένα από τα δύο που λειτουργούσαν στην περιοχή.

Εκεί μας περίμεναν η ζεστή σούπα, η φασολάδα, το βραστό και τα διάφορα κρασοτσιπουρομεζεκλίκια που μας τα ετοίμασε η Ιωάννα, ενήμερη για το πέρασμά μας μετά από τηλεφωνική επικοινωνία που είχε μαζί της ο αρχηγός μας ο Τοτός.

Καθισμένοι δίπλα στο αναμμένο τζάκι και απολαμβάνοντας τα καλούδια των παραγγελιών μας, αρχίσαμε τα πειράγματα και τα αστεία αφήνοντας στην άκρη όλη την κούραση της πορείας των 5 ωρών και 30 λεπτών στο πολύ χιόνι.

Τέλος, αργά το απόγευμα, αφήσαμε τη ζεστασιά του αναμμένου τζακιού και κατευθυνθήκαμε προς τα αυτοκίνητά μας με τη σκέψη όλων εκείνων των όμορφων εικόνων των στιγμών της κυριακάτικης δραστηριότητας στις χιονισμένες πλαγιές του Βερμίου.

Έτσι έφτασε στο τέλος της άλλη μια ορειβατική εξόρμηση, η πρώτη του 2017 για όλη την ομάδα.

Απολογισμός :

Διαδρομή :  Αποχιονιστικός Σταθμός Καστανιάς (υψ. 1.290 μ.)–κορυφογραμμή του Αιολικού Πάρκου (με το μεγαλύτερο υψόμετρο τα 1.620 μ.)-Καλοκαιρινό χωριό, Αγ. Παρασκευή, των Σαρακατσαναίων)-κορυφή « Τσεκούρι» (υψ. 1.610 μ.)-Ζωοδόχος Πηγή

Ομάδα  9 ατόμων  ( 2 γυναίκες και 7 άνδρες)

Ο  καιρός  καταπληκτικός  και  ηλιόλουστος.

Η θερμοκρασία στους -3^ο C.

Το χιόνι πολύ, έφτανε σε κάποια σημεία λίγο πιο πάνω από το γόνατο.

Υψομετρική  διαφορά  533μ. ( με τα ανεβοκατέβασμα ).

Απόσταση  15 χλμ.

Πορεία   5 ωρών και 30 λεπτών ( συνολικός χρόνος).